Sokağa Çıkma Yasaklarının Kentlerin Hava Kalitesi Üzerindeki Etkisi, İzmir Örneği

Bu çalışma İzmir metropoliten alanında PM10 atmosferik kirleticisinin konsantrasyonlarının Covid-19 Pandemisi önlemleri kapsamında sokağa çıkma yasaklarının uygulandığı günlerde nasıl değiştiğini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Bu kapsamda İzmir’de bulunan sekiz adet hava kalitesi ölçüm istasyon değerleri baz alınmıştır. Sokağa çıkma kısıtının esnetilmeden uygulandığı 2020 yılı Nisan ayı günleri, üç ay öncesini ve üç ay sonrasını da kapsayacak şekilde 1 Ocak ile 31 Temmuz 2020 tarihleri arasındaki diğer günlerle karşılaştırılmıştır. Ayrıca 2015- 2019 yılları arası Nisan ayının aynı günleri sokağa çıkma kısıtının uygulandığı günlere ait ölçümlerle karşılaştırılarak yıllık bazda hava kalitesinin nasıl değiştiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Değerlerin analizi yapılırken 2020 yılı içerisinde alınan günlük veriler için Bağımsız Örneklem t-testi kullanılmıştır. Yıllık alınan değerlerin analizi için ise önce Friedman testi uygulanarak hangi istasyonlarda istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiş, daha sonra Wilcoxon testi uygulanarak hangi yıllar ile 2020 yılı ölçümleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu araştırılmıştır. Çalışmanın sonucunda, genel olarak sokağa çıkma kısıtınn uygulandığı günlerde hava kalitesinde PM10 konsantrasyonları açısından iyileşme olduğu tespit edilmiştir. Bu bulgular kentli olarak kent içinde günlük hareketliliğimizin, yaşadığımız çevrenin hava kalitesini olumsuz yönde etkilediğini ortaya koymuş, kentlerimizi planlarken hava kirliliğini göz önünde bulundurmamız gerektiği ihtiyacını göstermiştir

Parking Problem in Ankara and Policy Recommendations

In recent years, motorization has gradually increased its pace in Ankara, which has the highest automobile ownership per capita level in Turkey. Considering recent increase in automobile number, this study deals with the need for parking spaces. Using neighbourhood level data, collected during Ankara Transportation Master Plan studies, parking space problem in Ankara metropolitan area has been spatialized by categorizing automobile ownership and street parking ratios into two groups, low and high levels. In parallel to motorization growth, spatialization of parking space problem in the near future is defined as problem areas, potential problem areas, and urgent problem areas with regard to urban fabric. Accordingly, parking policy recommendations are coupled for each problem area

Yerleşme Örüntüsü ile Karayolu Trafik Hacimleri Arasındaki İlişkiler: İzmir Kent Bölgesi Örneği

Bu çalışmada her yıl düzenli olarak yayımlanan karayolu kesitleri üzerindeki yıllık ortalama günlük trafik hacimleri ile İzmir kent bölge içerisindeki yerleşme örüntüsü arasındaki ilişkiler ortaya konulmaya çalışılmıştır. Kent bölge içerisinde yerleşme örüntüsü, bu zamana kadar, metropoliten alan ve yakın çevresi, havza, yarımada, kıyı, iç kesimler gibi farklı coğrafi konumlara göre değişim ve gelişim göstermektedir. Yerleşme örüntüsü içinde yer alan farklı yerleşmelere ait nüfus, çalışan sayısı, çalışanların sektörel dağılımları vb değişkenler kullanılarak, bu yerleşmeler çevresindeki oluşan trafik değerlerindeki değişkenlik açıklanmıştır. Buradan hareketle, trafik hacimleri ile yerleşme örüntüsü arasındaki ilişkinin boyutu sorgulanmıştır. Çalışma kapsamında yapılan analizlerde, trafik hacimleri de dikkate alındığında, yerleşme örüntüsünün kent bölge ilişkiler ağını da yansıtacak şekilde değişmekte olduğu görülmektedir. Ayrıca ulaşım sistemindeki gelişmelerin de kır-kent arasındaki farklılıkların kaybolmasına katkıda bulunduğu, bu çerçevede de yerleşmeler arasındaki kademelenmenin klasik yaklaşımdan uzaklaştığı tespitleri yapılmıştır

