The role of adipose tissue in the endocrine system

Obecnie tkanka tłuszczowa nie jest już postrzegana wyłącznie jako magazyn energetyczny; uważa się, że aktywnie uczestniczy w przemianach metabolicznych ustroju. Wiele specyficznych receptorów umożliwia jej reakcję na różne sygnały. Natomiast jako źródło licznych substancji, zwanych adipokinami, tkanka tłuszczowa stanowi organ dokrewny. Leptyna wskazuje na całkowitą zawartość tłuszczu w ustroju oraz oddziałuje z podwzgórzowymi ośrodkami sytości w regulacji pobierania pokarmu (jej kontrpartnerem jest grelina pochodzenia żołądkowego). W mniejszym stopniu wpływa także na czynność osi podwzgórze-przysadka-tarczyca. Adiponektyna i rezystyna to para hormonów tkanki tłuszczowej wpływających na insulinowrażliwość/insulinooporność w różnych tkankach. Stopniowo odkrywa się i opisuje funkcję nowych adipokin. Ostatnie badania dotyczyły apeliny i wisfatyny, które prawdopodobnie modyfikują wydzielanie i działanie insuliny. Obserwuje się także różnice między czynnością wydzielniczą trzewnej i podskórnej tkanki tłuszczowej oraz różne ich efekty wątrobowe. Ilość wydzielanych adipokin jest dodatkowo uzależniona od zwiększenia lub zmniejszenia ilości tkanki tłuszczowej. Adipokiny należy analizować w odniesieniu do cukrzycy oraz zespołu metabolicznego, w którym otyłość jest zaburzeniem osiowym. Ponadto tkanka tłuszczowa, biorąc udział w precyzyjnej regulacji miejscowej oraz ogólnej równowagi steroidowej, jest miejscem przemian steroidów. Mimo braku klinicznie jawnego procesu zapalnego, tkanka tłuszczowa okazała się źródłem cytokin prozapalnych: czynnika martwicy nowotworu α (TNF-α, tumor necrosis factor α), interleukiny 6 (IL-6, interleukin 6), czynnika chemotaktycznego monocytów (MCP-1, monocyte chemoattractant protein), a także czynników modyfikujących procesy krzepnięcia i fibrynolizy - inhibitora aktywatora plazminogenu (PAI-1, plasminogen-activator inhibitor-1). Czynniki te mogą odgrywać ważną rolę w patogenezie powikłań mikro- i makronaczyniowych, charakterystycznych dla zespołu metabolicznego i cukrzycy typu 2.Adipose tissue is no longer considered solely as body fuel deposit but rather as an active participant of metabolic changes. Many specific receptors enable it to respond to different signals. As a source of numerous substances called adipokines the fat tissue constitutes an endocrine organ. The function of novel adipokines is progressively investigated and described. Leptine reflects total mass of body fat and interplays with hypothalamic satiety centers in regulation of feeding (its counter-partner is ghrelin of gastric origin) and to a lesser extent with the function of hypothalamopituitary- thyroid axis. Adiponectin and resistin are another pair of adipocyte hormones, which influence sensitivity/resistance to insulin in different tissues. Apelin and visfatin, most recently discovered adipokines, seem to modify insulin secretion and action.Some differences are observed between visceral and subcutaneous adipose tissue secretory function as well as different liver effects. Changes in amounts of secreted adipokines are also induced by expansion or vanishing of the fat tissue. Adipokines should be analysed in relation to diabetes and metabolic syndrome, where obesity is an axial disorder. Besides, the adipose tissue is a place of steroids’ conversion and participates in precise regulation of local and general steroids’ balance. Adipose tissue was revealed a source of so called inflammatory cytokines (TNFα, IL-6, MCP-1) and factors affecting fibrinolysis and coagulation (PAI-1), despite lack of overt clinical signs of inflammation. They may play an important role in the pathogenesis of micro- and macrovascular complications, which are characteristic for metabolic syndrome and type 2 diabetes

Otyłość u dzieci i młodzieży a zaburzenia prokreacji wieku dojrzałego - spojrzenie pediatry

