Rana przewlekła pochodzenia jatrogennego — zdarzenie niepożądane czy błąd lekarsko-pielęgniarski?

A chronic wound is more frequently considered as venous ulceration rather than ischemic ulceration. Numerous reports concern the issue of decubitus ulcers, which should be treated as a complication during patient nursing at intensive care units and, not only surgical, hospital departments. The issue of the chronic wound of iatrogenic origin is rarely the subject matter of both conference and literature reports. We describe 16 patients with a wide range of wounds of iatrogenic origin, located within lower extremities. Obviously, they resulted from negligence in having taken proper medical and nursing history data, no or insufficiently precise sphygmoscopy at the periphery of a limb, or complications due to a chosen treatment method. We emphasize the prevalence of a need for saving some patients’ lives over the following: their health condition, the quality of life, or the resulting cripplehood associated with the loss of one’s extremity. We also pay attention to the necessity of taking an accurate patient’s medical history data, carrying out a proper physical examination, ordering additional tests and examinations in preoperative patients, especially the ones, in whom used therapeutic procedures require good blood supply in the periphery of their lower extremities.Rana przewlekła najczęściej jest postrzegana jako owrzodzenie żylne, rzadziej niedokrwienne. Liczne doniesienia dotyczą problematyki odleżyn, które powinny być traktowane jako powikłanie pielęgnacji chorego na OIT, OIOM lub na oddziale, nie tylko chirurgicznym. Problematyka rany przewlekłej pochodzenia jatrogennego rzadko jest tematem doniesień zjazdowych, jak i literaturowych. Autorzy opisują 16 pacjentów z różnego rodzaju ranami pochodzenia jatrogennego zlokalizowanymi w obrębie kończyn dolnych, których przyczyn należy upatrywać w zaniechaniu dokładnego zebrania wywiadu lekarsko-pielęgniarskiego, zaniechaniu lub niezbyt dokładnym badaniu tętna na obwodzie kończyny czy powikłań stosowanej metody leczenia. Autorzy zwracają uwagę na fakt nadrzędności ratowania życia, u części chorych kosztem zdrowia, jakości życia czy następowego kalectwa związanego z utratą kończyny. Zwracają uwagę na konieczność dokładnego zebrania wywiadu, badania przedmiotowego, zlecenia badań dodatkowych u chorych przed leczeniem operacyjnym, szczególnie u tych, u których stosowana procedura leczenia wymaga dobrego ukrwienia obwodu kończyn dolnych

Synchronous gastric and rectal tumour - case description

Postęp w metodach diagnostycznych przyczynił się do zwiększenia wykrywalności guzów synchronicznych przewodu pokarmowego. Częstość ich występowania według danych z piśmiennictwa waha się w przedziale 5–13% i wzrasta niemal 2-krotnie u pacjentów z obciążającym wywiadem rodzinnym. Nie ma jednoznacznych algorytmów postępowania leczniczego w tej grupie pacjentów. Autorzy przedstawiają przypadek 50-letniego chorego z synchronicznym guzem żołądka i odbytnicy, u którego jednocześnie wykonano resekcję żołądka metodą Reichel-Polya, przednią resekcję odbytnicy i usunięto 2 ogniska przerzutowe w obu płatach wątroby.The continuous progress in cancer diagnosis has increased the incidence of synchronous malignancy detection within the digestive system. According to the literature, the frequency of their occurrence ranges from 5 to 13% and almost doubles in the patients with a reported oncogenic pedigree. There is still no properly defined treatment algorithm in this group of patients. We present the case of a 50-year-old male patient with synchronous gastric and rectal cancers, in which B II gastrectomy and an anterior rectal resection together with an excision of two metastases of both lobes of the liver were performed simultaneously

Fasciotomia jako element leczenia w zespole ostrego niedokrwienia kończyn dolnych i zespole reperfuzji

