Yeni Evli Çiftlerde Yaşanan Kültür Çatışmaları (Konya Örneği)

Yeni evli çiftlerde yaşanan kültür çatışmalarının incelenmesi üzerine gerçekleştirilen bu araştırma kültür çatışmalarının yoğunlaştığı alanları, bu çatışmaların çiftler üzerindeki etkilerini ve çözüm yollarını anlamak için nitel yöntemlerden yarı yapılandırılmış görüşme tekniğiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Konya ilinin Karatay, Meram ve Selçuklu merkez ilçelerinde ikamet eden 0-5 yıl arası evliliği olan 30 çift meydana getirmektedir. Çalışma grubunun belirlemesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yönteminden yararlanılmıştır. Elde edilen veriler ise betimleyici analiz çerçevesinde değerlendirilerek yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda yeni evli çiftlerin büyük çoğunluğunda kültürel farklılığın çatışmaya neden olduğu anlaşılmıştır. Kültürel çatışma nedenleri arasında çiftlerin aile yapılarındaki farklılıkların, yetiştikleri kültürdeki gelenek ve göreneklerin, kadın-erkek rollerindeki algı farklılığının, ideolojik ve etnik köken farklılıklarının etkili olduğu belirlenmiştir. Çiftlerin kültürel farklılıktan dolayı yaşadıkları problemlerin çözümünde ise empati, iletişim, anlayış gibi yapıcı ve olumlu yöntemleri kullanan katılımcılar olduğu gibi tartışma ve küsme, sorunun üzerine kapama, otorite kurma gibi yıkıcı ve olumsuz yöntemlere başvuran katılımcıların da olduğu tespit edilmiştir. Yeni evliliklerde kültürel farklılığın çiftlerin çocuk yetiştirmesine de yansıdığı ve bazı çiftlerin bu süreçte çatışmalar yaşadığı anlaşılmıştır. Ayrıca ailelerin çiftlerden beklentilerinin de çatışmaya yol açtığı tespit edilmiştir. Çiftler yaşadıkları kültürel farklılıklardan yola çıkarak anlayış, empati, iletişim, eşler arası saygı ve sevgi, evlilik öncesi çiftlerin birbirini tanıması, çiftlerin aile yapılarının ve kültürlerinin uyumlu olması yönünde önerilerde bulunmuşlardır. Çalışmanın yeni evli çiftlerin yaşadıkları kültürel çatışmalara odaklanması bakımından önemli olduğu düşünülmektedir

Ortopedi hastalarında taburculuk eğitimi ve yenilikçi uygulamalar

Taburculuk eğitimi, hasta eğitimi sürecinin bir parçası olup hastanın multidisipliner ekibin deneyim ve rehberliğini kullanarak fiziksel durumunu ve öz bakımını anlamaya başladığı bir süreçtir. Ortopedi hastalarında taburculuk eğitimi, hastaların iyileşme süreçlerinde bağımsızlıklarını arttırmak, hastaneye yeniden yatış oranlarını azaltmak ve hastanın kendi bakımına aktif katılımını sağlamak açısından çok önemlidir. Bu eğitim, ilaç kullanımı, ameliyat sonrası komplikasyonlar, yara bakımı, ağrı yönetimi ve fiziksel hareketlilik gibi konularda bilgilendirmeler içerir. Taburculuk eğitimi genellikle yüz yüze eğitimler, yazılı materyaller ve broşürler gibi geleneksel hasta eğitimi yöntemleriyle verilmektedir. Ancak teknolojik gelişmeler sayesinde mobil uygulamalar, web tabanlı eğitimler, sanal gerçeklik, giyilebilir teknolojiler gibi dijital yenilikçi eğitim uygulamalar ile verilmeye başlanmıştır. Bu yenilikçi uygulamalar, hastaların rehabilitasyon süreçlerini kolaylaştırmaktadır. Hastalar cep telefonlarından, bilgisayarlarından ya da tabletlerinden taburculuk sürecinde gereksinim duyduğu bilgiye kolayca ulaşabilirler. Hastalar, video, animasyon, sanal gerçeklik gibi uygulamalarla yapılması gereken egzersiz uygulamalarını bu uygulamalar sayesinde daha doğru bir şekilde uygulayabilirler. Sağlık profesyonelleri de evde hastaların tedavi ve bakım sürecini dijital olarak düzenli bir şekilde izleyebilir. Bu bağlamda yenilikçi hasta eğitim yöntemleri hasta sonuçlarını iyileştirme ve hasta memnuniyetini artırma potansiyeline sahiptir. Bu derleme makalede, ortopedi hastalarında taburculuk eğitiminin önemi, taburculuk eğitiminde yenilikçi eğitim yöntemlerinin nasıl kullanıldığı ve sonuçlarına ilişkin çalışma sonuçları ele alınacaktır