An obesity of children and adolescents is the problem growing by epidemic manner, which is tracking and exacerbating all pathological consequences into the adulthood. The review nigrigathered relations which are between obesity in early childhood and/or at puberty and disorders of sexual function in adults. The best described and frequently remembered problems in females are hyperandrogenism and polycystic ovary syndrome (PCOS). They reveal preliminary symptoms in girls, especially with their obesity appearance. Moreover, they are not only disorders limiting procreative possibilities in obese girls and women, but menstrual cycle irregularities without hyperandrogenemia are important too. Boys and men are also affected by obesity which can evoke and/or exacerbate sexual disorders. The obesity has noxious influence even in prepubertal boys, what is visible as pseudo-micropenis and abdominal fatty fold covering the upper part of scrotum. Steatomastia and gynecomastia appear frequently as features concomitant to obesity in course of puberty. Adult obese men may develop hypogonadotropic hypogonadism with further effects on male fertility due to erectile dysfunction and because the decreased sperm quality. At last, it should be mentioned, that there is an increased risk of cancer development in different parts of sexual system in both genders, when obesity is coexistent. The harmful influence of obesity on adult sexual functions in both genders can be prevented in childhood and adolescent period by preserving or restoring proper body mass. Forum Zaburzen Metabolicznych 2010, vol. 1, no 1, 46-54Otyłość u dzieci i młodzieży jest epidemicznie narastającym problemem, który nie pozostaje w przedziale wieku rozwojowego, ale przenosi i nasila wszystkie swoje niekorzystne następstwa w wiek dojrzały. Zestawiono relacje, jakie zachodzą między otyłością u dzieci i młodzieży w czasie wczesnego dzieciństwa i dojrzewania a występowaniem zaburzeń czynnościowych układu płciowego u dorosłych. U płci żeńskiej najlepiej opisanym i najczęściej przytaczanym problemem są hiperandrogenizacja i zespół policystycznych jajników, które ujawniają swoje zwiastuny już u dziewczynek, często wraz z otyłością. Ponadto, okazuje się, że zaburzenia hormonalne cyklu miesięcznego w przebiegu otyłości nie tylko kojarzą się z nadmiarem androgenów i PCOS, a także mogą prowadzić do upośledzenia możliwości prokreacyjnych. Chłopcy i mężczyźni również ujawniają bądź nasilają wraz z otyłością zaburzenia dotyczące układu płciowego. Już w okresie prepubertalnym można stwierdzić potencjalnie niekorzystny wpływ otyłości na zewnętrzne narządy płciowe. W czasie zaawansowania dojrzewania płciowego zwiększa się w otyłości ryzyko steato- i/lub ginekomastii, a w wieku dojrzałym może wystąpić hipogonadyzm hipogonadotropowy z negatywnymi konsekwencjami dla płodności męskiej (zaburzenie erekcji, pogorszenie składu i jakości nasienia). Ponadto należy pamiętać o podwyższeniu, wraz z otyłością, ryzyka rozwoju nowotworów dotyczących także układu płciowego, zarówno u kobiet, jaki i u mężczyzn. Jak najwcześniejsze zapobieganie i leczenie otyłości już u dzieci daje szanse na ograniczenie jej niekorzystnego wpływu na dojrzewanie i na funkcje płciowe w wieku dojrzałym. Forum Zaburzeń Metabolicznych 2010, tom 1, nr 1, 46-5

Stężenie rezystyny w surowicy u dzieci z cukrzycą typu 1 — negatywna relacja z masą tłuszczową ciała

