Muzika kao alternativna terapijska metoda u stomatologiji

Dental fear represents a significant social concern. Therefore, an individual approach to each patient and timely recognition and elimination of dental stress are necessary in order to provide adequate and successful treatment. The aim of this paper was to present possible application of music therapy in dentistry and its role in reducing dental fear. Music has shown great prospective as an alternative therapy method in various fields of medicine. Music therapy is painless and noninvasive anxiolytic method that reduces dental anxiety as it provides relaxation and distraction. Music in dental office creates positive atmosphere among patients and their company as well as dental staff.Strah od stomatološke intervencije je i danas značajan društveni problem, pa su za to neophodni individualni pristup svakom pacijentu i pravovremeno prepoznavanje i eliminacija dentalnog stresa, kako bi se realizovala odgovarajuća i uspešna terapija. Cilj ovog rada je bio da ukaže na mogućnosti primene muziko terapije u stomatologiji i predstavi njene efekte u eliminaciji dentalne anksioznosti. Muzika ima značajan pozitivan potencijal kao alternativna terapijska metoda u raznim poljima medicine. Muziko terapija je bezbolna i neinvazivna anksiolitička metoda koja smanjuje dentalnu uznemirenost svojim opuštajućim ili efektom skretanja pažnje. Muzika u stomatološkoj ordinaciji stvara pozitivnu atmosferu pacijentima, njihovoj pratnji, ali i stručnom osoblju

Endodontska terapija donjeg molara kod pacijenta sa parestezijom donjeg alveolarnog nerva – prikaz slučaja

Root canal (endodontic) treatment is demanding and complex procedure. A variety of difficulties can occur in different phases of endodontic procedure. Complex anatomorphological tooth structure, curved canals, close proximity of lower molars and premolars to inferior alveolar nerve make endodontic treatment even more challenging. During endodontic treatment, an inferior alveolar nerve may become traumatized and symptoms may vary from mild neurosensory dysfunction to a complete loss of sensation in the innervation area of damaged nerve. The aim of this paper is to present a clinical case of endodontic treatment of lower second molar with C-shaped root canal in a patient with paraesthesia of inferior alveolar nerve due to endodontic origin.Endodontska terapija kanala korena zuba je težak i kompleksan zahvat, pa su zato česti i problemi u različitim fazama endodontskog postupka. Komplikovana anatomomorfološka struktura zuba, povijenost kanala, blizak odnos donjih molara i premolara i alveolarnog nerva dodatno komplikuje endodontsku proceduru. Tokom realizacije endodontske terapije može doći do traume donjeg alveolarnog nerva, a simptomi oštećenja alveolarnog nerva mogu da variraju od blage neurosenzorne disfunkcije do potpunog gubitka senzacija u predelu inervacionog područja oštećenog nerva. Cilj ovog rada je bio da se na jednom slučaju iz kliničke prakse predstavi endodontski postupak lečenja kanala korena donjeg drugog molara, karakterističnog c-oblika, kod pacijenta sa parestezijom donjeg alveolarnog nerva endodontskog porekla

