„Foundations of Agricultural Market Analysis and Agricultural Policy”

„Osnove analize poljoprivrednih tržišta i poljoprivredna politika“, Foundations of Agricultural Market Analysis and Agricultural Policy, je udžbenik koji ima nekoliko izdanja na njemačkom, materinskom jeziku autora, a ovo je prvo izdanje na engleskom jeziku. Knjiga je objavljena 2020. godine, a izdavač je Vahlen, koji je bio izdavač i svih prethodnih izdanja. Iako naslov knjige asocira na to da se autor bavi isključivo poljoprivredom, to nije slučaj. Knjiga obuhvaća cjelokupni vertikalni lanac „od polja do stola”, odnosno proizvođače, prerađivače, trgovce i potrošače, te autor analizira položaj svakog od dionika u ovom lancu. Prof. dr. dr. h. c. mult. Ulrich Koester je profesor Sveučilišta u Kilu, SR Njemačka i predavač na nekoliko Sveučilišta, a najviše u zemljama Istočne Europe. Ima višegodišnje iskustvo u radu na projektima i savjetodavnim funkcijama iz područja agrarne politike. U odnosu na izdanje na njemačkom jeziku, izdanje na engleskom jeziku nešto detaljnije razmatra tržište poljoprivrednih proizvoda, dodano je posebno poglavlje u kome se prikazuju posljedice izlaska Velike Britanije iz Europske unije (EU), postojeći podaci su ažurirani, a dodani su i novi

Analiza uticaja međunarodnih pravila na trgovinske transakcije semenom i sadnim materijalom

The process of analysis is conducted with an aim to testing starting hypothesis: 'Implementations of international rules and regulations in the area of production and control of seed and seedlings have a positive influence on commercial transactions of these products between Serbia and foreign countries'. The analysis is conducted using official data. Analysis should make possible more precise identification of benefits made by implementation of international rules and regulations in this area.Proces analize je izvršen sa ciljem testiranja početne hipoteze: 'Uključivanje međunarodnih pravila i propisa u oblasti proizvodnje i kontrole semena i sadnog materijala ima pozitivan uticaj na trgovinske transakcije semenom i sadnim materijalom između Srbije i stranih zemalja'. Analiza je sprovedena uz korišćenje zvaničnih podataka. Sprovedena analiza treba da omogući preciznije identifikovanje koristi ostvarenih uključivanjem međunarodnih pravila i propisa u ovoj oblasti

Mogu li komercijalni ribari da utiču na donosioce odluka u Republici Srbiji?

