Dystorsja rozmieszczenia urodzeń w stwardnieniu rozsianym: relacja do pory roku, płci i zamieszkanego województwa

Introduction. Season of birth may influence risk of multiple sclerosis (MS) in higher geographic latitudes.Aim of the study is to determine if seasonal birth distribution of MS people is associated with risk of the disease in Poland.Material and method . This study included 436 MS patients (M - 171, F - 265) who were born in the years 1918-1995 and died in the year 2007 in Poland. Data on month of birth, gender, diagnosis and place of the last residence were obtained from the Central Statistical Office. Monthly birth distribution in registered MS cohort was compared to month of birth in expected MS people from collected group and from the general population. Analysis was carried out using chi square test and Fisher’s exact test.Results . The greatest number of birth in observed MS cohort was found in April as compared to the number of expected MS group (59 vs. 36.3; p=0.001) or to expected MS assemblage from the general population (59 vs. 40.2; p=0.003). Observed monthly birth distribution was different from the expected monthly birth pattern in MS cohort (p=0.008), but not from the expected distribution in MS assemblage from the general population (p=0.223). April/November birth ratio (59:28) significantly increased; p=0.001. Seasonal birth distribution was significantly different in MS females (p=0.019), but not in MS males (p=0.476). The greater number of provinces was resided by April born than by November born MS patients (p=0.037 for M and p=0.025 for F).Conclusions . Higher MS risk was associated with birth in April. Difference in seasonal birth distribution of MS patients indicates association of spring born women with development of the disease.Wstęp . Pora roku urodzenia może wpływać na ryzyko stwardnienia rozsianego (SM) w wyższych szerokościach geograficznych.Celem pracy jest określenie, czy sezonowe rozmieszczenie urodzeń chorych na SM wykazuje asocjację z ryzykiem choroby w Polsce.Materiał i metoda . Badanie objęło 436 pacjentów z SM (M - 171, K - 265), którzy urodzili się w latach 1918-1995 i zmarli w 2007 r. w Polsce. Dane o miesiącu urodzenia, płci, rozpoznaniu i miejscu ostatniego zamieszkania uzyskano z GUS. Miesięczne rozmieszczenie urodzeń w zarejestrowanej kohorcie SM porównano z miesięcznym rozmieszczeniem urodzeń oczekiwanych chorych z zebranej grupy SM i z populacji ogólnej. Analizę przeprowadzono testem chi kwadrat oraz dokładnym testem wg Fishera.Wyniki. Największą liczbę urodzeń w obserwowanej kohorcie SM stwierdzono w kwietniu w porównaniu z liczbą urodzeń w grupie oczekiwanych chorych na SM (59 vs. 36.3; p=0.001) lub do oczekiwanych chorych w populacji generalnej (59 vs. 40.2; p=0.003). Miesięczne rozmieszczenie obserwowanych urodzeń różniło się od tego u oczekiwanych chorych na SM (p=0.008), lecz nie od rozmieszczenia urodzeń osób z SM w populacji ogólnej (p=0.223). Wskaźnik urodzeń kwiecień/listopad był istotnie podwyższony; p=001. Sezonowe rozmieszczenie urodzeń w SM znamiennie różniło się wśród kobiet (p=0.019), lecz nie wśród mężczyzn (p=0.476). Większa liczba województw była zamieszkana przez chorych na SM urodzonych w kwietniu niż przez urodzonych w listopadzie (p=0.037 pośród M, p=0.026 pośród K).Wnioski . Wyższe ryzyko SM kojarzyło się z urodzeniem w kwietniu. Różnica w sezonowym rozmieszczeniu urodzeń chorych ze SM wskazuje na asocjację kobiet urodzonych wiosną z rozwojem choroby

Grudniowe usłonecznienie i nadfioletowe promieniowanie B wykazują asocjację z umieralnością na stwardnienie rozsiane w Polsce

