Slow breathing improves cardiovascular reactivity to mental stress and health-related quality of life in heart failure patients with reduced ejection fraction

Background: Previous studies have demonstrated therapeutic benefits of slow breathing (SLOWB) in chronic heart failure (HF) but its impact on cardiovascular reactivity in response to laboratory stressors remains unknown.Methods: Using device-guided breathing this study explored the acute and long-term effects of SLOWB on hemodynamic responses to handgrip, mental and cold pressor tests, and health-related quality of life (QoL) in stable HF patients with reduced ejection fraction (HFrEF) who had received all available optimal drug and device therapies. Blood pressure (BP) and heart rate (HR) were measured in 21 patients with HFrEF (23.9 ± 5.9%) at rest, during laboratory stressors, before and after acute SLOWB, and 12 weeks after SLOWB home training (30 min daily). Health-related QoL (MacNew questionaries) was assessed before and 12 weeks after SLOWB home training.Results: Resting BP significantly increased in response to three laboratory stressors. Pressor and cardiac changes during mental stress were greater than responses to the handgrip test (p < 0.05). Mental stress also produced a greater HR change than cold pressor test (p < 0.05). Both acute and long-term SLOWB significantly reduced BP and HR responses to mental stress (p < 0.05), but not to isometric and cold pressor tests. SLOWB improved scores of all domains of QoL (p < 0.05) at 12 weeks follow-up.Conclusions: These findings demonstrate that SLOWB reduces acute and chronic effects of cardiovascular reactivity to mental stress and improves various aspects of health-related QoL in patients with severe HFrEF. Whether stress reduction and psychological changes achieved with SLOWB may translate to improved outcomes in HFrEF warrants further exploration

Exercise stress test and comparison of ST change with cardiac nucleotide catabolite production in patients with coronary artery disease

Background: Uridine (Ur) and hypoxanthine (Hx) are the major end products of ischemic nucleotide breakdown in the human heart. Hypoxanthine is further metabolized to uric acid (UA). The aim of the study was the evaluation of whether changes in nucleotide concentrations during exercise correlate with electrocardiography (ECG) changes, and the severity of coronary artery disease (CAD). Methods: Twenty-nine males with CAD and 11 controls without CAD (mean age 56.1 vs. 51.45) were subjected to treadmill exercise. The test was considered positive if ECG showed more then 1 mm ST segment depression. Venous blood samples taken before and 10 minut after the exercise were analysed by high performance liquid chromatography. Results: Twenty-two out of 29 patients with CAD and 6 of 11 in the control group had abnormal exercise stress tests according to ECG criteria only. Mean &#8710;Ur was positive in the CAD group and negative in the control group (0.45 SEM &#177; 0.09 &#181;M/L vs. -0.43 SEM &#177; 0.21 &#181;M/L, p < 0.0001). &#8710;UA was positive in the CAD group (15.31 SEM &#177; 5.52 &#181;M/L) and negative in the control group (15.31 SEM &#177; 5.52 &#181;M/L vs. -48.18 SEM &#177; 13,8 &#181;M/L, p < 0.00001); Hx increased in both groups, and the change was not significantly different. Correlations of CAD-index with ST depression, &#8710;Ur and &#8710;UA, were: r = 0.43 (p < 0.005), r = 0.62 (p < 0.001), and r = 0.39 (p < 0.01), respectively. Sensitivity of any increase of uridine was superior to 1.5 mm ST depression during exercise. Conclusions: Blood Ur and UA concentration changes during exercise correlate with severity of CAD. We observed slightly greater accuracy of uridine change in comparison to ST changes, thus being a possible new tool in diagnosis of CAD. (Cardiol J 2007; 14: 573-579)

Prospective observation of arterial hypertension prevalence and treatment effectiveness in a cohort of Gdańsk Port workers

