To protect, we should know! Modern methods of research and monitoring of rare mammals in forests

Skuteczna ochrona oraz zarządzanie populacjami rzadkich i chronionych gatunków zwierząt wymaga poznania ich rozmieszczenia, liczebności, wielkości areałów osobniczych, dynamiki populacji i najpoważniejszych zagrożeń dla ich przetrwania. W odniesieniu do tych zwierząt, które prowadzą skryty tryb życia, mają duże areały i są bardzo mobilne, jest to zadanie trudne. Niezbędne jest w takiej sytuacji zastosowanie nowoczesnych metod badawczych takich jak np.: telemetria, analizy genetyczne i GIS. Telemetria, wykorzystująca znakowanie zwierząt za pomocą specjalnych nadajników, jest metodą szeroko stosowaną na całym świecie, zwłaszcza w odniesieniu do gatunków rzadkich i zagrożonych. Obecnie nowoczesne nadajniki zaopatrywane są m. in. w moduł GPS oraz czujniki różnych parametrów aktywności zwierzęcia oraz cech otaczającego go środowiska. Zebrane przez nadajnik informacje mogą być przekazywane drogą radiową, satelitarną lub poprzez sieć GSM. Telemetria umożliwia śledzenie zwierząt i zbieranie szczegółowych danych o ich ekologii, bez wpływania na ich naturalne zachowanie. Jako jedyna metoda umożliwia badanie dalekodystansowych wędrówek zwierząt, ponadto zaliczana jest do najmniej inwazyjnych metod badawczych. Istotnych danych na temat ekologii gatunków dostarczają także analizy genetyczne. Materiał genetyczny może pochodzić nie tylko z pobranych tkanek zwierząt, ale także z ich odchodów. Analizy genetyczne dostarczają informacji m.in. na temat: występowania danego gatunku (np. skrajnie trudnego do wykrycia innymi metodami), liczebności lokalnej populacji, jej pokrewieństwa z sąsiednimi populacjami, stopnia izolacji i kierunku przepływu osobników pomiędzy populacjami. Techniki GIS umożliwiają gromadzenie i tworzenie komputerowych baz danych o występujących w lasach gatunkach. Dane te mogą być przetwarzane i wizualizowane w formie warstw zawierających wybrane grupy informacji na podkładzie mapy cyfrowej terenu. Umożliwia to prowadzenie analiz w odniesieniu do dowolnie wybranych czynników środowiskowych, antropogenicznych, klimatycznych, topograficznych itp. Kompleksowe zastosowanie tych metod umożliwia tworzenie skutecznych programów ochrony i restytucji gatunków, a także ich siedlisk i korytarzy migracyjnych.Effective conservation and population management of rare and protected species requires a wide knowledge of their distribution, number, home ranges, ecology, population dynamics, and main threats for their survival. With regard to elusive animals, nocturnal species, those having large home ranges and traveling long distances, obtaining this knowledge is a very difficult task. Such situations require the use of modern research methods such as telemetry, genetic analyses, and GIS technics. Telemetry, in which individual animals are marked with transmitters, is a widely applied method throughout the world, particularly in studies of rare and endangered species. It allows researchers to track animals and collect data on their behaviour, ecology, and dispersal. Modern transmitters are equiped with GPS units and sensors for different parameters, such as the body of the animal, activity level of the individual, and parameters for the surrounding environment. Collected data can be stored in the attached unit or sent to a researcher by radio, satellite, or GSM network. Genetic analyses can also provide researchers with a great deal of information important to animal conservation, such as the presence of elusive species in the habitat, the exact number of the local population, relativeness with neighbouring populations, isolation degree, direction of gene flow between local populations, etc. Fresh faeces can be used as a source of genetic material. Modern GIS technics and software allow computing and creation of large databases on endangared species. Data collected with all methods can be stored and processed as layers presenting selected groups of information on digital maps of the study area. These layers also help researchers analyse collected information regarding any chosen environmental, topographical, climatic, or human-caused factors. Implementation of these methods and technics allows the development of effective programs for species conservation and recovery, including conservation of their habitats and migration corridors

Factors influencing the activity of bats over streams in the Western Beskidy Mountains

Badania prowadzono w latach 2000-2005, w Kotlinie Żywieckiej i Beskidzie Śląskim. Celem badań było zidentyfikowanie czynników wpływających na skład gatunkowy i aktywność nietoperzy nad potokami płynącymi wśród drzewostanów o odmiennej strukturze przestrzennej, gatunkowej i wiekowej. Różnorodność gatunkowa nietoperzy oraz ich aktywność była najniższa nad potokami płynącymi wśród zwartych i mało zróżnicowanych monokultur świerkowych w Beskidzie Śląskim. Najwyższą aktywność i różnorodność gatunkową nietoperzy zanotowano nad potokami w Kotlinie Żywieckiej, płynącymi wśród starych drzewostanów, gdzie korony drzew nie osłaniały nurtu. Dla skutecznej ochrony całego zgrupowania nietoperzy konieczne jest kształtowanie zróżnicowanej struktury roślinności porastającej brzegi cieków wodnych. Niezwykle istotne jest także zachowanie drzewostanów starych, stanowiących pod wieloma względami dogodniejsze środowisko bytowania nietoperzy, niż drzewostany młode.Studies were conducted in the Żywiecka Basin and Silesian Beskid Mountains, in 2000-2005. The aim of study was to identify factors influencing species composition and activity of bats over streams sourrounded by woodlands with different space, species, and age structures. The diversity of bat species and their activity was lowest over streams flowing through thick and weakly-diversified monocultures of spruce in the Silesian Beskid Mts. The highest diversity and level of bat activity was recorded in the Żywiecka Basin, over streams which flow through old-growth woods, where tree canopy did not shadow the stream current. For effective protection of the entiree bat community, it is necessary to shape a diverse collection of plant structures overgrowing banks of streams. Protection of old-growth forest is extremely important, as these forests provide better habitat for bats than younger forests

Composition of the wolf's Canis lupus L. diet in the Wigry National Park

The diet of wolves Canis lupus L. was assessed in the Wigry National Park in North-Eastern Poland, which overlaps with the Natura 2000 site "Ostoja Wigierska". The content of a total of 149 scat samples was collected in 2017 and analysed in order to determine dietary composition. Wolves primarily feed on wild ungulates, which make up 75.4% of food biomass. Despite the fact that wild boar Sus scrofa L. and red deer Cervus elaphus L. dominate in the ungulate community in the study area, the primary prey species was observed to be roe deer Capreolus capreolus L. with 39.6%, while red deer and wild boar only constituted 18.7% and 8.3% of the food biomass, respectively. Additionally, beaver Castor fiber L. was found to be an important prey (10.9%) as well and livestock accounted for 15.1% of all biomass consumed. The livestock eaten by wolves also included carcasses of domestic animals illegally disposed of in the forest. We therefore conclude that decisions on the management of the wolf's food base within protected areas, such as national parks or Natura 2000 sites, should be preceded by intensive local studies