Background: The role of environmental factors (EF) determining the occurrence of multiple sclerosis (SM) is the subject of current investigations. Objective: To establish association between duration of insolation along with intensity of ultraviolet B (UVB) radiation and mortality rates for SM in Poland. Method: The study was based on assemblage of 2172 SM persons (M – 878, F – 1294) who died in Poland in the years 2004–2008. Regional previous duration of insolation was measured in hours, intensity of UVB radiation was monitored in minimal erythema dose units (MED), ozone concentration in the ground layer of atmosphere was recorded in μg/m3. Measurements of insolation, UVB radiation and ozone concentration were performed at provincial stations and territorial sites of the State Environmental Monitoring. EF were correlated to provincial crude mortality rates (CMR) for MS. Correlational test by Pearson was used in the study. Demographic data were obtained from the Central Statistical Office, information on EF was received from the Institute of Meteorology and the Institute of Environmental Protection. Results: Annual, average, crude MR for MS per 100,000 inhabitants in Poland was 1.12 (SD 0.14). In northern part it amounted to 1.20 (SD 0.18) and in southern part reached 1.03 (SD 0.11). Significant inverse correlation was found between previous minimal duration of insolation in December and CMR for SM in the country: r = -0.518, p = 0.044. Borderline significance of inverse correlation was established between minimal intensity of UVB radiation in December and crude death rates for SM in Poland: r = -0.478, p = 0.060. CMR for SM in northern Poland was accompanied not only by lower UVB radiation level, but also by slower spring increase and autumn faster decrease of radiation. No significant correlation was ascertained between the ground atmospheric ozone concentration or the annual number of days with ozone concentration above 120 μg/m3 and MS mortality rates. Conclusion: Inverse association was found between previous December insolation, UVB radiation level and mortality for SM in Poland. No correlation was ascertained between mortality and the part ozone concentration in the ground layer of the atmosphere.Wstęp: Rola czynników środowiskowych (CŚ) determinujących występowanie stwardnienia rozsianego (SM) jest przedmiotem bieżących badań. Cel: Ustalenie asocjacji pomiędzy przeszłą długością usłonecznienia oraz intensywnością promieniowania nadfioletowego B (UVB) i współczynnikami umieralności (WU) na SM w Polsce. Metoda: Badanie prowadzono na grupie 2172 osób z SM (M – 878, K – 1294), które zmarły w Polsce w latach 2004–2008. Regionalną przeszłą długość usłonecznienia zmierzono w godzinach (h), intensywność promieniowania UVB monitorowano w jednostkach odpowiadających minimalnej dawce wywołującej rumień (minimal erythema dose, MED), stężenie ozonu w przyziemnej warstwie atmosfery rejestrowano w μg/m3. Pomiar promieniowania słonecznego i UVB wykonano w prowincjonalnych stacjach, zaś stężenia ozonu w terenowych stanowiskach Państwowego Monitoringu Środowiska. Zbadano korelacje pomiędzy CŚ i regionalnymi surowymi WU (SWU) na SM. Posłużono się do tego celu testem Pearsona. Demograficzne dane otrzymano z Głównego Urzędu Statystycznego, zaś informację o CŚ uzyskano z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej oraz Instytutu Ochrony Środowiska. Wyniki: Roczny przeciętny, surowy WU na SM wśród 100 000 mieszkańców wyniósł 1,12 (SD 0,14). W północnej części kraju SWU sięgnął 1,20 (SD 0,18), zaś w części południowej 1,03 (SD 0,11). Ustalono istotną, odwróconą korelację pomiędzy przeszłą minimalną długością usłonecznienia w grudniu i SWU na SM w kraju: r = -0,518, p = 0,044. Znaleziono graniczną istotność odwróconej korelacji pomiędzy minimalną intensywnością promieniowania UVB w grudniu i SWU w Polsce: r = -0,478, p = 0,060. SWU w północnej części kraju kojarzył się nie tylko z niższym poziomem promieniowania UVB, lecz także z jego wiosennym, wolniejszym wzrostem i szybszym jesiennym spadkiem. Nie stwierdzono istotnej zależności pomiędzy stężeniem ozonu w przyziemnej warstwie atmosfery lub roczną liczbą dni ze stężeniem ozonu powyżej 120 μg/m3 i SWU na SM. Wniosek: Umieralność na SM wykazała odwróconą asocjację z przeszłą grudniową długością usłonecznienia i intensywnością promieniowania nadfioletowego B w Polsce. Nie wykazano zależności między umieralnością i przeszłym stężeniem ozonu w przyziemnej warstwie atmosfery

