Supporting preschool child with partial disorders to achieve school readiness through art therapy

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Wydział Pedagogiczny. Rozprawa doktorska przygotowana pod naukowym kierunkiem dr hab. Grażyny Guni, prof. UP oraz promotora pomocniczego dr Tamary Cierpiałowskiej.Preschool education is a series of interactions with a diverse and complex structure. This interdisciplinary and multifunctional education process is focused on developing children's competences like reading, writing and counting. According to Polish legal regulations preschool education is for children from 3 to 7 years old. The government is obliged to provide all children with a place in a nursery school, a kindergarten department in a primary school or other form of preschool education. Children aged 3-5 can benefit from not obligatory preschool education, but six year-old children must have one year preschool preparation. The preschool is the time when the child should prepare best for school education in the first class. It’s time to prevent school failures and to help children take a new role as pupils. It is also a very important time for the psychomotor development and the achievement of appropriate level of motor, cognitive, social and emotional skills. However, the development does not always go hand in hand with age. In every kindergarten group there are children who have various kinds of difficulties and disabilities, which are resistant to typical didactic and educational interactions. These children can’t cope with the requirements of the core curriculum or they cannot adapt to the rules of the group. Many partial or fragmented disorders can’t be clearly defined and can be detected only in preschool or school education, when they become the cause of many educational difficulties. If the problems aren’t diagnosed early and an appropriate therapy is not taken, consequently there may arise secondary disorders. Usually partial dysfunctions in psychophysical development cause specific difficulties in reading, writing and counting, generally called dyslexia. These disorders affect not only learning, but also can impede proper functioning in the emotional-social and motoric skills, and become one of the causes of school failure. In this context, it is extremely important to notice the symptoms of partial disorders already in preschool age and to provide appropriate help. In pedagogy, especially in special needs education, changes the concept of reeducation focused to eliminate failures and learning difficulties for activities including improvement of impaired functions and prevention of school failures. According to these assumptions, therapeutic programs should be implemented from the elementary education. These programs should correct disorders and difficulties in development, but also prevent them arising, spreading and strengthening. In connection with the context, it is important to answer the following questions: - How to help children achieve school readiness? - How to support the development of preschool children to achieve school readiness? - How to create a corrective and preventive therapeutic program, adapted to the individual developmental and educational children’s needs? One of the most appropriate answer to all questions can be art therapy, which supports the holistic development of children and helps them achieving school readiness. This thesis presents the problems of achieving school readiness by five and six-year old children with partial developmental disorders, and children who haven’t been diagnosed with dysfunctions in this area. Based on the theory of the support process, art therapy assumptions and development determinants of preschool children, art therapy project is proposed and implemented. Its purpose is to support the development of preschool children and to achieve their school readiness. The thesis consists of eight chapters. The first chapter describes the process of achieving school readiness as a predictor of educational success. It presents a terminological discourse on the concept of school readiness, concepts of school readiness in the historical aspect and the contemporary Polish approach to school readiness. It also presents the views of researchers regarding factors that contribute to school success and the possible causes of educational failure. The second chapter presents the predictors of development of preschool children: parenting and preschool education and also individual resources of a five-year old child. These predictors are the basis for taking on new challenges related to learning at school. The third chapter discusses the process of supporting the development of preschool children with partial disorders in the aspect of school readiness. It describes the essence of partial disorders in development, and functioning children with these disorders. It also presents the assumptions of the process of supporting development, and art therapy as one of the ways to support children. The fourth chapter presents the subject, purpose of research, basic problems and the methods used to collect information. The fifth chapter contains an analysis of research results. It describes the individual developmental achievements of five-year old children, including children with partial developmental disorders, in the context of school readiness. The sixth chapter presents the theoretical assumptions of the art therapy project "Children tell stories to children", which is a proposal to support children in achieving school readiness. The seventh chapter characterizes the dynamics of changes in developmental achievements of preschool children under the influence of art therapy. Chapter eight presents a summary and conclusions for pedagogical practice regarding art therapy in the context of supporting school readiness of preschool children, also those with partial developmental disorders

