Hizketa-ezagutzan oinarritutako estrategiak, euskarazko online OBHI (Ordenagailu Bidezko Hizkuntza Ikaskuntza) sistemetarako

211 p. (eng) 217 p. (eusk.)Tesi honetan, euskarazko hizketa-ezagutze automatikoaren bi inplementazio aztertzen dira, Ordenagailu Bidezko Hizkuntza Ikaskuntza (OBHI) sistemetarako: Ordenagailu Bidezko Ebakera Lanketa (OBEL) eta Ahozko Gramatika Praktika (AGP). OBEL sistema klasikoan, erabiltzaileari esaldi bat irakurrarazten zaio, eta fonema bakoitzerako puntuazio bat jasotzen du bueltan. AGPn, Hitzez Hitzeko Esaldi Egiaztapena (HHEE) teknika proposatu dugu, ariketak ebatzi ahala egiaztatzen dituen sistema. Bi sistemon oinarrian, esakuntza egiaztatzeko teknikak daude, Goodness of Pronunciation (GOP) puntuazioa, adibididez.Sistema horiek inplementatzeko, eredu akustikoak entrenatu behar dira, eta, horretarako, Basque Speecon-like datu-basea erabili dugu, euskararako publikoki erabilgarri dagoen datu-base bakarra. Eredu akustiko onak lortzearren, datu-basean egokitzapenak egin behar izan dira hiztegi alternatibadun bat sortuz, eta fasekako entrenamendua ere probatu da. % 12.21eko PER (fonemen errore-tasa) lortu da hala.Lehendabiziko sistema laborategiko baldintzetan testatu da, eta emaitza lehiakorrak lortu dira.Hala ere, tesi honetako OBEL eta AGP sistemen helburua da bezero/zerbitzari motako arkitektura batean ezartzea, ikasleek edonondik atzi dezaten. Hori ahalbidetzeko, HTML5eko zehaztapenak erabili dira audioa zerbitzarira grabatu ahala bidaltzeko, eta, gainera, onlineko batezbesteko- eta bariantza-normalizazio cepstraleko (CMVN, Cepstral Mean and Variance Normalisation) teknika berri bat proposatu da erabiltzaileek grabatutako audio-seinaleen kanal desberdintasunen eragina txikiagotzeko. Teknika hori tesi honetan aurkeztutako metodo batean oinarriturik dago: normalizazio anitzeko puntuatzea (MNS, Multi Normalization Scoring), eta onlineko ahots-aktibitatearen detektagailu (VAD, Voice Activity Detector) berri bat ere proposatu da metodo horretan oinarriturik. Azkenik, parametro desberdinak ebaluatu dira neurona-sareak erabiliz, eta ondorioztatu da GOP puntuazioa dela eraginkorrena

Bertsobot: gizaki-robot arteko komunikazio eta elkarrekintzarako portaerak

216 p.Bertsobot: Robot-Portaerak Gizaki-Robot Arteko Komunikazio eta ElkarrekintzanBertsotan aritzeko gaitasuna erakutsiko duen robot autonomoa garatzeada gure ikerketa-lanaren helburu behinena. Bere egitekoa, bertsoa osatzekoinstrukzioak ahoz jaso, hauek prozesatu eta ahalik eta bertsorik egokienaosatu eta kantatzea litzateke, bertsolarien oholtza gaineko adierazkortasunmaila erakutsiz gorputzarekin. Robot-bertsolariak, gizaki eta roboten artekoelkarrekintza eta komunikazioan aurrera egiteko modua jarri nahi luke, lengoaianaturala erabiliz robot-gizaki arteko bi noranzkoko komunikazioan