Application of new methods of environment analysis and assessment in landscape audits : case studies of urban areas like Czestochowa, Poland

Following the 2000 European Landscape Convention, a new act strengthening landscape protection instruments has been in force since 2015. It sets forth legal aspects of landscape shaping (Dziennik Ustaw 2015, poz. 774) and introduces landscape audits at the province level. A landscape audit consists in identification and characterization of selected landscapes, assessment of their value, selection of so-called priority landscapes and identification of threats for preservation of their value. An audit complies with GIS standards. Analyses use source materials, i.e. digital maps of physical-geographical mesoregions, current topographic maps of digital resources of cartographic databases, latest orthophotomaps and DTMs, maps of potential vegetation, geobotanic regionalization, historic-cultural regionalization and natural landscape types, documentation of historical and cultural values and related complementary resources. A special new methodology (Solon et al. 2014), developed for auditing, was tested in 2015 in an urban area (Myga-Piatek et al. 2015). Landscapes are characterized by determining their analytic (natural and cultural) and synthetic features, with particular focus on the stage of delimitation and identification of landscape units in urban areas. Czestochowa was selected as a case study due to its large natural (karst landscapes of the Czestochowa Upland, numerous forests, nature reserves) and cultural (Saint Mary’s Sanctuary, unique urban architecture) potential. Czestochowa is also a city of former iron ore and mineral resources exploitation, still active industry, dynamic urban sprawl within former farming areas, and dynamically growing tourism. Landscape delimitation and identification distinguished 75 landscape units basing on uniform landscape background (uniform cover and use of the land). Landscape assessment used a new assessment method for anthropogenic transformation of landscape – the indicator describing the correlation between the mean shape index (MSI) and the Shannon diversity index (SHDI) (Pukowiec-Kurda, Sobala 2016). Particular threats and planning suggestions, useful in development of urban areas, were presented for selected priority landscapes

Aethetic evaluation of the cultural landscape of Wodzislaw Slaski and Karwina region for the purposes of tourism

Krajobraz ziemi wodzisławsko‐karwińskiej pierwotnie kształtowany był przez komponenty przyrodnicze, a od momentu przybycia na ten obszar pierwszych osadników w jego strukturze zaczęły pojawiać się komponenty antropogeniczne. Stopień zmian i obecną wartość estetyczną krajobrazu określić można poprzez wykonanie jego oceny (waloryzacji). Skala oceny uwzględniająca 6 kryteriów pozwala maksymalnie uzyskać 18 punktów. Obszarem o najwyższej wartości estetycznej krajobrazu jest południowa część terenu badań o funkcjach mieszkalno‐rolniczych (14 punktów). Najniższe oceny przyznano obszarom pełniącym funkcję rolniczo‐wodno‐gospodarczą (11 punktów), mieszkalnoprzemysłową (12 punktów) i przemysłową (10 punktów).The landscape of Wodzisław and Karwina region was originally formed by natural components, and since the first settlers arrived in this area, anthropogenic components began to emerge in its structure. The degree of changes and the current aesthetic value of the landscape can be determined by performing its evaluation (valorisation). The scale of the evaluation, which includes six criteria, allows obtaining up to 18 points. The area with the highest aesthetic value of the landscape is the southern part of the study region with residential and agricultural features (14 points). The lowest marks were awarded to the areas fulfilling an agricultural, aquatic and economic function (11 points), residential and industrial function (12 points) and industrial function (10 points)

The dangers to the selected sites of historical space and the knowledge of the region as exemplified by Wodzisław and Lubliniec District

W obliczu postępującego nurtu działań w zakresie ochrony kultury materialnej, w tym zabytków historycznych należy zwrócić uwagę na możliwe zagrożenia w kwestii dbałości o ich dobry stan i utrzymanie. Artykuł prezentuje różne podejście do kwestii konserwacji i ochrony obiektów zabytkowych na podstawie regulacji prawnych krajowych i międzynarodowych. Celem artykułu jest identyfikacja zagrożeń obiektów historycznych, wynikających z braku kompleksowego podejścia do rekonstrukcji i konserwacji zabytków. Przy zastosowaniu badań ankietowych, przeprowadzonych wśród młodzieży licealnej określono stan wiedzy historycznej (świadomości historycznej). Anonimowa ankieta dotyczyła wydarzeń historycznych, postaci historycznych, związanych z miejscem, w którym była przeprowadzana. Na podstawie jej wyników można wnioskować o niezadowalającym stanie wiedzy o regionie, co może skutkować zatraceniem odrębności kulturowej i zanikiem patriotyzmu lokalnego.In the face of progressing actions toward conservation of material culture, including historical monuments, we should pay attention to possible threats to their good condition and maintenance. The paper presents various approaches to maintenance and protection of historic buildings based on national and international legal regulations. The aim of this paper is to identify the threats to historic sites, which result from lack of comprehensive approach to reconstruction and conservation of monuments. Knowledge of history among secondary school students has been tested using questionnaire research. The anonymous questionnaire concerned historic events and historic characters related to the place of testing. On the basis of the results, unsatisfactory knowledge of the region can be identified, which causes threats: perdition of cultural distinctiveness and vanishing of local patriotism

