L'Armée et la formation des etats en Afrique Occidentale au XIXe siècle – essai de comparaison : l'Etat de Samori et le Kenedougou

Agnieszka Uziębł

Dzieje Timbuktu

Agnieszka Uziębł

Henryk Samsonowicz (23 I 1930 – 28 V 2021)

Henryk Samsonowicz (23 I 1930 – 28 V 2021

Rola czynnościowego rezonansu magnetycznego w ograniczeniu pooperacyjnych deficytów neurologicznych u chorych na guzy mózgu

Background and purpose The purpose of the study was to compare the results of operative treatment of tumours located in the sensory-motor cortex guided with functional magnetic resonance imaging (fMRI) combined with the neuronavigation system to the results of classical operative treatment. Material and methods The studied group comprised 28 patients with a tumour located in the sensory-motor cortex area who underwent surgery guided with fMRI and the neuronavigation system. A control group comprised 30 patients with the same clinical diagnosis, operated on without functional neuronavigation. Results The use of functional neuronavigation allowed for an 18% reduction in the intensity of neurological deficits after surgical treatment in patients from the studied group, compared to the subjects from the control group (p = 0.0001). In the patients with diagnosed high-grade glioma, improvement in the neurological condition in the studied group was 16% (p = 0.03). The initial neurological condition and the results of surgical treatment in patients with a tumour located less than 5 mm from the sensory-motor cortex, determined in fMRI examination, are worse than in patients with a tumour located more than 5 mm. Conclusions In patients with a diagnosed brain tumour in the sensory-motor cortex who have neurological deficits, fMRI provides valuable imaging data on active areas. Tumour location of more than 5 mm from the fMRI active area of the sensory-motor cortex is connected with a considerably lower risk of postoperative neurological deficits. Removing a tumour in the sensory-motor cortex region, guided with fMRI and the neuronavigation system, considerably lowers the risk of postoperative development or exacerbation of neurological deficits.Wstęp i cel pracy Celem pracy było porównanie wyników leczenia chorych z guzami okolicy kory czuciowo-ruchowej operowanych przy użyciu czynnościowego rezonansu magnetycznego (fMRI) i neuronawigacji z wynikami uzyskanymi przed wprowadzeniem tych metod. Materiał i metody Grupa badana składała się z 28 chorych z guzem mózgu w okolicy kory czuciowo-ruchowej, których operowano z wykorzystaniem fMRI w połączeniu z systemem neuronawigacji. Grupę kontrolną stanowiło 30 chorych z analogicznym rozpoznaniem, operowanych bez użycia neuronawigacji czynnościowej. Wyniki Zastosowanie neuronawigacji czynnościowej pozwoliło na zmniejszenie o 18% częstości występowania deficytów neurologicznych pojawiających się po operacji w grupie badanej w porównaniu z chorymi z grupy kontrolnej (p = 0,0001). W grupie chorych z nisko zróżnicowanymi guzami pochodzenia glejowego wyniki pod względem pooperacyjnego stanu neurologicznego były lepsze o 16% (p = 0,03). Wykazano także, że wyjściowy stan neurologiczny i wyniki leczenia operacyjnego są gorsze u chorych z guzem położonym w odległości mniejszej niż 5 mm od pola aktywności kory ruchowej wyznaczonej w fMRI. Wnioski Czynnościowy rezonans magnetyczny pozwala na uzyskanie klinicznie przydatnych obrazów pól aktywności u pacjentów z guzami w okolicy kory czuciowo-ruchowej mózgu. Lokalizacja guza w odległości ponad 5 mm od pola aktywności wiąże się ze zmniejszeniem ryzyka wystąpienia pooperacyjnych deficytów neurologicznych. Zastosowanie neuronawigacji z fMRI w znaczący sposób zmniejsza ryzyko wystąpienia lub nasilenia się w okresie pooperacyjnym deficytów neurologicznych

Bezpośrednie i odległe wyniki leczenia chirurgicznego oponiaków przyśrodkowej części skrzydła mniejszego kości klinowej z wykorzystaniem dostępu czołowo-skroniowo-oczodołowo-jarzmowego