Image of a woman at the university chair: Maria Skłodowska-Curie in (auto)biographical and journalistic accounts

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Wydział Filologiczny. Praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. zw. dr hab. Tadeusza Budrewicza oraz promotora pomocniczego dr hab. Renaty Stachury-Lupy

Transformation trauma in Central Eastern Europe

Artykuł prezentuje wyniki badań nad traumą społeczno-kulturową w Europie Środkowo-Wschodniej. Do weryfikacji teorii traumy zostały wykorzystane reprezentatywne dane sondażowe z Białorusi, Bułgarii, Węgier, Rumunii, Polski, Rosji i Ukrainy. Prowadzone analizy pokazały, że społeczeństwo postkomunistyczne negatywnie oceniło zmiany systemu gospodarczego i politycznego. Źródłem traumy był spadek poziomu życia oraz wzrost przestępczości. Respondenci uważali, że w wyniku transformacji stracili na zmianach i pod wpływem powstałej traumy pesymistycznie oceniali przyszłość. Rekcją na pojawiającą się traumę była nostalgia za socjalizmem i bezpieczeństwem społecznym przezeń oferowanym. Czynnikami łagodzącymi szok w społeczeństwie postkomunistycznym było wykształcenie, młodszy wiek i orientacja proeuropejska.The article presents the results of research into socio-cultural trauma in Central Eastern Europe. In order to verify the theory of trauma, representative survey data obtained in Belarus, Bulgaria, Hungary, Romania, Poland, Russia and Ukraine were used. The conducted analyses have shown that post-communist societies negatively evaluate changes in the economic and political system. Trauma stems from the decreased quality of life and increased crime rate. The surveyed residents of postcommunist countries claimed that the system transformation was disadvantageous to them, and, due to trauma, they saw the future pessimistically. The reaction to their emerging trauma was their nostalgia for communism and the social security it offered. Factors mitigating trauma in post-communist societies are education, age and pro-European tendencies

The selected conditions of using Internet by hearing youth and deaf youth

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Wydział Pedagogiczny. Instytut Pedagogiki Specjalnej. Rozprawa doktorska - promotor: dr hab. Katarzyna Plutecka, prof. UP.Niniejsza praca doktorska przedstawia problematykę specyfiki korzystania z Internetu przez młodzież słyszącą oraz młodzież z uszkodzonym słuchem. Głównym jej aspektem jest ryzyko problematycznego korzystania z sieci, które w konsekwencji prowadzić może do uzależnienia od tego medium. Ryzyko to skorelowane jest ściśle z czynnikami osobowymi, takimi jak ogólne poczucie samotności, prospołeczność, poczucie bezradności, poziom agresji, brak poczucia zagrożenia czy poziom samooceny młodych ludzi. Końcowa część niniejszej rozprawy zawiera postulaty skierowane do wychowawców, rodziców oraz młodzieży nastawione na zminimalizowanie ryzyka problematycznego korzystania z sieci i ewentualnego uzależnienia od Internetu.The doctoral dissertation presents the issue of using the Internet by hearing youth and hearing impaired youth. The main aspect is the risk of problematic using the Internet which may lead to Internet addiction in consequence. This risk is very close correlated with personal factors such as a general sense of loneliness, prosociality, emptiness, the level of aggression, the sense of security or the level of self-esteem of young people. The final part of this dissertation includes postulates addressed to educators, parents and young people focused on minimizing the risk of problematic Internet using and the risk of Internet addiction

The main stages of manipulative influence diagnosis in the political sphere

W artykule przedstawiono istotę i naturę manipulacji, która jest skuteczną metodą wpływu politycznego na świadomość społeczną. Przeanalizowane zostały czynniki współcześnie wykorzystywane w technikach manipulacji w sferze politycznej. Zaproponowano i uzasadniono model stopniowej diagnostyki manipulacji politycznej, a także wykazano jak skutecznie bronić się przed manipulacyjnymi działaniami stosowanymi w polityce.The article reveals the essence and nature of manipulation as an effective method of exercising political clout on the social consciousness. The analysis presents the factors that under modern circumstances facilitate the usage of manipulating techniques within the political sphere. A model of how political manipulation can be diagnosed in stages is proposed and substantiated. The particularity of the defense from the manipulative actions in politics has been also revealed