Wstęp Niekontrolowane nadciśnienie tętnicze prowadzi do licznych powikłań naczyniowo-mózgowych, sercowych i nerkowych. Zapobieganie, wczesne rozpoznanie oraz leczenie nadciśnienia tętniczego mogą w istotny sposób ograniczyć wystąpienie tych powikłań. Celem niniejszej analizy była ocena zmian rozkładu ciśnienia tętniczego oraz częstości występowania i skuteczności leczenia nadciśnienia tętniczego w prospektywnej 7-letniej obserwacji kohorty pracowników Portu Gdańskiego. Materiał i metody Badaniem objęto 511 osób z badań okresowych pracowników Portu Gdańskiego, u których w wywiadzie nie stwierdzono objawów chorób sercowo-naczyniowych o podłożu miażdżycy. Grupa badanych składała się z 403 mężczyzn w wieku 23-73 lat (średnio 44,9 &plusmn; 9 lat, mediana 45 lat) oraz 108 kobiet w wieku 25-62 lat (średnio 44,1 &plusmn; 7 lat, mediana 43 lat). Badanie obejmowało wywiad, wykonanie pomiarów ciśnienia tętniczego po 10-minutowym odpoczynku oraz standardowego spoczynkowego EKG. Badanie przeprowadzono dwukrotnie w odstępie 7 lat. Wyniki W badaniu wyjściowym średnie wartości SBP wyniosły 132,3 &plusmn; 20 mm Hg (133,8 &plusmn; 20 mm Hg u mężczyzn i 126,9 &plusmn; 20 mm Hg u kobiet, p < 0,005), a DBP 84,1 &plusmn; 12 mm Hg (84,5 &plusmn; 12 mm Hg u mężczyzn i 82,7 &plusmn; 12 mm Hg u kobiet, NS). Po 7 latach średnie wartości SBP wynosiły 135,4 &plusmn; 19 mm Hg (136,3 &plusmn; 18 mm Hg u mężczyzn i 132,4 &plusmn; 20 mm Hg u kobiet, NS), a DBP 85,8 &plusmn; 11 mm Hg (86,5 &plusmn; 11 mm Hg u mężczyzn i 83,2 &plusmn; 11 mm Hg u kobiet, p < 0,01). Nie stwierdzono istotnych zmian w rozkładzie wartości ciśnienia tętniczego na poszczególne kategorie. W okresie obserwacji nadciśnienie tętnicze rozpoznano i leczono u 122 osób (99 mężczyzn i 22 kobiet). Prawidłowe wartości ciśnień uzyskano u zaledwie 28,7% osób leczonych (32,3% mężczyzn i 13,0% kobiet, NS). W badaniu wyjściowym wartości ciśnień tętniczych odpowiadające izolowanemu nadciśnieniu skurczowemu obserwowano u 37 (7,2%) osób, 31 (7,7%) mężczyzn i 6 (5,6%) kobiet, NS. Po 7 latach odpowiednie wartości obserwowano u 45 (8,8%) osób, 32 (7,9%) mężczyzn i 13 (12,0%) kobiet (NS). W badaniu kontrolnym cechy przerostu mięśnia lewej komory w EKG stwierdzono u 31 (7,6%) mężczyzn, 20 (7,9%) w grupie starszych i 11 (4,7%) w grupie młodszych mężczyzn (NS). U kobiet w badaniu wyjściowym, jak i kontrolnym nie obserwowano elektrokardiograficznych cech przerostu mięśnia lewej komory. Wnioski Częstość nierozpoznanego nadciśnienia tętniczego jest nadal wysoka. Natomiast wydaje się, że stopień kontroli rozpoznanego i leczonego nadciśnienia w Polsce powoli wzrasta.Background Uncontrolled arterial hypertension leads to numerous cardiovascular and renal complications. Prevention and early detection of arterial hypertension as well as proper blood pressure control may significantly limit that problem. Material and methods We have examined 511 consecutive Gdansk Port workers during their routine medical check up who did not have any symptoms of cardiovascular diseases. The group consisted of 403 men aged 44.9 &plusmn; 9 years, range 23-73 years, median 45 years and 108 women aged 44.1 &plusmn; 7 years, range 25-62 years, median 43 years. We obtained history, measured blood pressure twice in the sitting position after 10 minutes rest and registered EKG. The examination was repeated after 7 years. Results Initially the mean SBP was 132.3 &plusmn; 20 mm Hg (133.8 &plusmn; 20 mm Hg in men and 126.9 &plusmn; 20 in women, p < 0.005), DBP 84.1 &plusmn; 12 mm Hg (84.5 &plusmn; 12 mm Hg in men and 82.7 &plusmn; 12 in women, NS). After 7 years in the control examination the mean SBP was 135.4 &plusmn; 19 mm Hg (136.3 &plusmn; 18 mm Hg in men and 132.4 &plusmn; 20 in women, NS), DBP 85.8 &plusmn; 11 mm Hg (86.5 &plusmn; 11 mm Hg in men and 83.2 &plusmn; 11 in women, p < 0.01). There was no significant difference in the distribution of blood pressure values into categories of normal blood pressure and hypertension. During the follow up period arterial hypertension was diagnosed and treated in 122 subjects (99 men and 22 women). The proper blood pressure control was achieved only in 28.7% treated patients (32.3% men and 13.0% women, NS). In the first examination blood pressure values allowing diagnosis of isolated systolic hypertension were observed in 37 (7.2%) subjects, 31 (7.7%) men and 6 (5.6%) women (NS). After 7 years in the follow up examination similar values were observed in 45 (8.8%) subjects, 32 (7.9%) men and 13 (12.0%) women (NS). In the initial examination in men and in both examinations in women there were no ECG signs of left ventricular hypertrophy. In the follow up examination in men the ECG signs of left ventricular hypertrophy were observed in 31 (7.6%) men, 20 (7.9%) in the younger group and 11 (4.7%) in the older group (NS). Conclusion The prevalence of undiagnosed arterial hypertension is still high. The control of blood pressure during hypotensive treatment seems to improve in Poland

