Czy nadwrażliwość na kwas acetylosalicylowy uniemożliwia jego stosowanie w chorobie niedokrwiennej serca?

Kwas acetylosalicylowy (ASA, acetylsalicylic acid) jest szeroko stosowanym i dostępnym bez recepty lekiem. Ze względu na zdolność hamowania agregacji płytek krwi podaje się go w prewencji pierwotnej i wtórnej schorzeń układu sercowo-naczyniowego, szczególnie osobom z chorobą niedokrwienną serca i poddawanym zabiegom przezskórnej angioplastyki tętnic wieńcowych z implantacją stentów. Kwas acetylosalicylowy jest na ogół dobrze tolerowany, choć u niektórych chorych występują reakcje nadwrażliwości, uniemożliwiające jego stosowanie. W takich przypadkach można podjąć próbę odczulania, rozpoczynając od małej dawki ASA i zwiększając ją stopniowo do dawki docelowej 75-150 mg. Znanych jest kilka protokołów stosowanych podczas odczulania. Najbardziej znane to protokół Silbermana i protokół Wonga. Zgodnie z każdym z nich rozpoczynano od małej dawki ASA i stopniowo ją zwiększano w krótkich odstępach czasu. Wykazano, że w ciągu zaledwie kilku godzin możliwe jest szybkie i skuteczne odczulanie pozwalające na długoterminowe stosowanie leku

Correlation between serum low-density lipoprotein cholesterol concentration and arterial wall stiffness

Background: Elevated serum low-density lipoprotein cholesterol (LDL-C) concentration is a risk factor for atherosclerosis, which involves remodelling of the arterial walls with their subsequent stiffening. Aim: We sought to evaluate the relationship between serum lipid levels and the elastic properties of the arterial wall. Methods: The study group comprised 315 men and women aged 55.84 ± 9.44 years. Serum glucose and lipid concentrations were determited. All subjects underwent blood pressure (BP) measurement, transthoracic echocardiography, and assessment of vascular compliance of large (C1) and small arteries (C2) using the HDI/Pulse Wave™ CR-2000 Research CardioVascular Profiling System (Hypertension Diagnostics Inc., Eagan, MN, USA). The subjects were divided into three groups: group I — LDL-C < 2.6 mmol/L, group II — LDL-C ≥ 2.6 mmol/L and < 4.0 mmol/L, and group III — LDL-C ≥ 4.0 mmol/L. Results: There were no intergroup differences with regard to smoking status (p = 0.56), serum glucose concentration (p = 0.13), body mass index (p = 0.96), systolic (p = 0.17) and diastolic BP (p = 0.29), or C1 (p = 0.09). However, C2 was higher in groups I and II than in group III (5.12 ± 2.57 vs. 5.18 ± 2.75 vs. 4.20 ± 1.58 mL/mmHg × 100, respectively, p < 0.01). Multivariate regression analysis negated the independent associations between C1 and serum lipid levels. In contrast, C2 was independently inversely associated with serum LDL-C concentration (r = –0.15, p < 0.01). Conclusions: Higher serum LDL-C concentration seems to contribute independently to stiffening of small arterial vasculature in otherwise healthy adults. Screening for dyslipidaemia in the general population and its prompt treatment are highly recom­mended

