Upotreba biljaka za proizvodnju energije

We can, beside food / fodder, produce different plants to obtain various forms of energy (electricity, heat, fuel) on the fields. All together with wood from forests and other sources, biomass is the biggest guarantee for the increasing of restoring energy sources in Europen Union at 12% till 2010. Economy of production of bioenergies in Eropen Union depends on subsidy, exception is direct burning of biomass. The decision of individual producer for production of bioenergy depends mostly of its economy or altitude of income. Environmental acceptability of bioenergy (CO2 balance and energy balance) is not always just positive. The production does not assure new working places. Energy use of plants in EU will not essentially reduce the production of plants for food and fodder, but it may influence on the growth of the prices of agricultural products.Na njivama možemo osim hrane za ljude i stoku proizvoditi različite biljne kulture za energiju različitih oblika (električna energija, toplota, gorivo). Ta proizvodnja treba zajedno sa šumskim kulturama (drvo) da ima najveći udeo kod povećanja obnovljivih izvora energije za 12% u Evropskoj Uniji do 2010 godine. Ekonomika bioenergije u EU zavisi od finansijskih subvencija kod svih vrsta, osim kod direktnog sagorevanja biomase za toplotnu energiju. Odluka svakog pojedinog proizvođača za bioenergiju zavisi od ekonomskih faktora, odnosno od visine prihoda. Uticaj proizvodnje bioenergije na faktore očuvanja okoline (CO2 bilans i energetski bilans) nije uvek samo pozitivna. Proizvodnja energije, koja zamenjuje poljoprivrednu proizvodnju ne ostvaruje nova radna mesta. Upotreba biljaka zbog energije u EU neće bitno smanjiti proizvodnju biljaka za hranu, a može uticati na povećanje cena poljoprivrednih proizvoda

Uticaj savremenih sistema obrade zemljišta na prinos važnijih ratarskih useva

On the basis of many investigations, it has been concluded that the future of agriculture development in the XXI century will imply sustainable agriculture as the alternative to the conventional agriculture. It is considered that the future of agriculture will rest on flexible cultural practices, developments of biotechnology and appreciation of basic ecological principles in soil usage. In intensive field crop production tillage sistem is of great importance. Tillage system have an effect on many physical, chemical and biological properties of soil. Multiple passes of different agricultural machinery have negative effect on structure, bulk density, total pore space and compaction as well as increased expencives. Today there is need rational solutions for that problems. Conservation tillage practice can increase the organic matter content, aggregate stability, and improve optimal soil water content, air, temperature, biological regime and nutrient cycling that represent basic elements in erosion control, soil and water conservation and environment protection and preservation. The results of our investigation in agroecological condition on experimental fields "Radmilovac" near Belgrade shows that yield grain of investigated crops (winter wheat, spring barley, maize and soyabean) was lower in mulch tillage system and in no tillage systems than under conventional tillage practice. Reduces in cultural practices can be source of stress (mechanical, drought) and because of that fact plant breeders in the future must attempt to foreese this changes and create new ideotype to existing soil conditions and improving these cultivars in their resource use efficiency. New technologies comprehend higher flexibility of cultural practices (soil tillage, crop rotation, fertilization, integrated pest management) with proper choose of wheat cultivars adapted on these conditions.U kompleksu mera za povećanje prinosa poljoprivrednih kultura, važno mesto zauzima obrada zemljišta. Pravilna obrada zemljišta je najefikasniji način za povećanje plodnosti, a plodnost je glavna osobina zemljišta kao sredstva za proizvodnju. Sistemi intenzivne biljne proizvodnje sa konvencionalnim sistemima obrade zemljišta za posledicu imaju akceleraciju procesa degradacije zemljišta i narušavanja uspostavljene ekološke ravnoteže u agroekosistemu. Pojava novih savremenih oruđa i efikasnije zaštite od korova nameće potrebu reformisanja postojećih sistema obrade zemljišta. Reformisanje sistema obrade ide u pravcu redukcije odnosno minimalizacije obrade zemljišta. Zasnovano je, pre svega, na eliminaciji negativnih činilaca prouzrokovanih konvencionalnom obradom, na većoj ekonomskoj i ekološkoj efektivnosti. Redukcija u obradi klasičnih, konvencionalnih sistema obrade zemljišta može varirati u širokom rasponu, od najmanjeg izostavljanja samo jedne operacije ne menjajući puno suštinu tog sistema u pogledu njegovog uticaja sve do potpunog izostanka, odnosno do direktne setve. U održivoj poljoprivredi kao novom konceptualnom pravcu razvoja poljoprivrede postoje rešenja, bitno različita od dosadašnjih sistema obrade, zasnovana na njihovoj alternativi, koja u primeni rešavaju probleme iz domena konzervacije zemljišta kao neobnovljivog prirodnog resursa