Prevalence of electrocardiographic left ventricular hypertrophy among patients with coronary artery disease and diabetes mellitus

Introduction. Electrocardiography (ECG) is a widely used non-invasive diagnostic method for assessment of patients with cardiovascular diseases. Numerous different electrocardiographic criteria exist for detection of left ventricular hypertrophy (LVH). LVH is an important risk factor in patients with coronary artery disease (CAD) or diabetes mellitus and its presence is associated with increased cardiovascular morbidity and mortality. The aim of this study was to evaluate the prevalence of the most frequently used electrocardiographic left ventricular hypertrophy (ECG-LVH) criteria among patients with CAD and diabetes. Methods. A cross-sectional, multicenter study was conducted in outpatient clinics across Poland. Family physicians performed physical examinations and collected relevant information about: onset of CAD and diabetes, presence and onset of hypertension, dyslipidemia, heart failure, diabetic complications, history of acute coronary syndrome and pharmacotherapy. In order to detect LVH, we used seven ECG criteria: 1) the Sokolow-Lyon voltage, 2) the Gubner voltage, 3) the criterion of the R wave amplitude on the leads V5–V6 and 4) aVL, 5) the gender specific Cornell voltage and 6) product, and 7) the Romhilt-Estes point score. Centralized manual assessment of the obtained ECG tracings were performed. Results. We enrolled 1001 patients (48.5% women, 51.5% men, mean age 65 ± 11 years) into the study. At least one ECG-LVH criterion was met in 20.0% (n = 200) of the study participants. The ECG-LVH diagnosis was the most common when using the Romhilt-Estes point score (n = 138; 13.8%). The corresponding prevalence rates for the Cornell voltage, the Cornell product, the R wave amplitude on the lead aVL, the Sokolow-Lyon voltage, the Gubner voltage and the R wave amplitude on the leads V5-V6 criteria were 5.5% (n = 55), 5.2% (n = 52), 3.2% (n = 32), 2.2% (n = 22), 1.9% (n = 19) and 1.3% (n = 13) respectively. Subsequently, the prevalence of the three most frequently used in clinical practice electrocardiographic criteria for LVH (the Sokolow-Lyon voltage, the Cornell voltage and the Romhilt-Estes point score) was analyzed. At least one of them was fulfilled in 185 ECGs. All three criteria at the same time were met only in 5 ECGs (2.7% of 185). Two and only one out of three criteria were fulfilled in 20 (10.8%) and 160 (86.5%) ECGs respectively. Conclusions. The co-occurrence of all assessed ECG-LVH criteria, including the three most frequently applied in clinical practice, is very low in diabetic CAD patients. The Romhilt-Estes point score identifies the highest number of ECG-LVH cases in this setting. However, it seems reasonable to use routinely several ECG criteria for detection of LVH. Further studies are needed to compare diagnostic values of ECG-LVH criteria with imaging methods and to assess prognostic values of various ECG-LVH criteria

