Uwarunkowania systemu zarządzania kryzysowego - na przykładzie zagrożenia powodziowego miasta Nowego Sącza

Ze wstępu: "Zmiany zachodzące w różnych dziedzinach i sferach gospodarki współczesnego świata, a zwłaszcza nowy układ sił, który ukształtował się po 1989 roku spowodowały, że większość państw przestała brać pod uwagę możliwość globalnego konfliktu. Nie oznacza to jednak, że ogólny poziom bezpieczeństwa w skali świata wzrósł. Gwałtowny rozwój ekonomiczny, otwarcie rynków zbytu, granic państwowych i coraz bardziej dynamiczny rozwój wymiany towarowej powodują dość znaczny wzrost zagrożeń związanych z postępującym rozwojem technicznym. Wiąże się to przede wszystkim z powszechnym używaniem materiałów i środków zawierających substancje niebezpieczne dla człowieka. Przykładem może być powszechne używanie w naszych gospodarstwach domowych środków zawierających chlor czy amoniak. Najbardziej niebezpieczny nie jest jednak produkt końcowy ale cały proces produkcyjny, a zwłaszcza transport środków toksycznych. Silna konkurencja na rynku europejskim wymusza na producentach obniżanie kosztów produkcji np. koszty magazynowania – częstsze uzupełnianie zawartości magazynów, powodują zwiększoną ilość cystern i innych pojazdów przewożących substancje niebezpieczne na drogach. "(...

Uwarunkowania systemu zarządzania kryzysowego - na przykładzie zagrożenia powodziowego miasta Nowego Sącza

Ze wstępu: "Zmiany zachodzące w różnych dziedzinach i sferach gospodarki współczesnego świata, a zwłaszcza nowy układ sił, który ukształtował się po 1989 roku spowodowały, że większość państw przestała brać pod uwagę możliwość globalnego konfliktu. Nie oznacza to jednak, że ogólny poziom bezpieczeństwa w skali świata wzrósł. Gwałtowny rozwój ekonomiczny, otwarcie rynków zbytu, granic państwowych i coraz bardziej dynamiczny rozwój wymiany towarowej powodują dość znaczny wzrost zagrożeń związanych z postępującym rozwojem technicznym. Wiąże się to przede wszystkim z powszechnym używaniem materiałów i środków zawierających substancje niebezpieczne dla człowieka. Przykładem może być powszechne używanie w naszych gospodarstwach domowych środków zawierających chlor czy amoniak. Najbardziej niebezpieczny nie jest jednak produkt końcowy ale cały proces produkcyjny, a zwłaszcza transport środków toksycznych. Silna konkurencja na rynku europejskim wymusza na producentach obniżanie kosztów produkcji np. koszty magazynowania – częstsze uzupełnianie zawartości magazynów, powodują zwiększoną ilość cystern i innych pojazdów przewożących substancje niebezpieczne na drogach. "(...

Badania nad prasą polskiego ruchu ludowego - rekonesans

[The Analysis of the Polish People’s Movement Press – Reconnaissance] Polish people’s movement, which origins at the end of XIXth century, created and used during the decades many press titles. There were among them famous and popular titles such as „Przyjaciel Ludu”, „Gazeta Grudziądzka”, „Wyzwolenie”, „Piast”, „Gazeta Ludowa” as well as existing up to now „Zielony Sztandar”. In the period of the Polish People’s Republic there was a broad system of press and publications issued by the United People’s Party (Zjednoczone Stronnictwo Ludowe, ZSL) – the party functioning in the political system at that time. Specific press titles, ideological trends and their role in the history of Polish periodical press have been subject to great scholarly interest. Many works concerning this period have been created. Annual bound volumes also serve as a significant historical source for researchers interested in the history of culture and political thought. The article aims at presenting and analyzing scholarly achievements in the field of the history of people’s movement press, which developed especially between 1956 and 1989.An effort wasmade to depictmain trends and tendencies in the research as well as some gaps and shortcomings resulting from specific and typical of the years 1945-1989 political or environmental conditions, as well as from the scope and the quality of undertaken research works

Commission on Mineral Resources - 70 years of activity. Old problems and new challenges vs. circular economy and international resources reporting standards