Dirsek Problemleri ve Fizyoterapisi

Fizyoterapi ve rehabilitasyon eğitimi, modern tıbbın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiş, çok disiplinli yaklaşımları kapsayan bir eğitim sürecidir. İnsan vücudunun anatomisi, fizyolojisi, hareket sistemleri, ve hastalık süreçleri hakkında detaylı bilgi gerektiren bu meslek, sağlığın korunması, hastaların yaşam kalitesinin sağlanması ve sürdürülmesi için araştırma ve uygulamaya yönelik uzmanlık sağlamaktadır. Mesleki eğitimin içeriği çok kapsamlı olup lisansüstü programları ile her geçen gün daha da gelişmektedir. İyi eğitim almış fizyoterapistler sadece hastalığın tedavi sürecinde değil, sağlığın korunması ve sürdürülmesinde de yer alarak toplum sağlığına da katkıda bulunmaktadırlar

Dijital Çağda Örgütsel Yapılardaki Dönüşüm: İletişim Teknolojilerinin Rolü

Bu çalışma, iletişim teknolojilerindeki gelişmelerin örgütsel yapı üzerindeki etkisini yükseköğretimde çalışan akademisyenler üzerinde gerçekleştirilen bir araştırma aracılığıyla incelemektedir. Ayrıca akademisyenlerin demografik özellikleri ile örgütsel iletişim, dijital dönüşüm ve örgütsel yapı arasındaki ilişkileri analiz etmeyi amaçlamaktadır. Türkiye genelinde 506 akademik personelden toplanan veriler nicel analiz yöntemleriyle değerlendirilmiştir. Bulgular, akademisyenler tarafından algılanan örgütsel iletişim düzeyi ile dijital dönüşüm ve üniversitelerdeki örgütsel yapı özellikleri (karmaşıklık, merkezileşme, biçimselleşme, tabakalaşma) arasında anlamlı ve pozitif ilişkiler olduğunu göstermektedir. Ayrıca bu değişkenlerin alt boyutlarının cinsiyet, yaş, unvan ve üniversite türü gibi faktörlere göre farklılaştığı tespit edilmiştir. İletişim teknolojilerinin özellikle Covid-19 pandemisinden sonra hızla gelişmesi, örgütsel yapılar üzerindeki etkisini daha belirgin hale getirmiştir. Bu çalışma, dijital dönüşümün örgütsel iletişim ve örgüt yapıları üzerindeki etkisini ortaya koyarak gelecek araştırmalara ve yönetsel stratejilere katkı sağlamayı amaçlamaktadır

