23 research outputs found
Badania epidemiologiczne w pracach młodych naukowców: zasady dobrej praktyki publikacyjnej
Epidemiological studies hold a significant position in the research conducted by young scientists. One of the key aims of establishing the epidemiology of non-communicable diseases is studying the incidence of features of states and events connected with health in specified populations. This in turn is closely connected with the assessment of factors affecting health, which is the basis of information used by health care providers and other institutions. Apart from planning and conducting studies, a young scientist has to describe and publish their results. Only a full publication in a peer-reviewed journal represents the highest scientific value. This paper presents epidemiology as a science and methodology by using definitions, classifications and main goals. The short depiction presents epidemiology as a tool for assessing the health of a society and describes the main good practices for publishing the results of epidemiological studies.Badania epidemiologiczne zajmują ważną pozycję w pracach młodych naukowców. Jednym z najważniejszych celów epidemiologii chorób niezakaźnych jest badanie występowania cech stanów, zdarzeń związanych ze zdrowiem w określonych populacjach. To z kolei jest ściśle związane z oceną czynników wpływających na stan zdrowia, których znajomość jest podstawą informacji do wykorzystywania przez służbę zdrowia i inne instytucje. Młody naukowiec oprócz planowania i wykonywania badań musi opisywać ich wyniki oraz publikować w czasopismach. Tylko pełna publikacja w recenzowanym czasopiśmie ma największą wartość naukową. Artykuł przedstawia epidemiologię jako naukę i metodologię poprzez definicje, klasyfikacje i główne cele. W skrócie przedstawiono epidemiologię jako narzędzie dla oceny sytuacji zdrowotnej społeczeństwa i omówiono ważniejsze zasady dobrej praktyki publikacyjnej wyników badań epidemiologicznych
Epidemiological studies as a basis of information for diagnosis of the allergic diseases of the respiratory system and skin of the children 6–7 and 13–14 years in the Grodno region
Wstęp: Duże rozpowszechnienie, skutki medyczne i społeczne, wpływ na jakość życia oraz znaczący koszt chorób alergicznych uzasadniają liczne działania na rzecz ich profilaktyki. Nie ma wątpliwości, iż oficjalne statystyki mogą nie odpowiadać rzeczywistej częstotliwości występowania chorób alergicznych.
Cel pracy: Celem pracy jest ocena częstotliwości występowania astmy i chorób alergicznych, głównych objawów alergicznych i oddechowych wśród miejskich i wiejskich dzieci w wieku 6–7 i 13–14 lat (w grupach wiekowych według badań ISAAC) w rejonie Grodna.
Materiał i metody: W badaniu kwestionariuszowym (na podstawie ankiety ISAAC) wzięło udział 2187 rodziców dzieci w wieku 6–7 i 13–14 lat z Grodna i jego okolic (1091 dzieci z miasta i 1096 ze wsi). Wśród nich 955 dzieci było w wieku 6–7 lat, a 1232 w wieku 13–14 lat. Wiedząc o tym, że astmę oskrzelową można podejrzewać u osób, które odczuwają duszności z towarzyszącymi świstami, uciskiem w klatce piersiowej lub kaszlem i chorobami alergicznymi (alergiczny nieżyt nosa i atopowe zapalenie skóry), przeanalizowano częstotliwość występowania tych objawów i chorób wśród dzieci.
Wyniki: Wykazano niską częstotliwość występowania astmy
wśród dzieci w standaryzowanych grupach wiekowych.
Rodzice 30 dzieci (1,37% badanych) potwierdzają istnienie
choroby u dzieci na podstawie jej zdiagnozowania przez
lekarza. Wskaźnik występowania astmy wyniósł wśród dzieci
miejskich 1,74% (19 osób), a wiejskich – 1,0% (11 dzieci). Po
głębszej analizie odpowiedzi ustalono, że 60 dzieci (2,74%)
miało w ciągu ostatnich 12 miesięcy świsty w klatce piersiowej i napady kaszlu. Częstotliwość występowania alergicznego nieżytu nosa i atopowego zapalenia skóry wynosiła
około 4% i 10%. Choroby te częściej spotykano u dzieci chorych na astmę.
