4 research outputs found
Próba zastosowania w badaniach literackich uogólnionej koncepcji "możliwych światów"
Celem pracy jest wskazanie pewnych możliwości poznawczych związanych z zastosowaniem
koncepcji przestrzeni logicznej oraz „Światów możliwych” dla analizy fikcji literackiej.
„Świat możliwy” jest tu pojęty zgodnie z sugestiami Carnapa jako możliwy stan rzeczy,
a także Motague'a jako kontekst użycia dla danego języka. Przez przestrzeń logiczną rozumie
się, zgodnie z twierdzeniem B. Wolniewicza, zbiór możliwych światów generowanych przez dany
tekst literacki.
W pracy wskazuje się na przydatność wspomnianych pojęć dla rozpatrzenia stosunku świata
przedstawionego do świata realnego zarówno pod względem jakości obrazowania jak i założonej
jego struktury intencjonalnej. Wprowadzono tu jako pomocną rozmytą funkcję przynależności h.
Zwraca się również uwagę na momenty generyczne „możliwych światów” literackiej kreacji sygnowane
przez określone gry językowe. W tym kontekście zostają przywołane nazwiska Wittgensteina
i J. Hintikki. Zostaje zasugerowana możliwość zastosowania pojęcia semantycznego „modelu
urnowego” Rantali dla opisania opartej na modalnościach narracji L. Buczkowskiego oraz suponowanego
świata utworów Parnickiego.
Na zakończenie stwierdza się, że uwagi te są jedynie sygnałem ukazującym nowy trakt dla
badań nad literacką semantyką
Kilka uwag o „Doktorze Faustusie” Tomasza Manna przyczynek do rozważań o faktach muzycznych w literaturze
Praca niniejsza składa się ze wstępu, dwóch podstawowych części i dopełnienia.
We wstępie wspomniano o genezie pracy i trudnościach związanych z badaniami pogranicza
dwóch sztuk oraz ustalono pojęcie i zakres terminu „fakt muzyczny”. „Fakt muzyczny” oznacza
tu wszelkie zjawisko muzyczne, fakt z dziejów muzyki, pojęcie muzykologiczne oraz wrażenie
wywołane przez określony utwór muzyczny — jeżeli wspomniane tu zdarzenia, przedmioty, pojęcia
i procesy stały się w jakikolwiek sposób elementem dzieła literackiego.
Treścią części pierwszej pracy jest wyodrębnienie i przegląd potencjalnych stanowisk, możliwych
do zajęcia przez badaczy literatury i muzyki.
Wyodrębniono trzy zasadnicze stanowiska:
1. Badania związków strukturalnych;
2. Badanie funkcji w aspekcie autonomicznym i heteronicznym;
3. Badanie związków zewnętrznych, inspiracji.
Pierwsze stanowisko zasadza się na badaniach metastrukturalnych przy maksymalnym sprecyzowaniu
i sformalizowaniu przedmiotu badania i toku badawczego. Będzie to swoista analiza
porównawcza struktury utworu muzycznego i literackiego. Zwrócono uwagę na możliwość zastosowania
tu ogólnego aparatu pojęciowego logiki matematycznej, teorii informacji i cybernetyki.
Badanie funkcji spełnianych przez „fakt muzyczny”, istniejący w dziele literackim w ten
lub inny sposób, można prowadzić, jak się wydaje, w dwóch zasadniczych kierunkach. Po pierwsze
jako analizę opartą na założeniach ogólnej teorii znaku, po drugie na przykładzie konkretnego
utworu literackiego — jako analizę funkcjonalną wielorako pojmowaną. Funkcje spełniane przez
fakt muzyczny zależeć będą od aktualnie przypisywanych mu właściwości i od tego, do jakiej
warstwy utworu literackiego będziemy go odnosić.
Trzecie możliwe do zajęcia stanowisko polega na wykrywaniu i badaniu relacji istniejących
między różnymi .,„faktami muzycznymi” wcielonymi w utwór literacki a szeroko pojętym kontekstem
społecznym ich genezy, trwania i przekształceń w rzeczywistości pozaliterackiej.
Wyodrębnione tu postawy badawcze nie występują na ogół w postaci czystej.
Część druga pracy wypełniona jest rozważaniami na temat niektórych funkcji spełnionych
przez fakty muzyczne w Doktorze Faustusie, a także uwagami o muzycznej strukturze tej powieści.
Mowa jest o różnych przejawach kontrapunktu, który uwzględniając pewną licencję semantyczną, uzewnętrznia się raz w spięciach czasowych (retrospekcyjny czas narracji, przeciwbieżny mu
czas fabularny i pozapowieściowy czas historyczny), to znów w zderzeniach i kontrastach treściowo-
fabularnych, czy też objawia się interwałami spięć w sferze generalnej interpretacji utworu,
jego wymowy filozoficznej i ideowej.
Na podobnej zasadzie mówi się o harmonii i enharmonii, która stanowi jakby formalny
aspekt wieloznaczności i symbolizmu treściowego. Wyróżniono tu przetworzenia enharmoniczne
proste i uwikłane i określono ich specyfikę, a także stopień przyjętej licencji semantycznej. Wskazano
również na możliwość ujęcia w kategoriach kompozytorskich pewnych zabiegów autorskich,
jak np. procesu racjonalizacji i uprawdopodobnienia psychologicznego fenomenu genialności.
Zwrócono także uwagę na sprawę symbolizmu muzycznego i nawarstwień problematyki muzycznej.
Dzieło Manna zyskało tu ogólną interpretację uwzględniającą stosunek Manna do muzyki i konfliktów
współczesnego świata. Dzieło to przez swą wielostronną wymowę i tragizm stało się artystycznym
wcieleniem idei antynomiczności i nieustannej niedookreśloności naszego czasu. Jest
konstrukcją otwartą, która nie może i nie powinna być skończona, chyba że na zasadzie gestu
poety — świadomie przyjętej metafory. W tym też symbolizmie i niedookreśloności znajduje swe
uzasadnienie dołączone do pracy uzupełnienie jako swobodnie pojęta część trzecia: cytowany
wiersz A. Słuckiego pt. Leverkühn (oraz słowa J. Przybosia o metaforze)
Yellow lupine gene encoding stearoyl-ACP desaturase - organization, expression and potential application.
A gene for the Δturase specific to stearoyl-ACP (acyl carrier protein) was identified from yellow lupine (Lupinus luteus) cDNA and genomic libraries through the differential display method. The desaturase transcript appears in plants infected with Bradyrhizobium sp. (Lupinus) as revealed by Northern hybridization, RT-PCR and expression of β-glucuronidase under the desaturase promoter. A small amount of desaturase transcript was also detected in uninfected plants, which suggests that the gene does not belong to the strict nodule-specific sequences. The desaturase provides unsaturated fatty acids for additional cell membrane synthesis. During nodule and symbiosome development a peribacteroid membrane is formed and the requirement for membrane surface increases, thus the level of desaturase expression is also higher. Transgenic plants of Nicotiana tabacum with overexpression of the full-length lupine stearoyl-ACP desaturase sequence were obtained. They revealed higher content of unsaturated fatty acids (especially oleic acid) in comparison with control plants