Przeżycie w stwardnieniu rozsianym koreluje z poziomem higieny i umieralnością

Introduction: Survival of patients with multiple sclerosis is a complex variable determined by several factors. Objective of the study was to ascertain the association between the level of hygiene well as regional mortality and survival of patients with multiple sclerosis. Study design: The study of relation between variables included 14,200 multiple sclerosis patients (male – 6,025, female – 8,175) who died in the period 1981–2010 in Poland. The average survival of male and female patients with multiple sclerosis correlated to the marker of hygiene level (the late mortality in infants rate per 1,000 live births) and average, annual, sex-adjusted mortality rates for multiple sclerosis in towns and in the countryside of Poland (1981–2010). All demographic data were obtained from the Central Statistical Office in Warsaw. Results: A longer survival of male and female patients with multiple sclerosis showed a significant correlation to a higher hygiene level in Poland: r = -0.867, r = -0.902, p = 0.0001. Sex-adjusted mortality rates for women with multiple sclerosis in towns and villages were much higher than the analogous rates for men with multiple sclerosis; p = 0.0001, p = 0.019. A longer duration of life in male and female patients with multiple sclerosis demonstrated a strong, inverse correlation to a lower mortality in the countryside: r = -0.803, r = -0.630, p = 0.0001. The survival of women with multiple sclerosis did not show correlation to sex-adjusted mortality rates in towns: r = -0.126, p = 0.90. Conclusions: The higher level of hygiene was associated with the longer survival of multiple sclerosis patients. The survival of male and female patients with multiple sclerosis showed an inverse correlation to the lower mortality in rural regions. The duration of life in women did not correlate to the higher mortality in towns.Wprowadzenie: Przeżycie chorych na stwardnienie rozsiane jest złożoną zmienną zależną od licznych czynników. Celem badania było stwierdzenie asocjacji między poziomem higieny oraz regionalną umieralnością i przeżyciem chorych na stwardnienie rozsiane. Metoda: Badanie relacji między zmiennymi objęło 14 200 chorych na stwardnienie rozsiane (mężczyźni – 6025, kobiety – 8175), którzy zmarli w latach 1981–2010 w Polsce. Przeciętne przeżycie mężczyzn i kobiet ze stwardnieniem rozsianym skorelowano z miernikiem poziomu higieny (współczynnikiem późnej umieralności niemowląt na 1000 żywych urodzeń) oraz z przeciętnymi, rocznymi, dostosowanymi do płci współczynnikami umieralności na stwardnienie rozsiane w miastach i na wsi Polski (1981–2010). Wszystkie dane demograficzne uzyskano z Głównego Urzędu Statystycznego w Warszawie. Wyniki: Dłuższe przeżycie mężczyzn i kobiet ze stwardnieniem rozsianym wykazało istotną korelację z wyższym poziomem higieny w Polsce: r = −0,867, r = −0,901, p = 0,0001. Dostosowane do płci współczynniki umieralności kobiet ze stwardnieniem rozsianym w miastach i na wsi były znamiennie wyższe niż analogiczne współczynniki u mężczyzn: p = 0,0001, p = 0,019. Dłuższe przeżycie mężczyzn i kobiet ze stwardnieniem rozsianym cechowało się mocną, odwróconą korelacją z niższą umieralnością na wsi: r = −0,803, r = −0,630, p = 0,0001. Długość życia kobiet nie korelowała z wyższą umieralnością w miastach: r = −0,126, p = 0,90. Wnioski: Im wyższy był poziom higieny, tym dłuższe było przeżycie chorych na stwardnienie rozsiane. Przeżycie mężczyzn i kobiet ze stwardnieniem rozsianym wykazało odwróconą korelację z niższą umieralnością na wsi. Długość życia kobiet nie korelowała z wyższą umieralnością w miastach

Longer survival of multiple sclerosis males is associated with lower prevalence of smoking

