Prinos sorti krompira različitih grupa zrenja gajenih na tri lokacije i kvalitet krtola tokom skladištenja

Two-year field trials (2001-2002) were conducted with aim to investigate the effect of growing site and maturity group of ten potato cultivars on yielding and changing of tuber quality during long-term storage. The biggest number of tubers per plant and highest mean tuber weight were obtained in Čačak, what gave the highest yields in both seasons; the lowest values were obtained in Guča. Favourable soil characteristics had more important role than weather conditions on potato field performance. Early cultivars gave the smallest number of tubers per plant and highest mean tuber weight, while opposite to this was recorded in mid-late to late cultivars (ML-L). The share of tubers >55 mm was consistently high in early cultivars. ML-L maturity group gave the highest yields at all sites and the highest initial tubers dry matter (DM), >20% in 2001 and >21% in 2002, while it was lt 20% in early cultivars overall experiment. Constant increase in DM content and decrease in starch content in tubers DM was recorded after two-month and seven-month storage under conditions with ventilation system without control of humidity. The effect of site on tuber DM was significant at mid-early to mid-late (ME-ML) and ML-L in 2002, when it was the highest in tubers originated from Sombre; there was no effect on starch content. Presented study showed that high yields can be achieved by growing potato cultivars of different maturity groups and Čačak has been shown to be the site with good agro ecological conditions; ME-ML (with exemption of cv. Condor) and ML-L groups gave the highest yields of tubers with DM content sufficient for processing for French fry and chips.Dvogodišnja istraživanja (2001-2002) su izvođena sa ciljem da se prouči uticaj lokacija (Sombor, Čačak, Guča) na kojima je gajen krompir i grupe ranostasnosti deset sorti na prinos i promene kvaliteta krtola tokom višemesečnog skladištenja. Najveći broj krtola po biljci i najveća prosečna masa krtola zabeleženi su u Čačku, što je dalo i najviše prinose u obe godine istraživanja, dok su najmanje vrednosti zabeležene u Guči. Povoljne osobine zemljišta u Čačku imale su značajniju ulogu nego klimatski uslovi na porast i prinosnost krompira. Ranostasne sorte su dale najmanji broj krtola po biljci i najveću prosečnu masu krtola, dok su suprotni rezultati zabeleženi kod srednje-kasnih do kasnih sorti. Najveći udeo krtola kod kojih je najveća dužina >55 mm bio je konzistentno visok kod ranostasnih sorti. Na sve tri lokacije najveći prinos zabeležen je kod srednje-kasnih do kasnih sorti, kao i sadržaj suve materije (SM) na početku skladištenja (>20% u 2001, >21% u 2002), dok je kod ranostasnih bila lt 20% na nivou celog eksperimenta. Nakon dva i sedam meseci skladištenja sa ventilacijom i bez kontrolisane vlažnosti, zabeleženo je kontinuirano povećanje SM i smanjenje sadržaja skroba u suvoj materiji krtole. Uticaj lokacije na kojoj je gajen krompir bio je značajan 2002. godine, u okviru srednje-ranih do srednje-kasnih i srednje-kasnih do kasnih sorti, kada je najveći sadržaj SM zabeležen kod krtola biljaka gajenih u Somboru; uticaj na sadržaj skroba nije bio značajan. Razultati prikazanih istraživanja pokazali su da se gajenjem sorti sa različitom dužinom vegetacionog perioda na različitim lokacijama mogu postići visoki prinosi, a među njima Čačak ima agroekološke uslove koji najviše pogodiju proizvodnji krompira. Gajenjem srednje-ranih do srednje kasnih sorti (sa izuzetkom sorte Kondor) i srednje-kasnih do kasnih sorti postižu se najveći prinosi sa odgovarajućim sadržajem SM potrebnom za preradu u pomfrit i čips

Proizvodnja i potrebe za predosnovnim sadnim materijalom krompira u Republici Srbiji i Republici Srpskoj

