Cardiovascular biomarkers in chronic kidney disease

Przewlekła choroba nerek (CKD) jest istotnym problemem zdrowia publicznego na całym świecie. Wysoka zachorowalność na choroby układu sercowo-naczyniowego (CVD) i wysoka śmiertelność pacjentów ze współistniejącą CKD, szczególnie w jej zaawansowanych stadiach, uzasadniają potrzebę stratyfikacji ryzyka sercowo-naczyniowego w tej populacji chorych. Znane czynniki ryzyka, takie jak przewlekły stan zapalny, stres oksydacyjny, niedokrwistość czy zaburzenia mineralne i kostne, w znacznym stopniu przyczyniają się do dużej częstości występowania powikłań sercowo-naczyniowych u chorych z CKD. Biomarkery metaboliczne związane z tymi czynnikami ryzyka mogą mieć istotne znaczenie w przewidywaniu rozwoju CVD. Precyzyjna ocena ryzyka sercowo-naczyniowego na wczesnym etapie mogłaby ułatwić podjęcie decyzji o agresywnym postępowaniu u wybranych pacjentów w celu zmniejszenia częstości powikłań. W artykule omówiono epidemiologię CKD i CVD, mechanizmy zwapnienia naczyń, jak również możliwości wykorzystania biomarkerów w ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego u pacjentów z CKD.  Chronic kidney disease (CKD) is a growing public health problem worldwide. The high incidence of cardiovascular diseases (CVD) and high mortality rates in patients with CKD, particularly in advanced stages, bring a rationale for better risk stratification in this population. Known risk factors such as inflammation, oxidative stress, anemia, and bone mineral disorders contribute by large to the high incidence of cardiovascular complications diagnosed in patients with CKD. Metabolic biomarkers related to these events might be valuable in predicting CVD. The accurate assessment of cardiovascular risk at an early stage could facilitate more aggressive and better tailored treatment of selected patients in order to reduce event rates. In this review, we discuss the epidemiology of CKD and CVD, the mechanisms of vascular calcification, as well as established and emerging laboratory biomarkers for the cardiovascular risk assessment in CKD

Wyzwania wczesnej diagnostyki szpiczaka plazmocytowego – algorytm diagnostyczny

Inicjatywy wczesnej diagnostyki onkologicznej podejmowane w różnych krajach mają na celu skrócenie czasu pomiędzy pojawieniem się pierwszych objawów a rozpoznaniem nowotworu. Chorzy na szpiczaka plazmocytowego mają najdłuższy, spośród wszystkich pac- jentów z najczęściej występującymi nowotworami, czas oczekiwania od zgłoszenia pierwszych objawów do rozpoznania. W efekcie prowadzi to do rozpoznawania choroby w zaawansowanym stadium i większej liczby powikłań, w tym trwałych uszkodzeń narządowych i gorszej odpowiedzi na leczenie. Powodem opóźnień diagnostycznych jest niska swoistość objawów szpiczaka. W wielu przypadkach na chorobę zapadają osoby starsze, u których choroby współistniejące mogą utrudniać rozpoznanie. Ponadto, ważną rolę odgrywa- ją bariery wczesnej diagnostyki związane z pacjentami, lekarzami i systemem opieki zdrowotnej. Aktualnie brak jest danych dotyczą- cych czasu trwania procesu diagnostycznego w Polsce. Wobec znacznego zaawansowania choroby i licznych powikłań stwierdzanych w okresie rozpoznania szpiczaka u chorych w Polsce można założyć, że istnieje duża przestrzeń do skrócenia ścieżki diagnostycznej. Pierwszym etapem jest edukacja lekarzy na temat charakterystycznych i nietypowych dla szpiczaka objawów oraz wartości testów diagnostycznych. Aby przyspieszyć ścieżkę diagnostyczną i zracjonalizować nakłady diagnostyczne przez stopniowe wykorzystywanie kolejnych zasobów w coraz mniejszych grupach osób, u których podejrzewa się zachorowanie, stworzono kalkulator diagnostyczny. Algorytm oparty o profil objawów i wyniki testów diagnostycznych polskich pacjentów może okazać się skutecznym narzędziem ułat- wiającym lekarzom rodzinnym identyfikację i kierowanie chorych na konsultację hematologiczną. Poszerzenie panelu badań gwaran- towanych o immunofiksację, wykonywaną w wyselekcjonowanej w ramach algorytmu diagnostycznego grupie osób, byłoby istotnym uzupełnieniem możliwości stawiania wstępnego rozpoznania choroby na poziomie podstawowej opieki zdrowotnej

A Stepwise Screening Protocol for Multiple Myeloma

Background: Monoclonal gammopathies and multiple myeloma should be screened in the primary care setting. Methods: The screening strategy consisted of an initial interview supported with the analysis of basic laboratory test results and the increasing laboratory workload in the following steps was developed based on characteristics of patients with multiple myeloma. Results: The developed 3-step screening protocol includes evaluation of myeloma-related bone disease, two renal function markers, and three hematologic markers. In the second step, the erythrocyte sedimentation rate (ESR) and the level of C-reactive protein (CRP) were cross-tabulated to identify persons qualifying for confirmation of the presence of monoclonal component. Patients with diagnosed monoclonal gammopathy should be referred to a specialized center to confirm the diagnosis. The screening protocol testing identified 900 patients with increased ESR and normal level of CRP and 94 of them (10.4%) had positive immunofixation. Conclusions: The proposed screening strategy resulted in an efficient diagnosis of monoclonal gammopathy. The stepwise approach rationalized the diagnostic workload and cost of screening. The protocol would support primary care physicians, standardizing the knowledge about the clinical manifestation of multiple myeloma and the method of evaluation of symptoms and diagnostic test results