Background and purpose The fronto-temporo-orbito-zygomatic approach (FTOZA) is an alternative to the pterional approach in surgical resection of meningiomas of the medial part of the lesser wing of the sphenoid bone. The purpose of this study is to present our results of treatment of these meningiomas using the FTOZA. Material and methods Thirty patients (19 women, 11 men) with a central skull base tumour were included in the study. The neurological status of the patients was assessed before and after surgery as well as at the conclusion of treatment. The approximate volume of the operated tumour, its relation to large blood vessels, cranial nerves and brainstem, as well as consistency and vascularisation were assessed. Results The symptom duration ranged from 1 to 36 months (median: 6 months). Impaired visual acuity was the predominant symptom in 27.5% of patients. Less frequent symptoms included paresis/paralysis of the third cranial nerve, headache, psychoorganic syndrome and epilepsy. Approximate volume of the tumours ranged from 5 to 212 mL (median: 63 mL). Total or subtotal resection was achieved in 77% of patients. The postoperative performance status improved in 16.5%, did not change in 52.8% and deteriorated in 26.4% of patients. One (3.3%) patient died after the surgery. Conclusions The FTOZA is a useful technique for removal of tumours expanding superiorly to the middle cranial fossa base without significant compression of the brain. Ability to remove tumours through the described approach decreases as the degree of infiltration of the clivus increases.Wstęp i cel pracy Dostęp czołowo-skroniowo-oczodołowo-jarzmowy (DCSOJ) jest alternatywą dla dostępu pterionalnego w operacyjnym leczeniu oponiaków przyśrodkowej części skrzydła mniejszego kości klinowej. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie własnych wyników leczenia powyższych oponiaków z wykorzystaniem DCSOJ. Materiał i metody Analizie poddano grupę 30 chorych z guzami centralnej części podstawy czaszki, wśród których było 19 kobiet i 11 mężczyzn. Ocenie podlegał stan neurologiczny chorych przed rozpoczęciem leczenia, po operacji i po zakończeniu leczenia oraz zmiany ich aktywności życiowej. Określano przybliżoną objętość operowanych guzów, ich stosunek do dużych naczyń, nerwów czaszkowych i pnia mózgu, jak również konsystencję i stopień unaczynienia. Wyniki Długość wywiadu wahała się od 1 do 36 miesięcy (mediana: 6 miesięcy). W 27,5% przypadków wiodącym objawem były zaburzenia ostrości wzroku. Rzadziej występowały niedowład lub porażenie nerwu okoruchowego, bóle głowy, zespół psychoorganiczny i padaczka. Przybliżona objętość usuniętych guzów wahała się od 5 do 212 cm3 (mediana: 63 cm3). W 77% przypadków przeprowadzone resekcje były doszczętne lub z niewielkimi pozostałościami guzów. Aktywność życiowa leczonych w 16,5% uległa poprawie, w 52,8% nie zmieniła się, w 26,4% nastąpił jej spadek, 3,3% leczonych zmarło. Wnioski Dostęp czołowo-skroniowo-oczodołowo-jarzmowy stanowi dogodną drogę usuwania guzów nowotworowych rozrastających się ku górze z centralnej części podstawy środkowego dołu czaszki i obszarów sąsiadujących, bez konieczności wywierania znacznego ucisku na mózg. Możliwości usuwania guzów z omawianego dostępu maleją wraz z ich rozrostem wzdłuż stoku

Bezpośrednie i odległe wyniki leczenia oponiaków przedniej części pogranicza czaszkowo-szyjnego z wykorzystaniem dostępu przezkłykciowego częściowego