Wprowadzenie. Przeżycie chorych na stwardnienie rozsiane (SM) jest zmienną zależną od naturalnej historii choroby, współistniejących chorób i stylu życia. Celem badania było określenie relacji między regularnym paleniem papierosów (PP) i długością życia chorych na SM w Polsce. Materiał i metoda. Badanie przeprowadzono w kohorcie 11 666 chorych z SM (M – 4703, K – 6963), którzy zmarli w latach 1982–2011. Analizowano relację między rocznymi, dostosowanymi do płci współczynnikami PP w ogólnej populacji i rocznymi przeciętnymi długościami życia mężczyzn i kobiet z SM w latach 1982–2011. Demograficzne dane dotyczące zmarłych chorych z SM otrzymano z Głównego Urzędu Statystycznego. Informację o rozpowszechnieniu PP uzyskano z Centrum Onkologii i Centrum Badania Opinii Społecznej w Warszawie. Relacje pomiędzy zmiennymi badano testem Studenta i testem Pearsona. Wyniki. Przeciętna długość życia mężczyzn i kobiet z SM wzrosła w Polsce w 1997–2011 r. do 55.3 (SD 2.02) i 56.1 (SD 1.65) lat, w porównaniu do 52.2 (SD 1.14) i 52.7 (SD 1.52) lat w okresie 1982–1996; test Studenta: p < 0.0002, p < 0.0001. Rozpiętość życia poprawiła się przeciętnie o 7,5 lat u mężczyzn i 9.2 lat u kobiet. Dłuższe przeżycie mężczyzn z SM wykazała istotną, odwróconą asocjację z niższym rozpowszechnieniem PP wśród mężczyzn w ogólnej populacji; r = –0.775, p < 0.0001. Poprawa przeżycia kobiet z SM nie korelowała z rozpowszechnieniem PP wśród kobiet w ogólnej populacji; r = 0.275, p = 0.316. Regularne PP nie wykazało zależności z przeżyciem kobiet z SM w Polsce.Wnioski. Długość życia chorych z SM istotnie wzrosła w ciągu blisko 3 dekad w Polsce. Dłuższe przeżycie mężczyzn z SM wykazało odwróconą asocjację z niższym rozpowszechnieniem PP w ogólnej populacji mężczyzn. Poprawa długości życia kobiet z SM nie korelowała z rozpowszechnieniem palenia papierosów w ogólnej zbiorowości kobiet.Introduction. Survival of multiple sclerosis (MS) patients is variable determined by natural history of the disease, coexisting diseases and lifestyle. Method. Aim of the study was to ascertain relation between regular cigarette smoking and life duration of MS patients in Poland. The study was performed in cohort of 11 666 MS patients (M – 4703, F – 6963), who died in the years 1982- 2011. Relation between annual, sex-adjusted prevalence rates of smoking in the general population and annual averages of male and female survival in MS in the years 1982-2011 was analysed in the study. Demographic data concerning deceased MS patients were obtained from the General Statistical Office. Information pertaining to prevalence of smoking in the general population was received from the Centre of Oncology and the Centre of Inquiry into the Public Opinion in Warsaw. Relations between variables were performed using test by Student or Pearson. Results. Average duration of life in men and women with MS increased in Poland in 1997–2011 to 55.3 (SD 2.02) yr. and 56.1 (SD 1.65) yr. as compared to 52.2 (SD 1.14) and 52.7 (SD 1.52) yr. in 1982–1996; Student test: p<0.0001 and p<0.0002. Life span of men and women with MS improved on average by 7.5 yr. and 9.2 yr. Longer survival in MS men showed significant inverse association with lower prevalence of smoking in the Polish males; r = –0.775, p<0.0001. Improvement of survival in MS women did not correlate with prevalence of smoking among the Polish females: r = –0.225, p = 0.316. Regular smoking bore not, relation to MS female survival in Poland. Conclusions. Life duration of MS patients significantly increased during nearly 3 decades in Poland. Longer survival in MS males was inversely associated with lower prevalence of smoking in the Polish males. Longer life duration in MS women did not correlate with prevalence of smoking in the Polish women

