FRN357

Dit onderzoek is noodzakelijk vanwege het verbreden van de bermen en het verleggen van bermsloten langs de N357 tussen Hallum en Blije

Middeleeuwse bewoning langs de Biezeneweg. Hagestein, gemeente Vianen; archeologisch onderzoek: een opgraving en een archeologische begeleiding

RAAP Archeologisch Adviesbureau heeft in het najaar en de winter van 2009 een archeologische opgraving uitgevoerd in verband met de realisatie van industriegebied Gaasperwaard in de gemeente Vianen. De waarderende fase van het inventariserend veldonderzoek. De werkzaamheden zijn erop gericht de precieze omvang, ligging en kwaliteit vast te stellen van de archeologische resten, die tijdens een eerder onderzoek zijn aangetroffen. Hiertoe worden ter plaatse van deze resten 3 sleuven gegraven, op basis van de resultaten van dit onderzoek zal het uiteindelijk op te graven areaal bepaald worden. De vindplaats bevindt zich op de oeverafzettingen van de Hagestein stroomgordel. Ten tijde van het begin van de bewoning was de rivier reeds verland. Vanwege de relatief hoge (en droge) ligging ten opzichte van het zuidelijker gelegen klei op veengebied was het vermoedelijk een aantrekkelijke plek om te wonen. Het botanisch- en pollenonderzoek onderstreept dit en laat zien dat de vindplaats zich bevond zich in een open landschap, zonder bos. De omgeving van de vindplaats heeft voornamelijk bestaan uit bouwgrond en/of grasland. Wel moeten er wilgen hebben gestaan en was er sprake van één of meerdere fruitbomen en mogelijk walnootbomen, wellicht in de vorm van een boomgaard. De oudste bewoningssporen binnen het onderzoeksgebied dateren uit de 13e-14e eeuw. In deze periode bevind zich in het oostelijke deel van het onderzochte gebied een woonerf. Het betreft een omgreppeld terrein waarbinnen zich een hooimijt, een bijgebouw en mogelijk nog twee spiekers bevinden. Sporen van de boerderij zijn niet aangetroffen. Vermoedelijk lag de boerderij ten zuiden van het bijgebouw, dichter bij de Biezenweg. Buiten het erf zijn verschillende structuren en sporen aangetroffen die met de agrarische functie van het gebied samengehangen. Er is hier waarschijnlijk sprake van een boerennederzetting die voornamelijk van landbouw leefde. De aanwezigheid van verschillende oudere paarden en een oud rund, die niet geslacht lijken te zijn, maar wel sporen van overbelasting vertonen, wijzen erop dat ze waarschijnlijk voor bewerking van het land werden gehouden. De bewoners van de vindplaats verbouwden broodtarwe en gerst op akkers in lichte, kalkrijke grond. Mogelijk werd er ook haver geteeld. Behalve graan verbouwden de bewoners vezelgewassen, zoals hennep en vlas. Er zijn groenten verbouwd, zoals biet, en mogelijk ook veldsla, zwarte mosterd, raapzaad en duivenboon. Er zijn sterke aanwijzingen voor de teelt van zoete kersen en mogelijk walnoten. De aanwezigheid van botresten van geit/schaap, varken en rund met snijsporen kan wijzen op het houden van enkele dieren voor eigen consumptie of de ruil van landbouwproducten voor enkele stuks vee. In de 15e eeuw heeft het onderzoeksgebied een rol gespeeld in de belegering van kasteel Hagestein in 1405. Dwars over het boerenerf zijn diverse militaire voorzieningen aangelegd, zoals een brede loopgraaf en een T-vormige greppel. In de loopgraaf zijn pijlpunten, kanonskogels en grote stukken natuursteen aangetroffen. Verder is slachtafval gevonden, vermoedelijk, van het nabij gelegen soldatenkamp. De resten van een compleet skelet van een paard met sporen van slijtage in deze greppel wijzen op gebruik van paarden in het transport van oorlogsmateriaal, bijvoorbeeld kanonnen. Er zijn sterke aanwijzingen dat direct ten zuiden van de brede loopgraaf, op het terrein met de L-vormige sloot, een blokhuis heeft gestaan