Klinička ispitivanja restauracija cervikalnih nekarijesnih lezija

The therapy of non-caries cervical lesions is an important problem in restorative dentistry, for the ambiguous aetiology, clinical diagnoses and for the selection of restorative procedure. Aim: The aim of this work was to clinically check the efficiency of non-caries cervical lesions restoration depending on materials used for restorative fillings. Materials and methods: Clinical researches covered 62 teeth of different morphology group at the patients of both gender and of different age. The restoration of gingival lesions, with no previous preparation, was done with composite adhesive system SINGLE BOND/Valux Plus (3M) (30 teeth) and with campomer DYRACT AO (Dentsplay) (32 teeth). The fillings were estimated on the checkups which took place on 3,6 and12 months applying modified criteria according to Ridge and Cvar. Results: The acquired results showed that after 3 to 6 months there were no changes at none of examined parameters and all the fillings got maximal mark A. 12 months latter, in the two cases with composite filling, the marginal adaptation got the mark B (607%). The marginal adaptation at two teeth restored with compomers got the mark B (6.3%) Postoperative sensitiveness phenomenon, marginal discoloration and secondary caries weren’t registered in none of the cases after the observation period of 12 months. Conclusion: For the restoration of non-caries cervical lesions, composite materials with suitable adhesive system and the new generation of compomers could be used.Terapija nekarijesnih cervikalnih lezija je značajan problem u restaurativnoj stomatologiji, zbog nejasne etiologije, kliničke dijagnoze ali i izbora restaurativne procedure. Cilj: Cilj ovog rada je bio da se klinički proveri efikasnost restauracija nekarijesnih cervikalnih lezija zuba u zavisnosti od korišćenih materijala za restaurativne ispune. Materijal i metod: Klinička ispitivanja su obuhvatila 62 zuba različitih morfoloških grupa kod pacijenata oba pola i različite starosti. Restauracija gingivalnih lezija, bez prethodne preparacije, urađena je kompozitnim adhezivnim sistemom SINGLE BOND/Valux Plus (3M) (30 zuba) i kompomerom DYRACT AP (Dentsplay) (32 zuba). Ispuni su procenjivani na kontrolnim pregledima posle 3, 6 i 12 meseci primenom modifikovanih kriterijuma po Ridge-u i Cvar-u. Rezultati: Dobijeni rezultati su pokazali da posle 3 i 6 meseci nije bilo promena na ispunima ni kod jednog ispitivanog parametra i svi ispuni su ocenjeni maksimalnom ocenom A. Posle 12 meseci, u dva slučaja ispunjenih kompozitima, ivična adaptacija je ocenjena ocenom B (6,7%). Ivična adaptacija je i u dva zuba restaurisanih kompomerima ocenjena ocenom B (6,3%). Pojava postoperativne osetljivosti, ivične diskoloracije i sekundarnog karijesa nije registovana ni u jednom slučaju posle observacionog perioda od 12 meseci. Zaključak: Za restauraciju nekarijesnih cervikalnih lezija mogu se koristiti kompozitni materijali sa odgovarajućim adhezivnim sistemima i novije generacije kompomera

Efikasnost čišćenja kanala instrumentima sa recipročnim pokretima - studija SEM

Introduction/Objective The application of nickel-titanium (NiTi) instruments in cleaning and shaping of the root canal system is a standard and a precondition for the success of endodontic treatment. The objective of this study was to use scanning electron microscopy (SEM) analysis in order to examine the efficiency of cleaning the apical third of the root canal system using two different NiTi systems with reciprocating movements. Methods The study included 20 single-rooted teeth (premolars) divided into two groups. In group 1, the canal preparation was realized with a single file UNICONE with reciprocating movements (MEDIN, Inc., Nové Město na Moravě, Czech Republic), and in group 2, with a RECIPROC BLUE instrument with reciprocating movements (VDW GmbH, Munich, Germany). The same quantities of 2% NaOCl solution and 17% EDTA solution were used as irrigation solutions. The samples prepared for SEM analysis of the smear layer in the apical third were evaluated on a scale of 1-5 and at a magnification of 1,000×. Results SEM analysis pointed to mostly clean canal walls in the apical segment in both tested groups. Slightly cleaner walls were observed after the application of the UNICONE file (78%) compared to the samples of the second group, where the instrumentation was realized by the RECIPROC BLUE file (76%), but without statistically significant differences. Conclusion Single-file reciprocating systems do not remove the smear layer completely, but provide efficient cleaning of the apical region of the canal.Uvod/Cilj Primena instrumenata od legure nikl-titanijum (NiTi) u čišćenju i oblikovanju kanala je standard i preduslov za uspeh endodontskog tretmana. Cilj ovog rada je bio da se analizom skenirajućim elektronskim mikroskopom (SEM) proveri efikasnost čišćenja apikalne trećine kanala primenom dva različita NiTi sistema sa recipročnim pokretima. Metode U istraživanje je uključeno 20 jednokorenih zuba (pretkutnjaka) podeljenih u dve grupe. Preparacija kanala u prvoj grupi je realizovana jednom turpijom sa recipročnim pokretima UNICONE (MEDIN, Nove Mjesto u Moravskoj, Češka), a u drugoj instrumentom sa recipročnim pokretima RECIPROC BLUE (VDW Gmbh, Minhen, Nemačka). Kao rastvori za irigaciju korišćene su iste količine 2% rastvora NaOCl i 17% rastvor EDTA. Uzorci pripremljeni za analizu SEM razmaznog sloja u apikalnoj trećini su evoluirani prema skali 1-5 i na uveličanju od 1000×. Rezultati Analiza SEM je ukazala na uglavnom čiste zidove kanala u apeksnom segmentu u obe testirane grupe. Nešto čistiji zidovi uočeni su posle primene turpije UNICON (78%) u odnosu na uzorke druge grupe, gde je instrumentacija realizovana turpijom RECIPROC BLUE (76%), ali bez statistički značajnih razlika. Zaključak Recipročni sistemi sa jednom turpijom ne uklanjaju potpuno razmazni sloj, ali obezbeđuju efikasno čišćenje apikalne regije kanala

