„Serce bez dymu” — rola edukacji pacjenta w ramach prewencji wtórnej chorób sercowo-naczyniowych

Background: Nicotine addiction is the strongest factor in the increase of the risk of recurrent ischaemic events. Aim: The aim of the study was to analyse the effectiveness of a smoking cessation educational programme in a population of patients hospitalised with acute myocardial infarction within the “Heart without smoke” campaign. Methods: In this study, we included 100 consecutive patients, active smokers, hospitalised with acute myocardial infarction (STEMI or NSTEMI) at the Centre for Invasive Cardiology, Angiology, and Electrotherapy in Pinczow, Poland in the period from January to December 2015 (12 months). Patients were participants in the educational campaign about tobacco addiction “Heart without smoke”. Results: At one-month follow-up observation: 61 patients had quit smoking and an additional 35 had decreased the number of cigarettes smoked per day. During six-month follow-up interview: 51 patients did not smoke cigarettes (13 had returned to smoking, three had additionally stopped smoking, one person had died). There were no statistically significant correlations between smoking cessation and gender (p = 0.4; p = 0.2), age (p = 0.8; p = 0.8) and length of prior smoking habit (p = 0.8; p = 0.5) and daily cigarette consumption before myocardial infarctions (p = 0.3; p = 0.3), one month, and six months after hospital discharge, respectively. Conclusions: Constant education of patients after myocardial infarction was an effective method for smoking cessation in over 50% of smokers six months after myocardial infarction.Wstęp: Prewencja wtórna chorób sercowo-naczyniowych obejmuje zastosowanie optymalnej farmakoterapii i modyfikację czynników ryzyka, czyli wprowadzenie zmian w zakresie diety, aktywności fizycznej oraz palenia tytoniu. Nikotynizm jest najsilniejszym czynnikiem wpływającym na wzrost ryzyka nawrotu zdarzeń niedokrwiennych u pacjentów po zawale serca. Cel: Celem pracy była ocena skuteczności programu edukacyjnego w zakresie zaprzestania palenia tytoniu w ramach kampanii edukacyjnej „Serce bez dymu” w populacji pacjentów hospitalizowanych z powodu ostrego zespołu wieńcowego. Metody: Badaniem objęto kolejnych 100 osób aktywnie palących tytoń, hospitalizowanych z powodu zawału serca (STEMI, NSTEMI) w Centrum Kardiologii Inwazyjnej, Elektroterapii i Angiologii w Pińczowie w okresie od stycznia do grudnia 2015 r. (12 miesięcy). Pacjenci byli uczestnikami kampanii edukacyjnej dotyczącej uzależnienia od tytoniu „Serce bez dymu”. Wyniki: Spośród osób włączonych do badania 80 stanowili mężczyźni. Pacjenci byli w wieku średnio 60,5 ± 8,9 roku, palili przez średnio od 34,9 ± 11,0 lat po 20,1 ± 9,9 sztuki papierosów dziennie. Po przeprowadzonej akcji edukacyjnej w wywiadzie 1-miesięcznym: 61 osób rzuciło palenie, a dodatkowe 35 osób zmniejszyło liczbę wypalanych papierosów dziennie. W wywiadzie 6-miesięcznym: 51 osób nie paliło tytoniu (13 osób powróciło do palenia, 3 dodatkowe osoby rzuciły, 1 osoba zmarła). Nie zaobserwowano istotnej statystycznie zależności rzucenia palenia od płci (p = 0,4; p = 0,2), wieku (p = 0,8; p = 0,8) oraz długości (p = 0,8; p = 0,5) i liczby wypalanych papierosów (p = 0,3; p = 0,3) w obserwacji 1- i 6-miesięcznej. Wnioski: Stała edukacja pacjentów jest skuteczną metodą zaprzestania palenia u ponad 50% osób palących tytoń w obserwacji 6-miesięcznej po zawale serca