High incidence of multiresistant bacterial isolates from bloodstream infections in trauma emergency department and intensive care unit in Serbia

We investigated the incidence of bloodstream infections (BSIs) in trauma emergency department (ED) and intensive care unit (ICU), to assess ED- and ICU-related predictors of BSI and to describe the most common bacteria causing BSI and their antimicrobial resistance markers. A prospective study was conducted in two trauma ICUs of the ED of Clinical Center of Serbia. Overall, 62 BSIs were diagnosed in 406 patients, of which 13 were catheter-related BSI (3.0/1,000 CVC-days) and 30 BSIs of unknown origin, while 15% were attributed to ED CVC exposure. Lactate ≥2 mmol/L and SOFA score were independent ED-related predictors of BSI, while CVC in place for >7 days and mechanical ventilation >7 days were significant ICU-related predictors. The most common bacteria recovered were Acinetobacter spp., Klebsiella spp., and Pseudomonas aeruginosa. All Staphylococcus aureus and coagulase-negative staphylococci isolates were methicillin-resistant, whereas 66% of Enterococcus spp. were vancomycin-resistant. All isolates of Enterobacteriaceae were resistant to third-generation cephalosporins, whereas 87.5% of P. aeruginosa and 95.8% of Acinetobacter spp. isolates were resistant to carbapenems. ED BSI contributes substantially to overall ICU incidence of BSI. Lactate level and SOFA score can help to identify patients with higher risk of developing BSI. Better overall and CVC-specific control measures in patients with trauma are needed

Kondiciono stanje riba, orada (sparus aurata) i brancin (dicentrarchus labrax), sa farme u Bokokotorskom zalivu (jugoistočni Jadran)

U ovom istraživanju obrađeno je 210 jedinki orade (Sparus aurata Linnaeus, 1758) i 210 jedinki brancina (Dicentrarchus labrax Linnaeus, 1758) sa uzgajališta COGIMAR koje se nalazi na lokaciji Ljuta u Bokokotorskom zalivu. Istraživanja su započeta u decembru mesecu 2014. godine i u ovom radu biće predstavljeni preliminarni podaci o dužinsko-težinskom odnosu i kondicionom faktoru ovih vrsta. Totalna dužina (TL) jedinki orade u uzorku kretala se od 19,9 do 31,1 cm, sa prosečnom vrednošću od 28,1 ± 1,8 cm (prosečna dužina ± standardna devijacija, SD), dok se raspon ukupnih težina kretao od 130 do 485 g, sa prosečnom vrednošću od 337,56 ± 55,75 g (prosečna dužina ± SD). Kod brancina totalna dužina jedinki u uzorku kretala se od 20,8 do 54 cm, sa prosečnom vrednošću od 33,7 ± 3,8 cm (prosečna dužina ± SD), dok se raspon težina kretao od 150 do 1945 g, sa prosečnom vrednošću od 397,84 ± 171,85 g. Analiza dužinsko-težinskog odnosa kod obe vrste pokazala je da se vrednost parametra b razlikuje od idealne izometrijske vrednosti 3. Kod orade vrednost parametra b iznosi 2,4851, dok je kod brancina vrednost parametra b iznosi 3,0591. Studentov t-test pokazao je da se parametar b dužinsko-težinskog odnosa kod ukupnog uzorka orade i brancina nije statistički značajno razlikovao od idealne izometrijske vrednosti 3. Koeficijent kondicije kod obe vrste određen je pomoću Le Cren-ove i Fulton-ove formule po mesecima istraživanja i prema dužinskim klasama. Prosečan koeficijent kondicije orade (Slika 3.) iznosi Ka=0,9467± 0,099 (Le Cren, 1951), odnosno Ka=1,4607 ± 0,1875 (Fulton, 1904), a od istraživanih meseci najniža vrednost zabeležena je u februaru, Ka=0,947 (Le Cren), odnosno Ka=1,4196 (Fulton). Kod brancina prosečan koeficijent kondicije (Slika 4.) za ceo ispitivani uzorak iznosi Ka=1,0164±0,0627 (Le Cren), odnosno Ka=1,0041±0,0721 (Fulton), a od istraživanih meseci najniža vrednost zabeležena je u februaru mesecu Ka=0,9656 (Le Cren), odnosno Ka=0.9512 (Fulton)