Pre-basic seed potato material is used for basic seed (elite) and certified seed potato production. At this moment all basic seed material is imported into Republic of Serbia and Republic of Srpska, despite the fact that the method of in vitro tissue culture production of virus-free seed potato has been developed in both countries and there is a continuous demand for pre-basic and basic seed potato. Current total production is significantly lower than actual requirements. In the 80s and 90s of the previous century two modern facilities for production of virus-free seed potato and certified seed were built in Sokolac (Republic of Srpska) and Guča (Republic of Serbia). Although facilities were well-equipped, seed potato production was permanently ceased in 2000. The presence of high infection pressure dominated by potato virus Y is shown in the Republic of Serbia and the Republic of Srpska. This paper gives an overview of pre-basic seed potato material production in both countries over the last two decades.Predosnovni sadni materijal su zdrave krtole koje služe za proizvodnju osnovnog sadnog materijala krompira (elita), a na bazi toga i certifikovanog sadnog materijala krompira. Iako u Republici Srbiji i Republici Srpskoj postoje stalne potrebe za pred-osnovnim i osnovnim semenskim krompirom, kao i dva centra za njegovu proizvodnju, osnovni sadni materijal (elita) se uvozi iz Holandije i drugih zemalja zapadne Evrope. Potrebe za pred-osnovnim odnosno osnovnim sadnim materijalom (elita) su znatno veće nego što je trenutna potrošnja. Osamdesetih i devedesetih godina prošlog veka osnovana su dva savremena centra u Sokolcu (Republika Srpska) i u Guči (Republika Srbija) sa ciljem proizvodnje pred-osnovnog semenskog krompira, odnosno elite i certifikovanog sadnog materijala. Iako su oba centra bila dobro opremljena, proizvodnja bezvirusnog krompira je trajno obustavljena. U radu je dat pregled dosadašnjih istraživanja o proizvodnji pred-osnovnog sadnog materijala krompira, uz pokušaj pronalaženja odgovora na pitanje zašto je proizvodnja u ovim zemljama ugašena

Uticaj porekla sadnog materijala krompira na morfološke osobine semenske krtole

The effects of the origin of planting material on the mophological characteristics of seed tubers of the Kondor potato cultivar (Solanum tuberosum L.) were investigated within a two-year study (2009-2010). The production conditions of potato planting material at lower altitudes (700 m.a.s.l.) contributed to producing seed tubers of greater physiological age, resulting consequently in a significantly lower average length of sprouts per tuber 1.38 mm, or 13.49 % less, in comparison with the length of sprouts per tuber determined in tubers originating from 1300 m.a.s.l. Using the Kondor potato cultivar originating from 700 m.a.s.l. as a planting material (which forms a larger number of sprouts per tuber), a higher number of primary stems per plant could be expected, which would be beneficial to seed production (a greater number of small tubers). Provided the Kondor potato cultivar originating from 1300 m.a.s.l. is used as a planting material (which forms a smaller number of sprouts per tuber and potentially a smaller number of stems per plant), the seed tubers should be used in early potato production and for commercial purposes (a small number of large tubers).Dvogodišnja ispitivanja uticaja porekla sadnog materijala krompira (Solanum tuberosum L), na morfološke osobine semenske krtole sorte Kondor, izvedena su tokom 2009. i 2010. godine. Priprema sadnog materijala paralelnom proizvodnjom semenskog krompira izvedena je tokom 2009. i 2010. godine na dva lokaliteta različite nadmorske visine: Kotraž-Jelica 700 m nv. i Sjenica-Pešter 1300 m nv. Uslovi proizvodnje sadnog materijala krtola poreklom sa niže nadmorske visine (700 m nv.) doprineli su da semenske krtole budu veće fiziološke starosti i da kao posledica toga obrazuju vrlo značajno manju dužinu klica po krtoli, za 1,38 mm, ili za 13,49% manju, u odnosu na dužinu klica po krtoli utvrđenu na krtolama poreklom sa 1300 m nv. Sadni materijal poreklom sa manje nadmorske visine 700 m nv. je u obe godine istraživanja obrazovao značajno veći broj listova po krtoli, u odnosu na prosečan broj listova po krtoli ustanovljen kod krtola poreklom sa veće nadmorske visine 1300 m nv. Upotrebom sadnog materijala sorte Kondor poreklom sa 700 m nv. koji obrazuje veći broj klica po krtoli, i samim tim može se očekivati i veći broj primarnih stabala po biljci, što bi odgovaralo u semenskoj proizvodnji (veći broj sitnih krtola). Ukoliko se koristi sadni materijal sorte Kondor poreklom sa 1300 m nv. koji formira manji broj klica po krtoli i potencijalno obrazuje manji broj glavnih stabala po biljci, treba upotrebiti u ranoj proizvodnji krompira i za merkantilnu proizvodnju (mali broj krupnh krtola)