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe i ich wpływ na czynniki ryzyka miażdżycy ze szczególnym uwzględnieniem ciśnienia tętniczego

Tłuszcze zawarte w diecie mogą w istotny sposób wpływać na wysokość ciśnienia tętniczego w warunkach eksperymentalnych i klinicznych. Zmiana metabolizmu kwasów tłuszczowych dotycząca zwiększonej aktywności desaturaz może być związana z patogenezą nadciśnienia. Systematyczne spożywanie ryb i kwasów n-3 pochodzenia morskiego obniża ciśnienie tętnicze. Wiele randomizowanych prób klinicznych wykazało efekt hipotensyjny olejów rybich, jakkolwiek największy spadek ciśnienia obserwowano wśród osób z nadciśnieniem tętniczym spożywa bserwowano wśród osób z nadciśnieniem tętniczym spożywających względnie duże dawki kwasów n-3. Dieta rybna i obniżenie masy ciała wykazuje niezależny i addytywny efekt hipotensyjny w 24-godzinnym monitorowaniu ciśnienia tętniczego. Najsilniejszy efekt hipotensyjny ujawnia się u otyłych chorych z nadciśnieniem oraz pacjentów z chorobami miażdżycopochodnymi lub hipercholesterolemią. Wyniki badań populacyjnych sugerują, że spożywanie nawet niewielkich ilości ryb może zmniejszyć ryzyko choroby wieńcowej z powodu modyfikacji przez kwasy n-3 wielu mechanizmów prowadzących do miażdżycy. Systematyczna konsumpcja posiłków rybnych i kwasów n-3 pochodzenia morskiego może być przydatna w leczeniu i prewencji nadciśnienia tętniczego oraz zmniejszyć ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego, a szczególnie nagłego zgonu

A level of anxiety in patients before elective percutaneous coronary intervention

Wstęp. Objawy lękowe mają silny i niekorzystny wpływ na rokowanie i przebieg chorób układu sercowo-naczyniowego. Jednocześnie objawy lękowe obserwuje się u większości pacjentów oddziałów kardiologicznych. Materiał i metody. Badaniu poziomu lęku poddano 136 pacjentów I Kliniki Kardiologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego w Gdańsku oczekujących na zabieg przezskórnej angioplastyki naczyń wieńcowej. W badanej grupie było 86 mężczyzn (63,2%; średnia wieku 54,59 ± 7,03 roku) oraz 50 kobiet (36,8%; średni wiek 54,98 ± 4,13 roku). Wyniki. Wśród osób oczekujących na pierwsze PCI średni poziom lęku w grupie kobiet wynosił 7,0 ± 1,5 stenów, natomiast w grupie mężczyzn 6,3 ± 2,4 stenów. Przed drugim PCI średni poziom lęku u kobiet wynosił 7,3 ± 2,6 stenów, natomiast u mężczyzn 6,5 ± 2,4 stenów. Przed trzecim PCI średni poziom lęku w grupie kobiet wynosił 7,5 ± 1,0 stenów, w grupie mężczyzn 5,7 ± 2,3 stenów. Wśród osób oczekujących na co najmniej czwarte PCI średni poziom lęku wynosił 6,5 ± 1,9 stenów u kobiet i 6,0 ± 2,3 stenów u mężczyzn. Wnioski. Nie ma zależności pomiędzy liczbą interwencji wieńcowych a nasileniem lęku jako stanu, natomiast poziom lęku obniża się u kobiet później niż u mężczyzn.Introduction. Anxiety symptoms have severe and negative impact on the prognosis and course of diseases of the cardiovascular system. At the same time anxiety symptoms observed in the majority of patients of cardiac clinic. Material and methods. The anxiety level were exam in 136 patients of the Department of Cardiology, Medical University of Gdansk in Gdansk. Those patients were just before percutaneous coronary angioplasty. The study group consisted of 86 men (63.2%, mean age 54.59 ± 7.03 years) and 50 women (36.8%, mean age 54.98 ± 4.13 years). Results. In the group of patients waiting for the first PCI average levels of anxiety in women was 7.0 ± 1.5 stents, whereas in males 6.3 ± 2.4 stents. Before the second PCI average level of anxiety in women was 7.3 ± 2.6 stents, while in men 6.5 ± 2.4 stents. Prior to the third PCI average levels of anxiety in women was 7.5 ± 1.0 stents, in males 5.7 ± 2.3 stents. Among those waiting for at least the fourth PCI average level of anxiety was 6.5 ± 1.9 stents in women and 6.0 ± 2.3 stents in men. Conclusions. There is no correlation between a number of PCI and level of anxiety, and anxiety levels decreased in women later than men

