Utjecaj kulture i lokalnih običaja na proces odgoja i obrazovanja na dalekim otocima svijeta

The protagonists of the text titled “The Impact of Culture and Local Customs on the Process of Upbringing and Education in Remote Islands of the World” are children inhabiting islands in various parts of our planet. They are able, creative, full of ideas and energy pupils living on the islands scattered on both sides of the equator. Despite many differences among them, such as the climate, culture, language, skin colour, customs, time zones, or the surrounding flora and fauna, they do have a lot in common: young age and growing up in the environment full of tradition, rites and customs. The text is therefore an attempt to analyse the influence of the environment and national or tribal culture on the process of education of the young generation. For many pupils from the places mentioned in the article the only school they know is their own family house in which they remain because of local customs and religious beliefs. Sometimes the reasons for giving up education are also: the lack of financial means to pay the fee, the necessity to work for a living even by very young children or the distance to the school building which is too far away. Sometimes the continuation of the education process is prevented by premature pregnancy of merely teenage girls or the need for boys to gain skills necessary for tribal initiation.Protagonisti su teksta “Utjecaj kulture i lokalnih običaja na proces odgoja i obrazovanja na dalekim otocima svijeta” djeca koja žive na otocima na različitim krajevima svijeta. Učenice i učenici koji na njima žive sposobni su, kreativni, puni ideja i energije. Usprkos različitim klimama, kulturi, jeziku, boji kože, vremenskim zonama, čak i biljnom I životinjskom svijetu koji ih okružuje, imaju puno zajedničkog: mladost i odrastanje u okruženju tradicije, obreda i običaja. U članku se analizira utjecaj okoline i nacionalne ili plemenske kulture na obrazovni proces mladih. Jedina je škola za mnoge učenice i učenike iz mjesta spomenutih u članku njihova kuća, u kojoj ostaju zbog lokalnih običaja i religijskih uvjerenja. U nekim su slučajevima razlozi odustajanja od školovanja manjak financijskih sredstava, potreba za zarađivanjem za život (čak i kod male djece) i život na znatnoj udaljenosti od škole. Obrazovni se process nekad prekida i zbog tinejdžerskih trudnoća, kao i potrebe dječaka za usvajanjem vještina nužnih za plemensku inicijaciju

Orientacje w nowoczesnym kształceniu i doskonaleniu pedagogów

"Pedagogika składa się z szeregu dyscyplin naukowych, które poszukują swych źródeł w perspektywie filozoficzno-antropologicznej. Punkt wyjścia podstaw edukacji stanowią podejścia ontologiczne, antropologiczne, aksjologiczne, społeczne oraz analiza porównawcza teoretycznych wizji kształcenia i wychowania. W nowoczesnym systemie kształcenia oraz doskonalenia pedagogów koniecznością staje się też wytyczenie nowych szlaków edukacyjnych. Stanowią je odmienione koncepcje z przeszłości lub współczesne orientacje naukowe sięgające do filozofii, socjologii, psychologii i wszelkich odmian myślenia o nich."(...