Gestational insolation and risk of multiple sclerosis in offspring

Introduction: The exposure of gestating mothers to physicochemical factors may be associated with increased risk of multiple sclerosis (MS) in offspring. Method: The aim of this study was to determine whether solar radiations (SOR), ultraviolet B (UVB) rays, total ozone concentration in the atmosphere (TOCA) and air temperature (AT) during pregnancy are associated with MS developing in offspring. Demographic and diagnostic data including month of birth of 436 MS offspring (M – 171, F – 265), deceased in the year 2007 were derived from the Central Statistical Office in Warsaw. Information on previous SOR, UVB, TOCA and AT in Poland in the scattered years (1931–2007) was obtained from the Institute of Meteorology. Results: Longer exposure to SOR and higher level of UVB during maternal gestation were associated with the smaller number of MS offspring; linear regression test: r = –0.598, p = 0.040 and r = –0.587, p = 0.035. TOCA and AT during gestation were not significantly correlated with the number of MS offspring: r = –0.280 (p = 0.830) and r = –0.437 (p = 0.104). However, decreased TOCA during birth month of offspring was significantly associated with the smaller number of children destined to develop MS: r = +0.631, p = 0.028. Conclusions: Longer gestational exposure to SOR and more intense UVB were associated with lower risk of MS in offspring. Reduced risk of the disease was also correlated to decreased TOCA during month of offspring birth.Wprowadzenie: Wystawienie matek podczas gestacji na fizykochemiczne czynniki może wiązać się z większym ryzykiem stwardnienia rozsianego (SM) u potomstwa. Metoda: Celem badania było ustalenie, czy radiacja słoneczna (SOR), promieniowanie ultrafioletowe B (UVB), całkowite stężenie ozonu w atmosferze (TOCA) i temperatura powietrza (AT) podczas ciąży wiążą się z rozwojem SM u potomstwa. Demograficzne i diagnostyczne dane obejmujące miesiąc urodzenia 436 dzieci (M – 171, K – 265) z następowym SM zmarłych w 2007 roku otrzymano z Głównego Urzędu Statystycznego w Warszawie. Informacje o przeszłym SOR, UVB, TOCA i AT w Polsce w rozproszonych latach (1931–2007) uzyskano z Instytutu Meteorologii. Wyniki: Dłuższe wystawienie na SOR i wyższy poziom UVB podczas matczynej gestacji wykazały asocjację z mniejszą liczbą potomstwa z SM; test liniowej regresji dał następujące wyniki: r = –0,598, p = 0,040 i r = −0,587, p = 0,035; TOCA i AT w ciągu gestacji nie korelowały istotnie z liczbą potomstwa chorego na SM: r = −0,280 (p = 0,830) i r = −0,473 (p = 0,104). J ednakże z mniejszające s ię T OCA w miesiącu u rodzenia p otomstwa z SM i stotnie w iązało s ię z mniejszą liczbą dzieci, które później zachorowały na SM: r = +0,631, p = 0,028. Wnioski: Dłuższe gestacyjne wystawienie na SOR i na bardziej intensywne promieniowanie UVB wykazało asocjację z niższym ryzykiem SM u potomstwa. Zmniejszone ryzyko choroby korelowało także z niższym TOCA w miesiącu urodzenia

Relation of regional mortality and female-to-male ratio in multiple sclerosis to the past long-term meteorological factors in Poland

Background: Regional average crude or sex-adjusted mortality rates (CMR, S-AMR) and female-to-male ratio (FTMR) in multiple sclerosis (MS) may correlate to the past long-term meteorological factors (MF) in Poland. Objective: To analyse association between regional MR or FTMR in MS and the past long-term MF. Method: The study was based on death certificates of 2172 MS patients (M – 878, F – 1294) who died in Poland in the years 2004-2008. Demographic data were derived from the General Registry Office and meteorological data (1931-1970) from the Meteorological Institute. Correlational investigation was carried out using Spearman’s rank test. Results: Higher CMR in northeastern Poland was 1.45/100 000 individuals and accompanied by minimal solar insolation (SI) in December (16 h) and the lowest air temperature (AT) in January (-5.6°C). CMR was inversely correlated to mean minimal SI in December (r=-0.518; p=0.04), mean annual or January AT (r=-0.539; p=0.03; r=-0.611; p=0.01). CMR was not correlated to annual SI, degree of cloudiness, the annual number of frosty days or sum of precipitation. S-AMR in M and in F were not associated with MF. Higher FTMR (2.72) occurred in northwestern Poland with warmest AT in January (-1.4°C) and the low number of frosty days (65). Mean FTMR (1.55) correlated to annual or January AT (r=+0.638; p=0.01; r=+0.726; p=0.004). Conclusions: CMR in MS was inversely correlated in Poland to the past SI and annual or minimal AT in January. The past SI and AT might influence vitamin D3 level, immunosuppressive cytokines, immune dysregulation and higher mortality especially in northeastern Poland. Greater FTMR in MS correlated to annual or January AT and the annual number of frosty days. AT might facilitate particularly in women more frequent respiratory tract infections