Introduction: Insulin is one of the major factors regulating adipose tissue function. On the other hand, adipocytes secrete adipocytokines that may influence insulin synthesis and action, and are involved in blood glucose regulation. In type 1 diabetes mellitus (t1DM), beta cells function is replaced with exogenous insulin therapy. This raises a question concerning the impact of t1DM on adipose tissue secretory function. The aim of this study was to evaluate one of the adipocytokines, resistin, serum concentrations in relation to body fat mass in children with t1DM.Material and methods: The study comprised 75 children with t1DM and a control group of 20 healthy coevals. All children had estimated serum resistin concentrations, glycated haemoglobin levels, growth and body weight measurements, and bioelectrical impedance analysis in order to establish body composition.Results: Resistin serum concentrations were significantly lower in children with t1DM vs. controls (median values: 343 vs. 590 pg/mL; mean values ± SD: 577 ± 561 vs. 861 ± 628 pg/mL; p < 0.001), and they negatively correlated with body fat mass (p = 0.022) and age (p = 0.022) in the t1DM group, but not in the control group. Disease duration, glycated haemoglobin levels and insulin dosage revealed no direct statistical relation to resistin levels.Conclusions: Diminished serum resistin concentrations and a negative correlation between resistin levels and body fat mass in children with type 1 diabetes seem to result from broken physiological adipo-insular regulations, independent of disease duration, its metabolic control and insulin supply. (Endokrynol Pol 2014; 65 (5): 342–347)Wstęp: Insulina jest jednym z głównych czynników regulujących funkcje tkanki tłuszczowej. Z drugiej strony, adipocyty wydzielają adipocytokiny, które mogą wpływać na sekrecję i działanie insuliny oraz brać udział w regulacji stężenia glukozy we krwi. W cukrzycy typu 1 sekrecja insuliny przez komórki beta zostaje zastąpiona przez egzogenną insulinoterapię. Powstaje pytanie o wpływ tej choroby na czynność sekrecyjną tkanki tłuszczowej. Celem pracy była ocena stężenia jednej z adipocytokin, rezystyny, w surowicy dzieci z cukrzycą typu 1, oraz związku oznaczonej rezystynemii z masą tkanki tłuszczowej.Materiał i metody: Badaniami objęto 75 dzieci z cukrzycą typu 1, oraz grupę kontrolną 20 zdrowych dzieci. U wszystkich wykonano oznaczenia stężenia rezystyny w surowicy, poziomu hemoglobiny glikowanej, pomiary wzrostu i masy ciała, oraz badanie impedancji bioelektrycznej celem oceny składu ciała.Wyniki: Stężenia rezystyny w surowicy były niższe u dzieci z cukrzycą typu 1 niż w grupie kontrolnej (mediana: 343 vs. 590 pg/ml, średnia ± SD: 577 ± 561 vs. 861 ± 628 pg/ml, p < 0,001) oraz korelowały ujemnie z masą tkanki tłuszczowej (p = 0,022) oraz wiekiem (p = 0,022) w grupie dzieci z cukrzycą, ale nie w grupie kontrolnej. Czas trwania choroby, poziom hemoglobiny glikowanej i dawkowanie insuliny nie wykazały bezpośredniego związku statystycznego ze stężeniami rezystyny.Wnioski: Obniżone stężenie rezystyny w surowicy oraz ujemna korelacja między stężeniami rezystyny i masą tłuszczową ciała u dzieci z cukrzycą typu 1 wydają się wynikać z przerwania fizjologicznych regulacji adipo-insularnych, niezależnie od czasu trwania choroby, jej kontroli metabolicznej i podaży insuliny. (Endokrynol Pol 2014; 65 (5): 342–347

Kwasica ketonowa w momencie rozpoznania cukrzycy typu 1 u dzieci i nastolatków z województwa wielkopolskiego — częstość występowania, czynniki ryzyka i obraz kliniczny

Wstęp. Cukrzycowa kwasica ketonowa (DKA) jest stanem zagrażającym życiu, często występującym w momencie rozpoznania cukrzycy typu 1 (T1DM). Młodsze dzieci są bardziej narażone na wystąpienie tego ostrego powikłania. Jest to niepokojące ze względu na zwiększenie częstości występowania T1DM na świecie, przy czym największy wzrost częstości zachorowań obserwuje się u dzieci do 5. roku życia. Celem pracy było określenie częstości DKA i czynników związanych z jej występowaniem u dzieci z nowo rozpoznaną T1DM z województwa wielkopolskiego. Materiał i metody. Badana kohorta obejmowała 735 dzieci (329 dziewcząt i 406 chłopców) w wieku 0–18 lat z nowo rozpoznaną T1DM, przyjętych do jednego szpitala w latach 2009–2014. Średni wiek w chwili rozpoznania wynosił 9,3 roku. Cukrzycową kwasicę ketonową definiowano jako pH krwi < 7,30. W celu potwierdzenia autoimmunizacyjnego podłoża cukrzycy wykonywano badania w kierunku obecności typowych autoprzeciwciał. Wyniki. Cukrzycową kwasicę ketonową zdiagnozowano u 36% chorych z nowo zdiagnozowaną T1DM. Powikłanie to występowało istotnie częściej u dzieci poniżej 4 lat (p = 0,001). Najwyższa częstość występowania DKA była związana z czasem trwania objawów (> 28 dni) (p = 0,014) i błędnym rozpoznaniem (p = 0,001). Autoprzeciwciało przeciw transporterowi cynku 8 wykrywano istotnie częściej u dzieci z DKA (p = 0,044). W grupie z DKA odsetek hemoglobinyglikowanej był istotnie wyższy (p = 0,0004), natomiast stężenia insuliny i peptydu C były niższe (odpowiednio p = 0,0001 i p = 0,0001).Wnioski. U dzieci z nowo rozpoznaną T1DM z województwa wielkopolskiego cukrzycowa kwasica ketonowa DKA występuje często i jest mocno nasilona. Najczęstszymi czynnikami ryzyka rozwoju DKA w początkowym okresie T1DM są błędna diagnoza, czas trwania objawów i wiek poniżej 4 lat. Obecność autoprzeciwciał przeciw transporterowi cynku 8 wiąże się z ostrym początkiem T1DM