Perspective and developing challenges of entrepreneurship in agri-food sector of Republic of Serbia

Uloga i značaj poljoprivredno-prehrambenog sektora u svetu, sve više se usmerava od statusa tradicionalne privredne delatnosti, ka strateškoj komponenti snabdevanja stanovništva dovoljnim količinama kvalitetne i bezbedene hrane. U savremenim privredno-tržišnim okolnostima, neizvesnost od moguće nestašice hrane je izrazitija i kompleksnija, jer je kriza hrane i poljoprivrede, povezana sa svetskim problemima u snabdevanju važnim resursima poput energije, mineralnih sirovina, vode, ali i dubokom i strukturnom deformacijom privrednog i finansijskog sistema. Istovremeno, vladajuća ekonomska paradigma, naročito u razvijenim ekonomijama sveta, ističe, da umesto tradicionalnog koncepta, poljoprivredno-prehrambeni sektor treba razvijati kao koncept novih preduzetničkih mogućnosti. U novim, izmenjenim i otežanim privrednim uslovima, na nacionalnom i globalnom nivou, pred poljoprivrednoprehrambenim sektorom Srbije, nalaze se izazovi povećanja proizvodnje i produktivnosti, zadržavanja postojećih i pronalaženja novih tržišta, prilagođavanja pravilima i standardima EU i STO, rasta konkurencije kroz otvaranje tržišta za proizvode iz drugih zemalja, osvajanja i primene novih tehnologija i drugih uslova koji će uticati na njenu strukturu i dinamiku razvoja.The role and significance of agri-food production in the world rose from status of traditional production to strategic component of supply of human population with sufficient amounts of high quality food and safe food. Under current market conditions possibility of food shortage is more complex as food and agriculture crises is linked to supply of energy, mineral resources and water, but also with deep and structural deformation of economy and finance. At the same time, particularly in developed countries, there is a prevalent economic paradigm standing that agri-food sector should be developed as concept of entrepreneurship instead of traditional concept. For Serbian agri-food sector under new conditions of national and global economy there is a challenge of increasing production and productivity, keeping existing and finding new markets, adopting EU and WTO rules and standards, raising competition as a result of opening of domestic market for products from other counties, application of new technologies and other conditions which will affect its structure and dynamics of development

Prinos krompira sorte 'Kondor' u zavisnosti od načina sečenja semenskih krtola

This paper shows possibilities and ways of cutting potato tubers. In potato seed production, besides standard tuber size (28-55 mm), some part of yield is made of tubers large than 55 mm In ware potato production, when does not exist enough certified seed, or the aim is to gel a high yield of marketable tubers, is possible to use like seed tubers larger than 55 mm in a certain way. There are some questions about economical aspects of exploiting large size tubers for planting, and about relations between yield achieved by planting tuber parts or by planting whole tuber, one and the same size. During two-year study (2001-2002), we tried to find differences in potato crops when we sow whole tubers and when we sow their parts. For the research we choose potato variety Kondor, tuber size 55-65 mm, with evenly spaced 5-6 eye. The cutting was done one month before sowing, in three different ways (in two, three and four parts). That month was the pre-sprouting period. During that period tubers were kept in trays at temperature 16-180C and 85-90% of relative air moisture. The results showed that higher total and marketable yield (tubers heavier than 70 g) was achieved by cutting the tubers in two and three parts, comparing to sowing of whole tubers or cut in four parts.U radu su proučavane mogućnosti i načini sečenja krtola krompira U proizvodnji semenskog krompira osim standardne veličine krtola (28-55 mm) dobijaju se i određene količine semenskog krompira frakcije veće od 55 mm. Zbog nedostatka dovoljne količine kvalitetnog deklarisanog semenskog materijala. u proizvodnji konzumnog krompira je moguće koristiti krupne krtole na određen način, naročito ako se ili dobiti što veći udeo krupnih krtola u prinosu. Postavlja se pitanje kako najbolje iskoristili za sadnju ovakve krtole. Posmatrano sa ekonomskog stanovišta nameće se pitanje opravdanosti sadnje krupnih krtola pri najboljim proizvodnim uslovima. Takođe je interesantan i odnos prinosa postignut od sečenih i celih krtola iste semenske frakcije. Dobijeni rezultati sečenih krtola frakcije iste krupnoće-Jakovljević i sar. (1965), pokazuju da je razlika u visini prinosa između pojedinih semenskih frakcija sečenih, znatno veća nego razlika pri sadnju celih krtola iste frakcije, što znači da sečene krtole jače reaguju na veličinu semenskih krtola za sadnje. Iz ovoga proizilazi da se u krupnijih semenskih frakcija pojavljuje manja razlika u korist celih krtola što znači da sečenje krtola ove frakcije može u izvesnim slučajevima biti opravdano. ako je reč samo o visini prinosa, jer je razlika u prinosu neznatna. Tokom 2001. i 2002. godine pokušali smo da utvrdimo da li i u kojoj meri postoje razlike u usevima krompira kada se sade cele krtole i kada se sade njihovi delovi. Za sečenje je odabrana sorta Kondor, frakcije 55-65 mm, koje imaju najmanje 5-6 pravilno raspoređenih okaca na krtoli. Krtole su sečene na tri načina mesec dana pred sadnju (uzdužno, na tri dela i na četiri dela), i do sadnje su ostavljene da formiraju klicu, na temperaturi 16-18°C pri relativnoj vlažnosti 85-90 %. Na osnovu rezultata može se zaključiti da se najbolji efekat u pogledu ukupnog i tržišnog prinosa (krtole veće od 40 mm) ostvaruje korišćenjem sečenja na polovinu i trećinu krtola u odnosu na sadnju celih krtola ili sečenjem na četvrtine