Background. Acute ischemia of the lower limbs and reperfusion syndrome may be complicated with acute compartment syndrome of the lower limbs. The treatment of choice is then fasciotomy. Inadequate treatment may lead to dangerous and life-threatening complications, including death. The aim of this study was the analysis of fasciotomy, as an element of treatment of acute ischemia of the lower limb and reperfusion syndrome. Material and methods. Analysis of 173 patients (30 women and 143 men) was performed. The patients were treated within 10 years in the Department of General and Vascular Surgery, Angiology and Phlebology in Katowice because of acute ischemia of the lower limbs or reperfusion syndrome and which had the fasciotomy performed using Patman’s method. Additionally, partial analysis of 1,880 patients hospitalized in the same time due to acute ischemia of the lower limbs was also performed. This patients had not been subjected to fasciotomy. Patients were divided into two groups: I — the cause of acute ischemia was vascular injury, II — the causes of acute ischemia were peripheral vascular diseases (PVD). Results. Patients with fasciotomy on admission were qualified to 2a and 2b degree of ischemia, whereas without fasciotomy to 1 and 2a. The most frequent cause of ischemia in group with fasciotomy was occlusion of vascular prosthesis — 29.5%, while vascular injury was present in 16.2%; the group without fasciotomy the most frequent cause was arterial embolus which occurred in 43.6%, while vascular injury was present in 7%. The main indications for fasciotomy in group with vascular injury were injury of popliteal vessels and fracture of bones of crus; whereas in group with diseases of peripheral blood vessels the main indications were swelling of the limb, local tenderness on palpation of the crus and prolonged time of ischemia by over 6 hours. The mean duration of ischemia after vascular injury was on the level 6.75 hours and in the patients with other PVD reached 30 hours. Fasciotomy was the most frequently performed during revascularization procedures — in case of injury or in distant day after revascularization — in case of diseases of peripheral blood vessels. The lack of improvement with the necessity of amputation occurred in 35.8% of injured patients and 38.6% of PVD. There was not any death within the group with vascular injury, whereas in the group of diseases of peripheral blood vessels mortality rate was on the level of 10.3%, and the main causes of death were acute myocardial infarction and acute circulatory insufficiency. Conclusions. Compartment syndrome in acute lower limb ischemia is a dangerous, limb-threatening and in case of inadequate treatment also life-threatening condition, with the risk of amputation on the level of 35–39% and mortality rate on the level of 10%. Compartment syndrome in acute lower limb ischemia due to vascular injury has similar risk of limb amputation as in diseases of peripheral blood vessels but has lower risk of death. Early fasciotomy in relation to revascularization procedure decreases the risk of amputation. Indications for fasciotomy still remain unclear and mainly are based on knowledge and experience of vascular surgeon. Complexity of issue of acute limb ischemia, vascular injuries, bone injuries and often poor general condition order to treat these patients in highly specialized centers in multispecialty teams with continuous access to laboratory and specialist imaging diagnostics.Wstęp: Ostre niedokrwienie kończyn dolnych oraz zespół reperfuzji mogą być powikłane ostrym zespołem ciasnoty przedziałów powięziowych. Leczeniem z wyboru wówczas jest fasciotomia. Brak właściwego leczenia może doprowadzić do groźnych dla zdrowia i życia powikłań, ze zgonem włącznie. Celem pracy była analiza skuteczności fasciotomii, jako elementu leczenia zespołu ostrego niedokrwienia kończyn dolnych i zespołu reperfuzji. Materiał i metody: Analizie poddano 173 pacjentów (30 kobiet i 143 mężczyzn) leczonych w okresie 10 lat w Klinice Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej, Angiologii i Flebologii w Katowicach z powodu ostrego niedokrwienia kończyn dolnych lub zespołu reperfuzji, u których wykonano zabieg fasciotomii metodą Patmana. Dodatkowo częściowo analizowano również 1880 pacjentów z ostrym niedokrwieniem kończyn dolnych, u których nie wykonywano zabiegu fasciotomii. Chorych podzielono na dwie grupy: I — gdzie przyczyną ostrego niedokrwienia był uraz naczyniowy; II — gdzie przyczyną ostrego niedokrwienia były choroby naczyń obwodowych (CHNO). Wyniki: Chorzy z wykonaną fasciotomią przy przyjęciu zakwalifikowani byli najczęściej do stopnia niedokrwienia 2a i 2b, bez fasciotomii do stopnia 1 i 2a. Najczęstszą przyczyną ostrego niedokrwienia w grupie z fasciotomią była zakrzepica przęsła naczyniowego — 29,5%, natomiast obrażenia naczyniowe stanowiły 16,2%. W grupie bez fasciotomii najczęściej występował zator tętnicy — 43,6%, a obrażenia naczyniowe stanowiły 7%. Głównym wskazaniem do fasciotomii w grupie pourazowej był uraz naczyń podkolanowych oraz złamanie kości podudzia, natomiast w CHNO występowały obrzęk kończyny dolnej, tkliwość łydki i przedłużone niedokrwienie powyżej 6 godzin. Średni czas niedokrwienia po urazach wynosił 6,75 godziny, a w CHNO — 30 godzin. Fasciotomia najczęściej była wykonywana podczas zabiegu rewaskularyzacyjnego w przypadku urazu, natomiast w odległej dobie po zabiegu w przypadku CHNO. Brak poprawy ukrwienia z koniecznością amputacji kończyny zaobserwowano w 35,8% urazów i 38,6% CHNO. W grupie obrażeń naczyniowych nie odnotowano zgonu, natomiast w CHNO śmiertelność kształtowała się na poziomie 10,3%, a główną przyczyną zgonu był świeży zawał serca i ostra niewydolność krążenia. Wnioski: Zespół ciasnoty przedziałów powięziowych (ZCPP) w ostrym niedokrwieniu kończyn dolnych (ONKD) jest stanem potencjalnego zagrożenia utraty kończyny, a w nasilonych i nieleczonych przypadkach także życia chorego, z ryzykiem amputacji kończyny na poziomie 35–39% i ze śmiertelnością na poziomie 10%. W przypadku ZCPP występującego na podłożu urazu naczyniowego istnieje podobne ryzyko amputacji kończyny jak w chorobie naczyń obwodowych, przy mniejszym ryzyku zgonu. Wczesne wykonanie fasciotomii w stosunku do zabiegu rewaskularyzacyjnego zmniejsza ryzyko amputacji, jednak w praktyce dnia codziennego wskazania do fasciotomii opierają się głównie na wiedzy i doświadczeniu chirurga naczyniowego. Złożoność problematyki ostrego niedokrwienia kończyn, urazów naczyniowych, obrażeń kości i aparatu mięśniowo-więzadłowego oraz ciężki stan ogólny pacjentów nakazują ich leczenie w ośrodkach wysokospecjalistycznych w multidyscyplinarnych zespołach, z ciągłym dostępem do laboratorium i specjalistycznej diagnostyki obrazowej