Formiranje cena primarnih proizvoda po pravilu nije potpuno slobodno već država u većoj ili manjoj meri vrši uticaj, što je praksa u većini zemalja u svetu. Svako mešanje države u slobodno formiranje cena po pravilu donosi gubitak blagostanja. Postavlja se pitanje razloga za ovakvo delovanje države. Navedenim pristupom država u povoljniji odnosno nepovoljniji položaj stavlja pojedince i određene grupe. Očigledno je da se države svesno odriču dela blagostanja da bi postigle neke druge ciljeve. Posebno je važan način na koji se određuje koja će grupa biti privilegovana a koja oštećena. Osnovno pitanje koje se pri tome postavlja se odnosi na način donošenja odluka. U objašnjenju načina donošenja odluka koriste se dva pristupa, i to: normativni pristup i pristup Nove političke ekonomije. Normativni pristup polazi od pretpostavke da se svaka odluka orijentiše prema datoj ciljnoj funkciji i ciljnim ograničenjima. Normativna analiza se bavi temom formiranja cena proizvoda primarnog sektora u uslovima postojanja opšteg cilja društva, kao i efektima pojedinih državnih mera na ukupnu privredu. Prema ovom pristupu političar niti mora da se pridržava svojih obećanja od juče, niti mora da vodi računa o vremenskoj konzistentnosti svojih odluka. Umesto toga, političar u skladu sa normativnim pristupom pokušava da u svakom momentu maksimira društveno blagostanje. Osnovna hipoteza od koje se polazi glasi da svi koji utiču na donošenje političkih odluka pokušavaju da realizuju lične ciljeve u okviru svojih mogućnosti. Donošenje političkih odluka se može uporediti sa igrom. Tok i rezultat igre zavise sa jedne strane od igrača, a sa druge strane od pravila igre. Igrači su politički akteri koji mogu biti nosioci politike prema tradicionalnoj definiciji, ali takođe mogu biti i organizacije i osobe koje utiču na tok i rezultat politike. Pravila igre su jednim delom utvrđena zakonima, a delimično proizilaze i iz nepisanih pravila ponašanja aktera. Za političare se pretpostavlja da se oni moraju podvrgavati ponovnom izboru u redovnim vremenskim razmacima. Time se objašnjava proces donošenja odluka u demokratskom sistemu. Pretpostavlja se da je cilj političara da maksimiraju dohodak, lični ugled i moć i da oni ove ciljeve najbolje mogu da dostignu obavljanjem neke političke funkcije. Da li bi političari nekim alternativnim zaposlenjem mogli da ostvare veći dohodak, zavisi od uređenja političkog sistema. Ako se, međutim, pođe od nealtruističkog načina ponašanja, političari su preuzimanjem funkcije obelodanili svoje preferencije. Zbog toga se može pretpostaviti da se dohodak, moć, lični ugled i druge varijable koje mogu da ulaze u njihove ciljne funkcije bolje mogu realizovati obavljanjem političke funkcije nego neke alternativne delatnosti. Moć neke grupe određena je između ostalog i njenom veličinom i organizovanošću. Po pravilu veličina grupe i njena organizovanost su negativno korelirane. Primarni proizvođači u Srbiji zbog svoje brojnosti potencijalno predstavljaju značajnu interesnu grupu koju bi političari trebalo da uvažavaju. Ribari u Republici Srbiji su mala grupa koja bi mogla uticati na donošenje odluka koje su vezane za sektor ribarstva. Ovaj rad ima za cilj da objasni odnose političara prema pojedinim interesnim grupama, načine na koje grupe mogu ostvariti uticaj na političare i donosioce odluka u pogledu formiranja cena, kao i položaj ribara kao male grupe birača

Prodaja proizvoda malog poljoprivrednog proizvođača

A successful sale is important for success in any business. It covers every aspect of the sales process, determines a proper stance and attitude towards selling, self-organization, understanding of customer needs and work with them. It also influences the construction of basic presentation skills, negotiation and teamwork. Modern sales should be based on the results of scientific research of the market, completed system of products and services supply, the establishment of contact and communication with customers on a long term basis and other activities relevant to building a stable market position. This paper presents a sales analysis of a small agricultural producer named Stojanovic from Simanovci. In the period of one year they sold 3,204 kg of peppers. Pepper prices were analyzed in the period June-October 2015 and 2016. The aim was to determine the influence of the market on the possibility of product placement. Comparative and descriptive methods were used in order to illustrate the characteristics and nature of sales of the product. The research results indicate significant fluctuations of pepper price and a dominant share of the indirect sales method. There is a possibility of expanding the range of sales by including processed peppers and red peppers.Uspešna prodaja važna je za uspeh u bilo kom poslovanju. Obuhvata svaki aspekt procesa prodaje, pruža savete o zauzimanju pravilnog odnosa i stava prema prodaji, samoorganizovanje, razumevanje potreba kupaca i rad sa njima, kao i izgradnju osnovnih veština prezentacije, pregovaranja i timskog rada. Savremena prodaja treba da svoje aktivnosti bazira na osnovu rezultata naučnog istraživanja tržišta, kompletnog oblikovanja sistema ponude proizvoda ili usluga, uspostavljanja kontakta i komunikacija sa kupcima na dugoročnoj osnovi i drugim aktivnostima u cilju obezbeđivanja stabilne pozicije na tržištu.U radu je sprovedena analiza prodaje proizvoda malog poljoprivrednog proizvođača Stojanović iz Šimanovaca. U periodu od godinu dana prodato je 3.204 kg paprike babure. Cene paprike analizirane su u periodu jun - oktobar 2015. i 2016. godine. Rezultati istraživanja ukazuju na značajne oscilacije cena paprike i dominantno učešće indirektnog načina prodaje. Postoji mogućnost proširenja asortimana prodaje prerađevinama od paprike i crvenom paprikom