Kreatywność w pracy nauczyciela i jego uczniów

Z wprowadzenia: "Założeniem nowoczesnego procesu kształcenia jest stosowanie poszukujących metod dydaktycznych i podejmowanie strategii heurystycznych. Metody te z dużym powodzeniem w dydaktyce uruchamiają u uczniów myślenie dywergencyjne, umożliwiają dostrzeganie i rozwiązywanie problemów oraz ich analizę z różnych punktów widzenia. Do właściwego zaplanowania i realizacji zajęć w oparciu o takie metody jest konieczna i nieodzowna twórcza postawa nauczyciela. Nauczyciel w przestrzeni dydaktycznej odgrywa rolę „lokomotywy postępu pedagogicznego”, bez której w daleką podróż, po nieznanych dotąd stacjach, wagony pociągu nie mogą wyruszyć samodzielnie. To nauczyciel jest bez wątpienia moderatorem twórczego sposobu pracy uczniów i przewodnikiem po skutecznych strategiach kreatywnego rozwiązywania problemów. Nieustanna refleksja własnych działań i ewaluacja aktywności uczniów oraz umiejętność przewidywania konsekwencji określonych zachowań to niewątpliwie umiejętności, które sprzyjają rozwojowi nauczycielskiej kreatywności. Ważną rolę w twórczej postawie nauczyciela odgrywa również inteligencja emocjonalna, która umiejętnie kieruje jego emocjami podczas działań dydaktycznych. Im bardziej kreatywny nauczyciel, tym większe szanse, że niestereotypowe rozwiązania, które założył i przyjął do realizacji, zostaną poddane wnikliwej krytyce i ostatecznie wdrożone z powodzeniem. W postawie twórczego nauczyciela nie ma obawy, że w sytuacji nieoczekiwanego zainteresowania innym problemem przez uczniów, będzie on zbyt silnie przywiązany do swojego projektu lekcji."(...)Publikacja wydana w ramach projektu realizowanego przez Krakowską Akademię im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego pt. Nauczyciel 5.0 nowoczesny program kształcenia nauczycieli na jednolitych studiach magisterskich w dziedzinie pedagogiki przedszkolnej i wczesno szkolnej w ramach Programu Operacyjnego W iedza Edukacja Rozwój 2014-2020, współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, instytucja pośrednicząca: Narodowe C entrum Badań i Rozwoju, nr umowy: POW R.03.01.00-00-KN42/18-00

Creativity as the leading element of teacher competence in alternative education

Artykuł recenzowany / peer-reviewed articleThe author of the article raises the issue of alternative education, which in recent years has become a thoroughly planned offer, implemented more efficiently and evaluated in greater depth. One of the basic signs of alternative education is a tendency to create a school that aims to prepare a student who solves problems in an innovative and non-stereotypical way and undertakes successful initiatives both at and outside school. The driving force behind this type of student’s activity can be, above all, extensive teacher competences, among which the leading and crucial role, according to the author of this text, is played by creativity. The author attempts to present innovative tasks assigned to the students, which have appeared repeatedly in the history of didactics, emphasizing their creative perspective and pointing as examples schools of Pestalozzi, Dewey, Montessori and Korczak, She also encourages the reader to refl ect on a number of non-standardized and creative educational activities popularised in various media and currently implemented in educational practice. This analysis leads Anna Kožuh to a more perceptive recognition of the essence of creative attitude and to explore creativity as a vital element of teacher’s competence, and particularly its suitability in alternative education. The author defines creativity primarily as the ability to compare issues that differ from each other and to look for what they have in common, the ease to perceive what is invisible to others and approach the problem from different angles. The leading feature of creative activity, for the author, is the ability to look for a number of different ways to solve one problem. The text concludes with a presentation of a variety of activities supporting the development of teacher’s creativity, and in particular a broader characterisation of the use of supervision and its potential in improving and expanding teacher’s creative competence

Krajowe Ramy Kwalifikacji: biurokratyczna konieczność czy szansa na poprawę jakości kształcenia w uczelniach

Z wprowadzenia: "Krajowe Ramy Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego (stosowany skrót KRK) wprowadzone znowelizowana ustawą - Prawo o szkolnictwie wyższym 18 marca 2012 roku i wdrażane od października 2011 roku nie są jeszcze w ustawodawstwie rozdziałem zamkniętym. Niedługo wejdzie w życie kolejna nowelizacja do właśnie znowelizowanej ustawy. Oznacza to, że można założyć z dużym prawdopodobieństwem, że wiele zagadnień i wątpliwości poruszanych w tej monografii, a dotyczących tak różnych paragrafów samej ustawy, jak i rozporządzeń może zostać wkrótce zmienionych bądź uzupełnionych."(...

