Altruizm danych w świetle aktu w sprawie zarządzania danymi – między teorią a praktyką

W artykule omówiono koncepcję altruizmu danych, czyli dobrowolnego dzielenia się danymi osobowymi lub nieosobowymi w związku z realizacją celów leżących w interesie ogólnym, jak przykładowo ochrona zdrowia, ochrona środowiska, prowadzenie badań naukowych, kształtowanie polityki publicznej. Prawodawca unijny upatruje w altruizmie danych metody na zwiększenie ich wymiany na unijnym rynku danych, a tym samym na lepsze wykorzystanie potencjału danych wytwarzanych przez osoby fizyczne, w tym konsumentów, oraz posiadaczy danych. Sposób uregulowania altruizmu danych budzi jednak wątpliwości natury prawnej i praktycznej. Zaprezentowane w publikacji rozważania zmierzają do zweryfikowania hipotezy, że normatywny wzorzec altruizmu danych może jedynie przyczynić się do popularyzacji idei dzielenia się danymi z pobudek altruistycznych za pomocą innych, alternatywnych rozwiązań, nie zaś do urzeczywistnienia rozwoju tej koncepcji zgodnie z modelem zaproponowanym przez prawodawcę

Przetwarzanie danych biometrycznych a ochrona jednostek – analiza wybranych zagadnień na tle ogólnego rozporządzenia o ochronie danych i projektu aktu w sprawie sztucznej inteligencji

W ostatnich latach obserwujemy dynamiczny rozwój technologii opartych na przetwarzaniu danych osobowych z wykorzystaniem biometrii, czyli specjalnych technik przetwarzania danych pozwalających na jednoznaczną identyfikację osoby fizycznej. Rozwój ten w dużym stopniu jest wspierany przez coraz szersze zastosowanie sztucznej inteligencji (artificial intelligence) w procesach identyfikowania jednostek, pozwalające na osiąganie lepszych i bardziej dokładnych wyników przy przetwarzaniu danych biometrycznych. Stosowanie różnych technik biometrycznych w związku ze świadczeniem usług na rzecz konsumentów, w tym systemów rozpoznawania twarzy (facial recognition), oraz przetwarzanie w ten sposób danych na masową skalę budzi jednak wątpliwości natury prawno-etycznej, a także rodzi pytania o zasadność i konieczność sprawowania „biometrycznej kontroli” nad społeczeństwem. Niniejszy artykuł podejmuje tematykę przetwarzania danych biometrycznych, ze szczególnym uwzględnieniem jednej z metod biometrycznego przetwarzania, jaką jest rozpoznawanie twarzy. Jest to zagadnienie rodzące wiele pytań prawnych, zwłaszcza w kontekście zakresu możliwej ingerencji w prawa podstawowe jednostek, jak i w kontekście rosnącego wykorzystywania mechanizmów sztucznej inteligencji na potrzeby tego rodzaju przetwarzania. W publikacji zaprezentowano ogólną charakterystykę celów i sposobów wykorzystywania systemów rozpoznawania twarzy, w tym zagrożeń, jakie mogą one powodować dla jednostek, a następnie analizę najczęściej obserwowanych naruszeń przepisów ogólnego rozporządzenia o ochronie danych w związku z przetwarzaniem danych biometrycznych, w tym w systemach wyposażonych w funkcje rozpoznawania twarzy. Analiza uwzględnia również projektowane regulacje dotyczące wykorzystywania w UE systemów zdalnej identyfikacji biometrycznej