Wnioski: Ponieważ rozpoznawalność astmy u dzieci na podstawie diagnozy lekarskiej jest niewysoka, nie można wyklu-
czyć, że odzwierciedla to stan niedorozpoznania choroby.
Konieczne wydaje się ciągłe monitorowanie objawów chorób alergicznych i astmy poprzez kontynuację badań epidemiologicznych jako podstawy informacyjnej do opracowania
oraz wdrożenia programów zapobiegania i oceniania skuteczności profilaktyki na szczeblu regionalnym i między-
narodowym.Background: Widespread, medical and social consequences,
impact on quality of life and the significant cost of allergic
diseases justify a number of measures for the prevention of
diseases. What is clear is that official statistics may not match
the true prevalence of allergic diseases in general, especially
asthma.
Aim of the study: Estimate the prevalence of asthma and allergic diseases, the main symptoms of allergic and respiratory
among urban and rural children aged 6–7 years and 13–14
years in the Grodno region carried out in accordance with
internationally recognized research methodology.
Material and methods: The survey questionnaire (based on
a survey ISAAC) 2187 was attended by parents of children 6–7
years and 13–14 years of Grodno and region (1091 children
from the city, and in 1096 from the village). 955 children aged
6–7 years, 1232 at the age of 13–14 years. Knowing this with
asthma may be suspected in patients, who feel shortness of
breath accompanied by wheezing, tightness in the chest or
cough and allergic diseases (allergic rhinitis and atopic der-
matitis), analyzed the incidence of these symptoms and dis-
eases among children.
Results: Demonstrated a low incidence of asthma among chil-
dren in the age group of standardized. Parents of 30 children
(1.37% respondents) confirms the existence of disease in chil-
dren under physician diagnose disease. Prevalence of asthma
among urban children was 1.74% (19 people) and rural – 1.0%
(11 children). With a deeper analysis of responses established
with 60 children (2.74%) had in the last 12 months wheezing in
the chest and coughing. The incidence of allergic rhinitis and
atopic dermatitis is about 4% and 10%. These diseases often
found only among children with asthma.
Conclusions: Since the identification of asthma in children
based on the diagnosis by the doctor is not high, can’t be
excluded that this reflects a failure to recognize the disease.
Noted marked differences in the prevalence of respiratory
symptoms, manifesting linking asthma and asthma with allergic diseases. It seems necessary to continuously monitor
these phenomena through the continuation of epidemiological studies as a basis for the development of information and
implementation of prevention programs and epidemiological evaluation of the effectiveness of prevention at regional and international
Międzynarodowe zespoły badawcze – społeczne narzędzie promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej
Background: Research centers, operating in a very dynamic, changing and complex environment in the first decade of the 21st century, face a number of major challenges. Universities set up virtual research teams (VRTs), whose cooperation proves extremely effective, despite geographical distances, borders, differences resulting from time zones, cultural and organizational dissimilarities. They work out common models which are then put into practical action in those academic institutions. For five years now VRTs formed by employees of the colleges of higher education based in Suwalki and Grodno have been working successfully.
Aim of the study: Assessment of joint activities developed by VRTs, based on an analysis of medical and social aspects of pro-health attitudes declared by students of Prof. Edward F. Szczepanik State Vocational College in Suwalki (SVC) and Yanka Kupala State University in Grodno (YKU).
Material and methods: The studies in Grodno and Suwalki were carried out by a VRT coordinated by SVC in Suwalki, within the framework of the “Pro-health program for the years 2013–2016”. We used the online questionnaire system LimeSurvey (social, organizational and statistical tool for implementation of health promotion and health education).
Results: Upon the analysis of 4,878 original electronic surveys, which were conducted in 2013–2015, Suwalki-Grodno-based VRTs obtained extensive knowledge of pro-health attitudes of students of both academic centers. As a result, there were created databases of, among others: a) studies on the impact of health-targeting behaviors, b) studies on the prevalence of psychoactive substances (alcohol, tobacco, drugs) among students, c) studies on knowledge about diseases related to addictions, and d) studies on the model of physical activity among students.
