Bewijzen beleid baat

Oratie uitgesproken bij de openbare aanvaarding van de leerstoel ‘Empirische economie van de publieke sector’ op 13 oktober 2009. Het Nederlandse energiebeleid is voor een groot deel gebaseerd op convenanten, maar het effect hiervan is niet aan te tonen. Elbert Dijkgraaf, pleit er in zijn oratie dan ook voor dat Nederland net als de landen om ons heen er voor kiest meer belastingmaatregelen, subsidies of regelgeving in te voeren. Via vrijwillige afspraken met bedrijven probeert de overheid het energiegebruik en aan dit gebruik verbonden emissies van CO2 te verminderen. Dijkgraaf onderzocht in welke mate beleidsinstrumenten samenhangen met energiegebruik, CO2 -emissies en het gebruik van hernieuwbare energie. Hieruit blijkt dat er geen bewijs is voor de effectiviteit van convenanten. Andere landen kiezen vaker voor subsidies, belastingen of regelgeving. Daarvan is wel vast te stellen dat deze invloed hebben op het energieverbruik. Vooral belastingen scoren veel beter, maar ook subsidies en regelgeving hebben invloed. Verandering van het Nederlandse beleid richting een grotere inzet van deze instrumenten kan dan ook helpen om de afgesproken klimaatdoelstellingen te halen. Als toch (deels) doorgegaan wordt op de convenanten weg, dan moet in ieder geval geprobeerd worden de effectiviteit van convenanten te vergroten. Dit kan door bijvoorbeeld een duidelijke sanctie op te nemen als het convenant mislukt

Doeltreffend afvalsturen

In dit onderzoek wordt aangegeven hoe een aantal doelen van het Nederlandse afvalbeleid behaald kan worden. Het gaat daarbij zowel om de wens zoveel mogelijk afval te gebruiken als energiebron in het kader van de Kyoto-doelstelling als om het beleidsuitgangspunt brandbaar afval niet te storten. Uit dit onderzoek blijkt dat het huidige instrumentarium tekort schiet. De stortbelasting is te hoog zodat export van afval plaatsvindt en afval deels in het buitenland gestort wordt. Hierdoor komen initiatieven voor nieuwe verbrandingscapaciteit in Nederland onder druk komen te staan. Aanbevolen wordt de stortbelasting, conform het IBO/MDW-advies, in ieder geval te verlagen naar het niveau van voor 1 januari 2002 (65 euro per ton) en eventuele verdere aanpassing afhankelijk te maken van de effecten van deze verlaging. Daarbij is van belang dat duidelijke spelregels afgesproken worden op grond waarvan tot een verdere aanpassing besloten kan worden, zodat geen onnodige onzekerheid ontstaat bij investeerders. De verlaging van de stortbelasting leidt niet tot lagere inkomsten, omdat zij automatisch gepaard gaat met een grondslagverbreding. Verlaging van de stortbelasting leidt daardoor mogelijk zelfs tot hogere inkomsten voor de overheid. Voor het behalen van de maximale bijdrage aan de Kyoto-doelstelling ontbreekt het aan voldoende prikkels. Het combineren van zoveel mogelijk elektriciteitsproductie uit afval met concurrentie op de afvalmarkt, kan alleen als er een vergoeding wordt gegeven voor groene stroom. Hoe hoog deze vergoeding moet zijn, hangt af van het gewenste elektrisch rendement en de hoogte van de elektriciteitsprijs. Voorgesteld wordt om een vergoedingssysteem in te voeren waardoor investeerders zeker zijn over de vergoeding voor elektriciteit. Het voorgestelde systeem waarborgt enerzijds dat voldoende investeringen plaats kunnen vinden in nieuwe verbrandingscapaciteit en anderzijds dat de vergoeding voor elektriciteit niet hoger is dan noodzakelijk. Bij een dergelijk systeem kan de bijdrage van de afvalsector aan de Kyoto-doelstelling oplopen tot 25%

Efficiency Effects of Privatising Refuse Collection: Be careful and Alternatives present

For refuse collection, we estimate the cost effects of different institutional modes using panel data for almost all Dutch municipalities between 1998 and 2010. The modes we consider are private contracts, intermunicipal cooperation, public provision and own collection. For private companies, the cost advantage is substantially smaller and non-significant if municipal fixed effects are included. The cost advantage of intermunicipal cooperation is larger in this case than that of privatisation. Moreover, if yearly mode dummies and mode duration are also included, we show that for 2004, 2005 and 2006 a large cost increase is visible for privatisation. Which mode offers the most cost-saving opportunity depends strongly on the year and the mode duration. For private contracts, the duration effects lead to lower costs; for municipal cooperation and public provision, there are extra costs to begin with, which disappear after 5 or 6 years