Procjena populacije škampa - nephrops norvegicus (linnaeus, 1758) u Jadranskom moru alternativnim metodama

Škamp (Nephrops norvegicus) spada u gospodarski najvažnije vrste rakova na području Mediterana i severnoistočnog Atlantika kojeg se godišnje izlovi preko 60000 t. Rasprostranjen je u istočnom Atlantiku i diljem Mediterana od 20 do 800 m dubine. Obitava na muljevitim sedimentima u kojem iskopava karakteristične tunele. Najveća gustoća populacije u Jadranskom moru zabeležena je na području Jabučke kotline, Velebitskom kanalu, Kvarneru i Kvarneriću. U južnom delu Jadrana gustoća populacije je osetno manja. Škamp se u Jadranskom moru intenzivno izlovljava uglavnom povlačnom pridnenom mrežom koćom od strane mnogobrojne ribarske flote svih jadranskih zemalja. Usled toga došlo je do negatvinih promena ukupne biomase, te demografske strukture populacije škampa. Da bi se uspostavilo odgovorno i održivo ribarstvo, te zaštitila populacija škampa provode se brojna istraživanja i monitorinzi, te procene stanja populacije. Ova istraživanja uglavnom se temelje na ribarstveno biološkim metodama kao što su praćenje totalnog ulova, kretanje CPUE ili analitčkih metoda (VPA, LCA and yield-per-recruit analysis). Glavni nedostatak ovih metoda je što se temelje na pretpostavci reprezentativnog uzorkovanja populacija što kod škampa, zbog njegovih bioloških karakteristika, nije slučaj. Obzirom da škamp obitava u tunelima, koje iskopava u sedimentu, on može biti uzorkovan samo kada se nalazi izvan njih, a izlazak varira ovisno o sezoni, dobu dana, veličini, spolu te stadiju zrelosti. Da bi se postiglo reprezentativno uzorkovanje u svrhu dobivanja tačne procene stanja populacije u poslednje vreme sve više se koristi alternativna metoda istraživanja upotrebom povlačne podvodne kamere (UWTV). Ova metoda se zasniva na promatranju morfoloških karakteristika morskog dna da bi se identifikovale vrste koje obitavaju u tunelima na osnovu karkterističnog izgleda otvora tunela. Da bi se tačno idenetifikovala vrsta koja obitava u tunelima treba promatrati oblik, dijametar, razdaljinu, orijentaciju, grupiranje otvora, prisustvo vrste ili tragova te drugih značajnih parametra. Dobivene vrednosti se zajedno sa rezultatima ribarstveno bioloških istraživanja analitičkim metodama preračunavaju se u indeks biomase po površini. Metodologija istraživanja provodi se upotrebom specijalnih podvodnih kamera montiranih na sanje koje se istraživačkim brodom povlače po morskom dnu određenim vremenom i brzinom. Video snimka, zajedno s ostalim zabeleženim oceanografskim podacima, se putem optičkog kabla u realnom vremenu prenosi u kontrolnu jedinicu na brodu. Snimljeni materijal se analizira prema međunarodnom protokolu (ICES) da bi se omogućila ispravna usporedba podataka. UWTV metoda zajedno s drugim ribarstveno biološkim metodama značajno doprinosi sistematskom praćenju stanja i procjene populacije škampa, te uvođenju odgovornog i održivog iskorištavanja bioloških obnovljivih resursa zasnovanog na znanstvenim saznanjima

Neki biološki parametri grdobe (lophius budegassa spinola, 1807) u vodama Crne Gore (jugoistočni Jadran)