Increasing occurrence of multiple sclerosis in women correlates to hygiene level

Introduction: The increasing incidence of multiple sclerosis, particularly among women in Europe and North America, has a multifactorial aetiology. Method: The aim of the current study was to ascertain the relation between the hygiene level and occurrence of multiple sclerosis in women in Poland. The study was based on a large cohort of 14,200 multiple sclerosis individuals (male – 6,106, female – 8,094) who died in the years 1981–2010 in Poland. The female to male ratio (the F:M ratio) in the multiple sclerosis group was calculated using the number of deaths per year. The rate of late mortality in infants (LMI) per 1,000 live births yearly was used as a marker of the hygiene level. A correlation analysis was carried out between the rate of LMI and the F:M ratio in the multiple sclerosis cohort in the years 1981–2010. Demographic data were obtained from the Central Statistical Office in Warsaw. Results: The F:M ratio in the multiple sclerosis group evidently increased (range 1.08–1.79) in the years 1981–2010, showing increasing occurrence of multiple sclerosis in women (p < 0.0001). A significant, strong and inverse correlation was found between the marker of the hygiene level (LMI rate) and the F:M ratio in the multiple sclerosis group over three decades: linear correlation coefficient by Pearson: r = –0.693, p < 0.0001. By contrast with this result, no correlation was established between the hygiene level marker and proportion of women to men in the general population on account of extremely low variance of the F:M ratio (0.000025). Conclusion: The improvement of the hygiene level showed association with the increasing occurrence of multiple sclerosis in women in the years 1981–2010. The higher the hygiene level was, the greater the occurrence of female multiple sclerosis in Poland

Wzrastające występowanie stwardnienia rozsianego u kobiet koreluje z poziomem higieny

Introduction: The increasing incidence of multiple sclerosis, particularly among women in Europe and North America, has a multifactorial aetiology. Method: The aim of the current study was to ascertain the relation between the hygiene level and occurrence of multiple sclerosis in women in Poland. The study was based on a large cohort of 14,200 multiple sclerosis individuals (male – 6,106, female – 8,094) who died in the years 1981–2010 in Poland. The female to male ratio (the F:M ratio) in the multiple sclerosis group was calculated using the number of deaths per year. The rate of late mortality in infants (LMI) per 1,000 live births yearly was used as a marker of the hygiene level. A correlation analysis was carried out between the rate of LMI and the F:M ratio in the multiple sclerosis cohort in the years 1981–2010. Demographic data were obtained from the Central Statistical Office in Warsaw. Results: The F:M ratio in the multiple sclerosis group evidently increased (range 1.08–1.79) in the years 1981–2010, showing increasing occurrence of multiple sclerosis in women (p < 0.0001). A significant, strong and inverse correlation was found between the marker of the hygiene level (LMI rate) and the F:M ratio in the multiple sclerosis group over three decades: linear correlation coefficient by Pearson: r = –0.693, p < 0.0001. By contrast with this result, no correlation was established between the hygiene level marker and proportion of women to men in the general population on account of extremely low variance of the F:M ratio (0.000025). Conclusion: The improvement of the hygiene level showed association with the increasing occurrence of multiple sclerosis in women in the years 1981–2010. The higher the hygiene level was, the greater the occurrence of female multiple sclerosis in Poland.Wprowadzenie: Wzrastająca zachorowalność na stwardnienie rozsiane, szczególnie u kobiet w Europie i Ameryce Północnej, ma wieloczynnikową etiologię. Metoda: Celem bieżącego badania było ustalenie relacji między poziomem higieny i występowaniem stwardnienia rozsianego u kobiet w Polsce. Badanie oparto na dużej kohorcie 14 200 chorych na stwardnienie rozsiane (mężczyźni – 6106, kobiety – 8094), którzy zmarli w latach 1981–2010 w Polsce. Wskaźnik kobiet do mężczyzn (WKM) ze stwardnieniem rozsianym obliczono na podstawie rocznej liczby zgonów. Współczynnik późnej umieralności niemowląt (PUN) na 1000 żywych urodzeń rocznie zastosowano jako miernik poziomu higieny. Wykonano badanie korelacji pomiędzy współczynnikiem PUN i WKM w stwardnieniu rozsianym w latach 1981–2010. Dane demograficzne uzyskano z Głównego Urzędu Statystycznego w Warszawie. Wyniki: Wskaźnik kobiet do mężczyzn w zbiorowości osób ze stwardnieniem rozsianym wzrósł znacząco (zasięg 1,08–1,79) w latach 1981–2010, wykazując rosnące występowanie stwardnienia rozsianego u kobiet (p < 0,0001). Stwierdzono istotną, mocną, odwróconą korelację między miernikiem poziomu higieny (współczynnikiem PUN) i WKM w stwardnieniu rozsianym w ciągu trzech dekad; współczynnik liniowej korelacji Pearsona: r = –0,693, p < 0,0001. W przeciwieństwie do tego wyniku nie ustalono korelacji między markerem poziomu higieny i proporcją kobiet do mężczyzn w ogólnej populacji ze względu na skrajnie niską wariancję WKM (0,000025). Wniosek: Poprawa poziomu higieny wykazała asocjację z wzrastającym występowaniem stwardnienia rozsianego u kobiet w latach 1981–2010. Im wyższy był poziom higieny, tym większe było występowanie stwardnienia rozsianego u kobiet w Polsce