Critical events as the factors shaping self-evaluation of the quality of life of elderly people

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Wydział Pedagogiczny. Rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem dr hab. Zofii Szaroty, prof. UP, promotor pomocniczy: dr Artur Fabiś.Głównym celem podjętych badań było rozpoznanie znaczeń, jakie seniorzy nadają zdarzeniom krytycznym w kształtowaniu jakości ich życia. Natomiast cele szczegółowe to: poznanie historii życia narratorów, wyodrębnienie zdarzeń krytycznych kształtujących biografie seniorów oraz rozpoznanie poczucia jakości bieżącego życia badanych. Badania miały charakter jakościowy, zastosowano autobiograficzny wywiad narracyjny. Grupę badawczą stanowiły osoby starsze w wieku od 60 do 73 lat. Praca składa się z siedmiu rozdziałów. Pierwsze cztery stanowią treści teoretyczne odnoszące się do tematu pracy. Pierwszy rozdział jest próbą osadzenia problematyki badawczej w teoriach gerontologii społecznej. Druga część przedstawia społeczno-demograficzne, kulturowe i ekonomiczne aspekty starzenia się i starości. Rozdział trzeci przybliża kwestię jakości życia człowieka. Czwarta część opisuje obszar doświadczeń życiowych i zdarzeń krytycznych w biografii jednostki. Piąty rozdział zawiera podstawy metodologiczne badań własnych. Szósta i siódma część przedstawiają wyniki badań empirycznych. W szóstej części przeanalizowano każdy przypadek z osobna, ukazując jego wyjątkowość. Zostały tam opisane doświadczenia życiowe badanych, różne aspekty poczucia jakości ich życia oraz wybrane zdarzenia krytyczne kształtujące sytuację życiową. W rozdziale siódmym przeanalizowano grupę, wskazując na podobieństwa i różnice w doświadczeniach narratorów. Przedstawione tam zostały zdarzenia krytyczne w biografiach narratorów. Pracę zamykają wnioski wypływające z badań.The main goal of the undertaken research was to recognize the meanings given to critical events in shaping the quality of seniors’ life. While the specific goals include: getting to know the life stories of narrators, identifying critical events that shape seniors’ biographies and recognizing the sense of quality of the current life of the respondents. The research was of a qualitative nature, an autobiographical narrative interview was used. The research group was made up of elderly people aged 60-73. The work consists of seven chapters. The first four constitute theoretical content referring to the subject of the work. The first chapter is an attempt to embed research issues in the theories of social gerontology. The second part presents the socio-demographic, cultural and economic aspects of aging and old age. The third chapter deals with the issue of the quality of human life. The fourth part describes the area of life experiences and critical events in the biography of the individual. The fifth chapter contains the methodological basis of own research. The sixth and seventh part present the results of empirical research. The sixth part analysed each case separately, showing its uniqueness. It described the life experiences of the respondents, various aspects of the sense of their quality of life and the selected critical events shaping their life situation. The seventh chapter analysed the group, pointing out the similarities and differences in the experience of the narrators. Critical events in the biographies of narrators are presented there. The paper is concluded with the conclusions resulting from the research

