The third on the train : on class and travel in the 19th century

Autor przedstawia relacje pomiędzy kategorią klasy a podróżowaniem w XIX wieku. Z jednej strony kolej, która zrewolucjonizowała ówczesny transport, można postrzegać jako sprzyjającą demokratyzacji podróży, ponieważ umożliwiła stosunkowo tanie przemiesz-czanie się na znaczące odległości niższym warstwom, jednak z drugiej strony kolej rygorystycznie przestrzegała obowiązującego porządku społecznego. Rozmaite kategorie pociągów (lub przedziałów) stanowiły wyraźne odwzorowanie struktury brytyjskiego społeczeństwa: jego trzem zasadniczym klasom odpowiadały trzy klasy (w) pociągu. W centrum rozważań znajduje się podróż wagonem trzeciej klasy, charakteryzująca się wszelkiego rodzaju niedogodnościami, zarówno w zakresie czasu, jak i warunków podróży: ślamazarne tempo, stłoczenie w wagonach bez przedziałów, a w początkowym okresie upowszechniania się kolei i bez dachu, ustawiczny hałas. Mimo tych oczywistych uciążliwości, dla niektórych pasażerów wyższej kategorii wagon trzeciej klasy, społecznie i kulturowo obcy, stanowił atrakcyjną przestrzeń inności, w którą zapuszczali się w poszukiwaniu doznań nieosiągalnych w eleganckich i wygodnych przedziałach. W tych specyficznych eskapadach, stanowiących jednostronne przekraczanie granic klasy, można dostrzec swoistą tęsknotę za przygodą, odmianą i urozmaiceniem, niemal integralnymi elementami podróżowania w epoce przedindustrialnej, a coraz bardziej niedostępnymi w czasach, gdy postęp techniczny narzucił podróży żelazną dyscyplinę

Of Industry and Imagination

In the second half of the 18th century when the process of the industrialisation of the countryside only started to gain momentum, industry, of which the railway was later to become such a powerful symbol, was not regarded as being entirely at variance with the landscape. Rather, it was treated as one of many practices of taming or disciplining nature, diverse operations of improvement in the course of which nature could receive a new aesthetic aspect or become turned to account through the exploitation of its resources. In the words of Barrie Trinder, rationality and order were brought to a landscape that was unkempt or to one which was wild

Wordsworth, the railway and "the riot of the town"

Analiza dziewiętnastowiecznych tekstów angielskich o zagrożeniach dla człowieka płynących z budowy i eksploatacji kolei żelaznych w dziewiętnastowiecznej Anglii

"So many pages a day" : writing, compulsion, and modernity

Artykuł jest analizą procesu twórczego ukazanego w powieści George’a Gissinga New Grub Street. Dziewiętnastowieczny neurolog amerykański George M. Beard uważał pracę umysłową za „najlepsze antidotum na zmartwienie”, podkreślając, że w życiu ludzi skupionych na aktywności intelektualnej jest mniej miejsca na lęki. Jednakże powyższe twierdzenie jest słuszne tylko w wypadku, gdy pracę wieńczą sukces i satysfakcja. Dziesięć lat po opublikowaniu przez Bearda studium neurastenii, Gissing wydał swoją powieść, której tematem jest między innymi świadomość pisarza. Bohater książki Edwin Reardon to przykład człowieka, dla którego pisanie jest rodzajem pracy umysłowej będącej, odwrotnie niż sugerował Beard, źródłem trosk i lęków, wręcz śmiertelną udręką. Pisanie może zmienić się w doświadczenie traumatyczne, gdy zdeterminowane ekonomicznym przymusem, dyktaturą bezwzględnych praw rynku wydawniczego i presją czasu polega głównie, a często wyłącznie, na zapełnianiu określonej liczby stron w określonym terminie. O ile podobne napięcia nie były dla twórców niczym nowym, o tyle w drugiej połowie dziewiętnastego wieku – w realiach komercjalizacji kultury – uległy zintensyfikowaniu, stanowiącemu jedną z cech nowoczesności

A tour of reading : "The Man of the Crowd"

There are many different gifts many of us owe to Professor Tadeusz Sławek. The one which stands out for me is the practice of reading, such reading that takes its time, that is patient and respectful of details, but which also takes risks in making unconventional connections, that negotiates between the inside and the outside of a literary text. And which does not have to arrive to a conclusion to make sense. Hence the following piece which engages, along these very lines, with Edgar Allan Poe’s short story, “The Man of the Crowd,” once given such prominence through Walter Benjamin’s writings[…