The new method of evaluating the degree of anthropogenic landscape transformation based on landscape metrics

Działania z zakresu ochrony i kształtowania krajobrazu rodzą potrzebę dostarczenia odpowiednich narzędzi, pozwalających na monitorowanie jego stanu. Do ilościowego opisu stanu krajobrazu oraz oceny jego zmian służyć mogą metryki krajobrazowe. Artykuł jest odpowiedzią na tę potrzebę i przedstawia propozycję nowej metody oceny stopnia antropogenicznego przekształcenia krajobrazu. Metoda ta opiera się na ocenie relacji pomiędzy indeksem średniego kształtu płatu (MSI) a indeksem różnorodności Shannona (SHDI), opisanej za pomocą zaproponowanego wskaźnika antropogenicznego przekształcenia krajobrazu ALTI. Założono, że spadek tego wskaźnika oznacza wzrost antropogenicznego przekształcenia krajobrazu. Wykazano, że dla analizowanej próby badawczej, wartość zaproponowanego wskaźnika przyjmuje duże wartości w obszarach parków narodowych (krajobrazy przyrodnicze), maleje w gminach wiejskich (krajobrazy przyrodniczo-kulturowe), a w obszarach miast reprezentujących krajobrazy kulturowe osiąga najniższe wartości.In the context of the actions taken in the field of landscapeprotection and architecture, the need arises to implement appropriate tools for landscape monitoring. Landscape metrics can be used in order to provide a quantitative description of the landscape shape. The present paper responds to this need, hence proposing a new method of assessing the anthropogenic landscape transformation. This method is based on the correlation between the Mean Shape Index (MSI) and Shannon’s Diversity Index (SHDI), described by means of the Anthropogenic Landscape Transformation Index (ALTI). It has been assumed that a drop in this index indicates an increase in the anthropogenic landscape transformation. The findings from the research sample reveal that the ALTI value is elevated in national parks (natural landscape); it drops in rural municipalities (natural and cultural landscape); and reaches the lowest level in urban municipalities (cultural landscape)

The microregionalization proposal of the Silesian Voivodeship – verification of method on the selected mesoregions

Artykuł porusza aktualny problem weryfikacji dotychczasowego podziału fizycznogeograficznego Polski (mikroregionalizacja) wybranych mezoregionów województwa śląskiego. Podejmowane próby wykonywania mikroregionalizacji są zawiązane z trwającymi pracami nad przygotowaniem audytów krajobrazowych województw. Autorzy diagnozują powody niedoskonałości dotychczasowej klasyfikacji jednostek fizycznogeograficznych, proponując kryteria i procedurę mikroregionalizacji. Próbą weryfikacji poprawności dotychczasowego podziału fizycznogeograficznego oraz testowaniem zaproponowanej metody jest wydzielenie mikroregionów w obrębie czterech wybranych mezoregionów (Obniżenie Górnej Warty, Wyżyna Częstochowska, Wyżyna Katowicka i Płaskowyż Rybnicki). Przedstawione wyniki ujawniają nieprecyzyjność dotychczasowego podziału regionalnego Polski i trudności interpretacyjne procesu mikroregionalizacji.This paper focuses on the current problem of revision and verification of the existing physicogeographical division of Poland through microregionalization of selected mesoregions of the Silesian Voivodship. Attempts made to carry out the microregionalization are related to the ongoing work on the preparation of landscape audits of voivodships. The authors diagnose the reasons behind the imperfections of the existing classification of the physicogeographical units while proposing the criteria and procedure for the microregionalization. Identifying microregions within four selected mesoregions (the Upper Warta Depression, Częstochowa Upland, Katowice Upland and Rybnik Plateau) is an attempt at verifying the accuracy of the existing physicogeographical division and a test of the proposed method The results reveal the vagueness of Poland's existing regional division and difficulties with interpretation of the microregionalization process