Éditorial

Le printemps est revenu, la belle saison dit-on … saison dédiée aux résistances cette année d'abord avec l'organisation d'une Journée d'étude Interdisciplinaire « Résilience et développement durable : capacité d'adaptation et contraintes temporelles » et ensuite avec la tenue d'un Contre G8 intitulé « Education/recherche » afin de se démarquer et de dénoncer la marchandisation des savoirs qui touche tout le système éducatif prôné par le « G8 des Universités », rebaptisé « Sommet mondial des u..

Le Great Limpopo Transfrontier Park

Cet article a pour objet de présenter quelques problématiques d'une recherche sur la construction d’un mécanisme de valorisation sociale de la protection de l’environnement : l’ordre public écologique. Cette étude s’appuie sur une expérience récente et originale en Afrique australe : la création de Parcs pour la Paix dont relève le Great Limpopo Transfrontier Park. Ces parcs sont officiellement consacrés à la protection et à la conservation de la diversité biologique, des ressources naturelles et culturelles qui y sont associées, ainsi qu’à la promotion de la coopération et de la Paix qu’elle soit civile, sociale, économique ou culturelle. La logique de construction de ces parcs repose sur l’idée que l’articulation des zones de conservation facilite la résolution de conflits territoriaux – de toutes sortes – en transformant les préoccupations environnementales en objet de coopération entre des juridictions politiques diverses. C’est précisément le schéma du concept juridique objet de nos travaux : l’ordre public écologique. Aussi peut-on se demander si le GLTP, en particulier, (peut) constitue(r) une illustration concrète de ce mécanisme et permettre d’atteindre la Paix recherchée, favorisant ainsi les processus de développement ?This article aims to present some problems of researches on the construction of a mechanism of social valorisation of the environmental protection: ecological public order. This study leans on a recent and original experience in southern Africa: the creation of Peace Park like the Great Limpopo Transfrontier Park (GLTP). These parks are officially dedicated to the protection and to the preservation of biological diversity, natural and cultural resources which are associated with it, as well as in the promotion of the cooperation and the peace. The peace looked for in these parks is not only the opposite of the war but it is also social, economic and cultural peace. The logic of construction of these parks is based on the idea that the articulation of conservation areas facilitates the resolution of territorial conflicts – of all kinds – by transforming the environmental concerns into object of cooperation between several political jurisdictions. It is the plan of the ecological public order concept. Thus, we wonder if the GLTP, in particular, (can) establish a concrete illustration of this mechanism and if it (can) lead to Peace, facilitating in this way any process of development

