Η επίδραση της θεραπείας με άμεσα δρώντα αντιϊκά, στην ποιότητα ζωής ασθενών με χρόνια ηπατίτιδα C που παρακολουθούν προγράμματα υποκατάστασης

Οι χρήστες ενδοφλεβίων ναρκωτικών ουσιών (XEN) αποτελούν ιδιαίτερη ομάδα με υψηλά ποσοστά συν-νοσηρότητας και λοίμωξης από τον ιό της ηπατίτιδας C (HCV). Τα νεότερα αντιικά φάρμακα άλλαξαν δραματικά τον τρόπο διαχείρισης των ασθενών με χρόνια HCVλοίμωξη, αφού χαρακτηρίζονται από άριστη ανοχή και υψηλά ποσοστά ίασης. Η αντιική θεραπεία έχει παρόμοια ποσοστά ίασης μεταξύ ΧΕΝ και μη-ΧΕΝ ασθενών με χρόνια ηπατίτιδα C. Τα υπάρχοντα δεδομένα ολιστικής προσέγγισης ΧΕΝ ασθενών με HCVπριν και μετά τη θεραπεία με νεότερα αντιικά είναι περιορισμένα. Σκοπός της μελέτης είναι η καταγραφή της ποιότητας ζωής των ΧΕΝ ασθενών με HCV λοίμωξη που προσήλθαν στο Εξωτερικό Ιατρείο Ηπατογαστρεντερολογικής Μονάδος της Β΄ Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής, στο ΓΝΑ «Ιπποκράτειο» με σκοπό να λάβουν θεραπεία με τα νεότερα από του στόματος αντιικά. Όλοι οι ασθενείς παρακολουθούσαν προγράμματα υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ, ενώ για την εκτίμηση της ποιότητας ζωής χρησιμοποιήσαμε το ερωτηματολόγιο SF – 36. Πιο συγκεκριμένα μελετήσαμε την επίδραση της αντιικής θεραπείας στους τομείς της ποιότητας ζωής και επίσης ποιοι παράμετροι σχετίζονται με την ποιότητα ζωής των ασθενών μας. Μελετήθηκαν 56 ασθενείς, μέσης ηλικίας 47 ετών, 50 άνδρες / 6 γυναίκες. Μερικοί από τους τομείς του ερωτηματολογίου σχετίζονται με το φύλο (p=0,02), τη χρήση αλκοόλ (p=0.014), κάνναβης (p=0.02) και την οικογενειακή κατάσταση (p=0.002). Στην πολυπαραγοντική ανάλυση η χρήση κάνναβης ήταν ανεξάρτητος παράγοντας που σχετίζεται με μειωμένη εκτίμηση σωματικής λειτουργικότητας και σωματικού πόνου (p=0.02 και p=0.029, αντίστοιχα). Η κατανάλωση αλκοόλ ήταν ανεξάρτητος παράγοντας σχετιζόμενος με μειωμένη καταγραφή σωματικού πόνου (p=0.022) και τέλος η θεραπεία υποκατάστασης με μεθαδόνη σχετίσθηκε θετικά με την κοινωνική λειτουργικότητα (p=0.051). Η αξιολόγηση του ερωτηματολογίου πριν και 3 μήνες μετά από επιτυχή αντιική θεραπεία ανέδειξε βελτίωση στους περισσότερους τομείς του ερωτηματολογίου, με τη διαφορά να γίνεται στατιστικά σημαντική στους τομείς της ψυχικής υγείας, της ζωτικότητας και της γενικής κατάστασης υγείας. Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα τεκμηριώνουν τη συνολική ωφέλεια από την ίαση της HCV, τονίζουν την επίδραση αλκοόλ και χρήσης κάνναβης και της οικογενειακής κατάστασης στους δείκτες ποιότητας ζωής στους ΧΕΝ και διευκολύνουν την δημιουργία και εφαρμογή αποτελεσματικών μοντέλων παρακολούθησης, διαχείρισης και θεραπείας των ΧΕΝ που παρακολουθούν προγράμματα υποκατάστασης.People who use drugs (PWUD) represent a special group associated with several co-morbidities and high rates of hepatitis C virus (HCV) infection. The new direct acting antivirals (DAAs) have dramatically changed the therapeutic approach of patients with chronic HCV infection. DAAs therapy has been associated with high SVR rates and an excellent safety profile. Noteworthy, therapy with DDAs has similar cure rates in PWUD and non-PWUD populations. Limited data are available on holistic approaches in PWUD with HCV before and after treatment with DAAs. The aim of this study was to assess the quality of life of PWUD patients with HCV infection who have visited the outpatient Liver Unit at Hippocratio General Hospital of Athens in order to initiate DAAs treatment. All patients attended OKANA substitution programs, while for the assessment of the quality of life, the questionnaire SF – 36 was used. More specifically, we examined the effect of antiviral treatment in the domains of quality of life and also the parameters related to the quality of life of our patients. Fifty six patients, 50 men / 6 women with mean age 47 years, were examined. Some of the areas of the questionnaire are related to gender (p = 0.02), alcohol use (p = 0.014), cannabis (p = 0.02) and marital status (p = 0.002). In the multivariate analysis, cannabis use was an independent factor associated with reduced assessment of physical function and physical pain (p = 0.02 and p = 0.029, respectively). Alcohol consumption was associated with a reduction in physical pain (p = 0.022) while methadone substitution treatment was positively associated with social functioning (p = 0.051). The evaluation of the questionnaire before and three months after successful antiviral therapy showed improvement in most areas of the questionnaire with statistically significant improvement in the domains of mental health, vitality and general health. In conclusion, our data have clearly shown that DAAs therapy has an overall benefit on health in PWUD population with HCV; in addition our study highlights the impact of alcohol and cannabis use and marital status on several PWUD quality of life indicators. We believe that our data may help the development and implementation of effective monitoring, management and treatment models for PWUD under opiate substitution treatment

Clinical and epidemiological characteristics of hepatitis C virus-infected people who inject drugs: a Greek descriptive analysis

Background It is estimated that 17,000 people who inject drugs (PWID) in Greece have hepatitis C virus (HCV) viremia. The aim of our study was to explore the characteristics of the HCV-infected, direct acting antiviral (DAA)-naive PWID. Methods This is a retrospective analysis of PWID with HCV infection. We selected data from six liver clinics during the period from 1st May 2014 to 31st May 2017 in order to record the characteristics of infected PWID. Results We included 800 PWID with HCV infection (78.5% male, mean age 42 +/- 10 years) who had not received DAAs before 1st June 2017. One third of the patients had comorbidities (diabetes mellitus, arterial hypertension and psychological disorders); 70% were smokers, 27% alcohol users, 67% unemployed, 29% married, and 34% had education >12 years; 65% were attending addiction programs; 57% were receiving methadone and 36% buprenorphine. Sporadic or systemic drug use was reported by 37% while 1.4% and 2.9% had HIV and HBV coinfection, respectively. The genotype distribution was 20.5%, 4.6%, 3.3%, 61% and 10% for genotypes 1a, 1b, 2, 3 and 4, respectively. Mean (+/- SD) liver stiffness was 9 +/- 7 kPa and 21% of the patients had cirrhosis. Half of the patients were in the F0-F1 stage of liver disease, defined as stiffness <= 7 kPa. Conclusions Our real-life data suggest that HCV genotype 3 remains the predominant genotype among PWID. One third of PWID had comorbidities and one-fifth cirrhosis. Half of PWID had early-stage liver disease and remained without access to DAAs according to the Greek prioritization criteria