A web based system design for creating content in adaptive educational hypermedia and its usability

Adaptive educational hypermedia is an environment that offers an individualized learning environment according to the characteristics, knowledge and purpose of the students. In general, adaptive educational hypermedia, a user model is created based on user characteristics and adaptations are made in terms of text, content or presentation according to the created user model. Different contents according to the user model are shown as much as user model creation in adaptive educational hypermedia. The development of applications that allow the creation of adaptive content according to the features specified in the user model has great importance in ensuring the use of adaptive educational hypermedia in different contexts. The purpose of this research is to develop a webbased application for creating content in adaptive educational hypermedia and to examine the usability of the developed application. In order to examine the usability of the application developed in the scope of the study, a field expert opinion form was developed and opinions were asked about the usability of the application from 7 different field experts. As the result of the opinions, it has been seen that the application developed has a high usability level. In addition, based on domain expert recommendations, system revisions were made and the system was published at www.adaptivecontentdevelopment.com

Development of conversation tool on content navigation screen for web-based learning environments

Yapılandırmacı öğrenme ortamlarında, öğretmen rollerinden biri iskele kurmadır (scaffolding). Bu rol kapsamında öğretmen, öğrencilerin bilişsel olarak yetersiz oldukları durumda öğrencilere destek sağlamakta veya farklı örneklerle konuyu daha anlaşılır hale getirmektedir. Bu çerçevede, yüz yüze öğrenme ortamlarında öğrenciler, ders esnasında konu ile ilgili anlamadıkları bir bölümü öğretmenlerine danışarak bilgi alırlar. Öğretmenin vermiş olduğu cevap, doğrudan soru soran öğrenciye yönelik olsa da diğer öğrenciler sorulan soru ve verilen cevabı dinleyerek daha sonra zihinlerinde oluşacak soruya cevap bulabilirler. Web tabanlı öğrenme ortamlarında da öğrenci ve öğretmen arasında iletişimin sağlanması amacıyla genellikle mesaj bileşeni kullanılmaktadır. Her ne kadar öğrenci ve öğretmen arasındaki iletişim, bu bileşen ile sağlansa da mesajlar sadece öğretmen ve öğrenciye özel olduğundan konulara yönelik sorulan sorular ve verilen cevaplar diğer öğrenciler tarafından görülememektedir. Bu durum öğrenci -içerik-öğrenci etkileşiminin azalmasını beraberinde getirmektedir. Bu noktadan hareketle bu çalışmada içerik gezinme ekranına yorumlama bileşeninin entegre edildiği web tabanlı bir uygulama geliştirilmiş ve geliştirilen uygula ma www.convedu.com adresinden yayınlanmıştır

Development of a web based application towards content development in adaptive educational hypermedia and usability of application

Öğrencilerin özelliklerine, bilgilerine ve amaçlarına göre bireyselleştirilmiş öğrenme ortamı sunan ortamlar uyarlanabilir eğitsel hiper ortamlardır. Genel olarak uyarlanabilir eğitsel hiper ortamlarda kullanıcı özelliklerine göre bir kullanıcı modeli oluşturulur ve oluşturulan kullanıcı modeline göre metin, içerik veya sunum düzeyinde uyarlamalar gerçekleştirilir. Uyarlanabilir eğitsel hiper ortamlarda kullanıcı modeli oluşturma kadar oluşturulan kullanıcı modeline göre farklı içerik gösterim biçimlerini sağlamak da öğrenme açısından büyük önem taşımaktadır. Bu araştırmanın amacı, uyarlanabilir eğitsel hiper ortamlarda içerik oluşturmaya yönelik web tabanlı bir uygulama geliştirilmesi ve geliştirilen uygulamanın kullanılabilirliğinin incelenmesidir. Araştırmanın modeli gelişimsel araştırmadır ve araştırmada belli bir ürün üzerine odaklanılmıştır. Geliştirilen uygulamanın kullanılabilirliğinin incelenmesi amacıyla alan uzmanı görüş formu geliştirilmiş ve 7 farklı alan uzmanından sistemin kullanılabilirliğine yönelik görüşler istenmiştir. Sonuç olarak geliştirilen uygulamanın yüksek kullanılabilirlik düzeyine sahip olduğu görülmüştür. Ayrıca alan uzmanı önerilerine dayalı olarak sistemde güncelleme/geliştirme yapılmış ve sistem www.adaptivecontentdevelopment.com adresinde yayınlanmıştır.Adaptive educational hypermedias offer individualized learning environment according to students characteristics, knowledge and purposes. Generally, in adaptive educational hypermedia creating the user model based on the characteristics of user and applying adaptations of text, content or presentations according to created user model. Providing different forms of content representation based on the user model as well as creating the user model in adaptive educational hypermedia is of great importance in terms of learning. The purpose of this study is to develop a web based application for content development in adaptive educational hypermedia and examine the usability of the developed application. The research model is developmental research and focuses on a specific product in this research. An expert review form was developed for examining the usability of application and opinions were asked of the usability of the system from 7 different experts. As a result, the developed application has been found to have a high usability level. In addition, the system has been updated / developed based on expert suggestions and the system has been published at www.adaptivecontentdevelopment.com