U ovom istraživanju obrađene su 264 jedinke grdobe (LophiusbudegassaSpinola, 1807), od kojih su 128 (ili 48,5%) bili mužjaci, 114 (43,2%) ženke, dok kod 22 jedinke (8.3%) nije bilo moguće odrediti spol. Odnos ženki i mužjaka bio je 1:1,12. Omjer spolova (SR) procijenjen je na 47,1. Testiranje uzorka χ2-testom pokazalo je da ne postoji statistički značajna razlika između broja mužjaka i ženki u uzorku (χ2 = 0.8099, p > 0.05). Totalna dužina (TL) jedinki u uzorku kretala se od 15,6 do 67,0 cm, sa prosječnom vrijednošću od 29,2 ± 8,1 cm (prosječna dužina ± standardna devijacija). Shapiro-Wilkesov test normalnosti pokazao je da distribucija dužinskih frekvencija ukupnog uzorka nije pratila normalnu distribuciju (W = 0,9003; p < 0,05), kao ni distribucija mužjaka (W = 0,9563; p < 0,05) ni ženki (W = 0,8959; p < 0,05). Raspon dužina kod ženki varirao je 18,8 do 67,0 cm TL, sa prosjekom od 31,9 ± 9,6 cm TL. Prosječna dužina mužjaka bila je 82,3 ± 5,7 cm TL, dok su minimalna i maksimalna dužina bile 16,6 cm i 48,4 cm TL. Prosječna masa jedinki u uzorku bila je 444,15 ± 427,24 g, sa rasponom od 57,14 g do 3000,00 g. Masa ženki kretala se od 114,50 g do 3000,00 g, sa srednjom vrijednošću od 584,10 ± 557,15 g. Najmanja izmjerena masa mužjaka bila je 66,70 g, a najveća 1791,96 g, sa prosjekom od 372,40 ± 249,28 g. Analiza dužinsko-masenog odnosa pokazala je vrijednost parametra b manju od idealne izometrijske vrijednosti 3, što znači brži rast jedinki u dužinu od povećanja mase, odnosno da jedinka sa rastom dobiva izduženiji oblik tijela. Vrijednosti parametra b po spolovima su također bile manje od 3. Studentov t-test pokazao je da se parametar b dužinsko-masenog odnosa kod ukupnog uzorka i ženki statistički značajno razlikovao od vrijednosti 3, dok kod mužjaka to nije bio slučaj. Dužina prve spolne zrelosti (Lm50%) ukupnog uzorka procijenjena je na 26,37 cm TL, odnosno 30,50 cm TL kod ženki i 26,26 cm TL kod mužjaka.Procijenjene su i dužine pri kojima 25% (Lm25%), odnosno 75% (Lm75%) populacije dosegne spolnu zrelost, kao i parametri α i β krivulje zrelosti

Projekti međunarodne saradnje u istraživanju Jadranskog mora

Prvi pisani dokumenti o naučnom istraživanju mora se pojavljuju u 16. vijeku i uglavnom se bave morskom dinamikom. Do 1950-ih godina, istraživanja su imala morfološke i sistematske karakteristike i bila su zasnovana na opisu i katalogizaciji vrsta. Moderna istraživanja sa širim implikacijama počinju u drugoj polovini 20. vijeka, nakon Drugog svjetskog rata, sa raznim ribolovnim ekspedicijama baziranim na istraživanju distribucije, biologije, ekologije vrsta, stanje pridnenih zajednica i mogućnosti za njihovu komercijalnu ali održivu eksploataciju. Prva ribarstveno-biološka ekspedicija u Jadranu je bila "HVAR" ekspedicija, organizovana 1948-1949 godine od strane Instituta za oceanografiju i ribarstvo u Splitu. Istraživanje je obuhvatilo većinu otvorenog Jadrana, a glavni cilj ekspedicije je bio da se stekne uvid u kvalitativni i kvantitativni sastav pridnenih zajednica na Jadranu, kao i procjena potencijala za komercijalno iskorištavanje takvih izvora. Od 2001. do 2007. istraživanja pridnenih zajednica su provedena u okviru projekta FAO ADRIAMED. Uz MEDITS program (Međunarodno straživanje pridnenih resursa Mediterana), Europska unija pokrenula je 1994 sveobuhvatno istraživanje pridnenih zajednica Mediterana i Jadrana na kontinentalnom šelfu i kontinentalnom slazu

