Przemysł 4.0 i sztuczna inteligencja: szansa czy zagrożenie dla realizacji koncepcji zrównoważonego i trwałego rozwoju?

W opracowaniu podjęto problematykę odnotowywanych zmian w przemyśle w kontekście następujących czterech rewolucji przemysłowych. Ostatnia z nich związana jest z tzw. przemysłem 4.0, który wyraża się w następujących, zasadniczych jego składowych, tj.: systemach cyberfizycznych, Internecie rzeczy, Internecie usług, a także w tzw. inteligentnych fabrykach. Ważnym wyrazem dokonujących się zmian w przemyśle jest wyłaniającą się dziedzina, która w swym nurcie teoretycznym łączy zagadnienia informatyki, matematyki, neurofizjologii, elektroniki, jak również psychologii, antropologii i filozofii, zaś w nurcie doświadczalnym jest ona traktowana jako gałąź informatyki – czyli tzw. sztuczna inteligencja. Celem podjętych badań jest próba odpowiedzi autorki opracowania na tytułowe pytanie zawarte w niniejszej pracy, z uwzględnieniem możliwie holistycznego spojrzenia na tę problematykę w kontekście kapitałów składowych zrównoważonego i trwałego rozwoju. Ważnym założeniem jest, aby dokonujący się postęp był realizowany nie tylko z punktu widzenia zwiększania szeroko rozumianych możliwości – jak to ma miejsce dotychczas – lecz maksymalizacji korzyści o charakterze przyrodniczym, społecznym i ekonomicznym.This paper discusses the problems connected with visible changes in industry in the context of the consequent four industrial revolutions. The last one is associated with “industry 4.0”, which in turn manifests in the presence of the following constitutive parts (systems): cyber physical systems, the Internet of Things, the Internet of Services and intelligent factories. Another important factor of the ongoing changes is the appearance of a new branch, which tries to comprise in its theoretical divagations the problems discussed in IT, mathematics, neurophysiology, electronics, psychology, anthropology and philosophy. In the experimental area this realm, in turn, is treated as a branch of IT. All these constituents can be defined as artificial intelligence.The aim of this research is an attempt to answer the question posed in the title of the article, taking into consideration the potentially most holistic approach to these problems in the context of sustainable development of the constituent capitals taking into consideration not only the increasing of opportunities but maximizing the benefits in the natural, social and economic spheres

Science and philosophy of sustainable development

W artykule podjęto próbę poszukiwania odpowiedzi na następujące pytania badawcze: jaka ma być nauka, na czym winna być oparta i jakie związki muszą zachodzić, aby nauka mogła służyć wdrożeniu w życie idei zrównoważonego rozwoju? Celem publikacji jest zatem próba poszukiwania odpowiedzi na tak sformułowane pytania badawcze, dotyczące relacji: nauka a filozofia zrównoważonego rozwoju. W tym zakresie autorka dokonała przeglądu literatury z tematyki szeroko pojmowanej nauki i jej składowych, a także zaprezentowała autorskie opracowanie – na bazie filozofii – jej trzech fundamentów, wyrażających piękno nauki. Te fundamenty to: prawda, dobro i mądrość. W publikacji zaprezentowano rozwój myśli naukowej, dotyczący pojmowania zrównoważonego rozwoju na podstawie krajowej i zagranicznej literatury przedmiotu, co dało możliwość ewolucyjnego ujęcia kontekstu refleksji naukowej w tej problematyce: – od pojmowania zrównoważonego rozwoju jako odnoszącego się do wzrostu gospodarczego, wspieranego przez środowisko przyrodnicze i społeczne; – poprzez uznanie go za taki rozwój gospodarczy, który jest pożądany społecznie, uzasadniony ekonomicznie i dopuszczalny ekologicznie; – aż po uznanie potrzeby realizacji rozwoju wykraczającego poza dotychczasowe ramy odniesienia w kierunku tworzenia nowego modelu gospodarki, opartej na wiedzy i innowacyjności, gdzie rodzi się nowa jakość kapitału ludzkiego jako siły sprawczej zharmonizowanego podnoszenia jakości życia we wszystkich sferach bytu i działania ludzkiego. To jednak wymaga upowszechniania holistycznego, interdyscyplinarnego myślenia o rozwoju, w którym przestrzenie bytu i działania ludzkiego współistnieją, będąc ze sobą sprzężone, gdzie proces decyzyjny podlega wielu kryteriom wyboru, przy czym ekonomiczność jest jedynie środkiem realizacji celów rozwojowych, a nie celem samym w sobie. Przyjmując tezę o naukowo-ideowym kontekście filozofii zrównoważonego rozwoju, przedstawiono zatem założenia jej paradygmatu, podkreślając znaczenie zarządzania (a nie tylko rządzenia) na rzecz wcielania w życie idei zrównoważonego rozwoju.The article presents an attempt to search for answers to the following research questions: what should science be like, what should it be based on and what necessary connections must exist in science so that it could help to implement the idea of sustainable development? Hence, the main goal of the publication is also an attempt to find answers for the above posed research questions concerning the dependence between science and the concept of sustainable development. As far as the above-mentioned problems are concerned, the author has reviewed the subject literature concerning the essence of science and its constituent elements presenting at the same time a unique philosophical approach depending on depicting three philosophical fundamentals of science, namely: truth, good and wisdom. The publication also presents the development of scientific thinking concerning the way in which the concept of sustainable development is perceived in the domestic and foreign literature of the subject. Such an approach in turn has made it possible to depict the evolutionary aspect of the context of scientific reflection on this problem. This evolutionary approach seems to be composed of three stages: – Understanding the idea of sustainable development as referring to economic growth supported by the natural and social environment. – Acknowledging sustainable development as that which is accepted by the society, economically justified and ecologically approved. – Acknowledging the need to implement the concept of development going beyond the contemporary points of reference in the direction of creating a new model of economy based on knowledge and innovativeness, where a new quality of human capital as a motive power of harmonious improvement of life quality in all spheres of existence and human acting is born. It nevertheless requires promulgating holistic, interdisciplinary thinking on development in which the spheres of existence and activity coexist dependently, where the decision process is based on many choice criteria and cost effectiveness is solely a means of implementing development goals, not a goal in itself. On the other hand, the acceptance of the thesis of scientific and ideational context of the philosophy of sustainable development has led to presenting the assumptions of its paradigm, underlying at the same time the salient meaning of management (and not only of governing) in putting the idea of sustainable development into practice

