Adrianna Michałowicz

Agata Sobusiak

internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny

Michałowicz, Adrianna

Sobusiak, Agata

Biblioteka Nauki - repozytorium artykuÅÃ³w

Sprawozdanie z konferencji pn. „Prawo Własności Intelektualnej – Konkurencja – Nowe Technologie”, Warszawa, 24 kwietnia 2018 r.

Directory of Open Access Journals

internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny 2018, nr 6(7)        www.ikar.wz.uw.edu.pl199Sprawozdanie z konferencji pn. „Prawo Własności Intelektualnej – Konkurencja – Nowe Technologie”, Warszawa, 24 kwietnia 2018 r.W dniu 24 kwietnia 2018 r., w siedzibie Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, odbyła się konferencja pn. „Prawo Własności Intelektualnej – Konkurencja – Nowe Technologie”. Spotkanie poświęcone zostało wpływowi nowych technologii na prawo autorskie, prawo własności przemysłowej oraz prawo konkurencji. Dyskusja stanowiła dla prelegentów i słuchaczy okazję do przeprowadzenia analizy obowiązujących przepisów oraz ukształtowanych linii orzeczniczych, a także możliwość zaprezentowania postulatów nowych rozwiązań prawnych, uwzględniających dynamiczny rozwój gospodarczy. Konferencja była także dla ekspertów okazją do wymiany po-glądów na temat sposobów regulacji relacji pomiędzy uczestnikami rynku wymiany wartości in-telektualnych, w tym do omówienia pozycji konsumentów. Organizatorem było Stowarzyszenie Prawa Własności Intelektualnej i Konkurencji (SPIK) wraz z INP PAN.Obrady otworzyła dr hab. Celina Nowak, prof. INP PAN. Następnie głos zabrał Wiceprezes Urzędu Patentowego – Andrzej Pyrża, który podkreślił znaczenie współpracy przedstawicieli świata nauki z przedsiębiorcami i wyraził nadzieję, że dyskusja przyniesie wymierne rezultaty w postaci propozycji zmian legislacyjnych. Krótkie przemówienia inauguracyjne wygłosili też Prezes SPIK – dr hab. Rafał Sikorski, prof. UAM oraz Wiceprezesi SPIK: dr hab. Monika Namysłowska, prof. UŁ oraz dr hab. Paweł Podrecki, prof. INP PAN.Pierwszy panel konferencyjny, moderowany przez prof. dr hab. Andrzeja Matlaka (UJ), zo-stał poświęcony w całości prawu autorskiemu. Wprowadzeniem w tematykę było wystąpienie dr hab. Katarzyny Grzybczyk, prof. UŚ pt. „Konstrukcja dozwolonego użytku w świetle zmian społecznych i kulturowych w Polsce i na świecie”, w którym referentka odniosła się do problemu prawnej kwalifi kacji utworów, takich jak fanart, fanfi ction, mashup i cosplay. Podczas drugiej pre-lekcji, dr hab. Katarzyna Klafkowska-Waśniowska (UAM) podęła próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy istotne jest określenie granic praw wyłącznych, w szczególności prawa komuniko-wania utworu publicznie. Mając na względzie rozwój orzecznictwa, zwłaszcza TS, nie ulega wąt-pliwości, że zakres ochrony przyznanej twórcom zwiększa się, podczas gdy swoboda działania użytkowników jest systematycznie ograniczana. W konsekwencji, zdaniem prelegentki, z per-spektywy użytkowników odpowiedź na postawione pytanie powinna być twierdząca, natomiast wprowadzenie odpowiednich zmian w prawodawstwie mogłoby przyczynić się do polepszenia ich sytuacji prawnej. W dalszej kolejności dr hab. Wojciech Machała (UW) rozważał zakres przedmio-towy pojęcia „utworu”, wskazując na nietypowe przykłady dzieł, które w ostatnich latach zostały w ten sposób zakwalifi kowane, jak np. znicz, produkt ubezpieczeniowy, wzór nadania klauzuli wykonalności czy mem internetowy. Źródłem tego zjawiska jest ogólna i elastyczna defi nicja utwo-ru, zawarta w art. 1 ust. 1 ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Jednakże, zdaniem referenta, zbyt szerokie rozumienie tego słowa może mieć negatywne skutki, internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny 2018, nr 6(7)        www.ikar.wz.uw.edu.pl200 Adrianna Michałowicz, Agata Sobusiak            Sprawozdanie z konferencji pn. Prawo Własności Intelektualnej – Konkurencja…ponieważ prowadzi do zatarcia specyfi ki ochrony praw autorskich. Następny referat, zaprezen-towany przez dr. hab.  