Krytyczne niedokrwienie kończyn dolnych. Niedokrwienna rana przewlekła stopy u chorych bez cukrzycy — zalecenia leczniczo-pielęgnacyjne. Część II

Authors presented management of a chronic foot wound in non-diabetic patients with peripheral atherosclerosis who have chronic and critical lower limb ischemia. Management of these patients is typically different from the one recommended in diabetic patients. In available literature, an issue of the chronic wound/necrosis of the foot in usually addressed in the context of diabetic complications and “diabetic foot” in particular. Authors proposed different approaches to management, dividing patients into groups based on severity of the condition and ABI value. Special focus of the authors was on basic nursing care which, one might think, is an obvious and well-known element of the treatment. Negligence in that area may still lead to limb amputation in some patients.Autorzy przedstawiają metodę postępowania z pacjentem z raną przewlekłą stopy u chorych na miażdżycę obwodową z przewlekłym niedokrwieniem kończyn dolnych (PNKD) oraz krytycznym niedokrwieniem kończyn dolnych (KNKD), nieobciążonych cukrzycą. Zalecenia lecznicze u wyżej wymienionych pacjentów są zwykle odmienne od zaleceń dla chorych na cukrzycę. W dostępnym piśmiennictwie problem rany przewlekłej/martwicy stopy poruszany jest w kontekście powikłań cukrzycy, szczególnie stopy cukrzycowej. Autorzy zaproponowali sposób postępowania, uzależniając go od stopnia zaawansowania choroby, kierując się w podziale na poszczególne grupy oznaczeniem wskaźnika ABI. Autorzy zwrócili szczególną uwagę na podstawową opiekę pielęgniarską — wydawać by się mogło, rzecz ogólnie znaną i poznaną. Zaniedbania po stronie opieki pielęgniarskiej u części chorych mogą prowadzić do konieczności wykonania zabiegów amputacji kończyny

