Eugeniusz Romer’s efforts to rebuild Poland and shape safe borders

This article presents Eugeniusz Romer (1871–1954), a great humanist and patriot, world-famous scientist, one of the most prominent Polish geographers of the first part of the 20th century, a founder of modern Polish cartography, author of many maps and atlases, and an outstanding climatologist and glaciologist. He was also interested in hydrography, geomorphology, regional and economic geography and the influence of geographic phenomena on social and economic life, and was the first scientist to point at a link between geography and politics, and Poland’s geopolitical location and her relations with neighbours. Since his early years he had been very active politically and socially. He lived in the middle of great social and political transformations, wars and revolutions, shaping Poles social and national awareness, Polish independence fight, battles for territories and the future nature of Poland – in all those events he also took an active part

For Obtaining and Solidifying Poland’s Access to the Sea

W atmosferze zaostrzenia w zaborze pruskim w ostatnich dziesięcioleciach XIX wieku polityki germanizacyjnej, w kręgach polskiej myśli politycznej, zwłaszcza rodzącego się obozu narodowo-demokratycznego, nastąpiło nasilenie działań mających na celu intensyfikację polskich poczynań narodowych oraz krystalizację programów walki o uzyskanie postępu w rozwiązywaniu sprawy polskiej. W tym czasie nastąpił również wzrost zainteresowania Pomorzem i jego przyszłymi losami. Dostrzeżenie znaczenia walki o Pomorze oraz nieodzowność jego wejścia w skład przyszłego zjednoczonego państwa polskiego szły w parze z przyjęciem na początku XX wieku i upowszechnianiem przez obóz narodowo-demokratyczny tezy, iż główne niebezpieczeństwo zagraża narodowi polskiemu ze strony Niemiec. Wraz z odbudową Polski po pierwszej wojnie światowej oraz uzyskaniem przez nią części Pomorza jednym z czołowych zadań, jakie stanęły przed społeczeństwem polskim, było umocnienie jej gospodarczej i militarnej pozycji na Bałtyku. Działania te realizowano między innymi poprzez budowę niezależnego od Gdańska własnego portu morskiego w Gdyni oraz tworzenie Polskiej Marynarki Wojennej. Ważną rolę w upowszechnianiu problematyki pomorskiej oraz znaczenia dla Polski dostępu do morza odegrała również wielokierunkowa działalność organizacji i instytucji tzw. frontu zachodniego. Wśród nich miejsce szczególne zajmowała działalność Związku Obrony Kresów Zachodnich (od 1934 r. Polskiego Związku Zachodniego), Ligi Morskiej i Rzecznej (od 1930 r. Ligi Morskiej i Kolonialnej) oraz wielu organizacji młodzieżowych (np. ZHP, kombatanckich i paramilitarnych)