Osmanlı Döneminde Konya Şehrinin Savunma Yapıları

Osmanlı Döneminde Konya Şehrinin Savunma Yapıları olarak belirlenen tez konusunda, şehri korumak için inşa edilmiş kaleler incelenerek, askerî yapılanmanın tarihî süreci ortaya konmuştur. Bu tez dört bölümden oluşmaktadır. Ana kaynağı arşiv kayıtlarıdır. Tezin birinci bölümü Konya'nın tarihçesini ve Alaeddin Tepesi merkezli savunma yapısının Selçuklulardan önce ve sonrasına ilişkin bilgi verilmiştir. “Kaleler Şehri Konya’nın Savunma Yapılarından İç Kale” başlıklı birinci bölümde “Türklerden Önceki Konya Tepesi'ndeki Eski Konya Şehrini Koruyan Surlar” ve “Konya Surunun İç Kale'ye Evrilmesi” alt başlık altında iskân yerini çevreleyen iki sur incelenmiştir. İkinci bölümün konusu, “Konya Şehrinin Kilidi: Gevale Kalesi” olarak belirlenmiş ve kalenin tarihî seyri incelenmiştir. “Konya’nın Zırhı: Ahmedek Kalesi” başlıklı üçüncü bölümde ise “Adı”, “İnşa Tarihi ve Mimari Yapısı”, “Kullanım Alanları”, “Ahmedek Kalesi’nin Onarımları ve Ortadan Kaldırılması” ve “Ahmedek Kalesi’nin Görevlileri” olarak beş başlık altında kalenin tarihsel gelişimi incelenmiştir. “Konya’nın Hücre Çeperi: Dış Sur” adlı dördüncü bölüm “Adı”, “Konya Dış Suru’nun İnşa Süreci”, “Konya Dış Suru’nun Fiziksel Özellikleri”, “Konya Dış Suru’nun Kapıları” ve “Konya Dış Suru’nun Onarımı ve Ortadan Kaldırılması” olarak belirlenmiş alt başlıklarda savunma yapısının genel durumu ele alınmıştır. Sonuç bölümünde ise Konya Şehri’nin tarihî süreç içinde ortaya çıkışı ile geçirdiği evreler ve ortadan kalkması göz önüne alınarak çalışma sona erdirilmiştir. Bunun devamında kaynakça verildikten sonra Ekler de tarihî fotoğraflar ve belgeler konmuştur

BIST Kocaeli Şehir Endeksinde Yer Alan Şirketlerin LOPCOW ve OPARA Yöntemleriyle Finansal Performanslarının Değerlendirilmesi

Bu çalışmanın amacı BIST Kocaeli şehir endeksi ve Fortune 500 listesi içinde yer alan aktif büyüklüğü en fazla beş şirketin finansal performansının 2023 yılı için LOPCOW-OPARA yöntemleriyle kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesidir. Çalışmada bu amaç doğrultusunda sekiz adet performans kriteri belirlenerek, LOPCOW yöntemiyle objektif olarak bu kriterlerin önem ağırlıkları hesaplanmıştır. OPARA yöntemiyle belirlenen şirketlerin finansal performans skorları hesaplanmış ve sıralanmıştır. LOPCOW yöntemi sonuçlarına göre en önemli üç kriterin sırasıyla Cari oran, ROCE oranı ve Aktif Büyüme oranı olduğu tespit edilmiştir. OPARA yöntemi sonuçlarına göre ise finansal performansı en yüksek olan şirketin TUPRS; en düşük olan şirketin ise HEKTS olduğu görülmüştür. Ek olarak yapılan duyarlılık ve korelasyon analizleri sonucunda, çalışmada önerilen modelin sonuçlarının istikrarlı, güvenilir ve tutarlı olduğu tespit edilmiştir

Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Hakkının İhlali Nedeniyle Devletçe Tazminat Ödenmesi