Yetişkinlere yönelik bir mobil sistemin analiz, tasarım ve geliştirme süreçleri

Yetişkin bireyler, dünya sağlık örgütü tarafından tanımlandığı üzere 18-64 yaş arasındaki kişileri kapsamaktadır. Bireyin gelişimi, kişilerin öğrenme sürecini de etkilediğinden dolayı yetişkin bireylerin de öğrenme ortamları, diğer kademelerdeki öğrenme ortamlarına göre farklılık göstermektedir. Bu ortamlarda yetişkin bireyler kendi öğrenmelerinden sorumlu tutulmalıdır. Kişinin; kendi ihtiyaçlarının, öğrenme sürecinin ve sahip olduğu bilgi seviyesinin bilincinde olduğu göz önünde bulundurulmalıdır. Başka bir deyişle kendi öğrenmesini yönetebileceği ortamlar yetişkinlere sunulmalıdır. Bu ortamlarda öğretmenler daha çok motive edici, destekleyici ve rehber rolünde olmalıdır. Yetişkin öğrenme ortamları her zaman birey olarak öğretmeni içermeyebilir. Bu rolü bilgi iletişim teknolojilerinin gelişmesi ile uygulamalar, web sayfaları, bloglar veya sosyal paylaşım siteleri alabilmektedir. Yetişkinler bu ortamlarda varlıklarını sürdürürken internet teknolojisinin yanı sıra fiziki teknoloji olan mobil sistemleri de kullanmaktadırlar. Yetişkinler için teknoloji tabanlı öğrenme ortamlarının geliştirilmesi çeşitli eğitsel fırsatlar sağlar. Ayrıca çeşitli kurumlarca yapılan bilişim teknolojileri kullanım istatistiklerine bakıldığında bu fırsatların yanısıra erişilebilirlik ve kullanım oranları açısından mobil sistemlerin yetişkin eğitiminde büyük avantaj sağlayabileceği söylenebilir. Örneğin, Türkiye İstatistik Kurumu’nun hane halkı internet kullanımı ve cep telefonu kullanımı 2021 verileri incelendiğinde Türkiye’de internet kullanımı tüm nüfusun %82,6’sını oluşturmaktadır. Ayrıca yetişkin bireylerin %98’inin mobil telefona sahip olduğu istatistiklerine de ulaşılmaktadır. Tüm bu durumlardan hareketle bu çalışmanın amacı, yetişkin öğrenenler için öğrenme kuramlarını temel alan, mobil tasarım ve çoklu ortam tasarım ilkelerine uygun bir sistem geliştirilmesidir. Bu doğrultuda mobil sistemin geliştirilmesi için gerekli olan adımlardan olan; analiz, tasarım ve geliştirme aşamaları yürütülmüştür. Analiz ve tasarım aşamaları bu süreç içerisinde döngüsel olarak yürütülmüştür. Analiz aşamasında kuramsal temeller, çoklu ortam tasarımı ilkeleri ve mobil tasarım ilkeleri başlıkları kapsamında uygulamanın bileşenlerinin ve özelliklerinin belirlenmesi işlemleri gerçekleştirilmiştir. Bu üç başlığa yönelik üç ayrı uzman görüşü formu tasarlanmış, ilgili başlığa uygun olacağı düşünülen bileşen, bileşene yönelik açıklama ve taslak sistem tasarımı için uzman görüşlerine sunulmuştur. Hayat boyu öğrenme ve bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi alanında çalışmaları olan 10 uzmanın, uzman görüşü formlarını kullanarak görüş bildirmeleri ve bileşenlerin (beğen butonu, profil ayarları, paylaşım seçeneği vb.) uygunluk seviyelerine yönelik puanlama yapmaları talep edilmiştir. Kuramsal temellere ve tasarım ilkelerine uygunluğun yanı sıra bileşenlerde eksikliklerin kalmaması adına en çok kullanılan 3 uygulama bileşenleri ile sistemde yer alan bileşenlere yönelik olarak bir uzman formu daha tasarlanmıştır. Bu form aracılığı ile 10 uzmanın görüşüne tekrar başvurulmuştur. Bu uzman formlarından elde edilen geribildirimler doğrultusunda mobil sistemin taslak tasarıma son hali verilmiş ve geliştirme aşamasına geçilmiştir. Mobil sistemin iOS ve Android sürümlerinin oluşturulması için Ionic Framework, oluşturulan sistemin sunucu ile haberleşmesini sağlamak ve sunucu üzerindeki işlemleri gerçekleştirmek için ise PHP programlama dili kullanılmıştır. Sistemdeki verilerin depolanması amacıyla MySQL veritabanı kullanılmıştır. Bu sistem öğrenme ortamı sunacağından çoklu ortam nesneleri de sisteme entegre edilmiştir. Geliştirme işlemi tamamlanan mobil sistem; Android cihazlarda ve İOS tabanlı cihazlarda uygulama mağazalarında “Dijital ebeveynlik” uygulaması adında kullanıma sunulmuştur