Zespół ostrego niedokrwienia kończyn dolnych, reperfuzji i zespół ciasnoty przedziałów powięziowych

Acute lower limb ischemia, reperfusion syndrome, and compartment syndrome occur inseparable together in any case, albeit with varying degrees of severity in individual patients. The mainstay of treatment is appropriate and quick proper diagnosis and adequate treatment initiation. Lack of proper treatment may lead to intensification of ischemia and dangerous life and health threatening complications, including death. The aim of the study was to present in a coherent manner the pathophysiology of acute limb ischemia, reperfusion syndrome, and compartment syndrome.Ostre niedokrwienie kończyn dolnych, zespół reperfuzji i zespół ciasnoty przedziałów powięziowych występują nierozłącznie w każdym przypadku, aczkolwiek z różnym nasileniem u poszczególnych chorych. Podstawą leczenia jest właściwe i szybkie postawienie odpowiedniej diagnozy oraz włączenie adekwatnego leczenia. Brak właściwego leczenia może doprowadzić do pogłębiania niedokrwienia oraz groźnych dla zdrowia i życia powikłań, ze zgonem włącznie. Celem pracy było przedstawienie w sposób spójny patofizjologii ostrego niedokrwienia kończyn dolnych, zespołu reperfuzji i zespołu ciasnoty przedziałów powięziowych

Ocena zawartości metali i niemetali w blaszce miażdżycowej u objawowych chorych ze zwężeniem tętnicy szyjnej — w poszukiwaniu nowych czynników prognostycznych udaru mózgu?

Wstęp: Ocena wpływu metali i niemetali na rozwój patologii naczyniowych była przedmiotem wielu doniesień. Nie do końca poznana jest rola pierwiastków śladowych, w tym metali i niemetali, na rozwoju miażdżycy. Celem niniejszej pracy jest ocena zawartości pierwiastków w blaszce miażdżycowej pobranej z krytycznie zwężonej tętnicy szyjnej wewnętrznej. Materiał i metody: Badaniem objęto 79 pacjentów w wieku 43–89 lat, których poddano endarterektomii ewersyjnej. Wyniki: Pobrane składu blaszki miażdżycowej wykazała istotną statystycznie różnicę w zawartości cynku (Zn) w blaszce miażdżycowej pobranej z tętnicy szyjnej. Blaszki mężczyzn zawierały istotnie więcej cynku niż blaszki kobiet. W przypadku innych pierwiastków nie obserwowano zależności istotnych statystycznie. U pacjentów < 70. roku życia wykazano istotnie większą zawartość boru (B) niż u chorych > 70 lat. Ponadto stwierdzono istotną statystycznie ujemną korelację między zawartością tego pierwiastka w blaszce miażdżycowej a zaawansowaniem wieku badanej osoby. Wnioski: Zawartości metali i niemetali w blaszkach miażdżycowych tętnic szyjnych, z wyjątkiem Zn, nie cechują znamienne statystycznie różnice w zależności od płci. Z wiekiem zawartość tych pierwiastków wykazuje tendencję malejącą, ale różnice te nie uzyskują znamienności statystycznej, z wyjątkiem stężenia B. Konieczne są kolejne badania w celu stwierdzenia ewentualnych różnic w składzie chemicznym blaszek miażdżycowych pobranych z innych lokalizacji układu tętniczego. Ciekawych analiz i wniosków mogłaby dostarczyć analiza porównawcza składu blaszki miażdżycowej u pacjentów z innych geograficznie populacji

Regional variations of symptoms of the chronic venous disease among primary health care patients in Poland