Metabolic syndrome and type 2 diabetes in 16-years-old boy - case report

Zespół metaboliczny jest silnym determinantem cukrzycy typu 2 oraz czynnikiem ryzyka miażdżycowych chorób układu sercowo-naczyniowego. Podstawowe kryteria rozpoznawania zespołu metabolicznego u dorosłych obejmują: otyłość brzuszną, dyslipidemię, nieprawidłową tolerancję węglowodanów i nadciśnienie tętnicze. W populacji polskiej częstość otyłości oraz zespołu metabolicznego stale wzrasta. Autorzy opisują przypadek 16-letniego chłopca przyjętego do szpitala z powodu przypadkowo ambulatoryjnie stwierdzonej nieprawidłowej glikemii na czczo. Wywiad rodzinny był dodatni w kierunku otyłości, cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego, dyslipidemii i choroby niedokrwiennej serca. W badaniu przedmiotowym stwierdzono otyłość brzuszną (BMI 32,9; WHR > 1), cechy acanthosis nigricans oraz podwyższone wartości ciśnienia tętniczego. W badaniach dodatkowych stwierdzono: wartości glikemii między 156 a 296 mg/dl, HbA1c - 10,7%, dyslipidemię oraz podwyższone wartości aminotransferaz. W badaniu ultrasonograficznym jamy brzusznej wykazano cechy stłuszczenia wątroby. Z tego względu u chłopca wprowadzono intensywne leczenie farmakologiczne, przeprowadzono edukację dietetyczną i diabetologiczną, a także ustalono zmiany w stylu życia. Po 6-miesięcznej terapii chłopca ponownie przyjęto do Kliniki w celu wykonania badań kontrolnych. Wyniki badań laboratoryjnych uległy poprawie, mimo że nie nastąpiło obniżenie masy ciała. Zespół metaboliczny należy rozpoznawać jak najwcześniej, ponieważ istnieje wówczas możliwość zastosowania leczenia, by zapobiec rozwojowi cukrzycy typu 2 i jej powikłaniom. Zatem badanie dzieci z nadwagą i otyłością w kierunku zespołu metabolicznego jest konieczne, szczególnie w przypadku stwierdzenia tego zespołu chorobowego w najbliższej rodzinie pacjenta.The metabolic syndrome is associated with increased risk of type 2 diabetes mellitus and atherosclerotic cardiovascular disease. Criteria of metabolic syndrome in adults include central obesity, dyslipidemia, impaired glucose tolerance and hypertension. The incidence of obesity, as well as metabolic syndrome, in population of Poland is increasing. Authors describe the case of 16-year-old boy admitted to the hospital because of accidentally diagnosed impaired fasting glucose. Family history appeared to be positive in terms of obesity, type 2 diabetes mellitus, hypertension, dyslipidemia and ischemic heart disease. Physical examination revealed abdominal obesity (BMI 32.9; WHR > 1), acanthosis nigricans, and elevated blood pressure. The main laboratory findings were as follows: blood glucose levels between 156 and 296 mg/dl; HbA1c - 10.7%, dyslipidemia, and elevated liver enzymes activity. Ultrasound of the abdomen showed signs of fatty liver. Intensive pharmacological treatment, as well as dietetic and diabetic education were performed and modification of the lifestyle was ordered. The boy was readmitted to the hospital after 6 month therapy to perform the control tests. Laboratory findings improved significantly, despite of the weight stability. Metabolic syndrome should be diagnosed early, when effective treatment may prevent the development of type 2 diabetes mellitus and its complications. It is advised to perform tests for elements of metabolic syndrome in overweight and obese children, especially in those with a positive family history