Background and purpose The partial transcondylar approach (PTA) is an alternative to the suboccipital approach in the surgical treatment of meningiomas of the anterior portion of the craniovertebral junction (APCVJ). The purpose of this study is to present our results of treatment of these meningiomas using PTA. Material and methods Fourteen patients (11 women, 3 men) with meningioma of the APCVJ were included in the study. Neurological status of the patients was assessed before and after surgery as well as at the conclusion of the treatment. The approximate volume of the operated tumour, its relation to large blood vessels, cranial nerves and brainstem, along with its consistency and vascularisation were assessed. Results The symptom duration ranged from 1 to 36 months (median: 11 months). In 79% of patients, motor deficits of the extremities were predominant symptoms. Less frequent symptoms included headache, cervical pain and sensory deficits of cervical nerves C2 to C5. Approximate volume of the tumours ranged from 2.5 mL to 22.1 mL (mean: 11.7 mL). Gross total or subtotal resection was achieved in 86% of patients. The postoperative performance status improved in 57%, did not change in 36% and deteriorated in 7% of the patients. Conclusions The PTA is a useful technique for removal of meningiomas expanding intradurally of the APCVJ without significant compression of the medulla. The results of treatment were good in most patients.Wstęp i cel pracy Dostęp przezkłykciowy częściowy (DPC) jest alternatywą dla dostępu podpotylicznego w operacyjnym leczeniu oponiaków przedniej części pogranicza czaszkowo–szyjnego (PCPCS). Celem niniejszej pracy jest przedstawienie własnych wyników leczenia powyższych oponiaków z wykorzystaniem DPC. Materiał i metody Analizie poddano grupę 14 chorych z oponiakami PCPCS, wśród których było 11 kobiet i 3 mężczyzn. Ocenie podlegał stan neurologiczny chorych przed rozpoczęciem leczenia, po operacji i po zakończeniu leczenia oraz zmiany ich aktywności życiowej. Określano przybliżoną objętość operowanych guzów, ich stosunek do dużych naczyń, nerwów czaszkowych i pnia mózgu, jak również konsystencję i stopień unaczynienia. Wyniki Długość wywiadu wahała się od 4 miesięcy do 36 miesięcy (mediana: 11 miesięcy). W 79% przypadków wiodącym objawem był niedowład kończyn. Rzadziej występowały bóle głowy i karku oraz zaburzenia czucia korzeniowego C2 do C5. Przybliżona objętość usuniętych guzów wahała się od 2,5 cm3 do 22,1 cm3 (średnia: 11,7 cm3). W 86% przypadków przeprowadzone wycięcia były doszczętne lub z niewielkimi pozostałościami guzów. Aktywność życiowa leczonych w 57% się poprawiła, w 36% nie zmieniła się, w 7% nastąpił jej spadek. Wnioski Dostęp przezkłykciowy częściowy stanowi dogodną drogę usuwania oponiaków rozrastających się wewnątrzoponowo w PCPCS, bez konieczności wywierania znacznego ucisku na rdzeń przedłużony i rdzeń kręgowy. Wyniki leczenia są u większości chorych dobre

Bezpośrednie i odległe wyniki leczenia przyzwojaków otworu szyjnego z wykorzystaniem różnych zakresów dostępu operacyjnego