Mikrobiloški status kanala korena endodonski neuspešno lečenih zuba

Introduction the main objective of endodontic treatment is to eliminate infection from root canal and prevent re-infection by three-dimensional hermetic obturation of the canal system. Endodontic failure can occur due to inability of complete control and elimination of infection from the root canal. The aim of this study is to investigate, by PCR technique, microbiological status of previously endodontically unsuccessfully treated teeth immediately after the removal of obturation material. Material and Methods the analysis included 30 teeth indicated for endodontic retreatment. After removing previous root canal filling material, the bacteriological sample was taken by sterile instrument (# 15) and paper points. Standard PCR technique was used to analyze the incidence of E.faecalis, P.micros, P.intermedia, P. endodontalis and a.actinomycetemcomitans. Results Positive bacteriological findings were registered in 80% of cases, while bacteria were not identified in 20% of all samples (all taken from the root canals without significant changes in periapical tissue). From 24 canals with identified bacteria, 17 had affected apical periodontium. The most dominant microbe in root canals with positive bacteriological finding was E.faecalis (83.3% of the canals) and P.intermedia (75%). In case of teeth with chronic periapical changes, the most common was E. faecalis (94%) and P.intermedia (82.3%). Conclusion the presence of periapical lesions significantly affects microbiological status of endodontically treated teeth. The presence of bacteria was confirmed in most teeth with periapical lesions, while the most frequently identified bacteria were E. faecalis, P.intermedia and P.micros.Uvod Osnovni zadatak endodontskog tretmana je da eliminiše infekciju iz kanala korena I spreči reinfekciju trodimenzionalnom hermetičkom opturacijom kanalskog sistema. Usled nemogućnosti potpune kontrole I eliminacije infekcije iz kanala korena može doći do pojave endodontskog neuspeha. Cilj ovog rada je bio da se neposredno posle uklanjanja materijala za opturaciju kod zuba sa neuspelim endodontskim lečenjem PCR tehnikom proveri mikrobiološki status endodontski lečenih zuba. Metode Mikrobiološka studija je obuhvatila 30 zuba (osam višekorenih I 22 jednokorena) indikovanih za ponovljeni endodontski tretman. Posle dezinfekcije radnog polja I dezopturacije koja je urađena isključivo mehaničkim putem, uzorak je uzet sterilnim kanalnim instrumentom tipa pulpekstirpatora (#15) ili Hoedstrem-turpije (#15) I uz pomoć papirnih poena kojima je sušen kanal. Ependorfice su čuvane na temperaturi od -20˚C do mikrobiološke analize. Putem klasičnog PCR analizirana je zastupljenost bakterija: Enterococcus faecalis, Peptostreptococcus micros, Prevotela intermedia, Porphyromonas endodontalis I Actinobacilus actinomicetemcomitans. Rezultati Pozitivan bakteriološki nalaz registrovan je u 80% slučajeva, dok bakterije nisu identifikovane u 20% uzoraka. Svi negativni uzorci su uzeti iz kanala korena zuba bez značajnih promena u apeksnom periodoncijumu, dok je 17 od 24 kanala sa identifikovanim bakterijama pripadalo zubima sa oštećenim apeksnim parodoncijumom. Najprisutniji mikroorganizam u kanalima sa pozitivnim bakteriološkim nalazom bio je E. faecalis, koji je identifikovan u 83,3% kanala, zatim P. inermedia sa 75% I P. micros sa zastupljenošću od 58,3%. Kod zuba sa hroničnim periapikalnim promenama najzastupljeniji je bio E. faecalis, koji je identifikovan u 94% kanala, zatim P. intermedia, koja je bila prisutna u 82,3% uzoraka. Mikroorganizmi E. faecalis I P. intermedia su registrovani kod svih pacijenata sa nekim od simptoma. Zaključak Prisustvo periapikalnih lezija značajno utiče na mikrobiološki status kanala korena endodontski lečenih zuba. Prisustvo bakterija u kanalima korena potvrđeno je u većini endodontski neuspešno lečenih zuba, a najčećše identifikovane bakterije bile su E. faecalis, zatim P. intermedia, P. micros I P. endodontalis