Neutrophil gelatinase-associated lipocalin and Cathepsin L as early predictors of kidney dysfunction in children with type 1 diabetes

Wstęp: Celem pracy była ocena stężenia w surowicy i w moczu markerów wczesnego uszkodzenia nerek, to jest lipokainy związanej z żelatynazą neutrofilii (odpowiednio sNGAL i uNGAL) oraz wydalania z moczem katepsyny L (uCathL) u dzieci z cukrzycą typu 1 (DM1) wykazujących normoalbuminurię i filtrację kłębuszkową (eGFR) powyżej 90 ml/min/1,73 m2.Materiał i metody: Grupę badaną stanowiło 63 dzieci ze średnim czasem trwania DM1 wynoszącym 5,16 ± 3,39 roku. Albuminurię oceniano za pomocą wskaźnika albuminowo-kreatyninowego (ACR). eGFR obliczano na podstawie stężenia cystatyny C. Hiperfiltrację kłębuszkową (GH) definiowano jako wartość eGFR > 135 ml/min/1.73 m2.Wyniki: U dzieci z DM1 w porównaniu do grupy kontrolnej wykazano znamiennie wyższe stężenia uNGAL, niższe sNGAL i uCathL. Istotne zmiany stężeń uNGAL i uCathL stwierdzono już u dzieci bez GH i z optymalną kontrolą glikemii (HbA1c < 7,5%). Stwierdzono pozytywną zależność pomiędzy uNGAL, ACR i eGFR oraz pomiędzy uCathL i eGFR.Wnioski: Istotne zmiany w stężeniu markerów wczesnego uszkodzenia nerek to jest sNGAL, uNGAL i uCathL mogą wystąpić u dzieci z DM1 i normoalbuminurią. Zmiany uNGAL i uCathL mogą wystąpić nawet u chorych bez GH oraz wykazujących optymalną kontrolę glikemii. Pierwsze objawy zaburzenia czynności nerek w przebiegu DM1 wydają się wynikać z uszkodzenia cewek nerkowych. (Endokrynol Pol 2014; 65 (6): 479–484)Introduction: The aim of this study was to evaluate serum levels and urinary excretion of neutrophil-gelatinase associated lipocalin (respectively sNGAL and uNGAL) and urinary excretion of Cathepsin L (uCathL) in children with type 1 diabetes mellitus (DM1) who presented normoalbuminuria and the estimated glomerular filtration rate (eGFR) above 90 mL/min/1.73 m2.Material and methods: The study group consisted of 63 children with a diabetes duration of 5.16 ± 3.39 years. The degree of albuminuria was based on urine albumin-to-creatinine ratio (ACR), while eGFR was based on serum cystatin C. Glomerular hyperfiltration (GH) was defined as an eGFR value above 135 mL/min/1.73 m2.Results: Children with DM1 showed significantly higher concentrations of uNGAL, and lower sNGAL and uCathL. Significant changes of uNGAL and uCathL levels were even found in children without GH and with optimal glycaemic control (HbA1c < 7.5%). Positive correlations between uNGAL, ACR and eGFR were shown, as well as between uCathL and eGFR.Conclusions: Significant changes in the concentration of markers of early kidney injury: sNGAL, uNGAL, and uCathL, can occur in children with DM1 and normoalbuminuria. The changes of uNGAL and uCathL can be even found in children without GH and with optimal glycaemic control. The earliest signs of diabetic kidney dysfunction seem to result from tubular damage. (Endokrynol Pol 2014; 65 (6): 479–484)

Compliance in diabetes — target or way to success?