Uticaj sorte i agroekoloških uslova na komponente prinosa krompira

The research on the effect of ecological conditions and cultivars on the yield components of potatoes was conducted in Badovinci (Western Serbia) during the period 2008-2009. The following potato cultivars were included in the experiment: early ('Cleopatra', 'Anushka' and 'Presto'), medium early ('Kuroda', 'Omega' and 'Dita'), and medium late ('Desiree', 'Roko' and 'Jelly'). The four-replicate field trials were set up using the standard methodology according to the random block design. 18TThe research results suggest that genotype (G) and ecological conditions (E) significantly affect all yield components of potatoes. In both years, the highest yield was recorded18T in18T the medium late variety 'Desiree'18T 18T(18T28.30 t ha־¹), followed by the early variety 'Anushka' 18T(18T26.60 t ha־¹), 18Twhile the lowest18T 18Tyield18T was 18Trecorded18T 18Tin the medium early variety 'Omega' (18T13.35 t ha־¹). The 18Tresults obtained show that18T 18Tthe18T 18Thighest yields18T in Western Serbia were 18Trecorded in early varieties18T 18T('Cleopatra'18T, 'Anushka' 18Tand18T '18TPresto'18T) and 18Tmedium18T 18Tlate varieties18T 18T('18TDesiree'), which exhibited considerable18T resistance to high18T 18Tair temperatures18T and 18Tdrought stress18T.Komponente prinosa devet sorti krompira ispitivane su tokom 2008. i 2009. godine na lokaciji zapadne Srbije u selu Badovinci (75 m nadmorska visina, 44˚ 80' 05'N, 19˚ 35' 39'E). Za istraživanje korišćene su sledeće sorte krompira: rane (Cleopatra, Anushka i Presto), srednje rane (Kuroda, Omega i Dita) i srednje kasne (Desiree, Roko i Jelly). Sadnja je izvedena u prvoj dekadi aprila. Međuredno rastojanje bilo je 0,70 m a između biljaka u redu 0,30 m. Primenjena je standardna tehnologija gajenja krompira. Broj primarnih nadzemnih izdanaka određen je 65 dana posle sadnje krtola. Vađenje krompira izvršeno je početkom septembra kada je izvršeno i utvrđivanje broja krtola po biljci i ukupan prinos. 18TDobijeni rezultati ukazuju da su sorta (G) i agroekološki uslovi (E) značajno utiču na sve komponente prinosa krompira. U obe godine najveći ukupan prinos krtola zabeležen je kod srednje kasne sorte Desiree18T 18T(18T28,30 t ha־¹), zatim kod rane sorte Anushka 18T(18T26,60 t ha־¹), dok je najniži prinos krtola utvrđen kod srednje rane sorte 18TOmega (18T13,35 t ha־¹). Na osnovu rezultata dvogodišnjih istraživanja uticaja sorte i agroekoloških uslova na komponente prinosa u zapadnoj Srbiji, možemo izvesti sledeće zaključke: - Sorta i uslovi sredine pojedinačno i u interakciji značajno utiču na komponente prinosa18T; Za dobijanje visokih prinosa krtola u uslovima zapadne Srbije možemo preporučiti rane sorte (18TCleopatra, Anushka 18Ti18T P18Tresto18T), posebno u godinama sa malom količinom padavina, kao i srednje kasnu sortu 18T(18TDesiree), koja je pokazala dobru tolerantnost prema visokim temperaturama vazduha i suši