Commission on Mineral Resources, active for 70 years, was erected in 1951 as a “governmental body for approval of mineral resources evaluations”. The fields of their interest are: checking geological reports on mineral resources and related to mineral resources management, presentation of legal acts proposals related to mineral resources and opinions on such acts, participation in mineral policy formulation, and promotion of“ good practice” in exploration and reporting of mineral resources. The mode and rules of mineral resources reporting developed in 1952 are used up to date with minor corrections. It was formulated prior to the comparable JORC Code and PRMS introduced at the end of the 20th century. Their presentation as a legal act restrained innovative approaches. Since 1991, previous“ instructions” have been replaced by general exigencies presented in the ordonnance of the Ministry of Environment on mineral resources reporting and by published guidelines for preparation of related reports. During the period of “central planned economy” the approval of a geological report with presented resources data was the base for a mining investment decision based on evaluation of economically recoverable “balance resources”. After 1990, the delimitation of mineral resources was introduced based on mining experience, followed by reserves evaluation. At the beginning of Commission activity, it was responsible for evaluation of demands for mineral commodities mining development. The Commission has presented also numerous opinions and suggestions on governmental mineral policy, improvement of mineral resources selfguarding and reasonable recovery. The important activity of the Commission is promotion of“ good practice” in exploration and resources reporting by organizing yearly “Seminars”. Still existing problems are: more close correlation of geological data and mineral resources reporting with mine planning, management and exploitation exigencies, as well as evaluation of accuracy of mineral exploration results and resources data. The new challenges are mineral resources reporting in the framework of “circular economy” and waste-less production, and final harmonization of the Polish rules of resources reporting with international exigencies

Not Mining Sterilization of Explored Mineral Resources. The Example of Native Sulfur Deposits in Poland Case History

The sterilization of mineral resources makes considerable amounts inaccessible for future use and may be a barrier to the free supply of commodities. During the exploitation of mineral deposits, some parts of their resources become sterilized as inaccessible because of natural hazards or unfavorable economic conditions. Not mining land use and the social opposition against mining is the purpose of sterilization of considerable demonstrated mineral resources of deposits not yet engaged in exploitation. The native sulfur deposits in Poland are a good example of such “not mining” sterilization, which makes a considerable part of known resources inaccessible. On the northern border of the Carpathian Foredeep within the Miocene gypsum formation, the systematic exploration had demonstrated about 1 billion tons of sulfur resources located in the deposits of varied dimensions. The sulfur opencast mining and underground melting (the modified Frasch method) flourished from 1958 up to 1993. The increasing sulfur supply, recoverable from hydrocarbons, caused the closing down of sulfur mines, leaving a place with considerable untouched resources. About 67% of sulfur resources left by closed mines and of other explored but not exploited deposits are sterilized by the advancement of settlements, industrial plants, road construction, and by social opposition against mining

Dolomite-illitic rocks (dolillite) : the product of hydrothermal replacement of carbonate rocks in the Holy Cross Mts., Poland : a possible guide to ores

The dolomites altered to dolomite-illitic rocks were foundac companying marcasite-pyrite-hematite mineralization within the Middle Devonian carbonate rocks in the eastern part of the Holy Cross Mts. (Poland) in the fault zones and their close vicinity. The alteration consist of dolomite recrystallization and replacement by illite, accompanied by small amounts of sillca, K-feldspars and disseminated pyrite or hematite. The final product of dolomite replacement by illite are massive, dolotmite-illitic rocks unevenly distributed within the unaltered dolomites or in fault breccia. They form irregular metric-sized nest-like bodies most often with blurred boundaries, or in some places sharp delineated veins and lenses. Illite crystallinity, demonstrates its hydrothermal origin. Altered rocks are characterized by elevated contents of REE, Rb, and sometimes other trace metal (Zr, Ti, Zn, U, Th, Ba and al.), compared to unaltered dolomites. The enrichment in REE, Zr and Ti implies their mobility in hydrothermal solutions. The lamprophyre intrusions present in the close vicinity may be considered as the probable source of potassium rich hydrothermal fluids. The peculiar features of dolomite-illitic rocks such as: their composition and occurrence close to the sulphide and hematite mineralization, allow supposing, that they may be a guide to deeply seated unknown ore deposits

Model złoża gazu ziemnego w łupkach i zmienność ich gazonośności na podstawie profilowania gazowego