Increasing occurrence of multiple sclerosis in women is linked with cigarette smoking

Introduction: Reasons of increasing multiple sclerosis (MS) occurrence in women are unclear, although infection with Epstein-Barr virus and smoking were taken into consideration. The current study investigates relation between smoking and increasing occurrence of MS in women. Method: The female to male ratio (FMR) in smokers of the general population was correlated to FMR in 10 272 (M – 4367, F – 5905) MS patients, who died in the years 1982–2008 in Poland. The ratio of F:M in expected MS patients, who smoked cigarettes and died over 27 years, was also correlated to FMR in smoking general population. Data concerning deceased MS assemblage was received from the Central Statistical Office and information on prevalence of smoking was obtained from the Centre of Oncology in Warsaw. Correlation test by Pearson and linear regression test were used in the study. Results: Annual FMR in 10 272 MS patients was growing in Poland from 1.12 to 1.37 over the years 1982–2008; correlation coefficient r with calendar year was 0.548, p < 0.01. Significant correlation was found between the gender-specific smoking ratio in the general population and the sex-specific ratio in MS assemblage during 27 years: r = 0.595, p = 0.003. Strong correlation was ascertained between the F:M ratio in smoking general population and expected smokers with MS, who died over 3 decades; r = 0.882, p = 0.01-7. The result corresponded to close link between the F:M ratio in MS assemblage and in expected cohort of smokers with MS: r = 0.809, p = 0.01-5. Noteworthy was significant correlation of FMR in expected MS smokers with calendar year (1982–2008): r = 0.794, p < 0.001. Results indicate that the higher was the F:M ratio in cigarette smoking general population, the more increased was the F:M ratio in MS assemblage. Conclusions: The F:M ratio in MS calculated according to year of death increased significantly over 3 decades in Poland. The increasing occurrence of MS in women showed association with F:M smoking proportion in the general population. Growing occurrence of MS in women was at least in part linked with cigarette smoking.Wprowadzenie: Przyczyny wzrastającego występowania stwardnienia rozsianego (sclerosis multiplex, SM) u kobiet nie są jasne, aczkolwiek brano pod uwagę zakażenie wirusem Epsteina-Barr i palenie papierosów. Przedstawione badanie dotyczy relacji między paleniem papierosów i rosnącą częstością SM u kobiet. Metoda: Wskaźnik K:M (WKM) wśród palaczy w ogólnej populacji skorelowano z WKM 10 272 (M – 4367, K – 5905) chorych z SM w Polsce zmarłych w latach 1982–2008. Badano również korelację między wskaźnikiem płci wśród palaczy w ogólnej populacji i wśród oczekiwanych chorych z SM, którzy palili papierosy i zmarli w ciągu 27 lat. Dane dotyczące zbiorowości z SM otrzymano z Głównego Urzędu Statystycznego, a informację o rozpowszechnieniu palenia papierosów w ogólnej populacji – z Zakładu Epidemiologii Centrum Onkologii w Warszawie. W badaniu zastosowano test Pearsona i test liniowej regresji. Wyniki: Roczny WKM 10 272 chorych zmarłych z SM w Polsce wzrósł z 1,12 do 1,37 (1982–2008); współczynnik korelacji z rokiem kalendarzowym był istotny: r = 0,548, p < 0,01. Stwierdzono znamienną korelację p omiędzy swoistym dla płci WKM wśród palących w ogólnej populacji i wskaźnikiem K:M w zbiorowości z SM w ciągu 27 lat: r = 0,595, p = 0,003. Silną korelację znaleziono między wskaźnikami K:M palaczy papierosów w ogólnej populacji i oczekiwanych chorych na SM, którzy palili papierosy: r = 0,882, p = 0,01-7. Ustalono ścisłą zależność między wskaźnikami K:M w zbiorowości SM i w kohorcie oczekiwanych chorych z SM, którzy palili papierosy: r = 0,809, p = 0,01-5. Obliczono korelację między wskaźnikiem K:M w kohorcie oczekiwanych chorych palących papierosy, którzy zmarli z SM, i kalendarzowym rokiem (1982–2008): r = 0,794, p < 0,001. Wyniki wskazują, że im większa była proporcja K do M palących papierosy w ogólnej populacji, tym liczniejszy był wskaźnik K do M w zbiorowości chorych zmarłych z SM. Wnioski: Wskaźnik K:M w SM obliczony według roku zgonu istotnie wzrósł w Polsce w ciągu trzech dekad. Rosnące występowanie SM u kobiet wykazało asocjację z proporcją K:M palących papierosy w ogólnej populacji. Wzrastające występowanie SM u kobiet przynajmniej w części wiązało się z paleniem papierosów