Conclusions: 1. Unconventional forms of work, including also the sphere of science, materialize along with socio-technological developments and the appearance of new, innovative communication media. 2. Activities of VRTs to a significant extent contribute to an international research cooperation. 3. Verification of the health policy implemented by both academic centers poses a challenge to actions undertaken by Grodno and Suwalki VRTs.Wstęp: Ośrodki naukowe pierwszej dekady XXI wieku, działające
w niezwykle dynamicznym, zmiennym i złożonym środowisku,
stają obecnie przed szeregiem ważnych wyzwań.
W uczelniach powstają wirtualne zespoły badawcze (WZB),
które niezwykle efektywnie współpracują ze sobą, pomimo
odległości geograficznej, granic, różnic czasowych, kulturowych
i organizacyjnych. Wypracowują wspólne modele, które
następnie są wdrażane do działania w ośrodkach, które biorą
w nich udział. Od pięciu lat w Suwałkach i Grodnie pracują
wirtualne zespoły badawcze tworzone przez pracowników
obu uczelni.
Cel pracy: Ocena wspólnych działań WZB na podstawie analiz
medycznych i społecznych aspektów postaw prozdrowotnych
studentów Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im.
prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach oraz Państwowego
Uniwersytetu im. Janki Kupały w Grodnie.
Materiał i metody: Badania w Grodnie i Suwałkach wykonano
w zakresie działań WZB koordynowanych przez uczelnię
w Suwałkach, w ramach „Programu prozdrowotnego na
lata 2013–2016”. Wykorzystano internetowy system ankiet
LimeSurvey (społeczne narzędzie organizacyjne i statystyczne
dla wdrożenia promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej).
Wyniki: Suwalsko-grodzieński WZB z analizy 4878 autorskich
elektronicznych ankiet, przeprowadzonych w latach 2013–2015, uzyskał obszerną wiedzę na temat postaw prozdrowotnych studentów obu uczeni. Powstały bazy danych
gromadzące badania dotyczące m.in.: a) wpływu zachowań
studentów na zdrowie, b) rozpowszechnienia środków psychoaktywnych
(alkohol, tytoń, narkotyki) wśród studentów,
c) znajomości chorób związanych z uzależnieniami oraz
d) modelu aktywności fizycznej wśród studentów.
Wnioski: 1. Niekonwencjonalne formy sposobów współpracy,
także w dziedzinie nauki, powstają wraz z rozwojem
społeczno-technologicznym oraz pojawieniem się nowych
innowacyjnych mediów komunikacyjnych. 2. Działania WZB
istotnie wspomagają międzynarodową współpracę naukową.
3. Wyzwaniem dla działań WZB z Grodna i Suwałk staje się
ciągła weryfikacja polityki prozdrowotnej obu uczelni
Quality of life of the disabled with the pain in the lower back after the application of the therapeutic massage
Wstęp: Każda dysfunkcja, dolegliwość czy długotrwały ból przy
chorobach dolnego odcinka kręgosłupa prowadzą do obniżenia
jakości życia. Zatem każde działanie lecznicze, w tym masaż, którego skutkiem jest obniżenie bólu i poprawa sprawności
psychofizycznej, ma niebagatelny wpływ na poprawę jakości życia pacjenta.
Cel pracy: Ocena jakości życia po zastosowaniu autorskiego
programu masażu leczniczego u osób niepełnosprawnych
z dolegliwościami bólowymi dolnego odcinka kręgosłupa.
Materiał i metody: Zabiegom zostało poddanych 30 osób (17
mężczyzn i 13 kobiet) w wieku 25–66 lat, czynnych zawodowo,
z Zakładu Pracy Chronionej „Agema Serwis”. Posiadali oni orzeczenia o stopniu niepełnosprawności umiarkowanym
lub znacznym. Ocena jakości życia była przeprowadzona na
podstawie ankiety przy użyciu wskaźników jakościowych przed
i po zastosowaniu programu rehabilitacyjnego w klasycznych
aspektach: a) samopoczucie i subiektywne odczuwanie bólu;
b) samoobsługa i codzienne funkcjonowanie w środowisku
domowym; c) funkcjonowanie w pracy i wykonywanie czynności
zawodowych; d) życie towarzyskie i społeczne.
