Postępowanie diagnostyczne w wątrobowych zmianach ogniskowych

Rozpowszechnienie ultrasonografii sprzyja wykrywaniu nieoczekiwanych zmian ogniskowych w wątrobie. Ze względu na brak prostych i uniwersalnych algorytmów diagnostycznych rzadko występujące lub nietypowe guzy wątroby mogą być źródłem błędnych rozpoznań lub opóźnień diagnostycznych. W zdecydowanej większości przypadków rozpoznanie jest pochodną wyniku kontrastowego badania obrazowego wątroby uwzględniającego kontekst kliniczny. Ogniskowe zmiany o niewielkiej średnicy, stwierdzone przypadkowo, zwłaszcza u młodych kobiet są zazwyczaj zmianami łagodnymi, natomiast duży rozmiar guza, wywiad onkologiczny, płeć męska i wiek powyżej 50 lat mogą przemawiać za złośliwym charakterem choroby. Zmiana ogniskowa w wątrobie marskiej jest najprawdopodobniej rakiem wątrobowokomórkowym, nawet w przypadku zmian mnogich. Cienkoigłową rdzeniową lub aspiracyjną biopsję wątroby pod kontrolą obrazu ultrasonograficznego wykonuje się w przypadku wątpliwości diagnostycznych. Brak rozstrzygnięcia diagnostycznego w badaniu histopatologicznym nakazuje resekcję guza, a w wyselekcjonowanych przypadkach ścisły nadzór ultrasonograficzny nad jego dynamiką wzrostową. W niniejszej pracy przedstawiono charakterystykę kliniczną najczęściej występujących litych i torbielowatych guzów wątroby

Encefalopatia wątrobowa u chorych z marskością wątroby

Encefalopatia wątrobowa (HE) jest jednym z powikłań marskości wątroby, występującym w późnym okresie tej choroby. Powikłanie to stanowi zespół potencjalnie odwracalnych zaburzeń neuropsychiatrycznych, wynikających z upośledzonej zdolności usuwania z krwi amoniaku i innych produktów przemian związków azotowych. Klinicznie jawna i subkliniczna (minimalna) HE stanowi ciągłe spektrum zaburzeń kognitywnych, których na razie nie można ocenić za pomocą pojedynczego testu diagnostycznego. Klinicznie jawną HE klasyfikuje się według 4-stopniowej skali West Haven. Testy psychometryczne (zwłaszcza PHES) oraz badania neurofizjologiczne, jak test krytycznej częstotliwości migotania lub komputerowy test hamowania neuronalnego (ICT) mogą być wykorzystane do rozpoznania minimalnej HE, która wiąże się z upośledzeniem przedłużonej koncentracji uwagi i koordynacji wzrokowo-motorycznej oraz spowolnieniem procesów myślowych. Leczenie pozaszpitalne HE jest ukierunkowane na prewencję nawrotu HE, natomiast leczenie szpitalne koncentruje się na terapii podtrzymującej funkcje życiowe oraz eliminacji czynników wyzwalających HE. W obu okolicznościach lekami z wyboru z racji dobrej tolerancji są syntetyczny dwucukier (laktuloza lub laktytol) i antybiotyk (ryfaksymina). Lekami drugiej linii są L-asparaginian L-ornityny, probiotyki, akarboza, benzoesan sodu, sole cynku oraz dieta wzbogacona w aminokwasy o razgałęzionym łańcuchu

Nerki w przewlekłych chorobach wątroby

Ostra niewydolność nerek, definiowana jako nagły wzrost stężenia surowiczego kreatyniny o przynajmniej 0,3 mg/dl, występuje u około 20% chorych hospitalizowanych z powodu dekompensacji marskości wątroby. Pacjenci z marskością mają dużą skłonność do rozwoju ostrej niewydolności nerek z powodu postępującej wazodylatacji tętniczej, zmniejszonej „efektywnej” wolemii i silnego pobudzenia hormonów wazokonstrykcyjnych. Najczęstszymi przyczynami niewydolności nerek są: niewydolność przednerkowa, zespół wątrobowo-nerkowy oraz ostra martwica cewek nerkowych. Różnicowanie między tymi chorobami opiera się na analizie okoliczności ich rozwoju, badaniu natriurezy i osmolalności moczu, reakcji na odstawienie diuretyków oraz „wypełnienie” łożyska naczyniowego i rzadko na badaniu histopatologicznym nerki. Dla każdej z tych chorób przewidziane jest swoiste postępowanie terapeutyczne. Przewlekłe zapalenia kłębuszkowe nerek oraz zaburzenia w odpływie moczu są rzadkimi przyczynami niewydolności nerek u chorych z marskością wątroby. Gastroenterologia Kliniczna 2011, tom 3, nr 3 106–12

Detection of hepatocellular carcinoma by tissue resonance interaction method (TRIM)