Background and purpose The applied approach to the jugular foramen is a combination of the juxtacondylar approach with the subtemporal fossa approach type A. The purpose of this study is to present our results of treatment of jugular paragangliomas using the aforementioned approach. Material and methods Twenty-one patients (15 women, 6 men) with jugular paragangliomas were included in the study. The neurological status of the patients was assessed before and after surgery as well as at the conclusion of treatment. The approximate volume of the tumour, its relation to large blood vessels, cranial nerves and brainstem, as well as consistency and vascularity were also assessed. Results The duration of symptoms ranged from 3 to 74 months. In 86% of patients hearing loss was the predominant symptom. The less frequent symptoms included pulsatile tinnitus in the head, dysphagia and dizziness. Approximate volume of the tumours ranged from 2 to 109 cm3. A gross total resection was achieved in 71.5% of patients. The postoperative performance status improved in 38% of patients, did not change in 38% and deteriorated in 24% of patients. Conclusions A proper selection of the range of the approach to jugular foramen paragangliomas based on their topography and volume reduces perioperative injury without negative consequences for the radicality of the resection.Wstęp i cel pracy Stosowany dostęp do otworu szyjnego to połączenie dostępu okołokłykciowego i dostępu podskroniowego typu A. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie własnych wyników leczenia przyzwojaków otworu szyjnego z wykorzystaniem powyższego dostępu. Materiał i metody Analizie poddano grupę 21 chorych z przyzwojakami otworu szyjnego (15 kobiet i 6 mężczyzn). U 10 chorych wykorzystano pierwszy, u 7 – drugi, a u 4 – trzeci zakres dostępu do otworu szyjnego. Ocenie podlegały stan neurologiczny chorych przed rozpoczęciem leczenia, po operacji i po zakończeniu leczenia oraz zmiany ich aktywności życiowej. Określano przybliżoną objętość operowanych guzów, ich stosunek do dużych naczyń, nerwów czaszkowych i pnia mózgu. Wyniki Długość wywiadu wahała się od 3 do 74 miesięcy (mediana wyniosła 6 miesięcy). W 86% przypadków wiodącym objawem był niedosłuch. Rzadziej występowały pulsujący szum w głowie oraz zburzenia połykania i równowagi. Przybliżona objętość usuniętych guzów wahała się od 2 do 109 cm3. W 71,5% przypadków przeprowadzone resekcje były doszczętne. Aktywność życiowa u 38% pacjentów poprawiła się, u 38% nie zmieniła się, a u 24% uległa pogorszeniu. Wnioski Dobór zakresu dostępu do otworu szyjnego, podyktowany topografią i rozmiarami przyzwojaka rozwijającego się w tym otworze i jego otoczeniu, pozwala na ograniczenie urazu operacyjnego bez negatywnego wpływu na radykalność resekcji

Bezpośrednie i odległe wyniki leczenia oponiaków górnej i środkowej części stoku oraz otaczających struktur

Background and purpose Meningiomas of the upper and middle parts of the clivus and surrounding structures are removed using petrosal approaches: anterior, posterior, combined and complete. The purpose of this study is to show the results of treatment of these meningiomas and to present our interpretation of the treatment strategy. Material and methods Twenty-six patients (17 women, 9 men) were included in the study. The neurological status of the patients was assessed before and after surgery as well as at the conclusion of the treatment. The following measurements and data were collected and recorded: approximate volume of the treated lesion, its relation to large blood vessels, cranial nerves and the brainstem, as well as tumour consistency and vascularisation. Results Symptoms duration ranged from 1 to 60 months (median: 16 months). In 57.7% of patients, imbalance was the predominant sign. Less frequent symptoms were: headaches, dysacusis and hemiparesis. Approximate volumes of the tumours ranged from 4 to 65 mL (mean: 32 mL). Total or subtotal resection was achieved in 73.1% of patients. The patients’ performance improved postoperatively in 34.5%, remained unchanged in 46.2% and deteriorated in 11.5% of patients. Two (7.8%) patients died after the surgery. Conclusions The use of petrosal approaches in the surgical treatment of meningiomas of the upper and middle parts of the clivus and the surrounding structures facilitates good or at least satisfactory neurological outcome with a high proportion of complete resections and relatively low mortality.Wstęp i cel pracy Oponiaki górnej i środkowej części stoku oraz otaczających struktur są leczone z wykorzystaniem dostępów skalistych: przedniego, tylnego, złożonego i całkowitego. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie własnych wyników leczenia powyższych oponiaków i własnej interpretacji strategii tego leczenia. Materiał i metody Analizie poddano grupę 26 chorych, wśród których było 17 kobiet i 9 mężczyzn. Ocenie podlegał stan neurologiczny chorych przed rozpoczęciem leczenia, po operacji i po zakończeniu leczenia oraz zmiany ich aktywności życiowej. Określano przybliżoną objętość operowanych guzów, ich stosunek do dużych naczyń, nerwów czaszkowych i pnia mózgu, jak również konsystencję i stopień unaczynienia. Wyniki Długość wywiadu wahała się od 1 do 60 miesięcy (mediana: 16 miesięcy). W 57,7% przypadków wiodącym objawem były zaburzenia równowagi. Rzadziej występowały bóle głowy, niedosłuch i niedowład połowiczy. Przybliżona objętość usuniętych guzów wahała się od 4 do 65 cm3 (średnia: 32 cm3). W 73,1% przypadków przeprowadzone resekcje były doszczętne lub z niewielkimi pozostałościami guzów. Aktywność życiowa leczonych w 34,6% poprawiła się, w 46,2% nie zmieniła się, w 11,5% nastąpiło jej pogorszenie, a 7,8% leczonych zmarło. Wnioski Stosowanie dostępów skalistych w operacyjnym leczeniu oponiaków górnej i środkowej części stoku oraz otaczających struktur pozwala na osiąganie przez chorych dobrego, względnie zadowalającego stanu neurologicznego, przy dużym odsetku doszczętnych resekcji i stosunkowo małej śmiertelności