Wyniki: Przeprowadzone badania ankietowe potwierdziły, że
w odczuciu respondentów uległa poprawie jakość życia we
wszystkich badanych aspektach. Po terapii 43,3% osób oceniło,
że czuje się dobrze, a 26,8% – bardzo dobrze. Źle czuły się
tylko cztery osoby. U większości badanych nastąpiła poprawa
w samoobsłudze i wykonywaniu czynności życia codziennego
w środowisku domowym i w pracy zawodowej. Jedna czwarta badanych osób nie odczuwała bólu w trakcie długotrwałego
siedzenia w pracy, ból przeszkadzał nieznacznie 16 osobom (53,3%), zaś średnio lub często – 6 (20%). Poprawę jakości snu odnotowało 22 pacjentów (73,3%). Niestety, tylko wśród niewielkiej części respondentów nastąpił wzrost aktywności
społecznej i towarzyskiej. Tylko u 7 badanych (23,4%)
nastąpiła znaczna poprawa, co oznaczało, że z powodu bólu
nie ograniczały one aktywności fizycznej, społecznej i spotkań
towarzyskich.
Wnioski: Program zabiegów masażu leczniczego stanowi
cenną i efektywną terapię psychofizyczną, dzięki której można
w stosunkowo krótkim czasie uzyskać pozytywny wynik, polegający na złagodzeniu objawów zespołu bólowego kręgosłupa oraz często towarzyszącego mu obniżenia nastroju u osób niepełnosprawnych, zatrudnionych w zakładzie pracy chronionej. Potwierdzono, jak ważna jest rehabilitacja medyczna osób niepełnosprawnych stosowana w celu zmniejszenia dolegliwości bólowych oraz jaki ma wpływ na rehabilitację zawodową i społeczną. Zmniejszenie dolegliwości bólowych dolnego odcinka kręgosłupa nie wpłynęło, niestety, na podjęcie przez pacjentów szerszych działań w zakresie aktywności fizycznej.Background: Every dysfunction, ailment or prolonged pain
affecting lower parts of the spine leads to the decline of the
quality of life. Thus, any therapeutic procedure, including the massage, which results in the reduction of the pain and the increase of medical fitness has a substantial impact on
its improvement .
Aim of the study: The aim of the study was to assess the quality
of life after the application of a proprietary therapeutic massage
program in the disabled with the pain in the lower back.
Material and methods: The research was carried out in 30
people (17 men and 13 women) aged 25–66 being on the staff
of ‘Agema Service’ – a sheltered workshop. They were certified
as moderately or severely disabled. The assessment of the quality of their life was performed upon the survey using
qualitative indicators before and after the application of the
rehabilitation program in aspects such as a) well-being and
subjective pain sensation; b) self-service and daily functioning
in home environment; c) functioning at work and performing
professional activities; d) social life.
Results: The survey confirmed that respondents feel the
improved quality of their life in all the aspects examined in
the survey. After the treatment, 43.3% of people stated that
they felt good and 26.8% felt very well. Only 4 patients felt
badly. The majority of the respondents noticed the improvement
in their daily activities at home and work. One quarter of them had no pain during prolonged sitting hours at work. The pain slightly disturbed 16 persons (53.3%), while 6 of them
confirmed it appeared sometimes or often (20%). 22 patients
(73.3%) reported a significant improvement in the quality of
their sleep. Unfortunately, only a small group of the respondents
increased their social activity. Only 7 patients (23.4%) noted
that their social life improved considerably, which meant that
the pain did not influence their physical activity and social
gatherings were more welcome.
Conclusions: The program of the therapeutic massage treatments is a valuable and effective psychophysical technique.
It helps in a relatively short period of time achieve a relief of
symptoms of the spinal pain which most often affect people’s
mood, especially in the disabled living in a sheltered workshop.