The occurrence of gas confined in shales allows us to consider it as a component of the host rock. During drilling wells, the gas is released into the drilling fluid from finely ground gas-bearing rock particles. The amount of gas released can be determined on the basis of mud-gas logging; in addition, it is possible to determine the gas-content in shales expressed by the volume of gas released per mass unit of rock [m3/ton]. The gas content in the Ordovician and Silurian shales (Sasin formation and Jantar member respectively) in two selected wells in northern Poland was determined using this method. It has been found that clearly distinguishable, highly gas-bearing sections, which are separated by very poorly gas-bearing ones, can be determined in the well log. The increased gas content in shales can be observed in zones generally enriched in TOC. No direct correlation between TOC and gas-bearing capacity was found however, but the structure of TOC variability and the gas-bearing capacity described using variograms is identical. Correlations of the distinguished gas-bearing layers in the wells under consideration suggest a multi-lens or multi-layered reservoir model. The lack of natural boundaries in the shale gas reservoir means that they must be determined arbitrarily based on the assumed marginal gas-bearing capacity. In the case of several gas-bearing zones, numerous variants of interpretation are possible. In any case the low, best and high estimated resources may be evaluated, assigned to each borehole in the area with radii equal to the range of variogram of gas content in horizontal part of the well.Występowanie gazu w łupkach w formie unieruchomionej pozwala przyjąć, że jest on składnikiem goszczącej go skały. W czasie wiercenia otworów uwalnia się on do płuczki z rozdrobnionych fragmentów skały gazonośnej. Ilość uwalnianego gazu można określić na podstawie profilowania gazowego i ustalić gazonośność łupków wyrażoną przez objętość gazu uwalnianego z jednostce masy skały [m3/tonę]. Taką metodą określona została gazonośność łupków ordowiku i syluru (odpowiednio formacji z Sasina i ogniwa Jantaru) w dwóch otworach w północnej Polsce. Stwierdzono, że: w profilu otworów wyznaczyć można wyraźnie wyróżniające się odcinki silnie gazonośne, które przedzielane są bardzo słabo gazonośnymi. Podwyższona gazonośność łupków ma miejsce w strefach ogólnie wzbogaconych w TOC. Nie stwierdzono bezpośredniej korelacji TOC i gazonośności, ale struktura zmienności TOC i gazonośności opisana za pomocą ich wariogramów jest identyczna. Korelacje wyróżnionych poziomów gazonośnych w rozpatrywanych otworach sugerują model złoża wielosoczewowo-warstwowego. Brak naturalnych granic złoża gazu w łupkach powoduje, że muszą być one określone w sposób umowny na podstawie przyjętej brzeżnej gazonośności. W przypadku występowania kilku stref gazonośnych interpretacja taka może być wykonana wariantowo. W otoczeniu każdego otworu wiertniczego w każdym przypadku można określić zasoby nisko, optymalnie i wysoko oszacowane w obszarze o promieniu równym zasięgowi wariogramu gazonośności w poziomym odcinku otworu

View on the scope of activities and organization of the Polish Geological Survey in the national mineral policy

The ongoing discussions on the importance and location of geology in the administrative structure of the country and its relationship with other branches of the economy prompt to determine the function of the Polish Geological Institute - National Research Institute as the Polish Geological Survey (PGS). The aim of all these discussions is to optimize activities related to the preparation and implementation of the national mineral policy. These activities are part of the spectrum of tasks of the Polish Geological Institute established 100 years ago, which successfully fulfilled the duties of the geological survey throughout this time, significantly contributing to the development of the national resource base and serving the public with its specialist knowledge. The broad and interdisciplinary scope of the national mineral policy requires the inter-branch cooperation. Therefore, the authors propose that the Polish Geological Survey should consist of a Geological Council, whose task would be to give opinions on the proposals and indicate the direction of geological work, and the Polish Geological Institute, which fulfils an executive role as a geological survey. The article presents the main tasks of the PGS, its main organizational units and sources of financing, which provide stable implementation of tasks. For each of the distinguished units (geological cartography and regional geology, hydrogeology, engineering geology and geohazards, geology ofmineral deposits and economic geology, environmental geology, geoinformatics, archiving and dissemination of geological information), a framework scope of tasks is presented. The dominant role in geological research should be played by applied geology research that aims to identify geological phenomena and processes in order to use information about them in practical activity. The effective implementation of these various tasks, which are typical of modern geological surveys, requires scientific and research facilities, as well as the possibility of using modern research and technical equipment. These standards are fully met by the Polish Geological Institute as the Polish Geological Survey and a scientific and research institution

The importance of geological features of native sulphur deposits for managing their exploitation by underground melting

Złoża siarki rodzimej eksploatowane metodą podziemnego wytapiania cechują się złożoną budową, która jest wynikiem wielu procesów, jakie prowadziły do ich utworzenia i ostatecznego uformowania. Stopień wykorzystania zasobów i zużycie wody gorącej na tonę siarki zależą od zasobności przepuszczalności skał tworzących złoże, form występowania siarki (tekstury rudy), rozmieszczenia partii skał o zróżnicowanej porowatości i przepuszczalności. Skrasowienie złoża powoduje bardzo duże, lokalne i kierunkowe zróżnicowanie jego parametrów hydrogeologicznych. Dla właściwego rozumienia i przewidywania procesów zachodzących w złożu w czasie wytopu siarki, prognozowania jego efektów i właściwego sterowania eksploatacją niezbędna jest pełna informacja o złożu. Dlatego też, nieodzowne jest wykonywanie wszelkich otworów wiertniczych niezbędnych dla prowadzenia wydobycia siarki jako pełnordzeniowych, gdyż stosowane badania geofizyczne nie dostarczają kompletnej informacji o złożu..The native sulphur deposits exploited by underground melting were formed by varied natural processes, and has composed internal structure, that affects economic sulphur extraction. Sulphur resources extraction rate, and quantity of necessary water consumption depend on varied sulphur content and ore porosity, as well as of size and distribution of sulphur aggregates (ore texture) and varied permeability of rocks. Deposit karstification is the main factor affecting local and directional variation of deposit hydrogeological features. The full, correct knowledge of deposit features is indispensable for understanding, prediction and management of sulphur melting and extraction. The geophysical borehole logging and aerial seismic investigations are valuable, but incomplete source of geological data on detailed deposit features. Therefore geological core logging of all boreholes, drilled for sulfur extraction is also necessary