Michała Zarembę (UW), dotyczył typologii przepisów prawa autorskiego, ostatni zaś, jaki został wygłoszony w tej sesji przez dr. Piotra Wasilewskiego (UJ), poruszał temat wyczerpania prawa wprowadzania do obrotu utworów w Internecie. Dr P. Wasilewski, opierając się na analizie orzecznictwa TS, ukazał liczne problemy prawne, jakie pojawiają się przy okazji przenoszenia własności kopii niematerialnej utworu, zwłaszcza utworów niebędących programami komputerowymi. Drugą sesję, prowadzoną przez prof. dr hab. Krystynę Szczepanowską-Kozłowską (UW), rozpoczęła prof. dr hab. Helena Żakowska-Henzler referatem, w którym zaprezentowała wyniki swoich badań z zakresu licencji przymusowej. Referentka podkreśliła, że w ostatnich latach licen-cje przymusowe są bardziej popularne niż wcześniej, ponieważ są traktowane jako instrument korygujący nadużycie patentu przez osobę uprawnioną. Mimo to zbyt częste korzystanie z nich może doprowadzić do deprecjacji praw ochronnych z patentu, a tym samym stanowić brak zachęty do rozwoju nauki i techniki. Temat licencji został poruszony także w wystąpieniu dr. hab. Rafała Sikorskiego, prof. UAM, z tym że prelegent przedstawił swoje uwagi związane ze stosowaniem licencji na warunkach FRAND (z ang. fair, reasonable, and non-discriminatory). Następnie dr Żaneta Pacud (INP PAN) odniosła się do kwestii ochrony innowacji w umowach o wolnych handlu w erze post TRIPS, stwierdzając, że klauzula najwyższego uprzywilejowania zawarta w porozumieniu TRIPS sprawia, iż podwyższony standard ochrony, wprowadzony jakąkolwiek umową bilateralną, rozciąga się wobec wszystkich członków WTO, tym samym podnosząc poziom ochrony własności intelektualnej globalnie. W kolejnym referacie dr Agnieszka Sztoldman (UWr), bazując na wyni-kach analizy orzecznictwa TS oraz SN, zaprezentowała, w jaki sposób roszczenia pieniężne są wykorzystywane jako narzędzie wyrównania zmian ekonomicznych powstałych wskutek sporów patentowych. Wiele emocji wzbudziło wystąpienie dr. Tomasza Zimnego (INP PAN) zatytułowane „Klauzula dobrych obyczajów i porządku publicznego a zdolność patentowa zwierząt”. Odwołując się m.in. do przykładów genetycznej modyfi kacji komara egipskiego czy tzw. myszy harwardzkiej, prelegent ukazał trudności interpretacyjne, jakie pojawiają się w procesie wykładni art. 6 ust. 2 lit. d) dyrektywy 98/44/WE w sprawie ochrony prawnej wynalazków biotechnologicznych, zwłasz-cza w zakresie pojęć „cierpienia” lub „zasadniczej korzyści medycznej”. Sesja zwieńczona została referatem dr Justyny Ożegalskiej-Trybalskiej (UJ) dotyczącym jednolitego patentu i dodatkowego świadectwa ochronnego. Trzeci panel konferencyjny rozpoczął dr hab. Dawid Miąsik, prof. INP PAN, kilkoma uwa-gami na temat aktualnych problemów prawa ochrony konkurencji w kontekście prawa własno-ści intelektualnej, widocznych w szczególności w rozwijających się branżach gospodarki, jak np. w sektorze telekomunikacyjnym lub farmaceutycznym. W dalszej kolejności dr hab. Monika Namysłowska, prof. UŁ przedstawiła referat pt. „Dokąd zmierza zwalczanie nieuczciwej konku-rencji?”. Prelegentka na wstępie wskazała, że wkraczamy w okres wzmożonego rozwoju i zmian prawa unijnego dotyczącego zwalczania nieuczciwej konkurencji. Przybliżyła słuchaczom obec-nie trwające prace nad aktami prawnymi, które mają ograniczyć najbardziej szkodliwe praktyki handlowe w różnych dziedzinach gospodarki, m.in. nad dyrektywą w sprawie nieuczciwych prak-tyk handlowych w relacjach między przedsiębiorstwami w łańcuchu dostaw żywności oraz nad rozporządzeniem o promowaniu uczciwości i przejrzystości w stosunkach pomiędzy platformami internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny 2018, nr 6(7)        www.ikar.wz.uw.edu.pl201 Adrianna Michałowicz, Agata Sobusiak            Sprawozdanie z konferencji pn. Prawo Własności Intelektualnej – Konkurencja…internetowymi a przedsiębiorcami korzystającym z usług przeglądarek. Profesor Namysłowska zwróciła uwagę, że w żadnym z przedstawionych projektów nie pojawia się klauzula generalna ani bliższa defi nicja nieuczciwości, a ustawodawca w celu określenia tego, co jest dozwolone, z reguły posługuje się systemem tzw. czarnych i szarych list.Po wystąpieniu prof. Namysłowskiej głos zabrał dr hab. Grzegorz Materna, prof. INP PAN, który opisał projekt tzw. dyrektywy efektywnościowej mającej podnieść skuteczność egzekwowa-nia reguł ochrony