Pathological Q waves as an indicator of prior myocardial infarction in patients with coronary artery disease and diabetes mellitus: a comparison of the prevalence and diagnostic accuracy according to present and former criteria

Introduction. Electrocardiography (ECG) is a widely used diagnostic method for identification of patients with previous myocardial infarction (MI). The ECG manifestation of prior MI is the presence of the pathological Q waves. Patients with coronary artery disease (CAD) and diabetes are at high risk of MI. The aim of this study was to compare the prevalence and diagnostic accuracy of the pathological Q waves as an indicator of prior MI in patients with CAD and diabetes according to the present and former criteria. Methods. A cross-sectional, multi-centre study was conducted in outpatient clinics across Poland. Family physicians performed physical examinations, registered ECGs, and collected relevant information about onset of CAD and diabetes, presence and onset of hypertension, dyslipidaemia, heart failure, diabetic complications, history of MI, and pharmacotherapy. Centralised manual assessment of the obtained ECG tracings was performed. Two definitions of the pathological Q-waves were used — a present one according to the Universal Definition of MI and a former one based on the definition of MI developed by the World Health Organization. Results. We enrolled 796 patients (48.1% women, mean age 67.5 ± 10.2 years, and 51.9% men, mean age 64.3 ± 10.3 years) into the study. There were 158 patients (19.8%) — 102 men (24.7%) and 56 women (14.6%), who met the present definition of the pathological Q waves and 106 patients (13.3%) — 74 men (17.9%) and 32 women (8.4%), who met the former definition of the pathological Q waves. The prevalence of the pathological Q waves varied due to the certain group of leads. It was highest in the inferior leads — 104 and 75 according to the present and former definitions, respectively. Of note, the rate of the pathological Q waves increased up to 2.6 times in the lateral leads after the introduction of the less restrictive present definition. Sensitivity of prior MI detection by means of the present and former criteria was 26.8% and 19.8%, and specificity was 87.0% and 92.8%, respectively. The application of the present and former definitions detected prior MI with 65.6% and 71.6% positive predictive value, and with 56.3% and 55.6% negative predictive value, respectively. Conclusions. In the era of reperfusion therapy, ECG appears to be a poor diagnostic tool for detection of previous MI due to its low sensitivity. However, it may identify individuals without previous MI with rather high specificity. In diabetics with CAD, the present definition of the pathological Q waves increases sensitivity of prior MI detection by 7%, with a decrease in specificity by 6% as compared with the former definition

Wpływ kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej na wydolność fizyczną i jakość życia chorych z upośledzoną czynnością lewej komory