The functioning of gravel-bed the Lower Skawa river in 19th-21st century

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Wydział Geograficzno-Biologiczny. Instytut Geografii. Zakład Geoinformacji i Badań Geośrodowiskowych. Praca doktorska napisana pod kierunkiem dr hab. Józefa Szmańdy, prof. UP.Zagadnieniem badawczym mojej dysertacji było funkcjonowanie żwirodennego koryta, w dolnym biegu rzeki Skawy, w okresie XIX-XXI w. W toku przygotowań do opracowania problemów badawczych postawiłem trzy hipotezy: 1. W przeciwieństwie do innych karpackich dopływów Wisły dolna Skawa w XIX wieku posiadała odcinki wielokorytowe; 2. Współczesny jednonurtowy układ rzeki jest determinowany przez zabudowę hydrotechniczną; bez zabudowy regulacyjnej, w całym okresie badawczym, dolna Skawa funkcjonowałaby jako rzeka o układzie wielonurtowym lub wielokorytowym; 3. Przyczyną powstawania współczesnych odcinków wielonurtowych lub wielokorytowych jest dążenie Skawy do uformowania koryta naturalnego, nawiązującego do przedregulacyjnego. Problem badawczy rozwiązałem wykorzystujące metody terenowe kameralne. Sklasyfikowałem koryta Skawy w różnych okresach, wykorzystując metody Brice'a i Blodgett'a (1978), Nanson’a i Knighton’a (1996), oraz Rinaldi'ego i in. (2016). Analizy ortograficzne wykonałem na 12 mapach i zdjęciach, począwszy od ,Pierwszego zdjęcia wojskowego Imperium Habsburskiego" (tzw. mapa Miega) z lat 1779-1783 po zobrazowania satelitarne Google Earth z 2016 roku. Przeprowadziłem analizę źródeł historycznych, m.in. dokumentacji technicznej regulacji, ustaw sejmu galicyjskiego i czasopism technicznych z początku XX wieku. W ramach prac terenowych zinwentaryzowałem istniejące budowle hydrotechniczne oraz przeanalizowałem budowę dawnych form śródkorytowych. Teren moich badań stanowiło dno doliny rzeki Skawy, w dolnym biegu (województwo małopolskie). Najważniejsze wnioski mojej dysertacji: 1. Koryta roztokowe w Karpatach istniały przed XIX w. jednak źródła historyczne potwierdzają istnienie koryta roztokowego Skawy już w XVII w. 2. W II połowie XIX w. w korycie dolnej Skawy znajdowały się odcinki kręte, roztokowe oraz anastomozujące wysokoenergetyczne. Odcinki roztokowe znajdowały się w miejscach depozycji rumowiska dennego, wymuszonego nadmierną dostawą z dopływów lub wzrostem spadku podłużnego. Odcinki anastomozujące dolnej Skawy powstały prawdopodobnie na skutek awulsji podczas jednej z największych historycznych powodzi w 1580 r. 3. Bezpośrednią przyczyną rozpoczęcia regulacji karpackich dopływów Wisły na początku XX w. była budowa Kanału Galicyjskiego. Ochrona przed powodzią stała się oficjalnym uzasadnieniem regulacji rzek dopiero w latach 30., gdy zaniechano budowy dróg wodnych w Polsce. 4. Zainicjowanie erozji dennej koryt karpackich było zamierzonym i pożądanym efektem budowy tras regulacyjnych na początku XX w., który miał spowodować koncentrację przepływu w jednym korycie, zabezpieczonym tamami podłużnymi. 5. Rozpoczęcie piętrzenia przez zaporę zbiornika Jezioro Mucharskie spowodowało zatrzymanie dostawy rumowiska do dolnej Skawy, co razem z ograniczeniem dostawy przez regulacje poprzeczne z dopływów i przez regulacje podłużne z koryta Skawy, spowodowało niedociążenie cieku i znaczne ograniczenie przepływów wezbraniowych. 6. Funkcjonowanie koryta dolnej Skawy po rozpoczęciu piętrzenia na zaporze Świnna Poręba sprzyja stabilizacji obszarów międzykorytowych w odcinkach anastomozujących i rozwojowi odcinków meandrujących. W odcinkach jednonurtowych obustronnie uregulowanych postępuje wcinanie koryta.The research theme of my PhD dissertation is the functioning of gravel-bed of the Lower Skawa River in 19-21 century. I had three hypotheses: 1. The Lower Skawa River had sections of anabranching in contrast with other Vistula tributaries; 2. The hydrotechnical construction determines contemporary single thread of the Skawa River; Without a hydrotechnical construction, the Skawa would be multiple channels; 3. The sections of braided or anabranching river develop because the Skawa River aims at natural channel pattern from before training. The research problem was solved by me using field and office methods. I classified the channels in the period from 1779 to 2016. I used methods of Brice and Blodgett (1978), Nanson and Knighton (1996), and Rinaldi et al. (2016). My analysis was based on cartographic materials, which allowed for the comparison of the river channel in the XVIII-XXI century. The basic source was the first military mapping survey of Austria-Hungary created in the years 1779-1783. As a representation of the current channel state, I used a Google Satellite photo from 2016. I used a total of 12 maps. I realized an analysis of hydrotechnical documentation, acts of Galicia parliament and technical journals from the beginning of 20 century. During the field works, I inventoried hydrotechnical constructions in a river bed and I analyzed the forms of a channel. The research area was localized in the bottom of Lower Skawa valley (Lesser Poland voivodship). The main results of my PhD dissertation: 1. The braided channel in the Carpathians Mountains existed before the 19 century. The historical sources confirmed that the Skawa River was braided in XVII century already. 2. In the XIX century, sections of a river bed were sinuosity, braided or anastomosing (high energy). The braided sections were in the place of gravel deposits. Gravel transported form Skawa tributaries and high slope enforced this deposition. Probably, during one of biggest floods in history, in 1580, the avulsion created anastomosing sections of the Skawa River. 3. The immediate cause of the training tributaries of the Vistula was the construction of Galicia Channel. The flood protection became the official cause of regulation in 1930 when it the building of Galicia Channel discontinued. 4. The channel incision at the beginning of the XX century was the intended purpose of channelization. This activity was supposed to concentrate the flow in the single thread with riprap. 5. The water damming in Mucharskie Lake brings limitation on gravel transport. The gravel transport is limited from the Skawa tributaries and Skawa banks too. 6. The Świnna Poręba dam aids stabilization of interchannel areas in anastomosis section, and development of meandering section, n the single thread section with riprap, the channel cuts off

