Farmakoterapija faringitisa, sinuzitisa i otitis media

Upper respiratory tract infections (pharyngitis, sinusitis and otitis media) are common and usually self-limiting conditions, most frequently caused by viruses. Despite this, in clinical practice an antibiotic is usually prescribed. The wide use of antibiotics contributes to development of bacterial resistance, which could have a great influence on public health. Distinguishing viral and bacterial upper respiratory tract infections represents a basis for rationale use of antibiotics. Clinical criteria alone are not sufficiently accurate in patients with pharyngitis to distinguish a cause of infection. Thus positive throat culture or rapid antigen detection test are required to establish the diagnosis of streptococcal pharyngitis. The first choice treatment is phenoxymethylpenicillin. Sinusitis and otitis media are similar in terms of cause, pathogenesis and treatment. Recognizing bacterial infection on basis of symptoms is extremely hard, thus therapy is mostly empirical. Management of pediatric acute otitis media might consider observation strategy with symptomatic treatment (48-72h) for uncomplicated cases, older than 6 months of age. If the symptoms do not improve, an antibiotic treatment is prescribed. Amoxicillin is preferred as the first-choice therapy of mild-symptoms otitis media and bacterial sinuzitis. The strict diagnostic criteria and use of antibiotic only in proven/highly suspected cases could contribute to reduction of antibiotic usage and the development of bacterial resistance.Infekcije gornjeg respiratornog trakta (faringitis, sinuzitis, otitis media) su veoma česta i obično samolimitirajuća oboljenja. Najčešće su uzrokovana virusima. Uprkos tome, u kliničkoj praksi, za terapiju ovih bolesti obično se propisuju antibiotici. Široka primena antibiotika doprinosi razvoju rezistencije bakterija, što može imati velike posledice za javno zdravlje. Razlikovanje virusne i bakterijske etiologije kod infekcija gornjih respiratornih puteva predstavlja osnov za racionalnu primenu antibiotika. Kod faringitisa, klinički kriterijumi nisu pouzdani za razlikovanje uzročnika. Za dijagnozu streptokoknog faringitisa potreban je pozitivan nalaz kulture brisa ždrela ili brzog antigenskog testa. Lek prvog izbora je fenoksimetilpenicilin. Sinuzitis i otitis media slični su po uzročnicima, patogenezi i terapiji. Prepoznavanje bakterijske infekcije na osnovu simptoma kod obe bolesti je izuzetno teško, pa je terapija uglavnom empirijska. Terapija akutnog otitisa media u dece starije od 6 meseci sa nekomplikovanom bolešću može početi praćenjem simptoma tokom 48-72 h, uz primenu simptomatske terapije. U slučaju da se simptomi ne umanje, uvodi se antibiotik. U lečenju akutnog otitisa media i bakterijskog sinuzitisa sa umerenim simptomima lek izbora je amoksicilin. Striktni dijagnostički kriterijumi i primena antibiotika samo u potvrđenim/visoko suspektnim bakterijskim infekcijama mogu doprineti smanjenju primene antibiotika i razvoja bakterijske rezistencije

Anabolički steroidni i peptidni hormoni kao doping u sportu

The use of hormones with anabolic action is present in competitive and amateur sports. World and Serbian anti-doping agencies forbid the use of anabolic hormones of steroid (testosterone and anabolic-androgenic steroids) and peptid structure (growth hormone, insulin-like growth factors, gonadotropins and insulin). In this article we review the pharmacologic actions, clinical uses and the characteristics of use and detection of these hormones as doping agents, with particular attention on side effects and health risks that might follow their misuse.Primena hormona sa anaboličkim efektom veoma je zastupljena u takmičarskom i rekreativnom sportu. Svetska i nacionalna anti-doping agencija zabranjuju upotrebu anaboličkih hormona steroidne (testosterona i anaboličko-androgenih steroida) i peptidne strukture (hormona rasta, insulinu-sličnih faktora rasta, gonadotropina i insulina). U ovom radu dat je pregled farmakoloških dejstava, kliničke primene i karakteristika primene, kao i detekcije ovih hormona kao dopinga u sportu, sa posebnim akcentom na neželjene efekte i zdravstvene rizike koji se pri tom mogu javiti