Yurtiçi Havayolu Ulaşımı, Tahmini Ve Mekansal Denge Analizi; Düşük Maliyetle Düşük Fiyat Sunan Havayollarının Rekabeti

1. Hava Ulaşımında Değişim ve Gelişim *1980'lerde ağ endüstrilerinde başlayan teknolojik sebeplerin yanı sıra politik ve ekonomik sebeplerle oluşan değişim ve gelişim, hava ulaşımında da dünyanın farklı bölgeleri için ve yurtiçi/yurtdışı trafiği için farklılık göstererek devam etmektedir. Bu değişim ve gelişim, Türkiye'nin kendi iç pazarında da gözlenmiştir. *Daha önceden servis bulunmayan şehirlere/noktalara düşük maliyetle düşük fiyat sunan hava yolu şirketleri esnek bir strateji uygulayarak sık seferler sunmuş ve havayolu pazarını genişletmiştir. Hava yolculuğu talebinin artması gibi hava ulaşımındaki ana değişimler Türkiye'nin de kendi iç pazarında yaşanmaktadır. Büyüme devam etmektedir ve henüz dengeye ulaşmamıştır. Bu Türkiye iç pazardaki değişim ve gelişim tartışılarak mevcut durum tespiti yapılacaktır. 2. Hava Ulaşımında Büyüme ve Hava Yolculuğu Talep Tahmini *Bu çalışmada Türkiye'de tarifeli yurtiçi yolcu trafiğinin ortalama büyümesi hesaplanacak, eğilim projeksiyonları yanında nüfus, GSYH, sanayi büyüme indeksi gibi değişkenler kullanılarak ekonometrik analizlerle yolcu talep tahmin modelleri geliştirilecektir. 3. Düşük Maliyetle Düşük Fiyat Sunan Havayolları ve Piyasa Rekabeti *Bu çalışmada Türkiye'de faaliyet gösteren düşük maliyetle düşük fiyat sunan havayolu şirketlerinin oligopolistik özellikleri ve piyasadaki rekabet güçleri ile uzun dönemde pisaya başarılarını sürdürülebilirlikleri incelenecektir. Bu noktada şirketlerin bilet fiyatlarını belirlemesi ve şirketler arasındaki fiyat davranışları rekabetin belirleyicisi olarak ele alınarak, aynı noktalara servisi olan havayolu şirketlerinin 30 işgünü öncesinden başlayarak bilet fiyatlarındaki değişim gözlemlenecek, bilet fiyat serileri arasındaki ilişkiler belirlenecektir; bu şekilde yurtiçi piyasa rekabeti ampirik olarak incelenebilecektir. 4. Hava Trafik Dağılımı ve Mekansal Denge *Türkiye gibi gelişmekte olan pazarlarda ise havayolu ulaşımı değişmeye ve gelişmeye devam etmekte olup havayolu ulaşımına olan talep doygunluk ve/veya denge noktasına henüz ulaşmamıştır. Talebe göre mevcut trafik merkezleri arasına ek seferler sunulabileceği gibi farklı şehirlere/trafik merkezlerine yeni servislerin sunulması mümkündür. İki trafik merkezi veya bölgesi arasındaki trafik hareketinin ilişkisi ve hava trafik dağılımı, için kurulan mekansal denge modelleri, bu talebi tahmin etmede kullanılmaktadırlar. Talep tahminleri, potansiyel yolcu davranışlarını tahmin etmek için kullanılmaktadır. İki hava limanı, kent ve/veya ülke arasında kurgulanan bu modellerde sosyo- ekonomik faktörler, demografi ve kentlerin ekonomik karakterleri dahil diğer ilgili faktörler talebi belirleyen faktörler olarak dikkate alınabilirken; başlangıç ve varış noktaları arasındaki kullanılabilir servis seviyesi de arz faktörü olarak kullanılabilir