Kalkulacije u proizvodnji silaže

Ensuring high yields of good-quality corn silage provides cheaper rations for milking cows. To reduce silage production costs, the calculation method was used for the analysis of milk production on two farms (A and B) during three years. The article presents the breakdown of milk production costs as the average percentage of total variable costs for both farms, as well as the costs of silage.Ostvarenjem dobrih prinosa kvalitetne silaže kukuruza obezbeđuju se jeftiniji obroci za ishranu muznih krava. U cilju smanjivanja troškova proizvodnje silaže metodom kalkulacija analizirana je ova proizvodnja na dva poljoprivredna gazdinstva A i B za period od tri godine. U radu je dato prosečno učešće troškova u ukupnim varijabilnim troškovima za oba gazdinstva kao i cene koštanja proizvedene silaže

Uticaj kategorije sadnog materijala na prinos sorte Desiree u agroekološkim uslovima zapadne Srbije

Proučavanja uticaja agroekoloških uslova i kategorije sadnog materijala na prinos krompira sorte Desiree obavljena su u Bogatiću (Zapadna Sbija) tokom 2007. i 2008. U istraživanima je korišćen sadni materijal kategorije elita (E), original (A) i prva sortna reprodukcija (B). Dobijeni rezultati ukazuju da je broj okaca i klica po matičnoj krtoli, broj krtola i broj (PNI) po biljci bio veći što je kategorija posađenih semenskih krtola bila niža. Kod prinosa su utvrđene obrnute tendencije. Najveći ukupan prinos krtola u obe godine istraživanja ostvarili su varijante na kojima su sađene krtole kategorije elita. Faktor kategorija semena značajno je uticala na sve praćene morfološke i produktivne osobine biljke krompira, osim na broj krtola po biljci. Sve proučavane kategorije sadnog materijala dale su skoro tri puta veće prinose krtola u poređenju sa prosečnim prinosima u Srbiji 11,5 t/ha־¹ (Statistički godišnjak Srbije, 2010). Dobijeni rezultati ukazuju da se i u agroekološkim uslovima Mačve, korišćenjem deklarisanog sadnog materijala, odgovarajućeg zdravstvenog stanja i biološke sposobnosti, kao i gajenjem sorti krompira tolerantnih na sušu ostvariti visoki i stabilni prinosi krompira

Prinos zrna ozime pšenice i kukuruza u monokulturi, dvopoljnom i tropoljnom plodoredu

Due to the absolute dominance of maize in a sowing structure of the arable areas, maize continuous cropping is still very frequent. It is followed by a two-crop rotation (winter wheat-maize), and then by a very favorable, ever more presented, three-crop rotation (winter wheat-maize-soybean). Nevertheless, maize continuous cropping is considered questionable due to an occurrence of a dangerous pest - western corn rootworm (Diabrotica virgifera virgifera La Conte), which is for now efficiently suppressed only by the crop rotation. This objective of this study was to observe effects of the two- and three-crop rotation on the grain yield in comparison with continuous cropping of winter wheat and maize during the period 2000-2004. Winter wheat and maize were grown on leached chernozem under rainfed conditions. The analysis of variance of the winter wheat and maize yield shows significant differences over years of investigation. The highest (4.30 t ha-1), i.e. lowest (3.70 t ha-1) yield of winter wheat in continuous cropping was obtained in 2001 and dry 2003, respectively. Winter wheat grain yield in the two-crop rotation (4.10 t ha-1) and the three- crop rotation (4.11 t ha-1) was statistically very significantly higher than the grain yield recorded in continuous cropping (3.70 t ha-1). Maize grain yield in continuous cropping (6.89 t ha-1) in the investigation period was statistically very significantly lower than the grain yield in the two-crop rotation (7.44 t ha-1) and the three-crop rotation (7.61 t ha-1).Zbog apsolutne dominacije kukuruza na oraničnim površinama u setvenoj strukturi, monokultura kukuruza, je i dalje jako česta pojava. Na drugom mestu je dvopoljni plodored (ozima pšenica - kukuruz), a ono što je vrlo pozitivno je sve zastupljeniji tropoljni plodored, u čiji sastav ulazi i soja. Monokultura kukuruza je dobrim delom dovedena u pitanje, prvenstveno zbog pojave opasne štetočine - kukuruzove zlatice (Diabrotica virgifera virgifera La Conte) jer jedina prava i efikasna mera za suzbijanje ove vrste, za sada, je plodored. U ovom radu je ispitivan uticaj gajenja pšenice i kukuruza u dvopoljnom i tropoljnom plodoredu u odnosu na prinos ovih useva u monokulturi, u periodu od 2000 do 2005. Tip zemljišta na kome su gajeni ovi usevi, u uslovima prirodnog vodnog režima, je izluženi černozem. Na osnovu statističke analize dobijenih rezultata, došlo se do zaključka da su prinosi ozime pšenice i kukuruza u ispitivanim godinama bili statistički značajno različiti. Najviši prinos ozime pšenice u monokulturi dobijen je u 2001. godini (4,30 t/ha), a najniži u sušnoj 2003. godini (2,90 t/ha). Dobijeni prosečni prinosi zrna pšenice u dvopoljnom (4,15 t/ha) i tropoljnom plodoredu (4,19 t/ha) su se statistički vrlo značajno razlikovali od prinosa ostvarenog gajenjem ovog useva u monokulturi (3,77 t/ha). Prosečan prinos zrna kukuruza u monokulturi za period istraživanja (6,94 t/ha) je bio statistički vrlo značajno niži u odnosu na prinos dobijen u dvopoljnom (7,73 t/ha) i tropoljnom (8,11 t/ha)