It confirmed the importance of medical rehabilitation of persons
with disabilities to reduce their pain and the impact it has on vocational and social rehabilitation. Despite the reduction
of pain in the lower back, unfortunately, it does not motivate
much to increase physical activity
Fizjoprofilaktyka w fizjoterapii i promocji zdrowia
According to the authors, physioprophylaxis is a preventive measure against developmental and lifestyle diseases, the aging process and disabilities through: ergonomic performance of daily and professional activities; systematic physical exercise; behaviors that strengthen pro-health factors; and which is oriented towards risk prevention. In the health care system, it is a new and effective prophylactic alternative for the prevention of ever-increasing health risks. As a health need and medical service, physioprophylaxis has officially become present in the law, standards of education and in the professional practice of most physiotherapists. On the other hand, the promotion of the health and well-being of people and the general public that emphasizes the importance of physical activity and exercise is one of a physiotherapist’s professional objectives. The aim of this work is to present an exemplary description of physioprophylaxis integrated with health promotion. The authors resolved to show the types, means and methods of its impact on health education, risk prevention and health policy.Fizjoprofilaktyka według autorów jest to działanie zapobiegające chorobom rozwojowym i cywilizacyjnym, procesowi starzenia się i niepełnosprawności przez: ergonomiczne wykonywanie czynności życiowych i zawodowych, systematyczną aktywność fizyczną i zachowania wzmacniające czynniki prozdrowotne, ukierunkowane na zapobieganie zagrożeniom. W systemie ochrony zdrowia jest ona nową, skuteczną alternatywą profilaktyczną służącą zapobieganiu nieustannie narastającym zagrożeniom. Jako potrzeba zdrowotna i świadczenie medyczne, fizjoprofilaktyka oficjalnie stała się obecna w aktach prawa, standardach edukacji i praktyce zawodowej większości fizjoterapeutów. Natomiast promowanie zdrowia i dobrostanu osób oraz ogółu społeczeństwa, podkreślające znaczenie aktywności fizycznej i ćwiczeń jest jednym z celów zawodowych fizjoterapeutów. Celem pracy jest zaprezentowanie przykładowego opisu fizjoprofilaktyki zintegrowanej z promocją zdrowia. Postanowiono ukazać rodzaje, środki i metody jej oddziaływania w edukacji zdrowotnej, profilaktyce zagrożeń i polityce zdrowotnej
Migracja z regionów północnych Syberii: adaptacja psychofizjologiczna dzieci
Background. This article presents results of research about psychophysiological adaptation
of children who migrated from the northern to the southern regions of Siberia. The purpose
of this study was to create measures that can be used to promote health among migrants.
Material and methods. We examined 157 children between the ages of 11-16. Roughly half
(n=74) were child migrants, and the remainder (n=83) were children who lived constantly
in region of southern Siberia. Psychophysiological adaptation was assessed by methods of
Eysenck, Rogov, Belokon and Kuberger. Results. Assessment of parameters allowed us to
reveal multidirectional results in groups of children. The questionnaire developed by Eysenck
showed the predominance of the extroverted type of personality among patients, but emotional
instability was more often recorded among child migrants (p=0.0007). Child migrants took
significantly longer to complete psychological tests, including tests of attention (p=0.0042)
and verbal logical thinking (p<0.001). Vegetative homeostasis was characterized by a higher
level of sympathetic tonic initial vegetative tone (p=0.0172), hyper sympathetic tonic variant
of vegetative reactivity (p=0.0377), and an altered type of hemodynamic reaction to the clinoorthostatic
test (50% of cases). Conclusions. The high frequency of emotional instability,
slower speed of logical thinking possesses, and sympathetic tonic orientation of vegetative
homeostasis parameters are distinctive features of child migrants. Children with deviations
in psychophysiological parameters are at high risk of developing psychosomatic pathology.