Recent Automobilization in Turkey: Province Based Analyses Between 2007-2018

Mevcut çalışma Türkiye’nin son dönemde girmiş olduğu otomobilleşme sürecini iller bazında incelemektedir. Bu dönemde otomobilleşme, geçmiş dönemlerde olan arz ve talep kısıtlarından sıyrılmıştır. Üretim kapasitesi artmış, ithalat rejimi kolaylaşmış, otomobil fiyatları da önemli ölçüde düşmüştür. Hane halkı gelirindeki artış otomobil piyasasını talep tarafında esnetmiştir. Dolayısıyla son dönemde otomobilleşme, popülerleşme istidadındadır. Özellikle ortalama gelir seviyesi görece düşük ve orta olan illerde otomobilleşme hız kazanarak Türkiye geneline yayılmıştır. Bu iller genellikle ortalama kişi başına gelirin 7.766 ABD doların (2009 değeri) altında ya da civarında olan illerdir. Burada istisna olanlar, güneydoğu ve doğu bölgelerinde bulunan kimi illerdir. Bir ildeki kişi başına gelirin 1.000 ABD doları (2009 değeri) artması bin kişi başına düşen otomobil sayısına altı otomobil eklemektedir. Bir ilin otomobilleşme düzeyi çevresindeki illeri %31,9 oranında pozitif yönlü etkilemektedir. Önümüzdeki dönem, otomobilleşmenin yaygınlaştığı kadar yoğunlaştığı bir dönem de olacaktır. Otomobilleşme genelde her ilde artmaya devame decektir çünkü Türkiye henüz otomobil sahipliğinde doyma seviyesine ulaşmamıştır. Otomobil sahipliği hem tüm gelir gruplarında yaygınlaşacak hem de hane başına otomobil sayısı artacaktır. Bu gelişmeler ve tahminler, yerleşmelerin büyüme dinamikleri kadar günlük yaşam döngülerini de etkileyecek bir sürecin de habercisidir.Mevcut çalışma Türkiye’nin son dönemde girmiş olduğu otomobilleşme sürecini iller bazında incelemektedir. Bu dönemde otomobilleşme, geçmiş dönemlerde olan arz ve talep kısıtlarından sıyrılmıştır. Üretim kapasitesi artmış, ithalat rejimi kolaylaşmış, otomobil fiyatları da önemli ölçüde düşmüştür. Hane halkı gelirindeki artış otomobil piyasasını talep tarafında esnetmiştir. Dolayısıyla son dönemde otomobilleşme, popülerleşme istidadındadır. Özellikle ortalama gelir seviyesi görece düşük ve orta olan illerde otomobilleşme hız kazanarak Türkiye geneline yayılmıştır. Bu iller genellikle ortalama kişi başına gelirin 7.766 ABD doların (2009 değeri) altında ya da civarında olan illerdir. Burada istisna olanlar, güneydoğu ve doğu bölgelerinde bulunan kimi illerdir. Bir ildeki kişi başına gelirin 1.000 ABD doları (2009 değeri) artması bin kişi başına düşen otomobil sayısına altı otomobil eklemektedir. Bir ilin otomobilleşme düzeyi çevresindeki illeri %31,9 oranında pozitif yönlü etkilemektedir. Önümüzdeki dönem, otomobilleşmenin yaygınlaştığı kadar yoğunlaştığı bir dönem de olacaktır. Otomobilleşme genelde her ilde artmaya devame decektir çünkü Türkiye henüz otomobil sahipliğinde doyma seviyesine ulaşmamıştır. Otomobil sahipliği hem tüm gelir gruplarında yaygınlaşacak hem de hane başına otomobil sayısı artacaktır. Bu gelişmeler ve tahminler, yerleşmelerin büyüme dinamikleri kadar günlük yaşam döngülerini de etkileyecek bir sürecin de habercisidir