Bezpośrednie i odległe wyniki leczenia guzów dołu podskroniowego i jego otoczenia z wykorzystaniem dostępu podskroniowego rozszerzonego

Background and purpose The aim of the study was to present our results of the surgical treatment of subtemporal fossa tumours and surrounding regions using the extended subtemporal approach. Material and methods Twenty-five patients (10 women, 15 men) with subtemporal fossa tumours were included in the study. The neurological and performance status of the patients were assessed before and after surgery as well as at the conclusion of treatment. The approximate volume of the operated tumour, its relation to large blood vessels and cranial nerves, as well as consistency and vascularisation were assessed. Results The symptom duration ranged from 2 to 80 months (mean: 14 months). In 44% of patients, headache was the predominant symptom. Less frequent symptoms were: paralysis of the abducent nerve and disturbances of the trigeminal nerve. Approximate volume of the tumours ranged from 13 to 169 cm3 (mean: 66 cm3). The most frequent histological diagnosis was meningioma (16%), followed by angiofibroma, neurinoma and adenocystic carcinoma (12%). Total or subtotal resection was achieved in 80% of patients. Conclusions The extended subtemporal approach allows for the removal of tumours of the subtemporal fossa and surrounding regions. This approach also allows one to remove tumours expanding in the regions surrounding the subtemporal fossa only. In such cases the subtemporal fossa constitutes the way of the surgical approach.Wstęp i cel pracy Celem niniejszej pracy jest przedstawienie własnych wyników leczenia operacyjnego guzów dołu podskroniowego i jego otoczenia z wykorzystaniem dostępu podskroniowego rozszerzonego. Materiał i metody Analizie poddano 25 przypadków guzów dołu podskroniowego, wśród których było 10 kobiet i 15 mężczyzn. Ocenie podlegał stan neurologiczny chorych przed rozpoczęciem leczenia, po operacji i po zakończeniu leczenia. Określano przybliżoną objętość operowanych guzów, ich stosunek do dużych naczyń i nerwów czaszkowych oraz konsystencję i stopień unaczynienia. Wyniki Długość wywiadu wahała się od 2 do 80 miesięcy i wynosiła średnio 14 miesięcy. W 44% przypadków wiodącym objawem był ból głowy. Rzadziej występowały niedowład lub porażenie nerwu odwodzącego oraz zaburzenia ze strony nerwu trójdzielnego. Przybliżona objętość usuniętych guzów wahała się od 13 do 169 cm3 i wynosiła średnio 66 cm3. Wśród usuniętych guzów najczęściej powtarzał się oponiak (16%). Rzadziej, bo w 12%, występowały naczyniakowłókniak, nerwiak i rak gruczołowo-torbielowaty. W 80% przypadków przeprowadzone resekcje były doszczętne lub z niewielkimi pozostałościami guzów. Wnioski Dostęp podskroniowy rozszerzony pozwala na usuwanie guzów dołu podskroniowego i graniczących z nim obszarów anatomicznych. Dostęp ten pozwala również na usuwanie guzów rozrastających się tylko w obszarach graniczących z dołem podskroniowym. W tych wypadkach dół podskroniowy stanowi drogę dostępu chirurgicznego

Czy w historiografii polskiej istnieje „szkoła Małowista”?