konkurencji przez organy krajowe państw członkowskich UE. Referent w swoim wystąpieniu rozważał czy unijna reforma może poprawić egzekwowanie reguł konkurencji przez Prezesa UOKiK. Profesor Materna przytoczył statystyki, zgodnie z którymi jedynie ok. 15% karteli w UE jest wykrywanych, przy czym w poszczególnych państwach UE występują w tym zakresie duże rozbieżności. Opisał także przyczyny niskiej skuteczności działań polskiego urzędu, w pod-sumowaniu rozważań wskazując, że w jego opinii dyrektywa nie wpłynie na jego efektywność, największą bowiem przeszkodą w funkcjonowaniu UOKiK są, obok niewystarczających zasobów ludzkich, braków fi nansowych i technicznych, m.in. niewykorzystywanie przez UOKiK dostępnych instrumentów pozyskiwania informacji o naruszeniach oraz niska aktywność i świadomość osób oraz instytucji, które mogą dysponować dowodami naruszeń.Kolejnym referentem był dr Igor Nestoruk (UAM). W wystąpieniu pt. „Nowe delikty nieuczci-wej konkurencji na gruncie przepisów prawa oświatowego: standard czy anomalia?” nakreślił problem czynów nieuczciwej konkurencji uregulowanych poza ustawą o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zgodnie z art. 22d ustawy o systemie oświaty, niedozwolona jest sprzedaż wyłącz-nie pakietów podręczników, bez oferowania do sprzedaży pojedynczych tytułów. Działanie takie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Podsumowaniem rozważań dr. I. Nestoruka było stwierdzenie, że delikty prawa kon-kurencji powinny być ponadsektorowe, a rozwiązanie przyjęte w ustawie o systemie oświaty budzi wątpliwości doktryny, także co do swojej zgodności z przepisami unijnymi. Czwartą sesję konferencji, prowadzoną przez prof. dr hab. Ryszarda Skubisza (UMCS) rozpoczęło przemówienie prof. dr hab. Joanny Sieńczyło-Chlabicz (UwB), dotyczące wtórnej zdolności odróżniającej jako przesłanki nabycia prawa ochronnego na znak towarowy. Wtórna zdolność odróżniająca jest faktem podlegającym ocenie urzędu na podstawie dowodów – badaniu podlega ocena danego znaku z punktu widzenia przeciętnego konsumenta. Prelegentka wska-zała w swoim wystąpieniu, że powoduje to, iż jedynie przedsiębiorcy posiadający duże zasoby fi nansowe na prowadzenie długich, kosztownych postępowań dowodowych mają realną szansę na wykazanie wtórnej zdolności odróżniającej swojego znaku towarowego. Podając stosowne przykłady z praktyki podsumowała swoje przemyślenia podnosząc, że system ten powinien zostać zmodyfi kowany. O chrona grafi cznego interfejsu użytkownika (ang. graphical user interface – GUI), jako wzo-ru przemysłowego, była tematem następnego wystąpienia, dr Lavinii Brancusi (UKSW). Doktor L. Brancusi przedstawiła przekrój różnego rodzaju zarejestrowanych interfejsów i wytyczne EUIPO do rejestracji GUI jako przedmiotu wzoru wspólnotowego.Później dr Jakub Kępiński (UAM), stawiając intrygujące pytanie, czy potrzebna jest ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, zaprezentował postulaty de lege lata i de lege ferenda poprawy efektywności i skuteczności polskich przepisów zwalczania nieuczciwej konkurencji. internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny 2018, nr 6(7)        www.ikar.wz.uw.edu.pl202 Adrianna Michałowicz, Agata Sobusiak            Sprawozdanie z konferencji pn. Prawo Własności Intelektualnej – Konkurencja…Omówił przy tym cele i zakresy przedmiotowe oraz podmiotowe ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, wskazując na pojawiające się w doktrynie głosy o konieczności uchylenia ustawy o nieuczciwych praktykach rynkowych oraz wprowadzenia jej założeń do uznk. W podsumowaniu wystąpienia stwierdził jednak, że w jego ocenie obie opisywane ustawy są nam potrzebne, co najmniej ze względu na obowiązki unijne. Następnie dr Karolina Sztobryn (UŁ) opowiedziała o rezygnacji przez ustawodawcę z wymogu grafi cznego przedstawienia znaków towarowych i o skutkach praktycznych tej decyzji. Przywołując obszerne orzecznictwo, dr Sztobryn zaprezentowała uczestnikom konferencji szczegółowe po-wody, dla których zdecydowano się na zmianę. Zdaniem mówczyni ta modyfi kacja nie wpłynęła jednak pozytywnie na procedurę rejestracji znaków towarowych, a zasady rządzące sposobem przedstawienia