Kentsel Ulaşım Sektöründe Enerji Verimliliği: Uluslararası Bir Karşılaştırma

Kentsel ulaşım, enerji tüketiminin giderek artan bir öğesidir. Arabalaşma, kentsel yayılma ve yetersiz toplu taşıma, enerji tüketimini artırmanın yanında enerji verimliliğini de olumsuz etkilemektedir. Bu çalışmada kentsel ulaşımda enerji verimliliğine etki eden faktörleri, dünyanın değişik bölgelerindeki 75 kente ait veriler ile Stokastik Sınır Regresyon Modeli kullanarak belirlemeye çalıştık. Genel olarak kentsel yoğunluk hem özel ulaşımda hem de toplu taşımada enerji verimliliğini artırmaktadır. Ayrıca, özel ulaşım için yakıt maliyetleri enerji verimliliğini belirleyen en önemli bağımsız değişken iken toplu taşıma için izli yolların varlığı enerji verimliliğini artırmaktadır. Ancak, gelişmiş ülkelerde toplu taşımanın daha çok enerji harcaması, bu ülkelerdeki kullanım azlığı ile ilgilidir. Sonuç olarak bu çalışma, kentsel ulaşımda enerji verimliliğinin artırılması için uygulanan politikaların özel ulaşım ile toplu taşımanın beraber düşünülerek koordineli uygulanmasını önermektedirPublisher's Versio

Complex Cities and Complexity in Planning

It is becoming ever more clear that cities in the future will not be a continuation of the twentieth century's ones. The interdependence of economies, cultures and institutions at both global and local scales; assemblages of infinite numbers of objects and structures; interactions of agents and stakeholders in that physical environment; and information transmissions equally and pervasively through networks show how cities will change and evolve differently. Under this complexity cities could not be explained only by basic production and consumption relations as well as urban planning could not keep pace with planners' desire only by long-term, static and similar land-use decisions. This brings about a new approach towards cities and urban planning. According to this approach cities are assumed to be complex systems, which are dynamic, non-linear, open and evolutionary, adaptive with emerging properties and self-organizing. Since the 1990s research and model studies based on the complexity theory have been accumulated to understand how cities evolve rather than formulating them. With the technological advents in computers and informatics it is possible to identify agents in a city and their relational behaviors while developing scenarios for the future after specifying phase-transitions and bifurcations in the process. By this way complexity in natural sciences could be adapted to social sciences. In this article, we compile prominent computational and mathematical modeling studies such as fractal cities and cellular automata cities in the complexity literature and critical and narrative studies that highlight strategic spatial planning and policy making issues to open new urban planning approach up for discussion

Public bus transit travel-time variability in Ankara (Turkey)

This study aims to quantify and determine the underlying determinants of public bus transit travel-time variability using data collected in Turkey's capital of Ankara. Public transit service in the Ankara metropolitan area is primarily based on the bus system, which is operated by both the public and private sectors. The bus transit system is generally mixed with other traffic (Right-of-Way C); therefore, it is expected that travel times are subject to high degrees of variability. The system is organized in a hub-and-spoke fashion, with the hub at one of the city centers (Ulus or Kizilay) and the spokes extending to the urban outskirts. Regarding travel-time variability in the public transit bus system, three models are developed to account for variation caused by operational regions, highways, and individual bus lines. In addition, two sub-models have been developed with respect to the dependent variables used: the standard deviation and the coefficient of variation of travel times. Three main causes of travel-time variability have been identified and tested in this study: temporal dimension, spatial dimension, and service characteristics. Model results indicate that all of these factors affect travel-time variability. We conclude that a uniform reorganization of the system must be undertaken to control travel-time variability