Numerička simulacija toplotnog opterećenja plastenika

The paper described the process of solving partial differential equations of heat conduction in the walls of the building envelope by numerical discretization in order to determine the precise unsteady temperature fields in the object. Numerical solution of complex equations of heat transfer is aimed at determining the thermal behavior of the object taking into account all the external parameters, stochastic variable in time, affecting the behavior of the object. Numerical simulation of the greenhouse is suitable for relatively simple geometry of the object and a small number of zones (rooms) inside the building. The procedure is explained in this paper is applied to the aid package for easier and faster calculation dataU radu je opisan postupak rešavanja parcijalnih diferencijalnih jednačina provođenja toplote u zidovima omotača objekta numeričkom diskretizacijom u cilju preciznog određivanja nestacionarnog temperaturskog polja u objektu. Numeričko rešavanje složenih jednačina prenosa toplote ima za cilj određivanje toplotnog ponašanja objekta uzimajući u obzir sve spoljne parametre, stohastički promenljive u vremenu, koji utiču na ponašanje objekta. Numerička simulacija plastenika pogodna je zbog relativno jednostavne geometrije objekta i manjeg broja zona (prostorija) unutar objekta. Postupak koji je objašnjen u radu primenjen je u pomoć programskog paketa radi lakšeg i bržeg računanja podataka

Naučno praćenje ulaska invazivnih vrsta riba i rakova u Jadransko more (Crnogorsko primorje)

Ljudske aktivnosti, posebno prokopavanje Sueckog kanala, 1869. godine imale su za posledicu prodor, tim novim koridorom vrsta iz Indijskog okeana preko Crvenog mora.. Osim toga, poslednju deceniju obeležile su značajne promjene u klimi koju karakterišu vruća i suva ljeta i hladne zime, kao i česte oluje, poplave i šumski požari. Takođe su evidentne temperaturne promjene u morskim ekosistemima, s povećanjem temperature (tropikalizacija) u sjevernom Mediteranu, uključujući i Jadran. To je izazvalo širenje toplovodnih vrsta prema sjeveru Mediterana u područja koja nisu naseljavali prije. Hrvatski i crnogorskih ihtiolozi su kroz naučno-istraživačku saradnju identifikovali i opisali 46 novih vrsta u Jadranu. To su najčešće vrste iz Indo-Pacifika koji su došli na Mediteranu kroz Suecki kanal. Neke vrste stigle su iz istočnog Atlantika kroz Gibraltarski proloz. Osim migrantskih vrsta, nekoliko novih vrsta iz porodice Gobiidae su otkrivene u Jadranu, uglavnom zbog novih ribolovnih alata i tehnika, a nove dubokomorske vrste otkrivene su u ekspedicijama u južnojadranskoj kotlini. Osim riba potvrđeni su i nalazi nekih vrsta dekapodnih rakova, naročito na ušću jadranskih rijeka. Takođe je uočeno širenje areala na sjever Jadrana vrsta koje su nekada dominantno bile prisutne u južnom, toplijem Jadranu, kao sto su Pomatomus saltatrix. Ove pridošlice, osim što remete ustaljene ekološke odnose, donose i socioekonomske promjene, naročito u mjestima gdje je ribolov tradicionalna djelatnost, kao što su ušća rijeka Bojane i Neretve

Biološke karakteristike inćuna (engraulis encrasicolus) u Bokokotorskom zalivu (Crna Gora)

