Meşe palamutu ekstraktı valeks'in deri sanayiinde kullanılabilirliğinin artırılması üzerine araştırmalar

V ÖZET MEŞE PALAMUTU EKSTRAKTI VALEKSİN DERİ SANAYİİNDE KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARTIRILMASI ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR ÖZGÜNAY, Hasan Yüksek Lisans Tezi, Deri Teknolojisi Bölümü Tez Yöneticisi : Prof. Dr. Özcan SARI Ağustos 2000, 181 sayfa Araştırmada, sodyum tiosülfat, sodyum metabisülfit, kalsiyum bisülfît, akrilik asit+sülfometilasyon ve Tanigan OS-T valeks ile uygun ortamlarda deriye kazandırdığı renk ve tabaklama özellikleri ile sadece valeksle tabaklanmış derilerin tabaklama ve renk özellikleri mukayeseli olarak araştırılmıştır. Ayrıca hangi retenaj maddesinin kullanılması durumunda valeksin renk ve tabaklama özelliğinin ne ölçüde değiştiği ve deriye nasıl bir özellik kazandırdığı tesbit edilmeye çalışılmıştır. Denemelerde valeksin deriye kazandırdığı rengi ve boyama üzerine etkisini takip etmek için örneklerde tabaklama ve boyama sonrası Minolta 508d spektrofotometre ile renk ölçümleri yapılmıştır. Mamul deri örneklerinde kopma, %uzama, yırtılma ve dikiş yırtılma dayanımları ile softimetrede yumuşaklık testleri uygulanmıştır. Elde edilen verilerin ikili varyans analizi, Duncan ve t-testi sonuçlarına göre, sodyum tiosülfat, kalsiyum bisülfît, akrilik asit+sülfometilasyon ve sodyum metabisülfit+valeks çözeltileri ile tabaklanmış deri örneklerinin diğerlerine göre istatistiki anlamda farklı ve daha açık renkli olduğu, alüminyum triformiat retenajm da renk üzerine olumsuz etki yaptığı tesbit edilmiştirVII ABSTRACT STUDIES ON INCREASING THE USAGE OF QUERCUS AEGILOPS L. EKSTRACT VALONEA IN LEATHER INDUSTRY ÖZGÜNAY, Hasan MSc in Leather Technology Supervisor : Prof. Dr. Özcan SARI August 2000, 181 pages In this thesis, colour and tanning properties of leather tanned with only valonea and valonea treated with sodium thiosulphate, sodium metabisulphite, calcium bisulphite, acrylic acid+sulphomethylation and Tanigan OS-T is searched. In addition how do retanning agents effect properties of leather is tried to determine. In experiments to determine the colour of leathers treated with valonea, after tanning and dyeing, colour measurements are performed by Minolta 508d spectrofotometer. Tensile strength, elongation at break, tear resistance, stitch tear resistance and softymeter softness tests are applied to the leather samples. According to the results of double variance analysis, duncan and t- test results of datas: leather samples tanned with valonea treated with sodium thiosulphate, calcium bisulphite, acrylic acid+sulphomethylation and sodium metabisulphite+valonea solutions are statistically different and have lighter colours than others and negative effect of aluminium retannage on colour is determined

Farklı modifikasyon işlemlerinin meşe palamudu tanenlerinin yapısında meydana getirdiği değişimlerin spektroskopik yöntemlerle incelenmesi

Bu tezde; Salihli yöresinde yetişen Quercus macrolepis ithaburensis türündeki palamut meşesi ağaçlarından toplanan meyvelerin kadeh ve tırnaklarından laboratuar koşullarında toz formda tanen ekstraktları elde edilmiş ve bu ekstraktların moleküler yapıları MALDI-TOF tekniği ile araştırılmıştır. 4 farklı yöntemle modifiye edildikten sonra sprey kurutucuda tekrar toz forma dönüştürülmüş ve FT-IR yardımı ile modifikasyon işlemlerinin tanen yapısında ve fonksiyonel gruplarında meydana getirdiği değişimler ortaya konmaya çalışılmıştır. Ayrıca bu örneklerin kimyasal ve renk özellikleri ticari bir ürün olan valeks ile karşılaştırılmıştır. Tüm tanen örneklerinin tabaklayıcı etkileri, penetrasyon kabiliyetleri ve derilere kazandırdıkları renk ve dolgunluk özelliklerinin belirlenmesi amacıyla deneme materyali olarak kullanılan keçi derileri tabaklanmış ve derilerin kopma-uzama, yırtılma, yumuşaklık, çatlamapatlama gibi fiziksel özellikleri tespit edilmiştir