Introduction. The diverse social and cultural contexts may cause differences in perceiving symptoms of the chronic venous disease (ChVD), not only in global, European terms, but also in a regional context. The purpose of the study was to find the regional differences of the reported symptoms and the applied conservative treatment methods among patients with ChVD diagnosed by the primary health care (PHC) doctors in Poland. Material and methods. 13 393 patients participated in the multi-centre PHLEBOS-2 research carried out by 330 PHC doctors in 15 voivodeships. Results. In the study group of patients, 31.9% of patients had ChVD symptoms – the C0 stage, telangiec­tasias and venulectasias (C1 stage) occurred among 56.1% of patients, varices without symptoms of venous insufficiency occurred among 6% of patients and venous insufficiency among 6% of patients. Venous ulcers (active or healed) occurred among 0.6% of subjects. Essential differences in the ChVD structure between voivodeships were noted. Among the most frequently reported ChVD ailments were heaviness of legs (72.9%), ankle swelling in the eve­nings (68.4%) and nighttime leg cramps (58.6%). Leg swelling during the night hours occurred less frequently — 39.8%, paraesthesias — 30.4%, restless legs syndrome — 18.6%. The average intensity of calf pain was moderate (3.82 ± 1.86 points in the 10 point scale). The territorial diversity in the prevalence of symptoms was significant and resulted neither from the ChVD seriousness, nor from the age of the patients. Compression therapy was applied on average by 12.5% of patients and 24.8% of patients used phlebotropic drugs with large territorial variations (respectively from 3.4% to 28.8% and from 11.2 to 56.1%). The differences between the voivodeships were greater than the regional differences and did not depend on the ChVD stage. Conclusions. There are significant territorial variations in Poland in the frequency of the reported symptoms and in the conservative therapy of the chronic venous disease

Postępy w leczeniu krytycznego niedokrwienia kończyn dolnych — przegląd piśmiennictwa

The authors present modern diagnostic approaches and capabilities in critical limb ischemia diagnostic, including the modifications of DSA. They evaluate the role of angioCT, MRI in the diagnostic of arteriosclerotic patients and the limitations in choosing the best revascularization (by-pas anastomosis or angiosome orientated endovascular procedure). They present description and results of the best surgical treatment; with bypass revascularisation, endovascular approach with PTA as well as with stent implantation. They also discuss the retrograde arterial recanalization in infrapopliteal area.Autorzy przedstawiają problem krytycznego niedokrwienia kończyn dolnych pod kątem możliwych do zastosowania nowoczesnych metod diagnostycznych, obejmujących modyfikację tradycyjnego DSA. Ustosunkowują się do wykonania badań angio-TK i MRI u chorych na miażdżycę i ograniczeń w doborze „najlepszego” badania w planowaniu zabiegu rewaskularyzacji naczynia lub „najlepszego” angiosomu. Przedstawiają opis i wyniki metod leczenia operacyjnego za pomocą pomostu naczyniowego, leczenia wewnątrznaczyniowego z pomocą PTA i wszczepienia stentu oraz dyskusyjną metodę wstecznego udrażniania naczyń podudzia

Krytyczne niedokrwienie kończyn dolnych. Niedokrwienna rana przewlekła stopy u chorych bez cukrzycy — zalecenia leczniczo-pielęgnacyjne. Część I

Authors proposed a management method of a non-diabetic patient with atherosclerosis. In authors’ opinion, this group of patients, although usually discussed together with diabetic patients in literature, require a different approach. This is related to a different pressure distribution on foot level in non-diabetic patients which more often correlates with dry necrosis caused by chronic influx impairment. Prognosis following surgical or intravascular procedure seems much better in this group which, in authors’ opinion, warrants sharing their opinion on the matter.Autorzy przedstawiają propozycję postępowania z chorym na miażdżycę niepowikłaną cukrzycą. W przekonaniu Autorów ta grupa pacjentów zwykle omawiana jest razem z pacjentami, u których miażdżyca jest powikłana cukrzycą. Tymczasem stanowi ona oddzielną grupę, wymagającą specyficznego postępowania związanego z leczeniem rany przewlekłej uformowanej na podłożu przewlekłego, w konsekwencji krytycznego, niedokrwienia w stosunku do chorych z makro- i mikroangiopatią cukrzycową. Inny rozkład ciśnień na poziomie stopy u pacjentów bez cukrzycy charakteryzuje się znacznie częstszym występowaniem suchej martwicy spowodowanej przewlekłym zaburzeniem napływu „wysychaniem” dystalnej części kończyn. Rokowanie po naprawie chirurgicznej lub wewnątrznaczyniowej napływu jest znacznie lepsze, tym samym przedstawienie własnego poglądu na wyżej wymieniony problem wydaje się być ze wszech miar celowe