Ekonomia umiaru – w kierunku zrównoważonego rozwoju

The article describes attempts at implementation of the idea of sustainable development in the world economy of the 21st century. The presented research is theoretical. The aim of the study is to set economics of moderation as a theory in the evolution of economic thought. The problem of sustainable development in the world economy has been depicted in relation to ongoing environmental, social and economic changes, pointing to the negative effects of the implementation of the current consumption model of contemporary economies. “Economics of moderation” is a new, unique approach to the theory of economics forming some kind of theoretical basis to the practical implementation of a real development restoring the right understanding of intergenerational harmony and justice. In the research work, an analysis of the literature on the subject, both domestic and foreign, was used within the scope of research methods of social sciences in the field of analysis and criticism of literature, as well as analysis and logical construction.W artykule podjęty został problem realizacji zrównoważonego rozwoju w gospodarce światowej XXI wieku. Przedstawiona praca ma charakter teoretyczny. Celem publikacji jest przedstawienie ekonomii umiaru jako teorii w kontekście ewolucji myśli ekonomicznej w głównym nurcie ekonomii rozwoju. Zagadnienie to zostało ukazane w relacji do postępujących zmian środowiskowych, społecznych i ekonomicznych, ze wskazaniem na negatywne skutki realizacji obowiązującego konsumpcyjnego modelu współczesnych gospodarek. „Ekonomia umiaru” to swoiste nowe spojrzenie na teorię ekonomii, która daje podstawy teoretyczne do przejścia w rzeczywistą, praktyczną realizację rozwoju, przywracającego właściwe pojmowanie ładu i sprawiedliwości międzypokoleniowej. Na potrzeby realizacji niniejszych badań wykorzystano analizę literatury przedmiotu zarówno krajowej, jak i zagranicznej w obrębie metod badawczych nauk społecznych z zakresu analizy i krytyki piśmiennictwa, a także analizy i konstrukcji logicznej

Managing an organization in times of crisis - empirical research upon Polish enterprises during global economic crisis from the beginning of 21st century

The publication presents the problem of managing an organization during its critical periods. Various kinds of management have been distinguished, including change management, with consideration given to selected models of changes in an enterprise, crisis management included, among others. The paper presents and analyzes findings of the research carried out by various research centres, both Polish and foreign ones, with regards to enterprise sectors in Poland by their size classes, namely the SME sector and the large enterprise sector. In the synthetic representation, the author presents changes in the activities of enterprises during the global economic crisis as indicated by entrepreneurs, and undertaken strategic ventures with the indication of occurring tendencies in their functioning and adopted financial and investment strategies

Konsekwencje ekonomiczne i społeczne integracji Polski z Unią Europejską dla funkcjonowania i rozwoju MŚP w kraju praca doktorska /

Zawiera bibliogr.