Uticaj porekla sadnog materijala krompira na morfološke osobine semenske krtole

The effects of the origin of planting material on the mophological characteristics of seed tubers of the Kondor potato cultivar (Solanum tuberosum L.) were investigated within a two-year study (2009-2010). The production conditions of potato planting material at lower altitudes (700 m.a.s.l.) contributed to producing seed tubers of greater physiological age, resulting consequently in a significantly lower average length of sprouts per tuber 1.38 mm, or 13.49 % less, in comparison with the length of sprouts per tuber determined in tubers originating from 1300 m.a.s.l. Using the Kondor potato cultivar originating from 700 m.a.s.l. as a planting material (which forms a larger number of sprouts per tuber), a higher number of primary stems per plant could be expected, which would be beneficial to seed production (a greater number of small tubers). Provided the Kondor potato cultivar originating from 1300 m.a.s.l. is used as a planting material (which forms a smaller number of sprouts per tuber and potentially a smaller number of stems per plant), the seed tubers should be used in early potato production and for commercial purposes (a small number of large tubers).Dvogodišnja ispitivanja uticaja porekla sadnog materijala krompira (Solanum tuberosum L), na morfološke osobine semenske krtole sorte Kondor, izvedena su tokom 2009. i 2010. godine. Priprema sadnog materijala paralelnom proizvodnjom semenskog krompira izvedena je tokom 2009. i 2010. godine na dva lokaliteta različite nadmorske visine: Kotraž-Jelica 700 m nv. i Sjenica-Pešter 1300 m nv. Uslovi proizvodnje sadnog materijala krtola poreklom sa niže nadmorske visine (700 m nv.) doprineli su da semenske krtole budu veće fiziološke starosti i da kao posledica toga obrazuju vrlo značajno manju dužinu klica po krtoli, za 1,38 mm, ili za 13,49% manju, u odnosu na dužinu klica po krtoli utvrđenu na krtolama poreklom sa 1300 m nv. Sadni materijal poreklom sa manje nadmorske visine 700 m nv. je u obe godine istraživanja obrazovao značajno veći broj listova po krtoli, u odnosu na prosečan broj listova po krtoli ustanovljen kod krtola poreklom sa veće nadmorske visine 1300 m nv. Upotrebom sadnog materijala sorte Kondor poreklom sa 700 m nv. koji obrazuje veći broj klica po krtoli, i samim tim može se očekivati i veći broj primarnih stabala po biljci, što bi odgovaralo u semenskoj proizvodnji (veći broj sitnih krtola). Ukoliko se koristi sadni materijal sorte Kondor poreklom sa 1300 m nv. koji formira manji broj klica po krtoli i potencijalno obrazuje manji broj glavnih stabala po biljci, treba upotrebiti u ranoj proizvodnji krompira i za merkantilnu proizvodnju (mali broj krupnh krtola)