The Effectiveness of Dutch Municipal Recycling Policies

__Abstract__ The EU advocates a household waste recycling rate of more than 70%. Although the Netherlands already years ago invested in recycling policies heavily, this is still a large challenge as nowadays on average this rate is approximately 50% and nearly no municipalities have a rate above 70%. Given the experience, it is possible to learn from the Dutch experience which policies are effective in increasing the recycling rates. Based on a large panel data set for the Netherlands , we show that unit-based pricing, avoiding a duo-bin or unsorted and compostable waste, and moving back the frequency of collecting unsorted and compostable waste at the curbside are effective in raising the recycling rate. However, only unit-based pricing has a substantial effect. In nearly all cases changing the frequency of collection of recyclables had no or very small effects. We find some evidence for the effectiveness of adding bring locations to curbside collection. Based on an estimation of the cost function most policies have no effect on costs, except for unit-based pricing (saving on cost) and increases in the frequency of unsorted waste collection (cost increasing). Overall, it seems nearly impossible to reach the EU-goal of 70% with the policies applied

Vuilophaal kan goedkoper: de winst van uitbesteding

In het buitenland zijn grote kostenvoordelen behaald bij het uitbesteden van uitvoeringsgerichte overheidstaken als schoonmaken, catering en ophalen van huisvuil. In dit artikel onderzoeken we het effect van het uitbesteden van de vuilophaal in Nederland. Onze resultaten wijzen er op dat uitbesteding de kosten met f. 60 tot f. 80 per huishouden kan reduceren, een besparing van 15 à 20 procent. Dit komt overeen met gerealiseerde besparingen in het buitenland

Uitbesteding vereist transparantie

Het uitbesteden van overheidsdiensten aan private bedrijven leidt veelal tot lagere kosten voor dezelfde dienstverlening. Dat geldt ook voor vuilophaal. Toch wordt er lang niet altijd uitbesteed. Vaak wordt dit geweten aan de macht van belangengroepen en politieke preferenties van het gemeentebestuur. Ook de omvang van gemeentes blijkt echter van belang: grote gemeentes willen niet uitbesteden

Religion and Income

This paper tests whether the behaviour of households in different countries is homogeneous with respect to the influence of religion on income. The violation of the homogeneity assumption would have two consequences. First, results based on country studies might not be applicable to other countries. Second, one should be careful when pooling cross-country data in this type of research. Data at household level of the European and World Values Survey are pooled for 25 Western countries. We estimate simultaneously an income and a religion equation to correct for the endogeneity of religiosity. We find that estimation outcomes are different between low and high-income countries. Whereas church membership is found to have a positive effect on income for high-income countries, this effect is negative for low-income countries. This result is robust to denominational distribution, participation effects and alternative measures of religiosity

Storten of verbranden

Sinds 1979 wil de politiek afval niet storten maar verbranden. De maatschappelijke kosten van verbranden zijn echter ongeveer een half miljard gulden hoger dan van storten. Daarom verdient storten de voorkeur

Efficiency Effects of Unit-based Pricing Systems and Institutional Choices of Waste Collection

__Abstract__ Much attention has been paid to the influence of the institutional form of waste collection on costs. We extend this literature in three directions by including the unit-based pricing system. First, we show that unit-based pricing systems are more important from a cost-minimizing point of view than the institutional mode of waste collection. In particular, the bag-based and frequency-based pricing systems are preferred. Second, dividing the cost effects between price and quantity effects, we illustrate that lower administrative costs and a smaller waste quantity are the most important drivers of cost decreases. It also shows that a disadvantage of the bag-based system is that it is not easy to price compostable waste. Third, if more general cost functions are analyzed, these estimations suggest that there are economies of scale for small municipalities

Niet bij financiele prikkels alleen

Financiële prikkels kunnen helpen bij het oplossen van milieuvraagstukken. Zo is tariefdifferentiatie uitermate effectief. Het blijkt echter dat gemeenten met een diftarsysteem voor de introductie ook al minder afval produceerden en dat in de literatuur gepresenteerde effecten te hoog zijn