Analiza direktnih kanala prodaje malih proizvođača u Republici Srbiji

The main aim of the research is to determine direct sales channels through which small agricultural producers offer their products to end consumers. Getting the necessary data was done by using a survey method in the period JulyAugust of the current year, and farmers had to answer 14 questions. The study was conducted on a random sample of 110 respondents, on the street markets in Čačak and Belgrade. Street markets, represent the most used sales channel by which small agricultural producers offer their products to end consumers. The use of the Internet is imperative for successful business in other industries, and it was convenient to obtain information about the use of the Internet as a channel for sale of agro-food products through this research. The obtained results show that the use of the Internet is still a taboo topic in agriculture, because only 10% of respondents offer their products by this channel.Osnovni cilj istraživanja jeste da se utvrdi kojim direktnim kanalima prodaje mali poljoprivredni proizvođači nude svoje proizvode krajnjim potrošačima. Kako bi se došlo do neophodnih podataka, sprovedeno je istraživanje upotrebom metode ankete u periodu jul-avgust tekuće godine, a poljoprivrednicima je postavljeno 14 pitanja. Ispitivanje je sprovedeno na slučajnom uzorku od 110 ispitanika i to na zelenim pijacama u Čačku i u Beogradu na više lokacija. Pijace, bez premca, predstavljaju najzastupljeniji prodajni kanal kojim mali poljoprivredni proizvođači nude svoje proizvode krajnjim potrošačima. Kao imperativ uspešnog poslovanja u drugim privrednim granama javlja se upotreba Interneta, te je bilo zgodno ovim ispitivanjem utvrditi u kojoj meri se Internet koristi kao kanal prodaje poljoprivredno-prehrambenih proizvoda. Dobijeni rezultati pokazuju da upotreba Interneta još uvek predstavlja tabu temu u poljoprivredi, jer samo 10% ispitanika ovim kanalom nudi svoje proizvode

Motivi kupovine organskih proizvoda u Republici Srbiji

In order to achieve a better position on the market and eliminate the risk of failure, it is necessary to establish an adequate marketing orientation and accordingly adjust its products to consumers. The organic food market in the Republic of Serbia is still in the stage of its creation. The results of empirical research show that the main motive for purchasing organic food is the health care of domestic consumers, while the most important limiting factors are the high price of organic food, in comparison to the price of conventional food, and the low purchasing power of the population. Preferences of domestic consumers indicate that the structure of purchased organic products most often contains fresh fruits and vegetables, as well as dairy products, while organic meat is consumed by very few consumers, due to the very high price and lack of market. In order to improve the consumption of organic food in the Republic of Serbia, it is necessary to draw consumers attention to positive effects of organic food consumption through adequate educational and marketing activities.Da bi se postigla bolja pozicija na tržištu u odnosu na konkurenciju i istovremeno eliminisao rizik od neuspeha, neophodno je uspostaviti adekvatnu marketing orijentaciju i u skladu sa tim svoje proizvode prilagoditi zahtevima potrošača. Tržište organske hrane u Republici Srbiji je još uvek u fazi nastajanja. Rezultati empirijskog istraživanja pokazuju da je osnovni motiv kupovine organske hrane domaćih potrošača briga o zdravlju, dok je najvažniji limitirajući faktor kupovine visoka cena organske hrane u odnosu na konvencionalnu, sa jedne strane i niska kupovna moć stanovništva sa druge strane. Preferencije domaćih potrošača ukazuju na to da se u strukturi kupovine organskih proizvoda najčešće i u najvećem obimu mogu naći sveže voće i povrće, kao i mlečni proizvodi, dok organsko meso redovno konzumira veoma Mali broj potrošača, zbog veoma visoke cene i nesnabdevenosti tržišta. Da bi se unapredila potrošnja organske hrane u Republici Srbiji neophodno je adekvatnim edukativnim i marketing aktivnostima uputiti potrošače u pozitivne efekte konzumiranja organskih proizvoda

