Charakterystyka ofiary przestępstwa. OFIARA JAKO PRZEDMIOT BADAŃ KRYMINOLOGICZNYCH

Wiktymologia, jako nauka o ofierze jest dziedziną bardzo młodą, jednak niezwykle ważną. Uwzględnienie roli ofiary w genezie przestępstwa, odgrywa istotne znaczenie w ocenie motywów czynów zabronionych.Początkowo doktryna wiktymologiczna i kryminologiczna oddzielnie badała sprawcę, przestępstwo i ofiarę. Analiza poszczególnych elementów pozwoliła zauważyć pewną zależność pomiędzy sprawcą a ofiarą. Badacze doszli do wniosku, że, aby w prawidłowy sposób rozważyć genezę przestępstwa należy zagłębić się w relację ofiary ze sprawcą. Początkowo lakoniczne analizy, z czasem przerodziły się w badania zyskujące na wartości, coraz więcej uwagi poświęcano korelacji pomiędzy czynem zabronionym a ofiarą. Ofiara na przestrzeni czasu, jako osoba pokrzywdzona przez czyn zabroniony, zyskiwała wsparcie państwa w postępowaniach. Uzyskała możliwość dochodzenia swoich praw przed wymiarem sprawiedliwości, między innymi sposobność otrzymania odszkodowania czy zadośćuczynienia za wyrządzoną szkodę. Poszkodowana jednostka coraz bardziej świadoma swoich przywilejów, zaczęła częściej korzystać z przewidzianych dla niej możliwości. W ostatnich 10 latach w Polsce, jak i na całym świecie utworzone zostało wiele organizacji rządowych i pozarządowych, nakierowanych na udzielanie pomocy ofiarom przestępstw. Świadczą wsparcie prawne, psychologiczne, psychiatryczne, finansowe a nawet pomoc doraźną. Władze Państw, jak i organizacje utworzone w celach pomocy dla ofiar, od lat dążą do wyeliminowania sytuacji stresujących dla ofiar, tak, aby chętniej korzystały z pomocy, jaką oferują państwa czy jednostki pozarządowe. Pracownicy organów państwowych i organizacji pozarządowych są specjalnie szkoleni, tak, aby postępowanie z ofiarą przebiegało w sposób dla niej najdelikatniejszy. Możemy stwierdzić, że sytuacja pokrzywdzonych uległa poprawie, systemy państwowe nadal udoskonalają zasady i sposoby zachowania swoich przedstawicieli w kontaktach z ofiarami. Pamiętać należy, że większość przestępstw zostaje zgłoszonych przez ofiarę i to ona jest głównym świadkiem zdarzenia, bez niej wiele dowodów nie mogłoby być przeprowadzonych a wiele faktów pozostałoby nieudowodnionych, a to z kolei może wiązać się z brakiem kary dla sprawcy i zagrożeniem dla pozostałych osób, które mogą stać się ofiarą przestępstwa. A przecież wymiar sprawiedliwości walczy z przestępczością i chce chronić swoich obywateli, – którzy mogą stać się potencjalnymi jej ofiarami. Pracę podzielono na trzy rozdziały główne oraz kilka podrozdziałów. Rozdział pierwszy przybliża ogólnie zagadnienia wiktymologii i wiktymizacji kryminalnej. Rozpoczynając przez krótki opis historii powstania poprzez rozwój, aż do chwili obecnej. Po wstępnym wprowadzeniu w rozdziale drugim scharakteryzowane zostały aspekty związane z definicją ofiary, przedstawię typologię ofiar, jej stosunek do sprawcy przestępstwa, wskażę przesłanki i cechy charakterystyczne, jakie posiada osoba wiktymna. Praca wskazuje poszczególne badania wiktymizacyjne oraz rolę ofiary w tychże badaniach. W rozdziale trzecim natomiast przedstawię środki, jakimi dysponuje wymiar sprawiedliwości w ochronie i zapewnieniu bezpieczeństwa ofiarom, regulacje prawne chroniące pokrzywdzonego przestępstwem i inne systemy pomocy ofiarom.Victimology is a young field of science for the victims but very important. Initially, victimology and criminology separately examined the perpetrator, the crime and the victim. It was noted, however, a relationship between the victim and the perpetrator of the crime. Therefore, combined study of this relationship. Victim over time, as a person injured by the offense, gained the support of the state in proceedings. In the last 10 years in Poland and around the world we have created many governmental and nongovernmental organizations, aimed at providing assistance to victims of crime. They provide legal support, psychological, psychiatric, financial and even emergency aid.Master's thesis is divided into three main sections and few subsections. The first chapter introduces general issues of victimology and criminal victimization. In the second chapter indicates the characteristics of the victim of crime and its definition. In the third chapter while the present resources of the judiciary in protecting and ensuring the safety of victims, legal regulations to protect the crime victim