İlkokul 4.sınıfta basamak değeri kavramını geliştirmeye yönelik eğitsel alıştırma yazılımının geliştirilmesi

Çok haneli sayıdaki her rakam, konuma bağlı olarak bir değer almaktadır. Bu değer, basamak değeri (BD) olarak adlandırılmaktadır. BD gösterimi zor ve karmaşık sistemdir. Buna karşın BD kavramı, okullarda matematik programının birçok alanın da temelini oluşturmaktadır. Çünkü kullandığımız sayı sistemi, aritmetik, ölçme çalışmaları gibi alanlarda gerekli bir ön şarttır. Çok basamaklı sayılarla işlemler ve özellikle aritmetik işlemlerin gelişimi için BD kavramı önemlidir. Bu nedenle, araştırmada ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin basamak değeri kavramını geliştirmeye yönelik eğitsel alıştırma yazılımı geliştirilmesi amaçlanmıştır. Eğitsel alıştırma yazılımı; analiz, tasarım ve geliştirme süreçleri yürütülerek ortaya çıkarılmıştır. Analiz aşamasında matematik öğretim programında yer alan BD hedefleri incelenmiştir. Bu hedefler dikkate alınarak uygulamada 9 farklı bölüm olması planlanmıştır. Bu aşamada ayrıca, her bir bölümde olması gereken sunum yapılması, etkileşimin sağlanması ve geribildirim alınması süreçleri hazırlanmıştır. Tasarım aşamasında, önceki aşamada ortaya konulan amaçlar ve bölüm içerikleri çerçevesinde görsel öğelerin düzeni, yerleşimi ve sunum sırası oluşturulmuştur. Son olarak geliştirme aşamasında, hazırlanan tasarımlar Adobe Flash uygulaması ve ActionScript programlama dili kullanılarak geliştirilmiştir. Gerçek uygulamaya geçilmeden önce geliştirilen tasarımlardaki aksaklıkların (süre, eğitsel alıştırma yazılımı içerisinde bölümler arası geçiş kontrolü vb.) belirlenmesi, içeriğin kullanımının değerlendirilmesi ve revizyon işlemlerinin yapılması amacıyla 8 kişilik bir öğrenci grubu ile pilot çalışma yapılmıştır

Yetiskin eğitimi alanına yönelik geliştirilen öneri sistemleri üzerine bir literatür taraması.

