Tüketici karar verme sürecinde dindarlığın rolü

Tüketim, tarihin ilk dönemlerde sadece hayatın devamı için zorunlu olan fizyolojik, temel ihtiyaçları karşılamayı kapsayan bir eylemken, zamanla değişip dönüşerek günümüzde çok farklı ihtiyaç ve istekleri de barındıran bir kavram haline dönüşmüştür. Böylece tüketici davranışlarının, fizyolojik yönüyle birlikte sosyo- psikolojik yönüyle de ele alınması gerekli olmaktadır. Din ise koyduğu kurallar ile bireye bir hayat nizamı sunarak bireyin davranışlarının tümünü etkilemektedir. Dolayısıyla tüketici davranışlarında da din ve dindarlık belirleyici olmaktadır. Bu çalışma, tüketici karar verme sürecinde dindarlığın rolünü incelemektedir. Çalışma nicel araştırma modelinde hazırlanmıştır. Katılımcıların sosyo- ekonomik düzeylerinin çeşitlenmesi amacıyla farklı semtlerdeki AVM’ ler tercih edilmiştir. Örneklem, Kasım 2019-Ocak 2020 tarihleri arasında altı farklı AVM’ de ( Akasya AVM, Canpark AVM, Meydan AVM, Zeruj Port, Avlu34, Kanyon AVM ) bulunan 216’ si kadın, 87’si erkek olan 303 katılımcıdan oluşmaktadır. Katılımcıların yaş ortalaması 30,7’ dir. Araştırma verileri anket tekniğiyle toplanmıştır. Anket formunda İnce ve diğerlerinin 2018 yılında geliştirmiş oldukları 16 maddelik Tüketim Dinamikleri Ölçeği ile Ayten’in 2012 yılında geliştirmiş olduğu 9 maddelik Dindarlık Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS programı yardımıyla Pearson Korelasyon, One Way Anova ve bağımsız grup t-testi yöntemleriyle analiz edilmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar, dindarlığın genel tüketim eğilimlerinde azaltıcı ya da arttırıcı bir etkisinin olmadığını ancak tüketim eğilimlerinin alt boyutları olan savurgan tüketim ve gösterişçi tüketimde negatif yönde, dini öncelikli tüketimde ise pozitif yönde etkili olduğunu göstermiştir. Katılımcılar tüketim davranışında genel olarak benzer olsalar bile tüketimin şekli ve niteliği hususunda dindarlık düzeylerine göre farklı davranmaktadırlar. Ayrıca dindarlık ve tüketim eğilimlerinin demografik değişkenlere göre de anlamlı farklılaşmaları görülmüştür. Analiz sonuçlarında çalışma durumunun tüketimde farklılaştırıcı bir etkisinin bulunmaması ve evli bireylerin tüketim genel boyutu, gösterişçi, savurgan tüketim alt boyutlarında öne çıkmaları dikkat çeken bulgulardandır.--------------------While consumption was an action covering only the physiological and basic needs that were necessary for the continuation of life in the early periods of history, it has changed and transformed over time and has become a concept that includes many different needs and desires. Thus, it is necessary to deal with the socio-psychological aspects of consumer behavior as well as physiological aspects. Religion, on the other hand, by offering a life order to the individual with its rules, affects all of the individual's behaviors. Therefore, religion and religiosity are determinants in consumer behavior. This study examines the role of religiosity on the consumer decision-making process. The study has been prepared in quantitative research desing. Shopping malls in different districts were preferred in order to diversify the socio-economic levels of the participants. The sample consists of 303 participants, 216 of whom are women and 87 are men, who are located in six different shopping malls (Akasya, Canpark, Meydan, Zeruj Port, Avlu34, Kanyon shopping centers) between November 2019 and January 2020. The average age of the participants is 30.7. The research data were collected by questionnaire technique. In the questionnaire form, the Consumption Dynamics Scale with 16 items developed by İnce and others in 2018 and the Religiosity Scale with 9 items developed by Ayten in 2012 were used. The data obtained were analyzed with Pearson Correlation, One Way Anova and independent group t-test methods with the help of SPSS program. The findings obtained from the study showed that religiosity does not have a decreasing or increasing effect on general consumption trends, but it has a negative effect on wasteful consumption and conspicuous consumption, which are sub-dimensions of consumption trends, and a positive effect on religious priority consumption. Even though the participants are generally similar in consumption behavior, they behave differently according to their level of religiosity regarding the form and quality of consumption. In addition, there were significant differences in religiosity and consumption trends according to demographic variables. One of the striking findings is that working status does not have a differentiating effect on consumption in the analysis results and that married individuals stand out in the general consumption dimension and the conspicuous and wasteful consumption sub-dimensions

Dindar Bireylerin Bilge Kişi Algısı: Bir Metafor Analizi

Bu makalenin amacı, (i) dini bir bağlılığı ve hayat tarzı olduğunu belirten kişilerin bilgelik algılarını metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarmak, (ii) bu algıların kategorizasyonuna etki eden faktörleri incelemek ve (iii) kendi yaşamlarında etki bırakan kişi seçimleri ile bilge kişi idealleri arasındaki ilişkiyi anlamaktır. Nitel araştırma desenlerinden olgubilimi temel alan araştırmanın çalışma grubunu; amaçlı örnekleme içerisinde kartopu ve ölçüt örnekleme ile 19-40 yaş aralığındaki %20’si erkek (19 kişi), %80’i kadın (76 kişi) olmak üzere lisans (%58,9; 56 kişi) ve lisansüstü (%41,1; 39 kişi) eğitim düzeyine sahip, dine ilgisinin orta (%57,9; 55 kişi) ve yüksek düzeyde (%42,1; 40 kişi) olduğunu belirten 95 kişi oluşturmaktadır. Bilgelik algısını ölçmek için katılımcılara online Bilge Kavramına Dair Metafor Algısı Formu uygulanarak, “Bana göre bilge …. gibidir/benzer. Çünkü ….” şeklindeki ifadeyle; kendi hayatlarındaki bilge kişi yansımasını görmek için “Hayatımda kararlarını isabetli bulduğum, bana yol gösteren, örnek aldığım kişi ….. dır/dir. Çünkü ….” şeklinde açık uçlu ifadeler doldurtulmuştur. Elde edilen veriler, içerik analizi ile çözümlenmiştir. Katılımcıların bilge kişi için oluşturduğu 64 farklı metafor, yoğunluklu olarak bilgiye kaynaklık eden kişi, olgun/kâmil kişi, aydınlatan-yol gösteren kişi kategorilerinin öne çıktığı 7 kategoride analiz edilmiştir. Kişilerin hayatlarında etki bırakan, örnek aldıkları kişiye dair içerikler ise aile bireyi, dini şahsiyet ve arkadaş kategorilerinin öne çıktığı 8 kategori altında yapılandırılmıştır