Socioeconomic status and cardiovascular risk SCORE

  Background: Cardiovascular diseases (CVD) are one of the most frequent causes of morbidity and death both in men and women. The influence of the following factors on the occurrence and progression of atherosclerosis is well known: hyperten­sion, hypercholesterolaemia, tobacco smoking, obesity, diabetes, age, and sex. As well as the typical risk factors of CVD, there is also a significant association between the incidence of those diseases and socioeconomic status (SES). Aim: The aim of this study was to establish the correlation between SES status and CVD risk assessed according to the SCORE algorithm. Methods: The study encompassed 516 participants (207 men and 309 women) aged 40–74 years, who had never been diagnosed with any CVD. The SES was calculated by multiplying the patient’s education and net monthly income. The cor­relation between the SES and SCORE was established using linear and logistic regression analysis. Results: After considering the influence of age, an inverse correlation between the SCORE risk value and the SES index was established, both in the entire group (p = 0.006) and in the men’s group (p = 0.007). In the analysis of individual age subgroups, this correlation was demonstrated in the following groups: 55–59-year-olds (p = 0.011), 60–64-year-olds (p = 0.014), and 65–69-year olds (p = 0.034). A similar relationship was established in men aged 65–69 years (p = 0.038) and women aged 40–44 years (p = 0.003). The logistic regression analysis demonstrated that, after considering the influence of age, the odds of the SCORE risk value being ≥ 10% were becoming smaller along with the increase in the SES index value in the entire group (p = 0.048) and in the men’s group (p = 0.011). The odds ratio (OR) for the SCORE risk value being ≥ 10% depending on the SES index value was OR = 0.978 (95% confidence interval [CI] 0.956–0.999) in the entire group and OR = 0.964 (95% CI 0.938–0.992) in men. Furthermore, we also established that the risk of SCORE ≥ 5% decreased with the increase in the SES index value in the women’s group (OR = 0.970; 95% CI 0.941–0.999; p = 0.042). Conclusions: 1. We demonstrated a statistically significant correlation between the SES and the CVD risk assessed according to the SCORE algorithm. 2. The value of the CVD risk according to SCORE was inversely correlated with SES status.Wstęp: Schorzenia układu sercowo-naczyniowego są jedną z najczęstszych przyczyn zachorowań i umieralności zarówno wśród mężczyzn, jak i kobiet. Dotychczas określono wiele czynników ryzyka związanych z rozwojem schorzeń układu sercowo-naczyniowego. Dobrze znany jest wpływ czynników, takich jak: nadciśnienie tętnicze, hipercholesterolemia, palenie tytoniu, otyłość, cukrzyca, wiek oraz płeć na wystąpienie i progresję miażdżycy. Oprócz klasycznych czynników ryzyka schorzeń układu sercowo-naczyniowego istotny związek z występowaniem schorzeń z tej grupy ma pozycja socjoekonomiczna (SES). Cel: Celem pracy było określenie zależności między SES a ryzykiem sercowo-naczyniowym ocenionym wg algorytmu SCORE. Metody: Badanie jest