Therefore, preventive measures are necessary to help promote health among child migrants.Wprowadzenie. W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących adaptacji psychofizjologicznej
dzieci migrujących z północnych do południowych regionów Syberii. Celem pracy
było wypracowanie metod i środków, które można wykorzystać na rzecz promocji zdrowia
wśród migrantów. Materiał i metody. Zbadano 157 dzieci w wieku 11-16 lat: dzieci migrantów
(n=74) i dzieci, które stale mieszkały w regionie południowej Syberii (n=83). Adaptację psychofizjologiczną
oceniano za pomocą metod opracowanych przez przez Eysencka, Rogova, Belokon
i Kubergera. Wyniki. Ocena wielu parametrów pozwoliła na ujawnienie wielokierunkowych
wyników w grupach dzieci. Dane z kwestionariusza Eysencka wykazały przewagę ekstrawertycznego
typu osobowości wśród dzieci obu grup, ale niestabilność emocjonalną częściej
odnotowywano wśród dzieci migrantów (p=0,0007). Migranci spędzali znacznie więcej czasu
na wykonywaniu testów psychologicznych: ilościowy wskaźnik uwagi (p=0,0042) i logiczne
myślenie werbalne (p<0,001). Wegetatywna homeostaza charakteryzowała się wyższym poziomem
wegetatywnego tonicznego napięcia początkowego (p=0,0172), hipersympatycznym
wariantem tonicznej reaktywności wegetatywnej (p=0,0377), zmienionym typem reakcji hemodynamicznej
na test ortostatyczny (50% przypadków). Wnioski. Wysoka częstotliwość
niestabilności emocjonalnej, niski poziom prędkości myślenia logicznego, sympatyczna toniczna
orientacja wegetatywnych parametrów homeostazy są charakterystycznymi cechami
psychofizjologicznymi dzieci migrantów. Dzieci z odchyleniami parametrów psychofizjologicznych
posiadają wysokie ryzyko rozwoju zaburzeń psychosomatycznych i dlatego konieczne
jest wprowadzenie metod i środków profilaktycznych na rzecz promocji zdrowia
Poziom deklarowanej aktywności fizycznej studentów z Białorusi
Background. Numerous connections of physical activity with biological indicators and various diseases justify its place in the multifaceted theory of health, thus making it a health measure. The aim of the study was to learn about the physical activity declared by students at Belarusian universities – to determine its level and dominant areas. Material and methods. 739 people studying in Brest, Minsk, and Grodno (Belarus) were surveyed with the long version of the International Physical Activity Questionnaire (IPAQ). Results. The total physical activity of the surveyed students amounted to 4840.5 metabolic equivalent of task (MET) min/week (median), which proves their significant involvement in the broadly understood physical culture. The dominant area of their physical activity proved to be work-related effort (median=1700.6 MET-min/week), while the lowest activity of the respondents was related to sport and recreation. The surveyed men showed higher MET-min/week rates in total physical activity and its components compared with women except for housework. In each of the analyzed variables (gender, Body Mass Index (BMI), self-assessment of physical fitness, and declared amount of spare time), there were statistically significant differences in the physical activity level of the surveyed students. Conclusions. The surveyed men proved to be more active than women in all domains of physical activity except for housework. Respondents with a BMI indicating overweight were more active than those with a normal BMI or those who were underweight. High self-esteem and declaration of lacking spare time are associated with high values of the MET-min/week index.Wprowadzenie. Liczne powiązania aktywności fizycznej ze wskaźnikami biologicznymi i różnymi jednostkami chorobowymi uzasadniają jej miejsce w wieloaspektowej teorii zdrowia, tym samym czynią ją swego rodzaju miernikiem zdrowia. Celem prezentowanej pracy było poznanie deklarowanej przez studentów białoruskich uczelni aktywności fizycznej – określenie jej poziomu oraz wskazanie dominujących obszarów. Materiał i metody. Sondażem diagnostycznym z wykorzystaniem długiej wersji Międzynarodowego Kwestionariusza Aktywności Fizycznej (IPAQ) objęto 739 osób studiujących w Brześciu, Mińsku i Grodnie (Białoruś). Wyniki. Wielkość deklarowanej całkowitej aktywności fizycznej badanych studentów wyniosła 4840,5 MET-min./tydzień (mediana), co świadczy o ich znacznym zaangażowaniu w szeroko pojętą kulturę fizyczną. Dominującym obszarem aktywności fizycznej okazały się wysiłki związane z pracą (mediana=1700,6 