Wstęp: Dane z ostatnich lat świadczą o występowaniu epidemii niewydolności serca (HF). Mimo istotnego postępu w diagnostyce i leczeniu rokowanie w przypadku rozpoznania tej choroby jest bardzo niekorzystne. Celem niniejszej pracy była ocena wpływu kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej chorych z HF na tolerancję wysiłku i jakość życia.Materiał i metody: Zbadano 61 pacjentów z HF (54 mężczyzn, 7 kobiet) w wieku 60,3 &plusmn; 9,9 roku, w klasie II-III wg NYHA z frakcją wyrzutową lewej komory mniejszą lub równą 40%. Czterdziestu trzech pacjentów (REHAB) poddano 3-tygodniowemu programowi ambulatoryjnej rehabilitacji kardiologicznej; 18 chorych (NREHAB) odmówiło wzięcia udziału w programie. Pacjenci z grupy REHAB kontynuowali program rehabilitacji ruchowej w warunkach domowych przez 9 tygodni. Maksymalny test wysiłkowy przeprowadzono przed rozpoczęciem programu, po 3 tygodniach i po jego zakończeniu. Jakość życia mierzono na początku badania i pod koniec obserwacji. Wyniki: Czas wysiłku wzrósł istotnie w grupie REHAB z 521 &plusmn; 189 s przed włączeniem do programu do 657 &plusmn; 208 s po treningu nadzorowanym (p < 0,05). Po ćwiczeniach domowych czas trwania wysiłku wzrósł do 685 &plusmn; 232 s (NS). Produkt podwójny przy obciążeniu 50 W zmniejszył się z 13 517 &plusmn; 3104 do 12 029 &plusmn; 3110 (p < 0,001), jednak nie uległ dalszej znamiennej redukcji po ćwiczeniach domowych i wynosił 11 683 &plusmn; 2795 (NS), co stanowiło wartość mniejszą od wyjściowej (p < 0,001). Tętno spoczynkowe zmniejszyło się istotnie z 74,4 &plusmn; 12,7/min do 69,1 &plusmn; 11,3/min po treningu kontrolowanym (p < 0,01). Akcja serca w spoczynku po treningu domowym była niższa, ale nieistotnie statystycznie w porównaniu z tętnem na początku programu i wynosiła 70,3 &plusmn; 13,2/min (p = 0,051). Ciśnienie skurczowe w spoczynku zmniejszyło się z 117,2 &plusmn; 14,2 mm Hg na początku programu do 111,4 &plusmn; 15,2 mm Hg po rehabilitacji nadzorowanej (p < 0,01) i uległo dalszej znamiennej redukcji do 106,4 &plusmn; 14,8 mm Hg po rehabilitacji domowej (p < 0,05). Poprawiła się jakość życia. Wnioski: Po 12 tygodniach ambulatoryjnej i domowej rehabilitacji kardiologicznej wykazano istotne korzystne zmiany adaptacyjne układu krążenia do wysiłku i poprawę jakości życia u pacjentów z niewydolnością serca. Trening fizyczny w warunkach ambulatoryjnych poprawił wydolność fizyczną, a kontynuacja ćwiczeń w domu była wystarczająca do podtrzymania niektórych korzyści uzyskanych podczas treningu nadzorowanego

Polyunsaturated Fatty Acids Association with Blood Pressure Level in Healthy Males