Uporedna analiza propisa o kvalitetu mleka u EU i Srbiji i uticaj na prodaju mleka sa farmi

The production of healthy and safe food is something that each country aspires to. Therefore, laws and regulations defining the quality standards are brought so that food could reach the consumer's table. Milk belongs to basic foods in human nutrition and its quality must be strictly controlled. This work presents a comparative analysis of the regulations on milk quality in Serbia and the European Union. Changes in the value of quality parameters according to the regulations from 2012 to 2018 are presented, as well as the deviations from the standards in the European Union. Also, the new regulations regarding the selling of milk and dairy products in the Republic of Serbia are explained.Proizvodnja zdrave i bezbedne hrane je nešto čemu teži svaka zemlja i zbog toga se donose zakoni i propisi koji definišu standarde kvaliteta koje namirnice moraju zadovoljiti kako bi se našle na trpezi potrošača. Mleko spada u osnovne namirnice u ljudskoj ishrani i njegov kvalitet mora biti strogo kontrolisan. U radu je prikazana uporedna analiza propisa o kvalitetu mleka u Srbiji i Evropskoj uniji. Prikazano je kretanje parametara kvaliteta prema propisima u periodu 2012-2018. godine i kolika su odstupanja u odnosu na standarde koji važe u Evropskoj uniji. Takođe, objašnjeno je na koji način je novim propisima regulisana prodaja mleka i mlečnih proizvoda u Republici Srbiji

Osnovne karakteristike direktne prodaje poljoprivredno-prehrambenih proizvoda

Direct selling is a centuries old practice that has helped many successful organizations today. There are numerous forms of direct sale of agricultural and food products whose common characteristic is that they shorten the distance and lead to the direct contact between producers and customers. Getting involved in direct distribution channels, farmers can gain higher selling prices, better control of their products and a range of other benefits. This distribution method is more suitable for agricultural products which do not require further processing such as fruits and vegetables, and the regulations related to them are the smallest indeed. Thus, direct sale producers can increase their market share in consumer prices and avoid intermediaries in the distribution chains. However, direct sales carry a certain level of legislation risks and uncertainties due to variations in prices and quantities that are not fixed as in contracted production. There are more and more consumers who are interested in local purchases of fresh and healthy ingredients. In order for direct sale to be successful, it is not enough just to offer a high quality product, but the interaction between producers and consumers and a number of other circumstances have a crucial influence too.Direktna prodaja je vekovima stara praksa koja je pomogla brojnim uspešnim organizacijama danas. Postoje brojni oblici direktne prodaje poljoprivredno-prehrambenih proizvoda čija je zajednička karakteristika to što skraćuju put i dovode do direktnog susreta proizvođača i krajnjeg potrošač. Uključivanjem u direktne kanale distribucije, poljoprivrednici mogu ostvariti veću prodajnu cenu, kontrolu nad proizvodima i niz drugih prednosti. Ovaj metod distribucije je pogodniji za poljoprivredne proizvode koji ne zahtevaju dalju preradu kao što su voće i povrće i upravo kod tih proizvoda postoje najmanji zakonski propisi. Dakle, direktnom prodajom proizvođači mogu povećati svoj udeo u potrošačkim cenama i izbeći posrednike u distributivnim lancima. Međutim, direktna prodaja nosi sa sobom i određene rizike zakonodavstva kao i nesigurnosti usled variranja cene i količine koje nisu fiksne kao u ugovorenoj proizvodnji. Sve je više potrošača koji su zainteresovani za lokalnu kupovinu svežih i zdravih namirnica. Da bi direktna prodaja bila uspešna nije dovoljno samo ponuditi proizvod vrhunskog kvaliteta, interakcija između proizvođača i potrošača i niz drugih okolnosti imaju presudan uticaj