MET-min./tydzień), najniższą aktywność ankietowanych odnotowano w obrębie wysiłków o związanych ze sportem i rekreacją. Badani mężczyźni w porównaniu do badanych kobiet prezentowali wyższe wskaźniki MET-min./tydzień w obszarze całkowitej aktywności fizycznej i jej składowych, z wyjątkiem wysiłków związanych z pracami domowymi. W każdej z analizowanych zmiennych (płeć, BMI, samoocena sprawności fizycznej, deklarowana ilość wolnego czasu) wystąpiło istotne statystycznie zróżnicowanie poziomu aktywności fizycznej badanych studentów. Wnioski. Badani mężczyźni okazali się być aktywniejsi od kobiet we wszystkich domenach aktywności fizycznej oprócz prac domowych. Ankietowani z BMI wskazującym na nadwagę byli bardziej aktywni niż osoby z BMI w normie lub osoby z niedowagą. Wysoka samoocena i deklaracja nieposiadania wolnego czasu przez badaną młodzież wiąże się z wysokimi wartościami wskaźnika MET-min./tydzień
Fizjoprofilaktyka cukrzycy typu 1 u dzieci z wykorzystaniem aktywności fizycznej
According to the Physiotherapist Act, physioprophylaxis is an important component of
physiotherapy and of the physiotherapist’s professional activities. Physioprophylaxis can be
oriented towards practicing healthy lifestyle behaviours, minimizing disease risk factors,
or attenuating the consequences of the disease, surgery, and/or disability. Type 1 diabetes is
a chronic metabolic disease characterized by hyperglycaemia, i.e. high blood glucose levels. It
is caused by the dysfunction or destruction of β cells of pancreatic islets of Langerhans, which
are responsible for the production and secretion of insulin. Type 1 diabetes is most common in
children and adolescents. According to the 2018 report, 6,400 children aged 0-14 years and about
180,000 people over 14 years old suffer from type 1 diabetes in Poland alone. Physical activity
is an important stimulus for optimal physiological development of children and adolescents,
and is an important factor in reducing the risk of cardiovascular diseases, cancer, and mortality.
Physical exercise reduces the need for insulin and increases the sensitivity of cells to insulin,
so that the daily dose of insulin can be reduced. The Polish Diabetes Association recommends
that children with type 1 diabetes should exercise for more than one hour a day in order to
reduce the risk of vascular complications associated with the disease. The aim of this paper is
to examine the effects of type 1 diabetes physioprophylaxis in children in the form of physical
exercise, based on previous literature. The majority of research indicates physical activity has
a positive effect on physiological function in children with type 1 diabetes, specifically reducing
the risk of hypoglycaemia, high blood glucose level, insulin demand, and premature death.Fizjoprofilaktyka, zgodnie z Ustawą o zawodzie fizjoterapeuty, jest składową fizjoterapii
i czynnością zawodową fizjoterapeuty. Może być ukierunkowana na praktykowanie zachowań
zdrowotnych, zapobieganie czynnikom ryzyka choroby lub zapobieganie konsekwencjom
choroby (operacji) i niepełnosprawności. Cukrzyca typu 1 to przewlekła choroba metaboliczna
cechująca się występowaniem hiperglikemii, czyli podwyższonego poziomu glukozy w osoczu
krwi. Jej przyczyną jest zaburzenie funkcji lub zniszczenie komórek β wysp Langerhansa
trzustki. Cukrzyca typu 1 występuje najczęściej u dzieci i młodzieży. Według raportu z 2018
roku w Polsce na cukrzycę typu 1 choruje 6 400 dzieci w wieku 0-14 lat oraz ok. 180 000 osób
powyżej 14 roku życia. Aktywność fizyczna jest ważnym stymulatorem prawidłowego rozwoju
dzieci i młodzieży w ujęciu holistycznym, a także istotnym czynnikiem zmniejszania ryzyka
chorób układu sercowo-naczyniowego, nowotworów oraz śmiertelności. Wysiłek fizyczny
powoduje zmniejszone zapotrzebowanie na insulinę oraz zwiększanie wrażliwości komórek
na insulinę, dzięki czemu dawka dobowa insuliny może być zmniejszona. Polskie Towarzystwo
Diabetologiczne zaleca podejmowanie wysiłku fizycznego przez dzieci chorujące na cukrzycę
typu 1 w wymiarze powyżej jednej godziny dziennie celem redukcji ryzyka powikłań
naczyniowych. Celem artykułu jest przedstawienie wyników fizjoprofilaktyki cukrzycy typu
1 u dzieci w formie aktywności fizycznej na podstawie literatury. Większość badań wskazuje
pozytywne działanie aktywności fizycznej na stan funkcjonowania dziecka z cukrzycą typu
1 zmniejszając: ryzyko hipoglikemii, stężenie glukozy we krwi, zapotrzebowanie na insulinę
i ryzyko śmierci