Uticaj meliorativne obrade na neke fizičke osobine zemljišta

The paper deals with the effects of ameliorative tillage on the dynamics of some important physical soil properties in maize. The trial was caried-out at the experimental fields Krnjesevci of Maize Research Institute "Zemun Polje" on meadows chernozem soil type. The folowing ameliorative and conventional tillage systems were included in ivestigations: 1. Ameliorativel tillage system - (ATS) – includes new types machines for field sistematisation-scrapers (USM 5) in autamn, drainage plow on the depth 60-80 cm, and subsoiling with heavy vibratory subsoiler VR 5. on 30-35 cm depth. After basic tillage we prepared soil for seeding with preparation by disking and harrowing 2. Conventional tillage - (CT) - in this case includes ploughing to the depth of 30-35cm + presowing preparation by disking and harrowing was control. The folowing soil properties were studied: bulk density, total porosity, moisture weight and volume percent, and total water content in different layers in m3, in two period of time after first and after second interrow cultivation in maize on the different depth 0-10; 10-10; 20-30. Ameliorative tillage systems have better effect for all investigated soil properties on this heavy soil type compared with control with classical tillage system.Ispitivanje uticaja jednog novog sistema meliorativne obrade zemljišta na promene nekih važnijih fizičkih osobina zemljišta u usevu kukuruza obavljeno je na imanju Instituta za kukuruz "Zemun Polje" u Krnješevcima. U ispitivanju smo imali dve varijante: Var. 1. – Sistem meliorativne obrade zemljišta (ravnanje + rad krtičnog pluga + podrivanje + predsetvena obrada zemljišta); Var. 2. – Kontrola. Konvencionalna obrada zemljišta (oranje raonični plugom + predsetvena obrada zemljišta). Pratili smo dinamiku važnijih fizičkih osobina zemljišta u usevu kukuruza u dva roka posle posle prvog i neposredno posle drugog međurednog kultiviranja. Uzorci su uzimani sa cilindrima po Kopeckom, a dalje obrađeni u laboratoriji. Ispitivani su uticaji meliorativne obrade zemljišta na zapreminsku masu, vlažnost zemljišta, poroznost i količinu vode po hektaru na tri dubine ispitivanja: od 0-10 cm; 10-20 cm; 20-30 cm. Dobijeni rezultati obrađeni su statistički analizom varijanse i pokazali su da postoje brojne statistički signifikantne razlike u vrednostima fizičkih osobina u korist onih na meliorisanom zemljištu u poređenju sa kontrolnom varijantom. Gornji delovi orničnog sloja su rastresitiji na meliorisanoj varijanti tako da su u stanju da prihvate lakše veće količine vode i što je važno da je brže sprovedu u dublje slojeve