Introduction: Diagnosis of hepatocellular carcinoma (HCC) is considerably delayed, being frequently done in the non-curative stage of disease. The reason for delayed diagnosis is indolent course in early stages and/or unspecific symptoms indistinguishable from underlying cirrhosis. Hitherto methods used for screening of HCC have important limitations. TRIMprob is a non-invasive method, which showed utility in detection of cancers located in prostate, breast, or urinary bladder. Aim: To determine the diagnostic accuracy of TRIMprob in detecting HCC in cirrhotic liver. Material and methods: Forty-five patients were prospectively enrolled according to final clinical diagnosis into a group of cirrhosis and HCC or a group of cirrhosis without HCC. A control group consisted of 33 healthy subjects. Hepatocellular carcinoma was diagnosed by computed tomography (CT) or magnetic resonance (MR) and guided biopsy. The TRIMprob examination was performed in each patient. Three wave frequencies were used: 465, 930, and 1395 MHz. Results: In patients with HCC the intensity of return signal using wave a frequency of 465 MHz was significantly reduced in patients with HCC in comparison to healthy subjects (p < 0.0005), but not to cirrhotic patients without HCC. Moreover, cirrhosis was associated with significantly decreased TRIMprob signal in comparison to healthy liver (p < 0.002). In ROC analysis an optimal cut-off value for detection of HCC was 106 units, which yielded 80% sensitivity. Conclusions: TRIMprob identifies HCC with good sensitivity; however, the accuracy of this method to identify HCC in screening circumstances may be hindered by attenuation of the resonance interaction signal by cirrhosis itself

Idiopatyczne nadciśnienie wrotne

Idiopatyczne nadciśnienie wrotne (IPH) jest rzadko występującym schorzeniem, które charakteryzuje się nadciśnieniem w układzie wrotnym, drożnością żyły wrotnej i żył wątrobowych oraz nieobecnością morfologicznych wykładników marskości w bioptacie wątroby; IPH należy do grupy śródwątrobowych przyczyn nadciśnienia wrotnego niezależnego od marskości wątroby, które może przez długi czas pozostawać nieme klinicznie. Chorobę należy podejrzewać u pacjentów z nadciśnieniem wrotnym oraz włóknieniem przestrzeni wrotnych bez przebudowy marskiej w badaniu histopatologicznym. Patogeneza IPH nie została dobrze poznana, jakkolwiek wiele danych przemawia za zakrzepową lub zapalną okluzją drobnych naczyń żylnych układu wrotnego. W przypadku podejrzenia IPH w diagnostyce należy uwzględnić wrodzone i nabyte trombofilie, choroby mieloproliferacyjne oraz autoimmunologiczne. Z powodu braku swoistego leczenia, postępowanie ogranicza się do eliminacji czynników uszkadzających komórki śródbłonka naczyniowego, farmakologicznego obniżania ciśnienia wrotnego i leczenia przeciwkrzepliwego. Gastroenterologia Kliniczna 2010, tom 2, nr 4, 136-14

Dyspnoea, cyanosis and digital clubbing in a 28-year-old patient as a result of hepatopulmonary syndrome

This paper presents a case of a young patient with cyanosis and digital clubbing, until then an active, sporty person. He sought medical assistance due to the growing dyspnoea and the drop of effort tolerance. Initially the diagnostic process focused on the confirmation of the suspicion of pulmonary fibrosis or another interstitial lung disease as causes of the respiratory failure. Due to the atypical presentation of the symptoms, reaching the final diagnosis of digestive system disease with lung involvement required a more thorough multifaceted diagnostics of a number of systems and organs

Inflammatory bowel diseases in pregnancy

Summary Ulcerative colitis (CU) and Crohn’s disease (CD) are called inflammatory bowel diseases (IBD). In the light of contemporary knowledge it is believed that a common feature of CU and CD is chronic gut inflammation which is the result of a combination of genetic, immunologic and environmental factors. CU and CD incidence peak is observed in the age group from 20 to 40 and, therefore, women in reproductive age consititute the bulk of it. Dagnostics is based on biochemical, endoscopic and histologic examinations whereas treatment is based on longterm anti-inflammatory and immunosuppressive pharmacotherapy. Knowledge of the influence of IBD on pregnancy course and proper treatment allows us to reduce the risk of serious obstetric complications and significant adverse reactions to medication. In this review we discuss the issue of inflammatory bowel diseases affecting pregnant women, their impact on pregnancy and risk of obstetrical complications, as well as pharmacotherapy safety issues