Properties of solid solutions (1-x)K[0.5]Bi[0.5]TiO[3]-xPbTiO[3] and (1-x)Na[0.5]Bi[0.5]TiO[3]-xPbTiO[3]

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Wydział Matematyczno-Fizyczno-Techniczny. Instytut Fizyki. Praca doktorska napisana pod kierunkiem dr hab. Jana Suchanicza, prof. UP, promotor pomocniczy: dr Renata Bujakiewicz-Korońska.Rozprawa dotyczy właściwości roztworów stałych (1-x)K[0.5]Bi[0.5]TiO[3]-xPbTiO[3], (1-x)Na[0.5]Bi[0.5]TiO[3]-xPbTiO[3]. W ramach niniejszej pracy przeprowadzono badania struktury krystalicznej oraz właściwości dielektrycznych, piezoelektrycznych, półprzewodnikowych (wykonanych po raz pierwszy) i ferroelektrycznych roztworów stałych (1-x) NBT-xPT (0≤x≤0.6) oraz (1-x)KBT-xPT (x=0≤x≤0.8). Badania te miały na celu określenie wpływu wprowadzenia jonów Pb[2+], posiadających unikalne cechy, m.in. wysoką polaryzowalność oraz tendencję do formowania wiązań chemicznych poprzez hybrydyzację orbitali elektronowych, w miejsce jonów (Na[0.5]Bi[0.5])[2+] lub (K[0.5]Bi[0.5])[2+]. Zabieg ten spowodował wzmocnienie właściwości dielektrycznych, piezoelektrycznych i ferroelektrycznych. Zmodyfikował również właściwości elektryczne. Omówione wyniki pokazują podobieństwo zachowań badanych roztworów stałych NBT-PT oraz KBT-PT do związków bazowych tj. NBT i KBT. Wyniki badań właściwości dielektrycznych i ferroelektrycznych pod naciskiem jednoosiowym (dla niektórych badanych materiałów wykonane po raz pierwszy), wskazują na wysoką ich wytrzymałość mechaniczną, a liniowa zależność wartości przenikalności dielektrycznej od nacisku dla roztworu 0.2KBT-0.8PT promuje go do zastosowań jako sensora w miernikach siły/nacisku. Rozprawę rozszerzono o część zawierającą obliczenia ab initio, w których obliczono gęstości stanów elektronowych i porównano je z dostępnymi danymi literaturowymi.This dissertation concerns the properties of the (1-x)K[0.5]Bi[0.5]TiO[3]-xPbTiO[3], (1-x)Na[0.5]Bi[0.5]TiO[3]-xPbTiO[3] solid solutions. In this dissertation the studies of crystal structure and dielectric, piezoelectric, semiconducting (made for the first time) and ferroelectric properties of solid solutions (1-x) NBT-xPT (0≤x≤0.6) and (1-x) KBT- xPT (x = 0≤x≤0.8) have been carried out. These studies were aimed at determining the impact of introducing Pb[2+] ions with unique features, including high polarizability and tendency to form chemical bonds by hybridization of electron orbitals, instead of ions (Na[0.5]Bi[0.5])[2+] or (K[0.5]Bi[0.5])[2+]. This treatment had a significant impact on the analyzed properties. It has strengthened the dielectric, piezoelectric and ferroelectric properties. It also modified electrical properties. The results discussed in this paper show the similarity of the behavior of NBT-PT and KBT-PT solid solutions to the basic compounds, i.e. NBT and KBT. The results of dielectric and ferroelectric properties under uniaxial pressure (for some materials measured for the first time), show their high mechanical strength, and the linear dependence of the dielectric permittivity value on the pressure of 0.2KBT-0.8PT solid solution promotes it for applications as a sensor in force/pressure meters. The dissertation was extended by a part containing ab initio calculations of electron density of states (DOS). DOS were calculated and compared with available data