Najčešće lokacije nesreća sa traktorima u Republici Makedoniji

In this paper are the results from the investigations of the frequently place of tractor accidents in agriculture in Republic of Macedonia. In the period from 1999 to 2003 in Macedonia occurred 398 tractor accidents. Most number of tractor accidents are happened in the city Strumica, where are recorded 50 accidents or 15,06% of all tractor accidents. In agricultural condition tractor accidents are mostly near the cities of Skopje and Kumanovo where are happened 8 or 12,12% tractor accidents each. According to the number of tractor accidents in agricultural regions, accidents mostly happened in Mediterranean agricultural region where recorded 178 or 44, 72% of all tractor accidents. In Macedonia according to the number of tractor accidents most critical locations are local and regional roads where happened 213 or 53,52% of all tractor accidents.U radu su prikazani rezultati ispitivanja najčešćih mesta - lokacija događanja nesreća sa traktorima u poljoprivredi Makedonije. U vremenskom periodu od 1999. do 2003. godine, dogodilo se ukupno 398 nesreća u kojima su učestvovali traktori. Najveći broj saobraćajnih nesreća gde su učestvovali traktori evidentirano je u Strumici sa ukupno 50 ili 15,06% nesreća, od ukupnog broja nesreća sa traktorima. Najveći broj nesreća pri radu sa traktorom u poljoprivrednim uslovima je evidentirano u okolini Skoplja i Kumanova po 8 ili 12,12% nesreća, od ukupnog broja nesreća sa traktorom. Prema poljoprivrednim regionima u Republici Makedoniji u Mediteranskom poljoprivrednom regionu evidentirano je najveći broj nesreća 178 ili 44,72%. Putevi van naseljenih mesta su najrizičniji prema broju nesreća u kojima su učestvovali traktori gde je ukupno evidentirano 213 ili 53,52% nesreća, od ukupnog broja nesreća u kojima su učestvovali traktori

Kontrola parametara tehničkog sistema za navodnjavanje kap- po-kap

The parameters of the technical system that is used for controlling drip irrigation systems, in production conditions, has been shown thru the DREAM system, produce by TALGIL Computing and Control, Haifa, Israel. Performances of the drip irrigation technical system, the DREAM system is controlling by automatic mode which is being program ahead, and it is enabling the control for few features parameters needed for water application, and as well and work regimes of: pumps, filters, water meters, main and secondary valves. This system of control is used in Delta Agrar orchard in Celarevo, and already for five years, based on his capabilities, the most difficult tasks has been completed or specified with great sexes. Beside the mention features, very important feature and often used, is the feature of reading data that are been collected over the whole period of exploitation, such as: total water apply water, total follow of the main valve, total flow of the secondary valves, total mineral fertilizer apply, etc. This system of the automatic control, is the newest in the “TALGIL Computing and Control” Israel, pallet of product, and its subliming all the adventives, that are throe the time, have been shown as the most practical.Kontrola upravljanja parametrima tehničkog sistema sistemom kap-po-kap, za proizvodne uslove prikazana je osobinama uređaja DREAM sistem, proizvođača - TALGIL Computing and Control , Haifa, Israel. Performanse tehničkog sistema kap-po-kap, DREAM sistem kotroliše automatskim režimom rada koji se unapred programira i omogućava kontrolu rada nekoliko parametara potrebnih za efikasnu distribuciju vode, pre svega režima rada: pumpi, filtera, merača protoka, glavnih i sekundarnih ventila. Ovakav jedan sistem automatskog upravljanja koristi se u voćnjaku Delta Agrara u Čelarevu. Već 5 godina na osnovu njegovih mogućnosti uspešno se realizuju najteži zahtevi intenzivne proizvodnje. Pored mogućnosti programiranja i upravljanja, jako je važna i veoma se često koristi očitavanje podatka sakupljenih tokom kompletnog-određenog perioda ekploatacije, kao što su: ukupna količina aplicirane vode, ukupan protok glavnog ventila, ukupan protok sekundarnih ventila, ukupna količina apliciranih mineralnih đubriva, itd. Ovaj sistem automatskog upravljanja je najnoviji u nizu proizvoda kompanije - TALGIL Computing and Control, i sublimira mnoge prednosti koje su se kroz period razvoja automatske kontrole uopšte, pokazale kao praktične i primenljive u praksi

