Ektopik Paratiroid Adenom, Tek Merkez 45 Olgunun Analizi

Amaç: Primer hiperparatiroidi’de (PHPT) altın standart tedavi cerrahidir. PHPT’nin en sık nedeniparatiroid adenomudur (%94). Tüm hiperfonksiyone bezlerin %15 inden azı ektopik lokalizasyondayerleşmektedir. Bu çalışmada, geniş bir vaka serisi içerisindeki ektopik paratiroid adenom olguları geriyedönük incelenmiştir.Gereç ve Yöntem: İstanbul Tıp Fakültesi, Endokrin Cerrahi Servisi, 1991-2020 yılları arasındakiparatiroid cerrahisi geçiren 352 hastanın kayıtları incelendi. 45(%12,7) olguda ektopik yerleşimliparatiroid adenom saptandı. Yaş, cinsiyeti, geçirilmiş paratiroid cerrahisi, ameliyat öncesi görüntüleme,ameliyat yöntemi, ektopik bezin yerleşim yeri ve patoloji sonuçları geriye dönük incelendi.Bulgular: Ortanca yaş 50 (8-74) ve kadın/erkek oranı 37/8 olarak bulundu.. Hastalar incelendiğinde45 olgunun 37(%82,2)’sine ektopik paratiroid adenomu nedeni ile birincil cerrahi, 7(%17,8) hastayapersistan hastalık tanısı ile ikincil cerrahi, 1 hastaya ise ektopik alanda nüks paratiroid kanserinedeniyle ikincil cerrahi girişim uygulandığı görüldü. Persistan PHPT nedeniyle ameliyat edilen 7 hastaincelendiğinde; 5 (%71,4) hastanın başka bir merkezde eksplore edilerek adenomun bulunamadığı, 2(%28,6) hastada birincil cerrahi sonrası ikinci odak (çift adenom) saptandı. Ameliyat öncesi lokalizasyonçalışmalarında, paratiroid sintigrafisinin 41(%91), ultrasonun 25(%55,5), MRI’ın 20(%44,4), BT’nin11(%24,4) ve Colin-PET’in 1(%2,2) hastada ektopik odağı doğru tespit ettiği saptandı. Ektopikadenomun 35(%77,8) hastada kocher insizyonu ile, 5(%11,2) hastada torakoskopik, 3(%6,6) hastadasternotomi ile ve 2(%4,4) hastada ise mediastinoskopik eksplorasyon ile çıkarıldığı saptandı. Yerleşimyerleri incelendiğinde 21(%46,6) hastada mediastinal yerleşimli ve 24(%53,4) hastada ise servikalyerleşimli ektopik odak olduğu görüldü. 2(%4,4) hastada intratiroidal olarak saptandı. Histopatolojikincelemede 42(%93,3) olguda selim adenom, 3(%6,6) olguda ise paratiroid kanseri tespit edildi.Sonuç: Ektopik paratiroid adenomun sıklığı bizim serimizde literatür ile uyumlu bulunmuştur. Ameliyatöncesi lokalizasyon için en değerli görüntüleme yönteminin paratiroid sintigrafisi olduğu görülmüştür.Konvansiyonel cerrahi yöntemler (boyun eksplorasyonu, sternotomi ile mediastinal eksplorasyon) yanısıra minimal invaziv endoskopik yöntemlerde ektopik adenomlar ın cerrahi tedavisi için kullanılabilir.Anahtar Kelimeler: primer hiperparatiroidi, ektopik paratiroid adenom, paratiroidektom