Wstęp Regularne spożycie ryb i długołańcuchowych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (LC-PUFA) pochodzenia morskiego może obniżać ciśnienie tętnicze i zmniejszyć ryzyko choroby wieńcowej. Jednakże wpływ poszczególnych kwasów tłuszczowych z rodziny n-3 i n-6 PUFA jest nadal kontrowersyjny. Celem pracy było zbadanie zależności pomiędzy ciśnieniem tętniczym a zawartością kwasów z rodziny n-3 i n-6 kwasów tłuszczowych w surowicy i erytrocytach u zdrowych mężczyzn. Materiał i metody Podczas rutynowych badań okresowych zbadano 21 mężczyzn w wieku 58,5 &plusmn; 9 lat. Ciśnienie tętnicze skurczowe (SBP), rozkurczowe (DBP) i średnie (MAP) oceniano jako średnie ciśnienie z dwóch pomiarów - obecnego badania oraz poprzedniego sprzed 5&#8211;6 lat i wynosiło: skurczowe (SBP 134,8 &plusmn; 19 mm Hg), rozkurczowe (DBP 84,0 &plusmn; 10 mm Hg) i średnie (MAP 100,9 &plusmn; 12 mm Hg). Skład kwasów tłuszczowych PUFA n-3 i n-6 w krwinkach czerwonych i surowicy oznaczano techniką wysokosprawnej chromatografii gazowej HR-GC. Wyniki W składzie badanych kwasów tłuszczowych krwinek czerwonych jedynie C20:5 n-3 PUFA wykazywał istotną ujemną korelację z DBP (r = &#8211;0,44, p < 0,05). Spośród składu kwasów tłuszczowych w surowicy stwierdzono istotną ujemną korelację ciśnień SBP, DBP i MAP z sumą kwasów tłuszczowych rodziny n-3 PUFA (C18:4, C20:4, C20:5, C22:5, C22:6) r = -0,57, p < 0,02, r = &#8211;0,65, p < 0,01 i r = &#8211;0,62, p < 0,01 odpowiednio dla SBP, DBP i MAP oraz sumy n-6 PUFA (C18:3, C20:3, C20:4,C22:4, C22:5) r = &#8211;0,63, p < 0,01; r = &#8211;0,67, p < 0,01; r = 0,66 i p < 0,005 odpowiednio dla SBP, DBP i MAP). Stwierdzono także istotną ujemną korelację pomiędzy DBP oraz EPA (C20:5) w surowicy (r = &#8211;0,51, p < 0,05). Wnioski Wyniki niniejszego badania wydają się potwierdzać hipotezę o wpływie składu wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (PUFA) z rodzin n-3 i n-6 w surowicy i w krwinkach czerwonych na wysokość ciśnienia tętniczego u zdrowych mężczyzn.Background Regular consumption of dietary fish and n-3 polyunsaturated fatty acids (PUFA) of marine origin can lower blood pressure levels and reduce cardiovascular risk. However the contribution of each n-3 and n-6 PUFA to blood pressure regulation is still controversial. The aim of our study was to estimate the relationship between blood pressure level and proportions of n-3 and n-6 PUFA in plasma and erythrocytes in healthy males. Material and methods We studied 21 male subjects (mean age 58,5 &plusmn; 9 years) during their routine medical checkups. Systolic (SBP 134,8 &plusmn; 19 mm Hg), diastolic (DBP 84,0 &plusmn; 10 mm Hg) and mean (MAP 100,9 &plusmn; 12 mm Hg) blood pressure was calculated as the mean from two measurements performed six years apart. PUFA n-3 and n-6 in plasma and erythrocytes were determined by gas-liquid chromatography. Results Among erythrocyte fatty acids only C20:5 n-3 PUFA was significantly inversely associated with mean DBP (r = &#8211;0,44, p < 0,05). Among plasma fatty acids we found an inverse association between SBP, DBP and MAP with the sum of n-3 PUFA: C18:4, C20:4, C20:5, C22:5, C22:6 (r = &#8211;0,57, p < 0,02; r = &#8211;0,65, p < 0,01 and r = &#8211;0,62, p < 0,01 for SBP, DBP and MAP respectively) and the sum of n-6 PUFA; C18:3; C20:3; C20:4; C22:4; C22:5 (r = &#8211;0,63, p < 0,01; r = &#8211;0,67, p < 0,01; r = &#8211;0,66, p < 0,005 for SBP, DBP and MAP respectively). There was also correlation between DBP and plasma concentration of eikosapentaenoic acid (EPA) C20:5 (r = &#8211;0,51, p < 0,05). Conclusions Our findings are consistent with the hypothesis that plasma and erythrocyte n-3 and n-6 polyunsaturated fatty acids composition affect blood pressure level in healthy males