Chinese studies in Poland : history and current perspectives

The earliest pieces of knowledge and research on China in Poland reflected the development of Sinological studies in Western Europe. Being located on the sidelines of trade routes through which Eastern ideas and goods reached Western Europe, Poles used to get their information about China mostly from intermediaries: medieval travelers, merchants, and envoys, and since the sixteenth century, letters, writings, and books by Jesuit missionaries. The Poles contributed the very first comprehensive description of Chinese flora, and were important in spreading mathematical knowledge among Chinese scientists. A Pole established Monumenta Serica, still published today, and another Pole applied formal logic to the research of Chinese classical texts for the very first time. Despite all that, regular Sinological research in Poland did not take off until the twentieth century, and even then it was interrupted by political upheaval in Poland and by researchers’ fight either for freedom or with i

China’s "not so detached from reality" literary avant-garde : Su Tong and his subversive opposition to communist ideology

Indywidualizm i apolityczność. Choć prawdą jest, że tak nacechowani pisarze skupiali się na jednostce i eksperymentowali z technikami stylistycznymi, nie odrywali całkowicie tematów od realiów politycznych i społecznych Chin. Na przykład prace Su Tonga rzucają wyzwanie ideologii komunistycznej i eksplorują współczesną historię Chin poprzez osobiste doświadczenia. Jego bohaterowie mogą wydawać się stereotypowi, ale ich relacje wymykają się schematom, a historie ukazują niszczycielską siłę nienawiści. Co więcej, portret migracji ze wsi do miast przez Su Tonga wyraża indywidualną bezradność, a jego przedstawienie miast jako skorumpowanych i opanowanych przez przestępczość kwestionuje powodzenie wysiłków Chin na rzecz modernizacji.Individualistic and non-political. While it is true that these writers focused on the individual and experimented with stylistic techniques, they did not completely disconnect themelves from China’s political and social realities. Su Tong’s works, for instance, challenge the communist ideology and explore contemporary Chinese history through personal experiences. His characters may appear to be stereotypes, but their relationships defy clichés, and the stories reveal the destructive power of hatred. Furthermore, Su Tong’s portrayal of rural-urban migration expresses individual helplessness, and his depiction of cities as corrupt and crime-ridden questions the success of China’s efforts at modernisation

Disappearing Chinese collectivism : changes in mentality and behavior of young Chinese

Tradycyjne postrzeganie Chin jako kraju kolektywistycznego powoli przestaje być prawdziwe. Po zmianach gospodarczych nadchodzą zmiany społeczne, w wyniku których kolektywizm sukcesywnie ustępuje miejsca indywidualizmowi. Zmiany zachodzą w wielu sferach życia: prywatnie - zastępowanie dużej, wielopokoleniowej rodziny rodziną nuklearną z jednym dzieckiem, wzrost liczby rozwodów, ochrona prywatności jednostki; na gruncie zawodowym - pojawienie się zagranicznych firm o innej kulturze pracy, konkurencja i "wyścig szczurów"; w sferze moralnej - werbalny stosunek do wartości kolektywistycznych, które nie pasują do prywatnych wzorców zachowań. Rozwój gospodarczy Chin i faktyczna promocja wartości kapitalistycznych, z trwałym przywiązaniem werbalnym do wartości socjalistycznych, spowodowały, że coraz więcej Chińczyków, zwłaszcza z pokolenia post-80. i młodszych, nie identyfikuje się dłużej z wartościami starszych pokoleń i stawia własny interes w interesie rodziny, grupy pokrewieństwa lub narodu. Różnica między oficjalną retoryką a deklarowanym przywiązaniem do kolektywizmu powoli rośnie, a realia kapitalistyczne zmuszają ludzi do indywidualistycznych zachowań i rywalizacji o dostęp do dóbr i zasobów.The traditional perception of China as a collectivist country is slowly ceasing to be true. After the economic changes, the social changes are coming, as a result of which collectivism slowly gives way to individualism. Changes take place in many spheres of life: private—replacing a large, multi-generational family with a nuclear family with one child, a growing number of divorces, protection of the individual’s privacy; professional—the emergence of foreign companies with a different culture of work, competition and "rat race"; moral—verbal persistence to collectivist values that do not match the private patterns of behavior. China’s economic development and the actual promotion of capitalist values, with the persistent verbal attachment to socialist values, have caused an increasing number of Chinese people, especially those from the so-called post-80 generation and younger, to not identify any longer with the values of older generations and put their own interest over the interest of the family, kinship group or nation. The gap between official rhetoric and the declared attachment to collectivism is slowly growing, and the capitalist realities are forcing people to individualistic behavior and competition for access to goods and resources

Translations of the titles of works of Chinese literature into Polish

Tytuł dzieła literackiego spełnia wiele funkcji i odgrywa ważną rolę — służy jako wizytówka dzieła i pojawia się jako najczęściej cytowany i powtarzany fragment. W tym artykule, w wybranych przykładach tłumaczeń utworów literackich z języka chińskiego na język polski, zostały wyodrębnione cztery metody przekładu tytułów: tłumaczenia dosłowne, tłumaczenia semantyczne, adaptacje kulturowe i kopiowanie tytułów z tłumaczeń pośrednich bądź z ekranizacji filmowych. Przytoczone tytuły wyraźnie pokazują, że podejście językoznawcze zostało zastąpione przez analizę kontekstu społeczno-kulturowego kraju kultury docelowej. Dlatego tłumacz, choć czasem podejmuje zaskakujące decyzje, odchodzi drastycznie od tytułu dzieła oryginalnego, uwypukla elementy, które autor pozostawił w cieniu bądź pomija te, które twórca starał się wyeksponować, robi to świadomie, ponieważ jego celem jest uzyskanie najwyższego stopnia ekwiwalencji.The title of literary work fulfills many functions and plays an important role — serves as a showcase of the work and appears as its most frequently quoted and repeated passage. In this paper, in selected examples of titles’ translations of literary works from Chinese into Polish, four methods have been distinguished: literal translations, semantic translations, cultural adaptations and copying of titles from indirect translations, or from film adaptations. The quoted titles clearly show that the linguistic approach is superseded by the analysis of the socio-cultural context of the country of the target culture. Therefore, although the translator sometimes makes surprising decisions, he goes away drastically from the title of the original work, emphasizes elements that the author left behind in the shadow, or omits those that the author tried to display, he does it consciously, because his goal is to obtain the highest degree of equivalence