Różnicowanie się szans edukacyjnych i życiowych młodzieży. Casus Peryferii

W społeczeństwach nowoczesnych nierówności społeczne są trwale wbudowane w system społeczny. Szczególnym przypadkiem są kraje postkomunistyczne, w których dochodzi do przyśpieszonej modernizacji. Mimo zmian edukacyjnych poprawiających strukturę wykształcenia nie uległy likwidacji bariery i nierówności szans życiowych, gdyż te są warunkowane w znacznie większym stopniu przez kapitał społeczno-kulturowy, status ekonomiczny rodziny pochodzenia i makrospołeczne uwarunkowania

Opportunities and challenges for security education

Współcześnie jesteśmy świadkami głębokiej i wielowymiarowej transformacji cyfrowej usług, produktów i modeli biznesowych, która w efekcie daje nową jakość życia, ale także potęguje istniejące lub tworząc nowe zagrożenia. Zmieniają się przez to zadania i możliwości edukacji dla bezpieczeństwa. Może ona korzystać ze sprawdzonych już koncepcji, jakie oferuje przemysł: poziomą i pionową integrację procesów i nowoczesne metody gromadzenia i analizy danych, by dostarczać spersonalizowane produkty szkoleniowe (spójne i interdyscyplinarne programy i kursy) decydujące o skuteczności kształcenia(szkolenia). Celem artykułu jest analiza zastosowania nowych rozwiązań w edukacji dla bezpieczeństwa z uwzględnieniem wyzwań, jakie niesie ze sobą współczesne środowisko bezpieczeństwa a także ograniczeń biologicznych czy prawnych. Autorka nakreśliła potrzebę projektowania interdyscyplinarnych programów prewencyjnych czy szkoleniowych i omówiła przykładowe metody kształcenia (szkolenia) gwarantujące efektywność, czyli profesjonalnie wykształcone kadry/ wyszkolonych cywilów potrafiących reagować na zaistniałe zagrożenia używając odpowiednich do tego celu sił i środków.Nowadays, we witness the deep and multidimensional digital transformation of services, products and business models, which creates new quality of life but also strengthens existing threats or creates new ones. This results in changes in security education, its tasks and opportunities. It is possible to use already tested solutions offered by the business sector: vertical and horizontal integration of processes and new methods of data collection and analysis in order to deliver personalized training services (products) (coherent and interdisciplinary programs and courses) which determine effective teaching process. The aim of the paper is to provide the analysis of implementation of new solutions in security education considering challenges the contemporary security environment creates and biological and legal limitations. The author indicates the necessity to design interdisciplinary projects/ courses and discusses the exemplary teaching (training) methods that could guarantee effectiveness, i.e. professionally educated staff/trained civilians who react to the threats using right means and capacity