Ekološke posledice upotrebe biljaka za dobijanje energije

Global food and fossil energy consumption are on trajectories to double by 2050. Fossil fuel use has pushed atmospheric carbon dioxide higher than at any time during the past half-million years. While fossil fuels still account for more than 95 percent of the global transportation fuel market, biofuel production is growing roughly 15 percent per year, a rate over ten times that of oil. Under mounting pressure to improve domestic energy security and combat global climate change, countries are now turning to ethanol and biodiesel to meet rising transportation fuel demands. In 2005, the U.S. pledged to nearly double ethanol production by 2012, and the European Community recently announced that biofuels will meet 10 percent of their transportation fuel needs by 2020. Biofuels, if used properly, can help us balance our need for food, energy and a habitable and sustainable environment. To help this happen, though, we need a national biofuels policy that favors our best options. We must determine the carbon impacts of each method of making these fuels, then mandate fuel blending that achieves a prescribed greenhouse gas reduction. We have to have the knowledge and technology to start solving these problems.Globalna potrošnja hrane i energije je na putu da se udvostruči do 2050. godine. Korišćenje fosilnih goriva povećava količinu ugljen-dioksida u atmosferi sada, više nego tokom poslednjih pola miliona godina. Iako fosilna goriva čine 95% globalnog tržišta u sektoru transporta, proizvodnja biogoriva rapidno raste po stopi od 15% godišnje, što je stopa porasta deset puta veća od stope porasta proizvodnje nafte. Pod velikim pritiskom da poboljšaju energetsku sigurnost i borbu protiv klimatskih promena, mnoge zemlje prelaze na etanol i biodizel, kako bi izašle u susret sve većim zahtevima tržišta. U 2005, SAD objavljuju da će duplirati proizvodnju etanola do 2012, a Evropska komisija je skoro objavila da će biogoriva zadovoljiti 10% potrošnje goriva u sektoru transporta do 2020. Biogoriva, ako se koriste kako treba, mogu pomoći u uspostavljanju ravnoteže između naših potreba za hranom, energijom i očuvanja i zaštite životne sredine. Da bi pomogli da se to desi, potrebno je imati nacionalnu politiku za biogoriva, koja će favorizovati najbolje rešenje. Trebalo bi da se odredi uticaj proizvodnje svake vrste goriva na koncentraciju atmosferskog ugljenika, pa odrediti koja mešavina goriva daje propisano smanjenje emisije gasova staklene bašte. Da bi se to postiglo, moramo imati znanje i tehnologije, koje će rešiti ove probleme

Tehničko-tehnološka rešenja savremenog korišćenja biomase za proizvodnju energije u domaćinstvima

The potential of wood biomass could include the wood biomass from forests, wood biomass from agricultural areas and areas that are being afforestationed and wood remainders and waste wood from the wood industry. A realistic assessment of permanently disposable biomass is of vital importance for the owner od the energy or its consumer. The disposable potential is not dependent exclusively from the farm's natural conditions (altitude, terrain, etc.) and its other conditions (such as forest and agricultural areas, sawmill, etc.), but also from the preparation technology and usage of wood biomass (different types of wood pellets or classic firewood). Modern burning methods enable highly efficient usage of energy, minimum emissions of harmful substances and comfortable heating. Their introduction is hindered by high investment expenses, making subventions from public and government sources indispensable.Kao potencijal drvne biomase može se uzeti u obzir deo drvne biomase iz šuma, drvna biomasa sa poljoprivrednih površina i površina u pošumljavanju i otpatci iz drvne industrije. Za vlasnika ili korisnika energije je od ključne važnosti realna procena potencijala (količina) drvne biomase. Potencijali nisu zavisni samo od prirodnih uslova (nadmorska visina, reljef) i od strukture poseda (površina šume, poljoprivredne površine, pilane), nego i od izabrane tehnologije pripreme i upotrebe drvne biomase (razni tipovi peleta ili klasično pripremljena drva za ogrev). Savremene tehnologije sagorevanja drvne biomase imaju visoku efikasnost, minimalne emisije CO2 i veliku komfornost upotrebe kod grejanja. Prepreke za uvođenje ovakvog načina korišćenja su visoki troškovi investicije, i neophodne su subvencije iz javnih finansijskih sredstava države