Autor podejmuje dyskusję z wyrażonym ostatnio poglądem kwestionującym istnienie w polskiej historiografii szkoły Mariana Małowista (1909–1988). Dorobek grupy uczonych skupionych wokół tego badacza omawia na tle różnych definicji szkoły historycznej, formułowanych w historiografii. Następnie dokonuje przeglądu badań mistrza i trzech kolejnych grup jego uczniów, począwszy od pierwszej publikacji M. Małowista w 1931 r. po czasy współczesne.Na seminarium Mariana Małowista wykształciło się ponad dwudziestu doktorów, siedemnastu z nich zostało profesorami. Z najstarszą grupą swoich uczniów, uczestniczącą w seminarium w latach pięćdziesiątych, mistrz zajmował się strefowym podziałem Europy w okresie późnego średniowiecza i wczesnych czasów nowożytnych, zależnościami i wzajemnymi oddziaływaniami gospodarek Europy Wschodniej i Zachodniej oraz konsekwencjami podziału na te strefy. Z kolejną grupą uczniów, seminarzystów z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych, zajął się społeczeństwami iberyjskimi oraz społeczeństwami Afryki Zachodniej i zagadnieniami wczesnej ekspansji kolonialnej. Z ostatnią grupą seminarzystów z lat osiemdziesiątych powrócił do badania historii gospodarczej Europy Środkowo-Wschodniej oraz jej kontaktów ze wschodnimi peryferiami Europy, z obszarami czarnomorskimi i bliskowschodnimi.Autor wskazuje na główne cechy warsztatu omawianej grupy, na założenia teoretyczne, stosowane metody badawcze i podejmowaną problematykę, opisuje ewolucję badań, przechodzenie od historii gospodarczej do historii kultury, szczególnie zjawisk masowych, mentalności i postaw grup społecznych. Uzasadnia istnienie szkoły Małowista, którą cechowały: stosowanie metody porównawczej i badanie historii Polski w kontekście historii europejskiej; badanie stref rozwoju w konfrontacji ze strefami peryferyjnymi, w których istniały bariery rozwoju o charakterze gospodarczym i kulturowym; poszukiwanie mierników i wskaźników rozwoju lub regresu w strukturze handlu oraz w zjawiskach z zakresu mentalności zbiorowej; tendencje do zmian terytorialnego zasięgu badań, do przekraczania granic cywilizacji europejskiej, przy stosowaniu stałych lub podobnych pytań i metod badawczych. Does Małowist’s School Exist in Polish Historiography?The author starts discussions with a view questioning the existence in Polish historiography of a school of Marian Małowist (1909–1988). He discusses the achievements of a group of historians gathered around him, presenting them against the backdrop of different definitions of historical school formulated in historiography. Next, he reviews the research by the Master and three consecutive groups of his students, starting from the first publication of Marian Małowist in 1931 to the present times.Marian Małowist’s seminar provided research training for over twenty doctors of history, seventeen of whom were to become professors. With the first group of his students, attending his seminar in the fifties, Małowist examined a zonal division of Europe in the Late Middle Ages and early modern period, dependencies and interactions between economies of Eastern and Western Europe, and consequences of this division. With the next group of students, in the sixties and seventies, he studied societies of the Iberian Peninsula and West Africa, including problems of early colonial expansion. With the last group of his students, in the eighties, he returned to the economic history of Central and Eastern Europe and its contacts with both the European eastern peripheries and the regions of the Black Sea and the Near East.The author points to the main features of the historical research methodology of the analysed group, their theoretical foundations, research methods and historical issues they studied; he describes an evolution of their research from economic history to history of culture, especially mass phenomena, mentality and attitudes of social groups. He demonstrates that there was Małowist’s school, which was characterised by: the application of the comparative method and research into history of Poland within the context of European history; studies of development zones in comparison with peripheral zones in which economic and culture barriers to the development existed; the constant search of measurements and indicators of progress or regress in the structure of commerce and in phenomena of collective mentality; a tendency to change the territorial scope of their research, to step across the frontiers of European civilisation, with the application of the same or similar set of research questions and methods