częścią projektu WOBASZ II, które przeprowadzono w Polsce w latach 2013–2014 w ramach profilaktyki pierwotnej schorzeń układu sercowo-naczyniowego. Analizie poddano dane zebrane w losowej grupie mieszkańców województw: śląskiego, dolnośląskiego i opolskiego. W każdym z województw wylosowano do badania 6 gmin: 2 małe (do 8 tys. mieszkańców), 2 średnie (od 8 do 40 tys.) i 2 duże (od 40 tys.). Następnie w każdej gminie wylosowano 70 mężczyzn i 70 kobiet w wieku 20 i więcej lat. U wszystkich badanych określono pozycję socjoekonomiczną, którą zdefiniowano wg metody zastosowanej w badaniu ATTICA, jako iloczyn wykształcenia i dochodu miesięcznego (netto). Poszczególnym kategoriom zmiennych nadawano odpowiednie wartości liczbowe — wykształcenie: niepełne podstawowe = 1, podstawowe = 2, zasadnicze zawodowe po szkole podstawowej = 3, gimnazjum = 4, zasadnicze zawodowe po gimnazjum = 5, liceum/technikum (średnie) = 6, policealne = 7, licencjat (niepełne wyższe) = 8, wyższe = 9, dochód: ≤ 500 zł = 1, 501–1000 zł = 2, 1001–1500 zł = 3, 1501–2000 zł = 4, 2001–2500 zł = 5, 2501–3000 zł = 6 i > 3001 zł = 7. Iloczyn wykształcenia i dochodu stanowił wynik SES. Grupy SES zostały wyznaczone następująco: niski SES — wskaźnik 18. Wybrana losowo grupa liczyła 884 osoby. Z powyższej grupy wyodrębniono 516 osób (207 mężczyzn i 309 kobiet) w wieku 40–74 lat, u których nie stwierdzono schorzeń układu sercowo-naczyniowego. Określono u nich ryzyko sercowo-naczyniowe na podstawie algorytmu SCORE dla populacji Polski. SES oceniono jako iloczyn wykształcenia i dochodu miesięcznego (netto). Następnie określono związek między SES a SCORE przy użyciu analizy regresji liniowej i logistycznej. Wyniki: Wyniki analizy regresji liniowej wykazały, że po uwzględnieniu wpływu wieku zależność pomiędzy wartością ryzyka SCORE a wskaźnikiem SES została zaobserwowana zarówno w całej badanej grupie (p = 0,006), jak i w grupie mężczyzn (p = 0.007). Analizując poszczególne podgrupy wiekowe całej badanej grupy, zależność ta potwierdziła się w grupach wiekowych: 55–59 lat (p = 0,011), 60–64 lata (p = 0,014) i 65–69 lat (p = 0.034). Podobną zależność stwierdzono w grupie mężczyzn w wieku 65–69 lat (p = 0,038) i kobiet w wieku 40–44 lata (p = 0,003). Wyniki analizy regresji logistycznej wykazały, że po uwzględnieniu wpływu wieku zwiększone ryzyko wystąpienia wartości ryzyka SCORE ≥ 10% w zależności od wartości wskaźnika SES zaobserwowano w całej badanej grupie (p = 0,048) i w grupie mężczyzn (p = 0,011). Szansa wystąpienia wartości ryzyka SCORE ≥ 10% w zależności od wartości wskaźnika SES wyniosła OR = 0,978 (95% CI 0,956–0,999) w całej grupie oraz OR = 0,964 (95% CI 0,938–0,992) wśród mężczyzn. Ponadto stwierdzono zwiększone ryzyko wystąpienia SCORE ≥ 5% w zależności od wartości wskaźnika SES w grupie kobiet bez uwzględnienia wpływu wieku (p = 0,042; OR = 0,970; 95% CI 0,941–0,999). Wnioski: 1. Wykazano istotną statystycznie zależność między pozycją socjoekonomiczną a ryzykiem sercowo-naczyniowym ocenionym wg algorytmu SCORE. 2. Wartość ryzyka sercowo-naczyniowego wg SCORE była odwrotnie związana z pozycją społeczno-ekonomiczną