Технологическое продвижение предприятий сектора MŚP в Польше

W publikacji Zaawansowanie technologiczne przedsiębiorstw sektora MŚP w Polsce przedstawiono zarys problemu dotyczący potencjału i konkurencyjności technologicznej w organizacji oraz dokonano zestawienia danych statystycznych przedsiębiorstw sektora MŚP w Polsce na tle wybranych krajów Unii Europejskiej (UE), odnoszących się do ich poziomu nowoczesności technologicznej. Artykuł ma charakter poznawczo-syntetyzujący, którego ideą jest wskazanie na sytuację przedsiębiorstw sektora MŚP wysokich technologii w Polsce w odniesieniu do takich przedsiębiorstw w wybranych krajach UE.The publication entitled The advancement of technology in SMEs sector in Poland presents an outline of the problem concerning potential and technological competitiveness of the organization. Also a juxtaposition of statistical data concerning the Polish SME sector enterprises and some chosen EU countries has been made. This juxtaposition refers mainly to their technological modernity level. The cognitive aim of the article is to point to the situation of technologically advanced SME in Poland comparing them to the enterprises of the same sector operating in some chosen countries in the European Union

The essence of entrepreneurship and its functions. Personalistic foundation in the light of holism

W publikacji podjęto tematykę przedsiębiorczości w wymiarze teoretycznym. Artykuł opracowano na podstawie metody szeroko zakrojonej analizy i krytyki piśmiennictwa, a jako cel pracy wskazano na próbę uchwycenia istoty przedsiębiorczości oraz spojrzenia na nią przez pryzmat jej funkcji. Sformułowane zostały dwa pytania badawcze, na które poszukiwano odpowiedzi. Wartością dodaną tej pracy jest ukazanie perspektywy holistycznego podejścia do przedsiębiorczości, opartej na zachowaniu spójności ontologiczno-ontycznej, odnoszącej się do zagadnień antropologii filozoficznej, dla której – w tym ujęciu fundamentem – jest personalizm. Przyjęcie perspektywy holistycznej, opartej na fundamencie personalistycznym, podyktowane było podstawowymi założeniami tego nurtu współczesnej filozofii, gdzie centrum zainteresowań stanowi całokształt zagadnień związanych z miejscem i rolą osoby w otaczającym świecie, a także stosunku człowieka do jego wytworów, dzieł, które mogą stanowić efekt działań przedsiębiorczych. Tak przyjęta perspektywa badawcza – zdaniem autorki – pozwala na zapewnienie rozwoju trzech bazowych kategorii wartości, których znaczenie dla realizacji przedsiębiorczości jest niepodważalne. Są to wartości:− związane z rozwojem osobistym jednostki – przedsiębiorczego człowieka,− mające swe odzwierciedlenie w relacjach społecznych i gospodarczych, a także− o charakterze mieszanym.Podjęte rozważania teoretyczne pozwoliły na opracowanie modelowego ujęcia holistycznego podejścia do przedsiębiorczości, który stanowi autorski, twórczy wyraz refleksji naukowej, ze wskazaniem na nowe odkrycie funkcji przedsiębiorczości w duchu personalizmu, jako: funkcji personalistycznej, przedsiębiorcy-personalisty, czynności menedżerskich w wymiarze personalistyczno-fenomenologicznym oraz jako funkcji rynku, opartej na personalizmie ekonomicznym.The publication shows problems connected with entrepreneurship in their theoretical dimension. It has been worked out on the basis of a wide critical analysis of the academic literature. The aim of this scientific work is an attempt to capture the essence of entrepreneurship and to look at entrepreneurship from the perspective of its functions.Two research questions have been posed, and the answers to them have been looked for. A kind of added value to this particular work is an attempt to show the holistic approach to entrepreneurship which is based on preserving the noumenal and the ontological congruency. This perspective refers to the problems of philosophical anthropology, the foundation of which is personalism. The adoption of a holistic perspective, based on a personalistic foundation, was dictated by the basic assumptions of this current form of modern philosophy, where the centre of interest are issues related to the place and role of a person in the surrounding world, as well as man’s attitude to his products, and works that can be the result of entrepreneurial activities. The research perspective presented in this way enables, according to the author, to ensure the development of three basic categories of values, the importance of which is indisputable in the implementation of entrepreneurship ideas. These are the values:− related to the personal development of an individual – an entrepreneurial person,− reflected in social and economic relations, and also− of a mixed nature.The theoretical divagations have also made it possible to work out the model of a holistic perspective of an approach to entrepreneurship which constitutes the unique, creative way of scientific reflection pointing out to the discovery of the entrepreneurship functions perceived as: personalistic function, personalistic entrepreneur, managerial activities seen as personalistic and phenomenological as well as a market function based on economic personalism

Konsekwencje ekonomiczne i społeczne integracji Polski z Unią Europejską dla funkcjonowania i rozwoju MŚP w kraju

Tyt. z ekranu tytułowego.Promotor: Ryszard Borowiecki.Niepublikowana praca doktorska.Praca doktorska. Akademia Ekonomiczna (Kraków). Wydział Zarządzania, 2007.Zawiera bibliogr