Rozwój "zielonej infrastruktury" w polskich miastach w świetle rekomendacji Programu Cost Action 11 Zielona infrastruktura i planowanie miast

Przedmiotem artykułu jest analiza rekomendacji, opracowanych przez uczestników programu Cost Action 11 Green structure and Urban Planning, z punktu widzenia polskich uwarunkowań, problemów oraz potrzeb. W ramach programu, realizowanego w latach 2000-2004, przedstawiciele 15 krajów europejskich sformułowali zasady wyznaczania, kształtowania i realizacji elementu struktury przestrzennej miasta, określonej terminem green structure (zielona infrastruktura). Ich podstawą były analizy przeprowadzane w trzech zasadniczych aspektach: ekologicznym, społecznym oraz związanym z planowaniem i zarządzaniem. Natomiast rekomendacje sformułowano w odniesieniu do trzech kwestii, uznanych za najistotniejsze z punktu widzenia aktualnych problemów rozwoju miasta: 1. żywiołowe rozprzestrzenienie się miast czy miasto zwarte jako wybór dla miast europejskich; 2. segregacja czy integracja jako skuteczna strategia ochrony terenów zieleni (zielonej infrastruktury); 3. "z dołu do góry" czy z "góry na dół" jako właściwe podejście do planowania terenów zieleni (zielonej infrastruktury). Problemy rozwoju miast polskich oraz polska specyfika kształtowania zielonej infrastruktury powoduje, że zastosowanie rekomendacji Programu Cost C11 napotykać będzie przeszkody. Powodem są nie tyle z uwarunkowania formalno-prawne, co brak autentycznego, dobrze podbudowanego przez konkretne badania naukowe i analizy "dobrych praktyk", przekonania o znaczeniu zielonej infrastruktury w strukturze przestrzennej miasta. Przekonanie to powinny wyraźnie artykułować władze miast poprzez konkretne decyzje, a nie puste deklaracje oraz społeczności lokalne poprzez rozumne zaangażowanie w ochronę, ale także właściwe wykorzystanie terenów zieleni

Problematyka i zakres badań parków miejskich w Polsce w XXI wieku (na podstawie Bazy Nauki Ceon)

Parki miejskie stanowią jeden z najstarszych i ciągle rozwijanych elementów systemu terenów zieleni w miastach. Ich typy, funkcje i znaczenie charakteryzuje zmienność w czasie. Niezmiennie pozostaje jednak zainteresowanie parkami zarówno ze strony mieszkańców miast, jak i osób profesjonalnie zajmujących się projektowaniem i utrzymaniem parków. Badania prowadzone przez naukowców powinny wspomagać identyfikację współczesnych potrzeb, zgłaszanych przez użytkowników parków, jak i odpowiadać na pytania dotyczące ich dalszego rozwoju, w tym pożądanych przekształceń. Celem artykułu jest identyfikacja tematyki i zakresu badań, podejmowanych w związku z kondycją i znaczeniem parków w ostatnim dwudziestoleciu. Badaniami objęto zarówno naukowe oraz popularnonaukowe, których tematyka dotyczyła szeroko rozumianego kształtowania parków miejskich. Badania oparto na zawartości Bazy Nauki Ceon (http://bibliotekanauki.ceon.pl), obejmującej m.in. bazy AGRO, BazTech, BazEkon, CEJSH, DML-PL oraz PSJD. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że: - wśród podejmowanych zagadnień dominują „opisy parków”; mają one charakter informacyjny, czyli charakteryzują konkretny park lub parki, albo problemowy, czyli przedstawiają ogólniejsze zagadnienie, w którym opisywany park stanowi punkt odniesienia lub przykład; - pozostałe zagadnienia, liczne i różnorodne, stanowią przedmiot niewielkich grup artykułów albo wręcz artykułów pojedynczych; trudno zatem mówić tu o jakichkolwiek tendencjach w problematyce