Kişilerin fiziksel olarak bir yerde bulunma veya oradan ayrılma özgürlüğünü ifade eden kişi özgürlüğü hakkı, kişi özgürlüğünün kamu otoritesi karşısında korunmasını hedefleyen kişi güvenliği hakkı ile bütünlük oluşturur. Kişilerin sahip olduğu diğer hakların birçoğunu kullanabilmesi kişinin özgürce istediği yerde fiziksel olarak bulunabilmesini gerekli kılar. Bu noktada kişinin özgürlüğüne gerçekleştirilebilecek herhangi bir müdahale durumunda kişinin özgürlüğünden mahrum bırakılması durumu yalnızca kişi özgürlüğüne değil bunun yanında birçok hakka da müdahale oluşturacaktır. Bu noktada hakkın önemi ve diğer haklar ile bağlantısı düşünüldüğünde, gerçekleştirilebilecek olası müdahaleler kanunlarla hüküm altına alınmıştır. Bu müdahaleler ceza hukuku bağlamında koruma tedbirlerinden veya diğer müdahalelerden kaynaklanabilir. Buradan hakkın mutlak bir hak olmadığı ve sınırlandırılmasının mümkün olduğu, müdahale edilebilir nitelikte olduğu anlaşılmaktadır. Farklı şekillerde gerçekleştirilebilecek olan müdahalelerden kaynaklı olarak kişinin maddi ve manevi yönlerden zarara uğraması mümkündür. Özgürlüğünden yoksun bırakılan kişi; sahip olduğu tazminat hakkı ile zararının devletçe tazmin edilmesini isteme hakkına sahiptir. Devletçe tazminat ödenmesi farklı usuller doğrultusunda gerçekleştirilmekte olup, her bir usul yönünden uğranılan zararın tazmini ayrı bir mekanizmaya bağlanmıştır. Tazmin süreci her bir mekanizma yönünden kendine özgü kanun hükümleri izlenmek suretiyle gerçekleştirilmektedir

Kuşaklar Arası Değer Farklılıkları Ve Çocuk Yetiştirme Stilleri Açısından “İdeal Ebeveyn-İdeal Çocuk”

Türk toplumu gibi moderniteye geçiş sürecinde olsa da gelenekselliğini sürdüren toplumlarda değerler hem bireyi hem de toplumu şekillendiren önemli faktörlerdir. Değerler toplumsal bütünlüğü sağlamakla birlikte kuşaklar arası bazı çatışmaları da oluşturmaktadır. Bununla birlikte kuşaklardaki değer farklılıkları çocuk yetiştirme ve ebeveynlik stillerini de etkilemektedir. Çalışmada, Shalom S. Schwartz değerler sınıflandırması ile Eleanor Maccoby ve John Martin’in çocuk yetiştirme stilleri sınıflandırmaları bu farklılıkların analizi için temel alınmaktadır. Çalışmanın araştırma grubunu 18-29 yaş, 30-49 yaş ve 50 yaş üzeri kuşaklarda olan 332 kişi oluşturmuştur. Anketler doldurulmadan önce çalışmanın amaç ve kapsamı katılımcılara belirtilmiş ve gönüllülük esası dikkate alınmıştır. Çalışmada üç farklı ölçek kullanılmıştır. Çalışmada, Ebeveyn Tutum Ölçeği, Çocuk Yetiştirme Tutum Ölçeği ve Değerler Ölçeği kullanılarak anket çalışması yapılmıştır. Çalışmaya katılan bireylere uygulanan ölçeklerinin alt boyutları arasında pozitif ve negatif yönlü anlamlı ilişkilerin olduğu gözlenmiştir. Ayrıca katılımcılara ideal çocuk ve ideal ebeveyn anlayışlarına yönelik açık uçlu soru yöneltilmiştir. Alınan cevaplara göre kuşaklar arası farklılıkların ideal ebeveyn ve çocuk anlayışlarına da yansıdığı görülmüştür. Sonuçta; yaş, cinsiyet, ekonomik ve eğitim durumu gibi demografik değişkenlerin hem değer tercihlerini hem de ebeveynlik tutumlarını anlamlı biçimde etkilediği görülmüştür

6 Şubat Depremini Yaşayan Bireylerde Pozitif-Negatif Duygular İle Ruh Sağlığı Okuryazarlık Düzeyinin İncelenmesi