The letter of seduction

Artykuł ukazuje związki między pisaniem, wymianą listów a uwodzeniem na tle osiemnasto­wiecznych tekstów epistolarnych, w głównej mierze zaś powieści Samuela Richardsona Clarissa. Za­leżności te są analizowane na podstawie derridiańskiej metafory hymen oraz studium uwodzenia do­konanego przez Jeana Baudrillarda. Początkiem, a jednocześnie punktem krytycznym, uwodzenia jest moment odpowiedzi na list, moment, w którym zostaje przełamany opór pisma, i który stanowi tym samym nieuchronną zapowiedź aktu defloracji

"Rust and must and cobwebs" : of accumulation and circulation in Dickens’s "Bleak House"

Jednym z kluczowych pojęć porządkujących rzeczywistość dziewiętnastego wieku i zarazem pomocnych w rozumieniu funkcjonowania społeczeństwa, jego struktur i instytucji jest cyrkulacja (circulation), czyli krążenie, obieg czy też ruch, wokół którego gromadzą się pozytywne skojarzenia ze zdrowiem, sprawnością, wydajnością, energią oraz postępem. Brak ruchu oznacza stagnację sprzyjającą ciemności, duchocie, martwocie; to, co istnieje czy dzieje się poza zaklętym kręgiem obiegu traktowane jest jako chore, zagrożone atrofią: społeczną, kulturową, gospodarczą. Samotnię Charlesa Dickensa można postrzegać jako powieść poruszającą, między innymi, tematykę zmiany i ruchu czy ruchliwości, związaną z poszukiwaniem, bezdomnością, niespokojnością itp. Równie ważne miejsce w powieści zajmują przestrzenie zdominowane przez stagnację i towarzyszącą jej kumulację, będące z jednej strony świadectwem peryferyjności i odrzucenia, z drugiej zaś — stanowiące zagrożenie dla wydajności miejskiego organizmu. Właśnie owa osobliwa symbioza cyrkulacji i impasu, w powieści Dickensa, jest przedmiotem analizy zawartej w niniejszym artykule

A reading of distance in the Kantian sublime

Kant’s text comes to be read from the vantage-point of footnotes and examples, its voice-overs. The discourse of The Critique of Judgement or, more precisely, “The Analytic of the Beautiful” is, in fact, instituted by a footnote which by being anchored to the title rather than the text comes before its letter. And as Jacques Derrida says this gloss “touches on a difficulty so decisive that one cannot see why it does not constitute the principal text of which it forms the ground bass, that is, the unwritten or underwritten space”

E.M. Forster's Tea-Table

One may as well begin with an entry from Katherine Mansfield’s Journal. “E. M. Forster never gets any further than warming the teapot. He’s a rare fine hand at that. Feel this teapot. Is it not beautifully warm? Yes, but there ain’t going to be no tea.” What we could take from Mansfield’s frustration with E. M. Forster’s thwarted climaxes is the image of the table laid for tea: the teapot warmed up, but tea never poured out, perhaps not even made. That she blended this particular image into her comment should not surprise one for, indeed, Howards End abounds with the scenes constructed around the tea-table, in which, though, the actual repast matters little since food hardly gets mentioned and might even be completely forgotten. It is not on this account that the tea-table in Forster tantalises the reader and it is not in the apparent withholding of victuals that its inadequacy inheres for when food, whether in its ugliness or exquisiteness, monopolises the table, as it does on several occasions, its centrality comes to no good. Clearly, Forster does not conceive the tea-table as a gastronomic affair and if the teatable poses all sorts of difficulties and complications, whereby it often precariously tilts, this is because it is primarily a social situation, a locus and representation of domestic and public relations, a demonstration of how people are with one another

Investigations of vortex structures in granular materials under earth pressure conditions by DEM

The evolution of shear zones in initially medium dense cohesionless sand for quasi-static earth pressure problems of a retaining wall was analysed with a 3D discrete element method DEM using spheres with contact moments. The passive sand failure for a very rough retaining wall undergoing horizontal translation was discussed. Attention was paid to vortex and anti-vortex structures appearing in granular shear zones. Three different methods were introduced to find granular vortices