Čiste tehnologije u agroindustriji i očuvanje životne sredine u poljoprivredi

Within the context of SARD (Sustainable Agriculture Rural Development) climate change intervention has become an area of growing concern for many institutions, especially as there are clear implications to the agricultural sector growth in the developing world. Climate change phenomena can have a substantial impact on agricultural systems and the scientific community has identified large risk factors. Yet, this sector is responsible for 30% of global worming, including deforestation, biomass burning and land use change. This paper highlights technologies and activities in agriculture that could potentially complement and give benefit from their implementation with regards to SARD practices. The paper analyses the changes that SARD activities have initiated in energy efficient agricultural practices and highlights the dual role of sustainable agriculture as both energy supplier and energy consumer. Particular stress is on biomass use as a renewable energy source for producing of biogas and biofuel. The carbon substitution potential in agricultural practices is significant especially as there is generalized need to increase overall agricultural energy inputs to enhance food security and improve productivity.U kontekstu održive poljoprivrede i ruralnog razvoja, promena klime postaje pitanje, kome se posvećuje velika briga u mnogim institucijama, naročito u oblasti poljoprivrede u zemljama u razvoju. Fenomen klimatskih promena ima suštinski uticaj na poljoprivredne sisteme i naučna zajednica ga je identifikovala kao veliki faktor rizika. Mada je ovaj sektor odgovoran za 30% globalnog zagrevanja uključujući uništavanje šuma, spaljivanje biomase i promene namene zemljišta. U ovom radu se navode tehnologije i postupci koji mogu da daju veliku korist u poljoprivredi u saglasnosti sa praksom održive poljoprivrede i ruralnog razvoja. Izvršena je analiza promena koje navedene aktivnosti omogućavaju, u smislu uvođenja tehnologija koji dovode do povećanja energetske efikasnosti i naglašena je dvostruka uloga poljoprivrede kao snabdevača energijom, a u isto vreme i potrošača energije. Posebno je naglašena uloga biomase kao izvora obnovljive energije za proizvodnju biogasa i biogoriva. Potencijal zamene ugljenika u poljoprivrednoj praksi je značajan, naročito tamo gde postoji potreba za povećanjem energetskih inputa u poljoprivredi radi povećanja produktivnosti i sigurnosti hrane

Produžno dejstvo meliorativne obrade na fizičke osobine zemljišta u usevu ozime pšenice