In medicine, the term "compliance" is associated with medical practice and guidance, especially in relation to chronic diseases. Its definition has evolved with the development of modern medicine. In the last decade, the relationship between patient and doctor has changed significantly. The increasing importance of therapeutic success is attributed to the personalization of medicine and the consideration of patients’ perspectives and preferences. The purpose of this manuscript is to find a modern definition of the term compliance in relation to diabetes and to determine what elements of personalized medicine can be incorporated into patient care to improve overall clinical success. In this article, the authors discuss the topics of compliance and personalized medicine in diabetes care taking into account both available medical publications as well as many years of the authors’ own clinical experience.In medicine, the term "compliance" is associated with medical practice and guidance, especially in relation to chronic diseases. Its definition has evolved with the development of modern medicine. In the last decade, the relationship between patient and doctor has changed significantly. The increasing importance of therapeutic success is attributed to the personalization of medicine and the consideration of patients’ perspectives and preferences. The purpose of this manuscript is to find a modern definition of the term compliance in relation to diabetes and to determine what elements of personalized medicine can be incorporated into patient care to improve overall clinical success. In this article, the authors discuss the topics of compliance and personalized medicine in diabetes care taking into account both available medical publications as well as many years of the authors’ own clinical experience

A guide to using Novo Nordisk insulin analogues in patients with type 2 diabetes

Według wspólnego stanowiska Amerykańskiego Towarzystwa Diabetologicznego (ADA) oraz EuropejskiegoTowarzystwa Badań nad Cukrzycą (EASD) indywidualizacja terapii uwzględniająca profi l kliniczny pacjenta jest niezwykle ważna dla skuteczności podejmowanych działań medycznych. Wiele potencjalnych schematów prowadzenia insulinoterapii, znaczna liczba preparatów insuliny, a przede wszystkim zróżnicowanie kliniczne pacjentów sprawiają, że znalezienie optymalnego sposobu terapii nie jest łatwe. W niniejszej pracy podsumowano tematyczną dyskusję autorów, opierającą się zarówno na wynikach randomizowanych kontrolowanych badań klinicznych, jak i dokumentach referencyjnych poszczególnych preparatów insuliny.Consensus of the American Diabetes Association (ADA) and the European Association for the Study of Diabetes (EASD) clearly states that individualization of treatment, at least partially based on considering the clinical profi le of patients, is crucial for the effectiveness of undertaken medical activities. Finding the optimal therapy is not easy, mainly due to the number of potential insulin therapy regimens, insulin formulations, and most of all clinical variety of patients. This publication is a summary of the discussion between authors on the above subject. It is based on the results of both randomized, controlled clinical trials, as well as reference documentation of individual insulin formulations

"Compliance" in diabetes : target or way to success?

Termin compliance wiąże się z prowadzeniem postępowania terapeutycznego, przede wszystkim w odniesieniu do chorób przewlekłych. Jego definicja ewoluowała jednak wraz z rozwojem współczesnej medycyny. W ostatniej dekadzie wizja relacji pomiędzy pacjentem i lekarzem uległa znaczącej zmianie. Coraz większe znaczenie dla odniesienia sukcesu terapeutycznego przypisywane jest indywidualizacji postępowania oraz uwzględnieniu w nim perspektywy i preferencji chorego. Celem niniejszego opracowania jest próba znalezienia współczesnej definicji terminu compliance w cukrzycy oraz określenie elementów mających wpływ na znalezienie indywidualnej drogi współpracy z pacjentem, a w efekcie częstsze osiąganie sukcesów klinicznych. Opracowanie stanowi podsumowanie tematycznej dyskusji autorów, uwzględniającej zarówno dostępne publikacje medyczne odnoszące się do poruszanych tematów, jak i wieloletnie własne doświadczenie kliniczne.In medicine, the term “compliance” is associated with medical practice and guidance, especially in relation to chronic diseases. Its definition has evolved with the development of modern medicine. In the last decade, the relationship between patient and doctor has changed significantly. The increasing importance of therapeutic success is attributed to the personalization of medicine and the consideration of patients’ perspectives and preferences. The purpose of this manuscript is to find a modern definition of the term “compliance” in relation to diabetes and to determine what elements of personalized medicine can be incorporated into patient care to improve overall clinical success. In this article, the authors discuss the topics of “compliance” and personalized medicine in diabetes care taking into account both available medical publications as well as many years of the authors’ own clinical experience