Savremeni terapijski principi borbe protiv hipertenzije

Hypertension is the major modifiable cardiovascular (CV) disease risk factor. Despite the availability of numerous efficacious and safe medications and non-pharmacological measures, rates of blood pressure (BP) adequate control in hypertensive patients are not satisfactory, both in Serbia and in the world. Lifestyle adjustments (dietary sodium limitation, weight reduction, healthy diet, regular physical activity, alcohol consumption moderation and smoking cessation) remain the basic component of successful hypertension treatment and lowering overall CV risk. First-line antihypertensive agents are angiotensin- converting enzyme inhibitors or angiotensin receptor blockers, calcium channel blockers, thiazide/thiazide-like diuretics, and β-blockers (the latter are first-line agents only in presence of a compelling comorbidity). These classes of antihypertensives have an advantage over others because, in addition to lowering BP, they have been shown to reduce the risk of major CV events (myocardial infarction and/or stroke) and death in hypertensive patients. Majority of the latest guidelines give primacy to the combination of antihypertensive agents from the very beginning of treatment for most patients. By combining drugs that target different mechanisms involved in BP regulation, greater efficacy and/or improved tolerability may be achieved, due to additive or synergistic interaction between components. Utilization of single-pill containing two or more antihypertensive agents enables improving patient adherence. Second line antihypertensive agents (mineralocorticoid receptor antagonists, centrally acting agents, α-blockers, vasodilators and other classes of diuretics) are added when satisfactory BP control cannot be achieved with first-line drugs combinations or when comorbidities favor their use. Device-based treatments (e.g. renal denervation) are reserved for treatment of pharmacologically intractable hypertension.Hipertenzija je glavni faktor rizika za kardiovaskularne (KV) bolesti na koji se može uticati. Uprkos dostupnosti mnogih efikasnih i bezbednih lekova i nefarmakoloških mera, stope adekvatne kontrole krvnog pritiska (KP) u hipertoničara nisu zadovoljavajuće, kako u Srbiji tako i u svetu. Prilagođavanje životnih navika (ograničenje unosa natrijuma, smanjenje telesne mase, zdrava ishrana, redovna fizička aktivnost, umerenost u konzumiranju alkohola i prestanak pušenja) ostaje osnovna komponenta uspešnog lečenja hipertenzije i smanjenja ukupnog KV rizika. Antihipertenzivi prve linije su inhibitori angiotenzin-konvertujućeg enzima ili blokatori angiotenzinskih receptora, blokatori kalcijumovih kanala, tiazidni/tiazidima slični diuretici i β-blokatori (smatraju se lekovima prve linije samo kada postoje komorbiditeti u kojima su β-blokatori indikovani). Ove klase antihipertenziva imaju prednost u odnosu na druge jer, osim što snižavaju KP, dokazano smanjuju rizik od KV događaja (infarkta miokarda i/ili mozga) i smrti kod hipertoničara. Većina aktuelnih smernica daje primat kombinaciji antihipertenziva od samog početka lečenja kod većine pacijenata. Kombinovanjem lekova usmerenih na različite mehanizme uključene u regulaciju KP mogu se postići veća efikasnost i/ili bolja podnošljivost terapije, zbog aditivne ili sinergističke interakcije između komponenti. Primena fiksne kombinacije koja sadrži dva ili više antihipertenziva poboljšava adherencu pacijenta. Antihipertenzivi druge linije (antagonisti mineralokortikoidnih receptora, centralno delujući antihipertenzivi, α-blokatori, vazodilatatori i druge klase diuretika) dodaju se kada se kombinacijama lekova prve linije ne može postići zadovoljavajuća kontrola KP ili kada komorbiditeti favorizuju njihovu upotrebu. Različite intervencije (npr. renalna denervacija) rezervisane su za pacijente u kojih se hipertenzija ne može kontrolisati lekovima.VIII Kongres farmaceuta Srbije sa međunarodnim učešćem, 12-15.10.2022. Beogra

EMOTICONS

“Emoticon (“icon mood“) is used in Instant Messaging. Nowadays it is unthinkable to write messages without emoticons whose function is to display the mood or facial expression of sender. Emotion is often used to alert recipients of the message to the real meaning of the message and may improve interpretation of plain text. Emoticons help compensate for the nonverbal aspect of communication in the virtual world of instant messages. This paper reviews styles that are now in use in the world, the history of origin of emoticons and their property rights