Wdrażanie Krajowych Ram Kwalifikacji – udręka czy szansa na poprawę szkolnictwa wyższego

Z wprowadzenia: "Krajowe Ramy Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego (stosowany skrót KRK) wprowadzone znowelizowana ustawą – Prawo o szkolnictwie wyższym 18 marca 2012 roku i wdrażane od października 2011 roku nie są jeszcze w ustawodawstwie rozdziałem zamkniętym. Niedługo wejdzie w życie kolejna nowelizacja do właśnie znowelizowanej ustawy. Oznacza to, że można założyć z dużym prawdopodobieństwem, że wiele zagadnień i wątpliwości poruszanych w tej monografi i, a dotyczących tak różnych paragrafów ustawy, jak i rozporządzeń może zostać wkrótce zmienionych, bądź uzupełnionych. Jednocząca się Europa, otwierające się granice i wędrówki młodych ludzi nie tylko za pracą, ale także chcących poznawać świat i zdobywać wykształcenie w różnych miejscach kontynentu, zmusiły państwa Europy do przyglądnięcia się systemom edukacji w poszczególnych krajach. Celem było poszukiwanie wspólnego mianownika w europejskim systemie kształceniu lub jego stworzenie na bazie istniejących. Miałby on umożliwić usankcjonowanie prawne dyplomów, czy uznawanie dotychczasowo zdobytej edukacji w różnych uczelniach, w różnych europejskich krajach. Aby jednak było to możliwe, należało zdefiniować kwalifikacje, jakie powinien posiadać absolwent, aby móc legitymować się określonym dyplomem. I to właśnie ramy kwalifi kacji dla określonego poziomu kształcenia, czy uzyskania dyplomu jakiegoś stopnia dla każdego studiowanego kierunku- (w każdym kraju) opisują zestaw wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, których posiadanie jest konieczne, aby ten poziom, czy dyplom uzyskać. Wszystkie te ramy są powiązane. Tak więc kwalifi kacje zdobyte w jednym kraju będzie można odnieść do poziomu edukacji w innym kraju Unii Europejskiej. Będzie zatem jasne jakie kompetencje kryją się za tytułem licencjata, czy magistra danego kierunku studiów, bez względu na to, w którym kraju zostały one osiągnięte. Ułatwi to znacznie - migracje ludzi, wymianę myśli i idei, a tym samym pomoże w sprostaniu wymaganiom jednoczących się rynków ekonomicznych, systemów finansowych i komercyjnych."(...

Poland, Slovenia, the World : Challenges of present-day education

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publicationTransformations of education in changing Europe are multifaceted. One of the latter is the process of strengthening the cooperation among universities in this part of the world. This cooperation is carried out in many fields – from joint projects and researches – to joint analyses, discourses and publications. This monograph – a collection of reflections, thoughts and polemics deriving from theoretical and empirical researches, carried out as a part of a joint research project simultaneously undertaken at both these universities under the name “Problems and challenges of modern education” – constitutes one of the fruits of the cooperation between Andrzej Frycz Modrzewski Cracow University and the University of Ljubljana

"Stare" media w obliczu "nowych", "nowe" w obliczu "starych"

Praca recenzowana / peer-reviewed pape

Competence – education – evaluation : in search of innovative models for the development and the evaluation of young students’ skills

Praca recenzowana / Peer-reviewed paperOddajemy do rąk Czytelników monografię stanowiącą efekt międzynarodowej współpracy dwóch ośrodków akademickich: Wydziału Psychologii i Nauk Humanistycznych Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego oraz Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu Mateja Bela w Bańskiej Bystrzycy. Zaproszone do współpracy grono badaczy, w tym praktyków, reprezentujące nie tylko różne ośrodki akademickie, ale też różne subdyscypliny pedagogiczne, przez to o odmiennych zainteresowaniach naukowych, niewątpliwie łączy poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań kompetencji, kształcenia i ewaluacji, a dokładniej: kształtowania i oceny kompetencji uczniów klas niższych szkoły podstawowej.The following volume is the fruit of a number of international research projects undertaken by two academic institutions: Th e Faculty of Psychology and Humanities at the Andrzej Frycz Modrzewski Academy in Cracow, Poland, and the Faculty of Education at the Matthias Bell University in Banska Bystrica, Slovakia. Not only do the experts invited to participate in the proceedings represent different academic traditions and interests but they also specialize in different areas of education. Th eir joined eff orts have converged on the pages of the following book, which takes up the topic of student competence, education and evaluation, or, to be more precise, it centres on the strategies to form and evaluate the diff erent types of competence in young primary school students

Konteksty wychowania i edukacji a kształcenie nauczycieli w rzeczywistości ponowoczesnej

Praca recenzowana / peer-reviewed pape