oznaczenia, które jest przedkładane do rejestracji, pozostają nieprecyzyjne i nie-jasne. Doktor Sztobryn przewiduje także, że zmiana będzie miała niewielkie znaczenie praktyczne, pozostanie istotna jedynie w sferze teoretycznej. Piąta sesja rozpoczęła się od wystąpienia Tomasza Grzegory – Dyrektora Departamentu Prawnego Google na Europę Środkową i Wschodnią, który zrelacjonował przebieg sprawy Google Inc. przeciwko Equustek Solutions Inc. omawiając zagadnienie globalnej jurysdykcji kra-jowego sądu. Prelegent szczegółowo przedstawił sprawę i jej znaczenie dla sektora fi rm infor-matycznych, a także zwrócił uwagę słuchaczy na inne, podobne toczące się postępowania, które mogą okazać się fundamentalne dla nieustannie rozwijającego się prawa ochrony konkurencji w Internecie. W dalszej części dr Daria Gęsicka (UMK) opisała środki ochrony praw autorskich w Internecie. Dokonała przeglądu orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w zakresie środków zarówno prawnych, jak i pozaprawnych ochrony praw autorskich. Następnie dr Krzysztof Siewicz omówił aktualne zagadnienie niekomercyjnego dzielenia się utworami. Podkreślił znaczenie zja-wiska niekomercyjnego dzielenia się plikami (w tzw. modelu peer-to-peer). Zwrócił także uwagę słuchaczy na postępującą centralizację źródła pochodzenia informacji w Internecie, poprzez m.in. wzrost znaczenia platform internetowych, tj. operatorów, którzy pośredniczą w istotnej czę-ści komunikacji użytkowników. Tematyka prawa do danych nieosobowych została poruszona przez kolejnego prelegenta, dr Damiana Flisaka. Doktor Flisak przybliżył zebranym ideę danych nieosobowych, czyli wszel-kich informacji, które nie pozwalają ustalić tożsamości internauty. Referent zaprezentował moż-liwe rozwiązania prawne regulacji tej dziedziny, jak również wady i zalety potencjalnych metod. Kończąc wystąpienie, stwierdził, że jego zdaniem najlepszym rozwiązaniem byłoby stworzenie „prawa dostępu do danych”, które miałoby pewne cechy licencji.Ostatni z występujących na konferencji specjalistów, Konrad Gliściński, w swoim referacie podjął się udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy modelem regulacji dla praw na dobrach nie-materialnych muszą być prawa wyłączne. Opisując obecny system praw na dobrach niemate-rialnych, zbudowany na podstawie praw wyłącznych, wskazał że powstanie i rozwój Internetu spowodowało, iż produkcja i dystrybucja dóbr niematerialnych straciła charakter wyłącznie rynkowy. Zmiana ta pozwala poddawać w wątpliwość utrzymywanie systemu praw na dobrach niematerialnych jako systemu opartego na prawach wyłącznych. Prelegent przytoczył przykłady internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny 2018, nr 6(7)        www.ikar.wz.uw.edu.pl203 Adrianna Michałowicz, Agata Sobusiak            Sprawozdanie z konferencji pn. Prawo Własności Intelektualnej – Konkurencja…z literatury prawniczej i ekonomicznej, autorów dostrzegających potrzebę zwiększenia roli praw niewyłącznych, a nawet oparcia regulacji systemu praw na dobrach niematerialnych jedynie o prawa niewyłączne. Adrianna MichałowiczDoktorantka w Zakładzie Europejskiego Prawa Prywatnego Katedry Europejskiego Prawa Gospodarczego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiegoaplikantka adwokacka przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Łodzie-mail: amichalowicz@wpia.uni.lodz.plAgata Sobusiak LL.M. (Tilburg)Doktorantka w Zakładzie Europejskiego Prawa Prywatnego Katedry Europejskiego Prawa Gospodarczego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiegoe-mail: asobusiak@wpia.uni.lodz.pl

https://ikar.wz.uw.edu.pl/images/numery/53/199.pdf

Sprawozdanie z konferencji pn. „Prawo Własności Intelektualnej – Konkurencja – Nowe Technologie”, Warszawa, 24 kwietnia 2018 r.

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Biblioteka Nauki - repozytorium artykuÅÃ³w

Directory of Open Access Journals

Sprawozdanie z konferencji pn. „Prawo Własności Intelektualnej – Konkurencja – Nowe Technologie”, Warszawa, 24 kwietnia 2018 r.

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Biblioteka Nauki - repozytorium artykuÅÃ³w

Directory of Open Access Journals

Biblioteka Nauki - repozytorium artykuÅÃ³w