EMOTICONS

“Emoticon (“icon mood“) is used in Instant Messaging. Nowadays it is unthinkable to write messages without emoticons whose function is to display the mood or facial expression of sender. Emotion is often used to alert recipients of the message to the real meaning of the message and may improve interpretation of plain text. Emoticons help compensate for the nonverbal aspect of communication in the virtual world of instant messages. This paper reviews styles that are now in use in the world, the history of origin of emoticons and their property rights

Matematički softver u nastavi matematike u hrvatskim školama – pregled GeoGebre i Geometer\u27s Sketchpada

This paper explores the benefits and possible problems that may be encountered in mathematical classrooms using mathematical software. In addition to exploring different types of mathematical software, the paper also focuses on two mathematical tools which have been translated into Croatian and are in widespread use in Croatian mathematics classrooms. The advantages and disadvantages of both tools are reviewed, along with the software\u27s capabilities, from the viewpoints of both foreign and Croatian scientists who researched the effect that such tools had on mathematics students. Lastly, a comparison between the two mathematical tools in use in the Republic of Croatia is presented, featuring both technical details as well as purely practical ones.Ovaj rad istražuje korisnost i moguće probleme s kojima bi se nastavnici mogli susresti u matematičkim učionicama koje upotrebljavaju matematički softver. Nakon kratkoga pregleda raznih tipova matematičkoga softvera rad se koncentrira na dva matematička alata koji su prevedeni na hrvatski jezik i koji su u upotrebi u hrvatskim matematičkim učionicama. Navedene su prednosti i nedostaci ovih programa kao i njihove mogućnosti sa stajališta hrvatskih, ali i stranih znanstvenika koji su istraživali utjecaj tih programa na učenike i studente. Također je dana usporedba između dva matematička programa koji se koriste u Republici Hrvatskoj, a koja se odnosi na tehničke, ali i na praktične detalje

Nespecifični uzročnici spolno-prenosivih bolesti u Brodsko-posavskoj županiji u 2005. godini

Tijekom 2005. godine Služba za mikrobiologiju Zavoda za javno zdravstvo Brodsko-posavske županije zaprimila je 3205 obrisaka urogenitalnog trakta (2799 obrisaka cerviksa i 406 obrisaka uretre) u svrhu dokazivanja prisutnosti mikroorganizama Chlamydia trachomatis i mikroorganizama iz porodice Mycoplasmataceae, tj. rodova Mycoplasma (vrsta M. hominis) i Ureaplasma (vrsta U. urealyticum).           C. trachomatis uzročnik je negonokoknog uretritisa kod muškaraca te uretritisa i češće cervicitisa kod žena. U 25% muškaraca infekcija ovim patogenom prolazi asimptomatski, dok se kod žena taj postotak kreće oko 30-40%. Komplikacije neliječene infekcije su kronični uretritis i/ili prostatitis kod muškaraca, salpingitis, perihepatitis, ektopične trudnoće i sterilitet kod žena, te inkluzijski konjuktivitis i intersticijalna pneumonija kod novorođenčadi koja se zaraze tijekom prolaska kroz inficirani porođajni kanal

Nespecifični uzročnici spolno-prenosivih bolesti u Brodsko-posavskoj županiji u 2005. godini

Tijekom 2005. godine Služba za mikrobiologiju Zavoda za javno zdravstvo Brodsko-posavske županije zaprimila je 3205 obrisaka urogenitalnog trakta (2799 obrisaka cerviksa i 406 obrisaka uretre) u svrhu dokazivanja prisutnosti mikroorganizama Chlamydia trachomatis i mikroorganizama iz porodice Mycoplasmataceae, tj. rodova Mycoplasma (vrsta M. hominis) i Ureaplasma (vrsta U. urealyticum).           C. trachomatis uzročnik je negonokoknog uretritisa kod muškaraca te uretritisa i češće cervicitisa kod žena. U 25% muškaraca infekcija ovim patogenom prolazi asimptomatski, dok se kod žena taj postotak kreće oko 30-40%. Komplikacije neliječene infekcije su kronični uretritis i/ili prostatitis kod muškaraca, salpingitis, perihepatitis, ektopične trudnoće i sterilitet kod žena, te inkluzijski konjuktivitis i intersticijalna pneumonija kod novorođenčadi koja se zaraze tijekom prolaska kroz inficirani porođajni kanal