Niepowodzenie leczenia stwardnienia rozsianego interferonem beta: kryteria, charakterystyka i próby minimalizacji

Temat: Większa część chorych na NZSR leczonych IFN beta wykazuje korzystną modyfikację choroby. Niepowodzenie leczenia (NL) interferonem beta występuje u 7-49% chorych na NZSR w zależności od kryteriów braku odpowiedzi na terapię. Cel: Przedstawienie kryteriów, charakterystyki, predykcji braku odpowiedzi na IFN beta oraz krótki opis prób minimalizacji NL. Metoda i pacjenci: Dokonano krytycznego przeglądu 35 artykułów o przebiegu naturalnym i leczeniu IFN beta chorych na NZSR. Wyniki: Kryterium trwałego NL oparte na pogorszeniu niepełnosprawności (NP) o ‡1 st. EDSS (potwierdzonej po 6 miesiącach) u chorych na NZSR otrzymujących IFN beta przez 2 lata wykazało wysoką czu- łość (85%) w określeniu trwałego braku odpowiedzi. Przed leczeniem IFN beta niereagujący mieli niższy wskaźnik rzutów (1,4), wyższy stopień NP (2,7) i większą liczbę pokontrastowych uszkodzeń (3) w porównaniu z reagującymi (1,9, 1,8, 0); p<0,05. Trwałe NP jest bardziej prawdopodobne w ciągu 2 pierwszych lat leczenia, jeśli wystąpiło potwierdzone pogorszenie NP (‡1 st. EDSS). Utrwalone NL jest mniej prawdopodobne, jeśli występują nowe rzuty lub ‡3 nowe T2-zależne uszkodzenia. Próby minimalizacji NL polegają na właściwym doborze pacjentów, utrzymaniu leczenia objawowego, terapii objawów niepożądanych, unikaniu przerw w leczeniu, zwiększeniu dawki, obniżeniu miana przeciwciał neutralizują- cych IFN beta, terapii dodanej, zamianie IFN beta na inne leki immunomodulujące I lub II linii oraz na przeciwciała monoklonalne (natalizumab). Wnioski: Definicja trwałego NL zależy od kryteriów pogarszającej się NP. Predykcja trwałego NL może być oparta na poprzedzającym pogorszeniu NP i większej liczbie uprzednich, aktywnych, wzmacniających się uszkodzeń (Gd+). Minimalizacja NL jest złożona, nie zawsze skuteczna i powinna dążyć do eliminacji jego przyczyny