Enzimatik etki ile kromlu derilerdeki kırışıklıkların giderilmesi ve işlemin dayanım özellikleri üzerine etkilerinin araştırılması

For some chrome-tanned leathers, wrinkles t hat occurred due to careless piling together with high pressure and effect of tanning materials are undesired properties. These areas cause economic lost. It's difficult to remove these wrinkles by regular processes, but an enzymatic method seems as a solution for that. By the way, if it is applied under uncontrolled conditions considerable protein lost and structural weakness are unavoidable. In this paper, enzymatic effect usage for elimination o f wrinkles and further possible changes on physical properties are researched. It is concluded that wrinkles are removable by the enzymatic action and the resulting physical properties are also acceptable but it should be applied under controlled conditions because of the decreasing trends of physical properties.Bazı kromla tabaklanmış derilerde, özensiz istif ve depolama sırasında tabaklama maddeleri ve yüksek basınç etkisi ile meydana gelen kırışıklıklar arzu edilmeyen özelliklerdendir. Bu bölgeler ekonomik kayba neden olurlar. Bu kırışıklıkların klasik işlemlerle giderilmesi zordur, ancak enzimatik bir yöntem buna çare olarak görülmektedir. Bunun yanısıra bu enzimatik etki, kontrolsüz şartlarda uygulanırsa bir miktar protein kaybına ve strüktürel zayıflığa yol açar. Bu araştırmada; enzimatik etkiyle kırışıklıkların giderilmesi ve derilerin fiziksel dayanımözelliklerinde meydana gelmesi muhtemel değişimler araştırılmıştır. Sonuç olarak kırışıklıkların enzimatik etki ile giderilebileceği ve elde edilen fiziksel test sonuçlarının kabul edilebilir olduğu, ancak fiziksel test sonuçlarındaki azalma eğiliminden dolayı işlemin kontrollü şartlar altında uygulanması gerektiği saptanmıştır

Bitkisel Sepilelenmiş Derilerin Boyama İşleminde Kalan Boyarmaddelerin Belirlenmesi ve Traş Atıkları Kullanılarak Uzaklaştırılması

Present study aimed an investigation of amounts of acid and metal complex dyes remaining in dyeing processes of vegetable tanned leathers and their removal by using chromium and vegetable shavings as adsorbents. The results indicated that 97-867 mgL" of acid dyes and 15- 369 mgL" of metal complex dyes remain at the end of dyeing processes of vegetable tanned Ieathers. Batch adsorption technique was used in adsorption experiments. The effects of time, pH and adsorbent amount parameters on dye adsorption were investigated. From the results it was clearly seen that both chromium and vegetable shavings could be used as adsorbents for acid and metal complex dyes, while chromium shavings performed better. The experimental data of adsorption isotherms of all dyes fit well to the Langmuir model.Çalışmada; bitkisel sepi/enmiş derilerin boyanması proseslerinde boyama sonrası banyoda kalan asit ve metal kompleks boyarmaddelerin miktarlarının belirlenmesi ve krom ve bitkisel tıraş atıklarının adsorban olarak kullanılması ile söz konusu boyarmaddelerin uzaklaştırılması amaçlanmıştır. Sonuçlar; asit boyarmaddelerin 97--867mg/L'1, metal kompleks boyarmaddelerin 15-369mg/L'1 lik değişen miktar aralıklarında boyama sonrası banyoda kaldığı belirlenmiştir. Denemelerde batch adsorpsiyon tekniği kullanılmıştır. Süre, pH ve adsorban miktarı parametrelerinin boya adsorpsiyonu üzerine etkisi araştırılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; kromlu tıraş atıklarının daha olmakla birlikte, hem kromlu hem de bitkisel tıraş atıklarının asit ve metal kompleks boyarmaddelerin uzaklaştırılasında adsorban olarak kullanılabileceğini açıkça görülmüştür. Denemelerde tüm boyarmaddeler için adsorpsiyon izoterm/erinin Langmuir modeline uygun olduğu belirlenmiştir