Öğrenme ortamlarında öneri sistemlerinin kullanılması, uyarlanabilir öğrenme ortamlarında olduğu gibi “herkese aynı beden elbise (one size fits all)“ kavramını reddederek, bireyselleştirilmiş öğrenmeyi desteklemektedir. Öneri sistemleri bu bireyselleştirme işlemini kişinin demografik bilgileri, gezinme verileri veya tercih verileri gibi doğrudan ya da gizil olarak toplanan veriler aracılığı ile gerçekleştirmektedir. Bireyselleştirilmiş öğrenme ortamları çoğu öğrenme düzeyinde etkili olduğu gibi yetişkinlere yönelik tasarlanacak öğrenme ortamları için de biçilmiş kaftan olarak düşünülmektedir. Çünkü yetişkin öğrenme ortamları bireyin kendi tercihlerini yapabildiği ve kendi öğrenme sürecini yönetebildiği öğrenme ortamlarını gerektirmektedir. Literatürde bireysel öğrenmeyi destekleyici farklı sistemler kullanıldığı görülmektedir. 2000’li yılların başında öğrenme ortamlarında kullanımının yaygınlığı bu çalışma ile de kanıtlanan ve öğrenme ortamlarında etkililiği bir çok çalışma ile kanıtlanan sistemlerden biri de öneri sistemleridir. Öğrenme alanlarında öneri sistemlerinde öğrenme nesneleri, içerikler, kaynaklar, arkadaşlar veya öğrenme yolu gibi farklı öneriler ile kişiselleştirme sağlanabilmektedir. Bu kişiselleştirmeler için öneri sistemlerinde filtreleme yöntemleri kullanılmaktadır. Önerilerde kullanılacak veri setlerine göre bu filtreleme yöntemleri temelde üç başlık altında toplanmaktadır. Bunlar; içerik tabanlı, işbirlikli ve hibrit filtreleme yöntemleridir. Bu çalışmanın amacı; yetişkin öğrenme ortamlarında kullanılmak üzere geliştirilen öneri sistemlerine yönelik sistematik bir tarama yürütmektir. Bu doğrultuda üç farklı anahtar kelime belirlenmiş ve Türkçe/İngilizce olarak farklı veri tabanları ve google akademik üzerinden taramalar yapılmıştır. Taramalar sonucunda 2000-2021 yılları arasında yapılmış toplam 116 çalışmaya ulaşılmıştır. Bu çalışmalar; makaleler, literatür taramaları, doktora tezleri, yüksek lisans tezleri ve konferans bildirilerini kapsamaktadır. Bu çalışmalar yazarlar tarafından belirlenen dahil etme ve dahil etmeme kriterleri çerçevesinde ayrıntılı olarak incelenmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda çalışmaların; 18 tanesinin eğitim dışında kalan alanlarda yapılmış çalışmalar olduğu ve eğitim alanında yapılan diğer çalışmaların 5 tanesinin yetişkin eğitiminde olmadığı, 1 tanesinin İspanyolca yazıldığı ve 3 tanesinin literatür taraması olduğu, 11 tanesinde ise filtreleme yönteminin içerik tabanlı, işbirlikli veya hibrit olmadığı görülmüştür. Söz konusu araştırmalar, mevcut çalışmada belirlenen literatür taramasına dahil olma kriterlerine uymadığından kapsam dışı olarak değerlendirilmiştir. Geri kalan 79 çalışma; önerinin türü, yılı, çalışma yöntemi, filtreleme yöntemi ve kullanılan algoritmalar açısından ayrıntılı olarak incelenmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda; en fazla içerik önerisinde ve öğrenme nesnesi önerisinde bulunulduğu, bunların yanı sıra öğrenme yolu, öğretmen, kurs ve meslek önerileri gibi farklı önerilerde de bulunulduğu görülmüştür. En fazla yayının 2020 yılında yapıldığı bilgisine ulaşılmıştır. Çalışmaların yöntemlerine bakıldığında; en çok sistem performansının test edilmesi ve tanıtımı faaliyetlerinin yürütüldüğü, en az kullanılan araştırma yönteminin ise karma araştırma ve sistemin kullanılabilirliği olduğu gözlemlenmiştir. Kullanılan filtreleme yöntemleri incelendiğinde en çok kullanılandan en az kullanılan filtreleme yöntemine doğru sıralamanın; işbirlikli, içerik tabanlı ve hibrit filtreleme şeklinde olduğu görülmüştür. Var olan verilerin analizinde kullanılan algoritmalar incelendiğinde en yakın K-komşunun (KNN) en çok kullanılan algoritma olduğu, regresyon analizi ve N-gram kümeleme gibi algoritmaların birer çalışmada kullanıldığı, toplamda 19 farklı algoritma kullanıldığı sonucunda ulaşılmıştır. Sonuç olarak yapılan araştırmalar son yıllarda öneri sistemleri üzerine çalışmaların yaygın olduğu, ders ortamlarındaki farklı nesne, öğrenen, kurs ve hatta öğreten kişilerin dahi öneri olarak sunulabileceğini göstermektedi