Η Κριτική Άποψη του Schelling στην Έννοια του Κακού του Leibniz

Η αποσαφήνιση της έννοιας του κακού συνιστά ένα διαχρονικό ζήτημα της φιλοσοφικής διερεύνησης. Δύο κομβικούς σταθμούς σε αυτή την πορεία αποτελούν το έργο της Θεοδικίας του Leibniz και το έργο για την ανθρώπινη ελευθερία του Schelling. Με σκοπό την αποκατάσταση της θεϊκής τελειότητας, έναντι μίας ενδεχομενικής κρίσης στην ηθική βάση της εποχής, ο Leibniz εισάγει το ελλειπτικό κακό, η αρχή του οποίου εμπεριέχεται στην ανθρώπινη νόηση. Ο Θεός εκλαμβάνεται ως δημιουργός του Καλύτερου Δυνατού Κόσμου, όπου το καλό μεγιστοποιείται στο πλέγμα των νόμων της απλότητας και της πληρότητας. εξάλλου, δεν συγχρωτίζεται με το κακό, παρά μόνο όσον αφορά τη γένεσή του. Το κακό μετατοπίζεται στην ανθρώπινη φύση, κυρίως λόγω της αδυναμίας της να στρέφεται προς τη θεϊκή.Το έργο του Schelling θα ασκήσει κριτική στις θέσεις της Θεοδικίας, αναδεικνύοντας την αντιφατική συσχέτιση της αισθητής παρουσίας του κακού με τη στέρηση της πραγματικότητάς του. Ο Schelling αντιπαρατάσσει την έντονη θετικότητα, όπως και πνευματικότητα, του κακού στη δραστικότητά του εντός του συμπαντικού γίγνεσθαι. Εκ παραλλήλου, αμφισβητεί τη θεϊκή επιλογή του μοναδικού καλύτερου κόσμου, εν μέσω της ακολουθίας των απείρων κενών δυνατοτήτων. Στον Θεό της αδιάλειπτης αυτοπραγμάτωσης συναρτάται το ανθρώπινο ον του βουλητικού δυναμικού και της ιδιαίτερης αλληλεπίδρασής του με τη φύση. Επί τη βάσει της ορισμένης συνάρτησης, καταδεικνύεται η οντολογική ομοιογένεια του κακού με το καλό, ενόσω η μεταξύ τους διαφοροποίηση επαφίεται στη δυνατότητα του ανθρώπου να ανατρέπει τις δυναμοκρατικές ισορροπίες και να αποδιαρθρώνει την ολότητα. Πρόκειται για δυνατότητα αποκλειστική της ανθρώπινης φύσης, κυρίως εντοπιζόμενη στην τάση της εαυτότητάς της προς επικράτηση.Στο παρόν άρθρο επιχειρείται η παρουσίαση των αποκλίσεων, αλλά και των πιθανών προσεγγίσεων, αμφότερων φιλοσοφικών θέσεων συναρτήσει της έννοιας του κακού. Το εγχείρημα πραγματοποιείται υπό το πρίσμα ενός υποθετικού διαλόγου, ο οποίος κατ' ουσίαν βασίζεται στην κριτική που ασκεί ο Schelling στα θεμελιώδη επιχειρήματα της Θεοδικίας του Leibniz.This article attempts to present the divergences, as well as the possible approaches, of both Schelling's and Leibnitz's philosophical positions concerning the concept of evil. The whole discussion is carried out in the light of a hypothetical dialogue, which is essentially based on Schelling's critique of the fundamental arguments of Leibniz's Theodicy

L’esclavage : de l’atteinte à la personne à la mise en jeu du système social

While slave is the embodiment of the non-right, human societies never stop legislating about him. If from abolitions (with some cuts), a large number of juridical instruments, multilateral and bilateral, contain measures forbidding slavery in wartime as in peacetime and develop the prohibition to exercise on others a property right in reference to situations opposite to human dignity - raising a crime against humankind, Law did not stop trying to solve the contradictions which arose from its confrontation to the social system. There is a legal status of the slave defined by the prohibition which we try here to analyze through a critical approach of the Law: understood as a social relation, it is connected with power and conflicts but also with social values. On this basis, we would like to light the sense of the law regarding slavery, that is to say its meaning and the way in which it directs or can direct the society which contributed to create it

Identité et perspectives d’un ordre public écologique

Plus qu’une mise au point terminologique, cet article vise à analyser le contenu et les potentialités d’un « outil » qui permet d’identifier et d’exprimer les valeurs sociales essentielles liées à la protection de l’environnement. Orienté vers un objectif de justice qualifiée conjointement d’environnementale, d’écologique et de sociale, il (re)met en perspectives des concepts tels que dette environnementale, principe de précaution, patrimoine commun, … afin d’en redécouvrir les aspirations et limites. De cette mise au point découle les composantes essentielles de cette justice : l’environnement est un bien commun dont la protection, la restauration et la transmission aux générations futures repose sur une responsabilité éthique afin d’en respecter l’intégrité et les dynamiques et ainsi de prendre en compte le Bien commun et le Bien-vivre. Autant de notions qui n’ont pas de réalité juridique aujourd’hui mais dont la prise en charge serait assurée dans le cadre d’un ordre public écologique. En parallèle, cette réflexion met en question l’interaction et les relations des êtres humains entre eux et avec leur environnement.More than a terminological development, this article aims at analyzing the contents and the potentialities of a «tool» which allows to identify and to express essential social values connected to environmental protection. Directed to an objective of justice qualified jointly of environmental, ecological and social, it (re)puts in perspective concepts such as environmental debt, precautionary principle, common heritage to rediscover their aspiration and their limits. This development underline the essential components of this justice: environment is a common; its protection, its restoration and its transmission to future generations is based on an ethical responsibility that respect its integrity and dynamics and so take into account «Common Good» and «Good Life». Notions which have no legal reality today but the coverage of which would be assured within the framework of an ecological public order. In parallel, this reflection questions interactions and relations of humans between them and with their environment