Zakrzepica żyły wrotnej

Zakrzepica żyły wrotnej (PVT) występuje w postaci ostrej i przewlekłej - w ostrej dochodzi do nagłego upośledzenia dopływu krwi żylnej do wątroby, wzrostu ciśnienia wrotnego oraz niedokrwienia jelit. Najczęstszym objawem ostrej PVT jest rozpierający ból brzucha. U około 5% pacjentów pojawia się zawał ściany jelitowej. Przewlekła PVT jest zwykle rozpoznawana w ramach diagnostyki różnicowej splenomegalii i żylaków przełyku lub rzadziej, cholestazy pozawątrobowej spowodowanej biliopatią wrotną. Przyczyną PVT mogą być czynniki lokalne (choroby zapalne, nowotworowe oraz zabiegi i urazy jamy brzusznej), układowe (najczęściej choroba mieloproliferacyjna) oraz marskość wątroby. U ponad połowy pacjentów z ostrą PVT udaje się doprowadzić do rekanalizacji żyły wrotnej w wyniku leczenia przeciwkrzepliwego stosowanego przez okres 6 miesięcy. W przypadku stwierdzenia wrodzonej trombofilii leczenie przeciwkrzepliwe ma charakter długotrwały. Zasady leczenia żylaków przełyku nie odbiegają od tych stosowanych u chorych z marskością wątroby, a leczeniem z wyboru w biliopatii wrotnej jest endoskopowe protezowanie dróg żółciowych. Gastroenterologia Kliniczna 2010, tom 2, nr 4, 127-13

Justified granulation aided noninvasive liver fibrosis classification system

According to the World Health Organization 130-150 million (according to WHO) of people globally are chronically infected with hepatitis C virus. The virus is responsible for chronic hepatitis that ultimately may cause liver cirrhosis and death. The disease is progressive, however antiviral treatment may slow down or stop its development. Therefore, it is important to estimate the severity of liver fibrosis for diagnostic, therapeutic and prognostic purposes. Liver biopsy provides a high accuracy diagnosis, however it is painful and invasive procedure. Recently, we witness an outburst of non-invasive tests (biological and physical ones) aiming to define severity of liver fibrosis, but commonly used FibroTest®, according to an independent research, in some cases may have accuracy lower than 50 %. In this paper a data mining and classification technique is proposed to determine the stage of liver fibrosis using easily accessible laboratory data. Methods: Research was carried out on archival records of routine laboratory blood tests (morphology, coagulation, biochemistry, protein electrophoresis) and histopathology records of liver biopsy as a reference value. As a result, the granular model was proposed, that contains a series of intervals representing influence of separate blood attributes on liver fibrosis stage. The model determines final diagnosis for a patient using aggregation method and voting procedure. The proposed solution is robust to missing or corrupted data. Results: The results were obtained on data from 290 patients with hepatitis C virus collected over 6 years. The model has been validated using training and test data. The overall accuracy of the solution is equal to 67.9 %. The intermediate liver fibrosis stages are hard to distinguish, due to effectiveness of biopsy itself. Additionally, the method was verified against dataset obtained from 365 patients with liver disease of various etiologies. The model proved to be robust to new data. What is worth mentioning, the error rate in misclassification of the first stage and the last stage is below 6.5 % for all analyzed datasets. Conclusions: The proposed system supports the physician and defines the stage of liver fibrosis in chronic hepatitis C. The biggest advantage of the solution is a human-centric approach using intervals, which can be verified by a specialist, before giving the final decision. Moreover, it is robust to missing data. The system can be used as a powerful support tool for diagnosis in real treatmen

Zakażenie HCV — epidemiologia, wyzwania diagnostyczne i szanse stworzone przez nowe terapie

  Przewlekłe zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV) jest problemem zdrowotnym o zasięgu globalnym, dotyczy bowiem 80−160 mln ludzi na świecie i jest wiodącą przyczyną przewlekłych chorób wątroby. W Polsce częstość występowania przeciwciał anty- -HCV w populacji ogólnej szacuje się na 1,9%, a w populacji osób powyżej 65. roku życia na 2,9%. Celem leczenia przeciwwirusowego jest osiągnięcie trwałej odpowiedzi wirusologicznej, odpowiadającej eradykacji wirusa z organizmu. W ostatnich latach dokonały się rewolucyjne zmiany w metodach leczenia zakażenia HCV. Nowe leki o bezpośrednim działaniu na wirusa są stosowane drogą doustną, wykazują przeciwwirusowe działanie wobec wszystkich genotypów HCV i osiągają ponad 90-procentową skuteczność w eradykacji wirusa. Ponadto nowe terapie są stosowane krócej (8−12 tygodni) i powodują znacznie mniej działań niepożądanych w porównaniu z terapiami opartymi na interferonie. Jedyną wadą nowych leków jest ich wysoka cena, co determinuje potrzebę selekcjonowania chorych i ustalania priorytetów leczenia według strategii określonych przez różne instytucje państwowe i mających wsparcie w zaleceniach towarzystw naukowych. Najpilniejsze jest leczenie pacjentów z zaawansowanym włóknieniem i marskością wątroby z powodu dużego ryzyka wystąpienia u tych chorych dekompensacji funkcji wątroby i raka wątrobowokomórkowego. Na uwagę zasługują także mniej restrykcyjne strategie leczenia, które mogłyby zmniejszyć śmiertelność, chorobowość wątrobową oraz konsekwencje pozawątrobowe zakażenia HCV, a także związane z nimi obciążenia ekonomiczne. W szerszej perspektywie populacyjna eradykacja zakażeń HCV będzie wymagała inwestycji ze strony państwa z przeznaczeniem środków na badania przesiewowe za pomocą prostych testów diagnostycznych, działania prewencyjne oraz nowe nieinterferonowe terapie.