Association between socioeconomic status and cardiovascular risk

Wstęp: Choroby układu sercowo-naczyniowego (CVD) są jednym z głównych problemów zdrowotnych współczesnych społe­czeństw. Na występowanie chorób i na współczynnik zgonów wpływają m.in. czynniki społeczne, środowiskowe i ekonomiczne. Jednym z istotnych czynników prognostycznych wystąpienia CVD i ich czynników ryzyka jest pozycja socjoekonomiczna (SES). Cel: Celem pracy było zbadanie, czy istnieje związek między SES a podwyższonym ryzykiem CVD w populacji zamieszkałej w południowo-zachodnim regionie Polski. Metody: Analizowana grupa liczyła 2027 osób, 929 (45,8%) mężczyzn i 1098 (54,2% kobiet) biorących udział w badaniu WOBASZ. Z badanej grupy wyodrębniono subpopulację, tj. osoby, u których nie stwierdzono CVD. Grupa ta liczyła 1821 osób, w tym 816 mężczyzn i 1005 kobiet. Określono u nich ryzyko sercowo-naczyniowe na podstawie algorytmu SCORE i prze­prowadzono analizę zależności między wskaźnikami SES i SCORE. Wyniki: Analiza wartości SCORE w grupach socjoekonomicznych wykazała ujemną korelację między wartością SCORE a pozycją społeczną (p = 0,0005). W całej grupie oraz w podgrupie kobiet wskaźnik SCORE był znamiennie niższy wśród osób należących do grupy o wysokim statusie społecznym (SES > 12). Powyższa zależność występowała u mężczyzn i kobiet analizowanych łącznie w przedziale wiekowym 30–39 lat (p = 0,02), w przypadku kobiet różnicę wskaźnika SCORE wyka­zano w przedziałach wiekowych 30–39 lat (p = 0,0001) i 40–49 lat (p = 0,04), a w przypadku mężczyzn w zakresie wieku 70–74 lat (p = 0,046). Analiza występowania wysokiego ryzyka CVD w grupach socjoekonomicznych wykazała ujemną zależność między częstością występowania wysokiego ryzyka a wskaźnikiem SES. Wraz ze wzrostem SES malał istotnie od­setek osób z wysokim ryzykiem CVD w całej grupie mężczyzn i kobiet analizowanych łącznie oraz w przedziale wiekowym 30–39 lat (p = 0,01). Podobną zależność zaobserwowano w podgrupie kobiet w całym zakresie wieku i przedziale wiekowym 30–39 lat (p = 0,01). Wykazano związek między SES a wysokim ryzykiem CVD we wszystkich badanych grupach w przedziale wiekowym 30–39 lat (u mężczyzn i kobiet analizowanych łącznie iloraz szans wynosił 0,57 [95% CI 0,39–0,85; p = 0,005], u mężczyzn — 0,6 [95% CI 0,37–0,99; p = 0,045], u kobiet — 0,4 [95% CI 0,16–0,99; p = 0,01]). Wnioski: 1. Wykazano zależność między statusem socjoekonomicznym a podwyższonym ryzykiem CVD. 2. Niższy status socjoekonomiczny wiąże się ze zwiększonym ryzykiem CVD. Zależność ta jest silniej wyrażona u kobiet, zwłaszcza w grupie wiekowej 30–39 lat.Background: Cardiovascular disease (CVD) is one of the major health problems of the modern societies. Socioeconomic status (SES) is an important predictor of CVD and its risk factors. Aim: To examine whether SES is related to an increased cardiovascular (CV) risk in the population of southwestern Poland. Methods: The study population comprised 2027 subjects, including 929 (45.8%) men and 1098 (54.2%) women participat­ing in the WOBASZ study. From this population, we selected a subgroup of 1821 subjects free from CVD, including 816 men and 1005 women, all with defined SES. Their CV risk was estimated using the SCORE risk algorithm and an analysis of the relationship between SES indicators and the SCORE risk was performed. Results: We found a negative correlation between the SCORE risk and SES (p = 0.0005). In the overall study group and among participating women, the SCORE risk was significantly lower among subjects with high SES (SES score > 12). This relation was also noted in men and women aged 30–39 years (p = 0.02), women aged 30–39 years (p = 0.0001) and 40–49 years (p = 0.04), and in men aged 70–74 years (p = 0.046). With an increase in SES, the proportion of high CVD risk subjects de­creased significantly in the overall study population and in those aged 30–39 years (p = 0.01). Similar relations were observed in women in the entire age range and those aged 30–39 years (p = 0.01). We found that SES had a significant effect on the rate of high CVD risk in all study subgroups aged 30–39 years (odds ratio 0.57, 95% CI 0.39–0.85, p = 0.005 in men and women overall; odds ratio: 0.6, 95% CI 0.37–0.99, p = 0.045 in men; and odds ratio: 0.4, 95% CI 0.16–0.99, p = 0.01 in women) Conclusions: Socioeconomic status was found to be a predictor of high CVD mortality risk in men and women aged 30–39 years

How does the risk of cardiovascular death and cardiovascular risk factor profiles differ between socioeconomic classes in Poland: A country in transition

Background: Socioeconomic status (SES) is an important factor for cardiovascular diseases (CVD) development. A decline in death rate from CVD among subjects with high SES is observed in developed countries. The aim of this study was to assess differences in cardiovascular risk (CV) between socioeconomic classes in Poland, a country currently in transition. Methods: A sample of 15,200 people was drawn. A three stage selection was performed. Eventually, 6170 patients were examined (2013/2014). Data was collected using a questionnaire in face-to-face interviews, anthropometric data and blood tests were also obtained. Education was categorized asincomplete secondary, secondary and higher than secondary school. Monthly income per person was categorized as low (≤ 1000 PLN), medium (1001–2000 PLN) and high (≥ 2001 PLN). Education and income groups were analyzed by prevalence of CVD risk factors and high CVD risk (SCORE ≥ 5%). Results: Higher education was associated with lower prevalence of all analyzed CVD risk factors (p < 0.001), having the highest income with lower prevalence of hypertension, currently smoking, obesity and lower high density lipoprotein cholesterol. Multivariable analysis showed that frequency of high CVD risk decreased with increasing education level (OR 0.61; 95% CI 0.49–0.76; p < 0.01), a similar favorable impact of higher income on high CVD risk was demonstrated in the whole group (OR 0.81; 95% CI 0.67–0.99; p = 0.04). Conclusions: Socioeconomic status is an independent predictor of high CV risk of death. A favorable impact on the prevalence of high CV risk was demonstrated for education and partly for income in the whole group. It may reflect a transition being undergone in Poland, moreover, it predicts how socioeconomic factors may generate health inequalities in other transitioning countries

Does contrast agent injection during trans-catheter aortic valve implantation negatively affect kidney function?