Bu araştırmada, 6 Şubat depremini yaşayan bireylerde pozitif-negatif duygular ile ruh sağlığı okuryazarlık düzeyi ve aralarındaki ilişki incelenmiştir. Araştırma, Türkiye’de 20 Eylül 2024- 28 Mart 2025 tarihleri arasında tanımlayıcı ve ilişki arayıcı türde yürütülmüştür. Araştırmada gelişigüzel örneklem yöntemi kullanılmış ve katılımcıları belirlemede dahil edilme kriterlerinden yararlanılmıştır. Katılımcı Bilgi Formu, Pozitif ve Negatif Duygu (PND) Ölçeği ve Ruh Sağlığı Okuryazarlığı (RSOY) Ölçeği veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Veriler, çevrimiçi anket tekniği ile toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde, bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü ANOVA, Pearson korelasyon ve yapısal eşitlik modeli kullanılmıştır. Araştırmaya 462 kişi katılmış, katılımcıların pozitif duygular toplam puanın, negatif duygular toplam puanından yüksek olduğu ve RSOY toplam puanının da yüksek olduğu saptanmıştır. Pozitif ve negatif duyguların cinsiyet, gelir düzeyi, depremde fiziksel/maddi kayıp yaşamış, depremden sonra başka bir şehre göç etmiş ve deprem öncesinde profesyonel psikolojik destek almış olma durumuna; RSOY’un cinsiyet, medeni durum, çocuk sayısı, daha önce deprem yaşamamış ve depremden öncesi profesyonel destek almış olma durumuna göre farklılık gösterdiği saptanmıştır (p<0,05). RSOY alt boyutlarından bilgi odaklı ve inanç odaklı RSOY'un negatif duyguları anlamlı ve pozitif yönde, kaynak odaklı RSOY’un ise negatif duygulara anlamlı ve negatif yönlü bir etkisi olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Sonuçlar, depremin bireylerin duyguları ve ruh sağlığı okuryazarlığı üzerinde belirleyici etkileri olabildiğini göstermiştir. Bu doğrultuda ruh sağlığı hemşireleri, toplum ruh sağlığı alanında afet sonrası bireylerin ruh sağlığı okuryazarlığını güçlendirmeye yönelik bilgilendirici ve kaynak odaklı müdahaleler geliştirerek, özellikle negatif duyguları azaltmaya yönelik toplum temelli programlar uygulamalıdır

Dünya’da ve Türkiye’de Yükseköğretimin İhracatı: Eğitim İhracatında Avantaj ve Dezavantajlar

Günümüzde bilgi temelli ekonomilerin yükselişiyle birlikte eğitim, sadece bireysel gelişim aracı olmaktan çıkıp uluslararası rekabette stratejik bir unsur hâline gelmiştir. Küreselleşmenin etkisiyle ülkeler, yükseköğretim kurumlarını uluslararası öğrencilere açarak hem ekonomik hem de kültürel etkiler yaratmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda, yükseköğretimin ihracatı, ülkelerin yumuşak güç stratejileri, ekonomik kalkınma hedefleri ve kültürel diplomasileri açısından giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Küreselleşen dünyada eğitim ihracatının stratejik önemini vurgulayan bu çalışma, özellikle Türk yükseköğretim kurumlarının uluslararasılaşma süreçlerini, yükseköğretim ihracatının mevcut durumunu, karşılaşılan zorlukları ve fırsatları ele almaktadır. Çalışmanın amacı, Türkiye’nin yükseköğretim ihracatındaki avantajları ve dezavantajları analiz ederek bu alandaki stratejileri değerlendirmektir. Bu kapsamda, araştırmada nitel araştırma desenine dayalı olarak doküman incelemesi yöntemi kullanılmış; ulusal ve uluslararası literatür, politika belgeleri ve istatistiksel veriler sistematik biçimde analiz edilmiştir. Elde edilen veriler, tematik içerik analizi ile değerlendirilmiş; Türkiye özelinde SWOT analizi gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgular, Türkiye’nin uluslararası öğrenci çekme konusunda önemli bir potansiyele sahip olduğunu, ancak rekabetin arttığı ve bazı yapısal zorlukların sürdüğünü ortaya koymuştur. Çalışma, aynı zamanda kültürel, ekonomik ve politik faktörlerin yükseköğretim ihracatındaki rolünü incelemekte ve Türkiye’nin bu alanda daha fazla fırsat yaratabileceği stratejiler önermektedir. Türkiye’de ‘eğitim ihracatı’ kavramına doğrudan odaklanan akademik çalışmaların sınırlı olması, bu tezi alana özgün bir katkı hâline getirmektedir