The paper deals with the subsequently effect of ameliorative tillage on the dynamics of some important physical soil properties in winter wheat. The trial was carried-out at the experimental fields of Maize Research Institute "Zemun Polje" Krnjesevci near Belgrade on meadows chernozem soil type. The folowing ameliorative and conventional tillage systems were included in ivestigations: 1. Ameliorative tillage system - (ATS) – includes new types machines for field systematization-scrapers (USM 5) in autumn, drainage plow on the depth 60-80 cm, and subsoil with heavy vibratory subsoiler VR 5. on 30-35cm depth. After basic tillage we prepared soil for seeding with preparation by disking and harrowing 2. Control variant – conventional tillage without ameliorative measures In 2008.yr previous crop were maize and sunflower after that ameliorative measures. Second crop in 2009/2010 were winter wheat. The following soil properties were studied: bulk density, total porosity, moisture weight and volume percent, and total water content in different layers in m3, in tillering and heading stage of winter wheat on the different depth 0-10; 10-10; 20-30. Ameliorative tillage systems had subsequently effects for all investigated soil properties on this heavy soil type compared with control.Ispitivanje uticaja produžnog dejstva jednog novog sistema meliorativne obrade zemljišta na neke važnije fizičke osobine zemljišta u usevu ozime pšenice obavljeno je u Krnješevcima na imanju Instituta za kukuruz "Zemun Polje" u periodu od 2008 – 2010. godine. U ispitivanju smo imali dve varijante: 1. Sistem meliorativne obrade zemljišta (ravnanje + rad krtičnog pluga + podrivanje + predsetvena obrada zemljišta). 2. – Kontrolu sa konvencionalnom obradom zemljišta (oranje raonični plugom + predsetvena obrada zemljišta). U drugoj godini posle izvedenih mera u zasejanom usevu ozime pšenice pratili smo dinamiku fizičkih osobina zemljišta u fazi bokorenja i klasanju. Dobijeni rezultati obrađeni su statistički analizom varijanse i pokazali su da postoje brojne statistički signifikantne razlike u sa povoljnijim fizičkim osobina na meliorisanom zemljištu u poređenju sa kontrolnom varijantom. Gornji delovi orničnog sloja su rastresitiji na meliorisanoj varijanti tako da su u stanju da prihvate lakše veće količine vode i što je važno da je brže sprovedu u dublje slojeve. Ove činjenice pokazuju da meliorativne mere imaju produžno dejstvo koje se oseća i u narednim godinama

Potencijali brdsko-planinskog regiona Srbije za organsku poljoprivrednu proizvodnju

Serbia as a country has variety of geografic, climate, natural and cultural heritage. According to IUCN, mountains of Serbia are part of one of 6 biodiversity centers of temperate climate. Extremely in danger, these vulnerable areas require special treatment that would provide whole network of life protection, instead conventional protection of nature. Optimal model of community development for these territories is in the framework of integral rural development strategy and organic agricultural production which is part of this concept. Natural conditions and natural resources in Serbia are on satisfactory level, thus organic agriculture can be in progress on wholle territory, specialy in hilly-mountainous regions. Absolutely essential condition for starting of organic production is obay the low and other legal acts, which provide in details selection of plots and other conditions. Organic agriculture is very suitable for natural resources and protected areas management: in national parks, nature reserves, water supply zones and other endangered and sensitive parts of the country.Srbija je zemlja koju karakteriše vrlo raznovrsno geografsko, klimatsko, prirodno i kulturno nasleđe. Prema IUCN, planine Srbije su deo jednog od 6 centara biodiverziteta umerene klime. Budući da su izuzetno ugrožena, ova osetljiva područja zahtevaju specijalan tretman koji bi obezbedio čitavu mrežu zaštite života, umesto klasične zaštite prirode. Jedna od mogućnosti za sprečavanje daljeg pustošenja zemljišta i degradacije prirodne sredine leži u uspostavljanju integralne strategije ruralnog razvoja i organske poljoprivredne proizvodnje, koja je njegov sastavni deo. Prirodni uslovi i stanje prirodnih resursa u Srbiji su na zadovoljavajućem nivou i organska proizvodnja se može odvijati na celoj teritoriji Republike Srbije, a naročito u brdskoplaninskom regionu. Neophodan uslov za započinjanje organske proizvodnje je poštovanje zakona i podzakonskih akata, koji detaljno propisuju odabir parcele i uslove pod kojima se ova proizvodnja može odvijati. Organska poljoprivreda bi bila jako pogodna kao način gazdovanja prirodnim resursima u zaštićenim područjima: nacionalnim parkovima, rezarvatima prirode, zonama vodosnabdevanja i ostalim osetljivim i ugroženim delovima naše zemlje