Inćun, Engraulis encrasicolus, je jedna od najrasprostranjenijih i komercijalno najvažnijih vrsta riba u Jadranskom moru (FishStat Plus, FAO). Industrijski ribolov srdele i inćuna u Crnoj Gori je još uvek nerazvijen, pa se ove vrste uglavnom love alatima malog obalnog ribolova, tj. mrežama potegačama male veličine okaca (5-6 mm) u Bokokotorskom zalivu kao i malim mrežama plivaricama na ulazu u zaliv. Podaci predstavljeni u ovom radu rezultat su istraživanja sprovedenog u okviru Pilot studije AdriaMed projekta u periodu septembar 2007. – avgust 2011. godine. Tokom Pilot studije putem intervjua sa ribarima prikupljane su informacije o ulovu i ribolovnom naporu svih aktivnih tipova brodova, a takođe su uzimani i biološki uzorci komercijalno važnih vrsta kako bi se proučavale njihove biološke karakteristike. Uzorci inćuna prikupljeni su u području Bokokotorskog zaliva (Sl. 1) koji predstavlja jedno od najproduktivnijih područja na crnogorskom primorju, pa je mrestilište i hranilište mnogih ribljih vrsta. Uzorci su prikupljani mesečnom dinamikom. Prikupljeni su sledeći podaci: totalna dužina tela sa preciznošću 0.1 cm, totalna težina sa preciznošću 0.01 g, pol i stadijum zrelosti gonada (upotrebljena je skala sa četiri stadijuma zrelosti, 1 – nezrele, 2 – sazrevanje, 3 – zrele i 4 – izmrešćene jedinke). Na osnovu ovih podataka određen je dužinski raspon, distribucija dužinskih frekvenci, odnos polova, GSI, dužina dostizanja polne zrelosti (L50% dužina pri kojoj je 50% populacije polno zrelo, kao i L25% L75%), kao i dužinsko-težinski odnos prema formuli log W=log a+b log LT. Inćun je bio najzastupljeniji u ulovu u septembru i aprilu. Dužinski raspon iznosio je od 7.5 do 14.4 cm, sa srednjom vrednošću od 10.13 cm, dok je težinski raspon bio od 0.9 do 21 gram, sa srednjom vrednošću 6.4 g. Od ukupnog broja jedinki (2000) ženke čine 61%, mužjaci 33%, a 6% su jedinke kojima nije bilo moguće odrediti pol. Ženke su zastupljenije od mužjaka u svim dužinskim klasama, osim na 8 cm dužine gde je odnos polova 1:1. Najveći broj uzorkovanih jedinki bio je u drugom stadijumu zrelosti. Procenjeno je da je dužina pri kojoj 50% populacije inćuna dostigne polnu zrelost 9.1 cm, dok su L25% i L75% procenjeni na 8.6 i 9.7 cm. Koeficijent b dužinsko-težinskog odnosa kod mužjaka iznosio je 3.212, a kod ženki 3.437

Rasprostranjenost crnog muzgavca (eledone moschata lamarck, 1798) (cephalopoda: octopoda) u jugoistočnom Jadranu

Procijenjene su sezonske varijacije u distribuciji i indeksima brojnosti i biomase crnog muzgavca na Crnogorskom primorju. Najveće vrijednosti zabilježene su u jesen (indeks brojnosti, 405.6 N/km2) i zimu (indeks biomase, 26.0 kg/km2) na dubinama manjim od 50 m, dok su na dubinama od 50 do 100 m za oba maksimumi bili u ljetnom periodu (126.0 N/km2 odnosno 20.3 kg/km2). Crni muzgavac nije nađen na dubinama većim od 100 m. Najveću gustoću naseljenosti pokazao je na području između Budve i Ulcinja na kojima prevladavaju dubine manje od 200 m. Postoje indikacije ograničenih sezonskih migracija, koje mogu biti uzrokovane povećanim dotokom slatke vode Bojanom u jesen i zimu

The effect of subchronic supplementation with folic acid on homocysteine induced seizures

Influence of folic acid on the CNS is still unclear. Folate has a neuroprotective effect, while on the other hand excess folate can exacerbate seizures in epileptics. The aim of the present study was to examine the effect of subchronic administration of folic acid on behavioural and electroencephalographic (EEG) characteristics of DL homocysteine thiolactone induced seizures in adult rats. The activity of Na+/K+-ATPase and Mg2+-ATPase in different brain regions was investigated. Adult male Wistar rats were divided into groups: 1. Controls (C, 0.9% NaCl); 2. DL homocysteine-thiolactone 8.0 mmol/kg (H); 3. Subchronic supplementation with folic acid 5 mg/kg for 7 days (F) and 4. Subchronic supplementation with F + single dose of H (FH). Seizure behaviour was assessed by incidence, latency, number and intensity of seizure episodes. Seizure severity was described by a descriptive scale with grades 0–4. For EEG recordings, three gold-plated recording electrodes were implanted into the skull. Subchronic supplementation with folic acid did not affect seizure incidence, median number of seizure episodes and severity in FH, comparison with H (p > 0.05). The majority of seizure episodes in all groups were of grade 2. There were no significant differences in lethal outcomes at 24 h upon H injection in the FH vs. H group. The activity of Na+/K+-ATPase and Mg2+-ATPase was significantly increased in almost all examined structures in the FH vs. H group. Subchronic folic acid administration did not exacerbate H induced seizures and completely recovered the activity of ATPases