Byggðasöfn á Íslandi

Ritgerðarsafn um sögu byggðasafna á Íslandi. Fjallað er um sögu 14 byggðasafna sem eru: Byggðasafn Vestfjarða, Byggðasafn Borgarfjarðar, Byggðasafn Skagfirðinga, Glaumbæ, Byggðasafn Rangæinga og Vestur-Skaftfellinga, Sagnheima, byggðasafn Vestmannaeyja, Byggðasafn Hafnarfjarðar, Minjasafn Reykjavíkur, Byggðasafn Þingeyinga, Byggðasafn Árnesinga, Byggðasafn Húnvetninga og Strandamanna, Byggðasafn Reykjanesbæjar, Byggðasafn Austur-Skaftafellssýslu, Byggðasafnið Hvoll og Byggðasafn Norður-Þingeyinga. Auk inngangs er endurbirt grein í lok bókarinnar eftir Ragnar Ásgeirsson frá árinu 1941.Félagsvísindasvið Háskóla Íslands, Íslandsdeild ICOM, Þjóðminjasafn Íslands og Safnasjóðu

Faglegt starf safna: tilvik og álitamál

2. útgáf

Safnarannsóknir: Könnun á umfangi og skipulagi rannsókna í íslensku safnastarfi

Í þessari skýrslu eru reifaðar niðurstöður könnunar sem var lögð fyrir forstöðumenn viðurkenndra safna í desember 2020 um þátt rannsókna í starfi þeirra. Þetta er í annað sinn sem könnunin er lögð fyrir, en hún var sett fram í fyrsta skipti árið 2014. Markmið kannananna er að kortleggja umfang og skipulag rannsókna við viðurkennd söfn hér á landi, með samanburð á milli ára í huga. Þættir eins og rannsóknastefna, fjármögnun, mannauður, samstarf og miðlun rannsókna eru skoðaðir, auk þess sem leitast er við að skilja almennt viðhorf safnastarfsfólks til rannsóknaþáttarins í samhengi við önnur störf, eins og söfnun, varðveislu, fræðslu og miðlun.Rannsóknasetur í safnafræðum við Háskóla Íslands og Rannís (IRF 184976-051)

Umskipti. Staða, hlutverk og samfélagið um byggðasöfn

Á undanförnum tveim áratugum hefur starfsvettvangur íslenskra minjasafna umbreyst. Spurningar hafa vaknað um stöðu og hlutverk hefðbundinna safna eins og byggðasafna þar sem gömlu rökin duga ekki lengur. Á hvaða grundvelli er starfsemi þeirra byggð sem réttlætir að samfélagið standi að rekstri þeirra og þróun? Í ritgerðinni er leitað svara við þessari spurningu með því að að nota þá aðferð að skoða störf mín við byggðasöfn, einkum Byggðasafn Reykjanesbæjar. Ég skoða hvernig þröngt sjónarhorn á söguna og skilgreining á safni sem þjónustustofnun orsaka að stór hluti starfseminnar fellur utan skilgreiningar á starfseminni. Niðurstaða mín er að þau hugtök sem notuð hafa verið til að lýsa starfseminni og þeim verðmætum sem söfnin standa fyrir sníði byggðasöfnum of þröngan stakk. Byggðasöfn eru ekki framleiðendur vöru og þjónustu þau eru þátttakendur í menningunni með virkri söfnunarstefnu og tengsla við samfélagið, með öflun þekkingar, sköpunar og miðlunar hennar

Byggðasafn Snæfellinga og Hnappdæla: Menningararfur eða valdatæki

Þessi ritgerð fjallar um Byggðasafn Snæfellinga og Hnappdæla í Norska húsinu í Stykkishólmi. Þar er sett upp sýning um fyrrum eiganda hússins og kaupmann í bænum, Árna Thorlacius og munir byggðasafnsins notaðir í þá sviðsetningu sem leikmunir. Samkvæmt lögum eiga byggðasöfn að sýna það almenna en ég reyni að sýna fram á að með uppsetningu byggðasafnsins sé verið að koma á framfæri því sem var öðruvísi eða sérstakt. Þannig er verið að hafa áhrif á upplifun gesta byggðasafnsins annars vegar og sjálfsmynd aðstandenda byggðasafnsins hins vegar í gegnum menningararf sem lýsir í raun ekki því dæmigerða á tímum Árna Thorlaciusar, sem var samkvæmt heimildum, almenn fátækt og skortur á svæðinu. Reynt er að svara þeirri spurningu hvort á bak við sýninguna í Norska húsinu búi pólitískt vald sem felst í því að komið er á framfæri með þessum hætti, ímynd sem er ekki í samræmi við almennt ástand á þessum tíma en það var harðræði og fátækt. Komist er að þeirri niðurstöðu að verið sé að beita sérvöldum menningararfi svæðisins til að endurskapa áþreifanlegan og sýnilegan hluta úr lífi Árna kaupmanns og stuðla þannig að nokkurs konar þjóðernishyggju með pólitísku valdi