Efikasnost čišćenja kanala jednim instrumentom kod sistema sa recipročnim pokretima i sistema sa punom rotacijom - SEM studija

Introduction Efficient cleaning and canal design present a basic precondition for successful endodontic treatment. The aim of this study was to evaluate, using SEM analysis, the efficacy of cleaning the apical third of the canal with one instrument in both reciprocating motion and full rotation systems. Materials and methods Thirty (30) single-rooted teeth (upper incisors), extracted due to periodontal problems, were used and selected in 2 groups. In the group 1, instrumentation was done with a single instrument UNICONE with reciprocal movements (MEDIN, Czech Republic), while in the group 2, a single instrument XPS endo SHAPER (XPS) (FKG, Dentaire, Swiss) with full rotation was used. 2% solution of NaOCl and 17% EDTA solution were used as irrigation agents in both groups. SEM analysis of the smear layer in the apical third was done at standard magnification of 1000x and presented on a scale of 1-5. Results showed mostly clean canal walls and no smear layer in the apical region in both tested groups. Canal walls were somewhat cleaner after using UNICONE with reciprocal movements (80%) compared to the canals instrumented with XPS ENDO SHAPER (76%), but this difference was not statistically significant. Conclusion Single-file NiTi systems did not remove smear layer completely, but provided efficient cleaning in the api-cal part of the canal. UNICONE file with reciprocal movements was somewhat more efficient in removing the smear layer compared to the full rotation XPS ENDO SHAPER file.Uvod Efikasno čišćenje I oblikovanje kanala je osnovni preduslov za uspeh endodontskog tretmana. Cilj ovog rada je bio da se SEM analizom proveri efikasnost čišćenja apikalne trećine kanala jednim instrumentom kod sistema sa recipročnim pokretima I sistema sa punom rotacijom. Materijal I metode Korišćeno je 30 jednokorenih zuba (gornji sekutići) ekstrahovanih zbog parodontalnih problema I podeljenih u dve grupe. U prvoj grupi preparacija kanala je realizovana instrumentom sa recipročnim pokretima - UNICONE (MEDIN, Czech Republic), a u drugoj instrumentom sa punom rotacijom - XP-endo Shaper (XPS) (FKG, DENTAIRE, Swiss). Kao sredstvo za irigaciju u obe grupe korišćen je 2% rastvor NaOCl I 17% rastvor EDTA. SEM analiza razmaznog sloja apikalne trećine je urađena na standardnom uvećanju od 1000× I procenjivana prema skali od 1 do 5. Rezultati Istraživanje je ukazalo na uglavnom čiste zidove kanala I bez razmaznog sloja u apikalnoj regiji u obe testirane grupe. Zidovi kanala su bili nešto čistiji posle primene instrumenta sa recipročnim pokretima - UNICONE (80%) u odnosu na kanale druge grupe gde je korišćen instrument sa punom rotacijom - XPS (76%), ali bez statistički značajnih razlika. Zaključak NiTi sistemi sa samo jednom turpijom ne uklanjaju potpuno razmazni sloj, ali obezbeđuju efikasno čišćenje apikalnog dela kanala. Turpija sa recipročnim pokretima UNICONE je bila nešto efikasnija u uklanjanju razmaznog sloja u odnosu na XPS turpiju sa punom rotacijom