Wstęp: Zabieg przezcewnikowego wszczepienia zastawki aortalnej (TAVI) jest od niedawna stosowany w leczeniu części chorych z istotnym hemodynamicznie zwężeniem zastawki aortalnej i z wysokim ryzykiem leczenia operacyjnego. Pacjenci kwalifikowani do TAVI to zwykle osoby starsze, przeważnie powyżej 80 rż., często z upośledzoną funkcją nerek. Jednocześnie w trakcie zabiegu TAVI podaje się środek kontrastowy o działaniu nefrotoksycznym. Cel: Celem pracy była ocena funkcji nerek po TAVI oraz zbadanie, czy podanie kontrastu podczas tego zabiegu nie prowadzi do pogorszenia czynności nerek i rozwoju nefropatii pokontrastowej. Metody: W okresie od stycznia 2009 do września 2010 roku w Instytucie Kardiologii w Warszawie metodą przezcewnikową wszczepiono zastawkę aortalną u 39 pacjentów (26 kobiet i 13 mężczyzn) w średnim wieku 81,43 ± 7,39 roku. Podczas zabiegu stosowano środek kontrastowy w średniej objętości 187,95 ± 91,34 ml o potencjalnym działaniu nefrotoksycznym. U każdego chorego oznaczano stężenie kreatyniny i wartość przesączania kłębuszkowego wg wzoru MDRD przed TAVI oraz w 1., 2. i 5.-8. dobie po zabiegu. Wyniki: Dwie pacjentki zmarły w 1. dobie po zabiegu. U pozostałych chorych po TAVI nie obserwowano istotnego pogorszenia funkcji nerek. Wnioski: 1. Zabieg TAVI nie pogarsza istotnie funkcji nerek. 2. W przedstawionej grupie starszych pacjentów z ciężkim zwężeniem zastawki aortalnej, licznymi chorobami współtowarzyszącymi oraz wyjściowo upośledzoną funkcją nerek podanie kontrastu podczas zabiegu TAVI nie doprowadziło do rozwoju nefropatii pokontrastowej. Kardiol Pol 2011; 69, 3: 251-255Background: Trans-catheter aortic valve implantation (TAVI) has recently emerged as an alternative to conventional surgery in high-risk surgical patients with haemodynamically significant aortic valve stenosis. However, patients referred for TAVI are usually elderly individuals (> 80 years) who frequently also suffer from renal impairment. Trans-catheter valve therapies require extensive use of contrast injections with a risk of nephrotoxicity. Aim: To evaluate post-TAVI renal function and to determine whether the exposure to contrast injections might cause reduced kidney function and contrast-induced nephropathy. Methods: From January 2009 to September 2010, TAVI was performed in 39 patients (26 women and 13 men). The mean age of the patients was 81.43 ± 7.39 years, and the mean volume of contrast material administered was 187.95 ± 91.34 mL. Serum creatinine and glomerular filtration rate (GFR, acc. to the MDRD formula) were estimated in all patients prior to and 1, 2, and 5-8 days after TAVI. Results: Two female patients died on postoperative day 1. Other patients did not show clinically significant reduction in renal function following the procedure (mean creatinine concentration 104.46 vs 99.77 vs 94.56 vs 93.64 mmol/L, NS and mean GFR 52.37 vs 56.63 vs 60.18 vs 61.34 mL/min/1.73 m2, NS). Conclusions: 1. The TAVI procedure, which includes contrast injection does not seem to cause a clinically significant decrease of renal function. 2. None of our elderly patients with severe aortic valve stenosis, multiple co-morbidities, and pre- TAVI renal compromise developed contrast-induced nephropathy. Kardiol Pol 2011; 69, 3: 251-25