Uzroci neuspeha endodontskog lečenja zuba

Introduction Development of inflammatory lesions or their persistence after primary treatment is considered endodontic failure. The reason for failure can be complex anatomy of the canal system and numerous iatrogenic factors. The objective of this study was to analyze, clinically and radiographically, the causes of primary endodontic treatment failure and assess possibilities for retreatment of teeth with failed endodontic treatment. Method The study included 79 teeth (36 multirooted and 43 singlerooted tooth) indicated for repeated endodontic treatment. Based on the radiographic assessment of the status of periapical structures, teeth were divided into two groups. The first group included teeth without periapical lesions, i.e. the healthy periodontal tissues (PAI score of 1 and 2) in which retreatment was required for prosthodontic reason due to the poor quality of obturation (28 teeth), and the second group included teeth with visible signs of periapical tissue damage (PAI scores 3, 4 and 5) (51 teeth). In both groups, quality of obturation, coronal sealing and the presence or absence of clinical symptoms was analyzed. Results The most common radiographic finding of definitive obturation was short filling (65.8% of cases); “forgotten” canals (25.3%); non-homogeneous obturation with correct length (5.1%) and fractured instrument (3.8%). There was significant difference between healthy periodontal ligament and adequate restoration (P lt 0.001). In 95% of patients with symptoms, changes in the periapical tissue were observed. Also, there was significant difference in the presence of symptoms after primary treatments, between the teeth with healthy apical periodontal tissue and teeth with periapical lesions (P = 0.019). Conclusion The outcome of the root canal treatment is significantly affected by the quality (density) of obturation and the presence and quality of coronal restoration. In patients with symptoms there were changes in the periapical tissue.Uvod Neuspehom endodontskog lečenja smatra se pojava radiografskog nalaza inflamatorne lezije, odnosno njeno perzistiranje ili uvećanje posle preduzete primarne endodontske terapije. Razlog za neuspeh mogu biti kompleksna anatomija kanalnog sistema, ali i brojni jatrogeni faktori. Cilj ovog rada je bio da se kod zuba sa neuspelim endodontskim lečenjem klinički i radiografski analizira uzrok neuspeha primarnog endodontskog tretmana i procene mogućnosti za ponovni endodontski zahvat. Metod rada U ovo istraživanje je uključeno 79 zuba (36 višekorenih i 43 jednokorena zuba) indikovanih za ponovljeni endodontski tretman. Na osnovu radiografske ocene stanja periapikalnih struktura zubi su podeljeni u dve grupe: prvu grupu su činili zubi bez periapikalnih promena, tj. sa zdravim parodoncijumom (PAI skor 1 i 2) kod kojih je retretman bio neophodan iz protetskih razloga – zbog lošeg kvaliteta definitivne opturacije (28 zuba), a drugu zubi sa vidljivim znacima oštećenja apeksnog parodoncijuma (PAI skor 3, 4 i 5) (51 zub). U obe grupe analiziran je kvalitet opturacije, kvalitet kruničnog zaptivanja i prisustvo ili odsustvo kliničkih simptoma. Rezultati Najčešći radiografski nalazi kvaliteta definitivne opturacije kanala bili su: kratko punjenje (65,8% slučajeva), “zaboravljeni” kanali (25,3%), klinički nehomogeno punjenje uz korektnu dužinu definitivnog punjenja (5,1%) i frakturiran instrument (3,8%). Nađe- na je statistički visoko značajna razlika između adekvatne restauracije i zdravog parodoncijuma, odnosno pojave mikrocurenja zbog neadekvatne restauracije i periapikalnih promena (p lt 0,001). Kod 95% pacijenata sa simptomima uočene su promene u apeksnom parodoncijumu. Takođe, nađena je statistički značajna razlika u prisustvu simptoma nakon primarne endodontske terapije između zuba sa zdravim parodoncijumom i zuba sa periapikalnim lezijama (p = 0,019) Zaključak Na ishod endodontskog lečenja značajno utiču kvalitet (hermetičnost) opturacije kanala korena, odnosno prisusutvo i kvalitet koronarne restauracije. Kod pacijenata sa simptomima uglavnom su postojale i promene u apeksnom parodoncijumu nakon endodontskog lečenja

Music as an alternative therapy method in dentistry

Dental fear represents a significant social concern. Therefore, an individual approach to each patient and timely recognition and elimination of dental stress are necessary in order to provide adequate and successful treatment. The aim of this paper was to present possible application of music therapy in dentistry and its role in reducing dental fear. Music has shown great prospective as an alternative therapy method in various fields of medicine. Music therapy is painless and noninvasive anxiolytic method that reduces dental anxiety as it provides relaxation and distraction. Music in dental office creates positive atmosphere among patients and their company as well as dental staff