The burden of premature mortality in Poland analysed with the use of standard expected years of life lost

Background: Despite positive changes in the health of the population of Poland, compared to the EU average, the average life expectancy in 2011 was 5 years shorter for males and 2.2 years shorter for females. The immediate cause is the great number of premature deaths, which results in years of life lost in the population. The aim of the study was to identify the major causes of years of life lost in Poland. Methods: The analysis was based on a database of the Central Statistical Office of Poland, containing information gathered from 375,501 death certificates of inhabitants of Poland who died in 2011. The SEYLLp (Standard Expected Years of Life Lost per living person) and the SEYLLd (SEYLL per death) measures were calculated to determine years of life lost. Results: In 2011, the total number of years of life lost by in Polish residents due to premature mortality was 2,249,213 (1,415,672 for males and 833,541 for females). The greatest number of years of life lost in males were due to ischemic heart disease (7.8 per 1,000), lung cancer (6.0), suicides (6.6), cerebrovascular disease (4.6) and road traffic accidents (5.4). In females, the factors contributing to the greatest number of deaths were cerebrovascular disease (3.8 per 1,000), ischemic heart disease (3.7), heart failure (2.7), lung cancer (2.5) and breast cancer (2.3). Regarding the individual scores per person in both males and females, the greatest death factors were road traffic accidents (20.2 years in males and 17.1 in females), suicides (17.4 years in males and 15.4 in females) and liver cirrhosis (12.1 years in males and 11.3 in females). Conclusions: It would be most beneficial to further reduce the number of deaths due to cardiovascular diseases, because they contribute to the greatest number of years of life lost. Moreover, from the economic point of view, the most effective preventative activities are those which target causes which result in a large number of years of life lost at productive age for each death due to a particular reason, i.e. road traffic accidents, suicides and liver cirrhosis.National Science Centre, no. DEC-2013/11/B/HS4/00465

Relacje interpersonalne z bliskimi a jakość życia związana ze zdrowiem kobiet ciężarnych

Celem pracy była: 1. ocena wsparcia udzielanego ciężarnym przez osoby z rodziny z innych pokoleń niż kobiety; 2. ocena zależności jakości życia związanej ze stanem zdrowia a jakością i siłą relacji między kobietami i osobami z ich otoczenia 3. określenie czynników socjoekonomicznych mających wpływ na jakość i siłę tych relacji; 4. ocena przydatności kwestionariusza SSQ w badaniach nad jakością życia związaną ze zdrowiem. Badaniem objęto 405 kobiet ciężarnych. Użyto kwestionariuszy do badania jakości życia związanej ze zdrowiem: EQ‑5D i SF‑36, kwestionariusza ankiety socjoekonomicznej oraz kwestionariusza SSQ do oceny jakości i siły relacji między kobietą ciężarną i osobami z jej otoczenia. Kobiety otrzymują wsparcie od członków rodziny z innych niż one pokoleń, głównie od rodziców, teściów, dziadków i cioć. Kobiety mogą liczyć w większym stopniu na wsparcie matek, teściowych, babć i cioć, niż ojców, teściów i dziadków. Wykazano istnienie istotnych statystycznie zależności między wartościami podindeksów SSQ oraz SF‑36 i EQ‑5D – większej liczbie osób, na które może liczyć ciężarna, odpowiada lepsza samoocena zdrowia, w szczególności psychicznego i emocjonalnego. Wykazano zależność między pewnymi czynnikami socjoekonomicznymi i liczbą osób, na które może liczyć ciężarna

Czynniki determinujące samoocenę stanu zdrowia mieszkańców wybranych domów pomocy społecznej — wstępne wyniki badań

Artykuł przedstawia analizę czynników determinujących samoocenę stanu zdrowia mieszkańców wybranych domów pomocy społecznej z terenu powiatów płockiego ziemskiego i płockiego grodzkiego. Badanie zostało przeprowadzone wśród 170 mieszkańców wybranych losowo domów pomocy społecznej, przy czym — ze względu na stan sprawności umysłowej badanych — analizie statystycznej poddano odpowiedzi 142 osób. Narzędziem badania był autorski kwestionariusz wywiadu, natomiast do oceny sprawności umysłowej respondentów wykorzystano skrócony test sprawności umysłowej według Hodgkinsona. Do opisu i oceny zależności pomiędzy zmiennymi wykorzystano test niezależności chi2 i współczynnik współzależności C‑Pearsona. Nie stwierdzono istotnej statystycznie zależności samooceny stanu zdrowia od wieku, stanu cywilnego czy wykształcenia badanych. Stwierdzono natomiast istotną zależność pomiędzy samooceną stanu zdrowia a samopoczuciem, subiektywną oceną szczęścia, oceną zdrowia w porównaniu z innymi w tym samym wieku, czy możliwością samodzielnego poruszania się

Samoocena stanu zdrowia i zachowań zdrowotnych starszych mieszkańców wsi

Celem niniejszej pracy była próba oceny czynników warunkujących poczucie jakości życia wśród starszych mieszkańców wsi ze szczególnym uwzględnieniem samooceny stanu zdrowia tych osób. Przeprowadzając badanie, uzyskano dane dotyczące między innymi subiektywnej oceny zdrowia, występowania chorób i dolegliwości, przyjmowania leków oraz zachowań zdrowotnych i funkcjonowania społecznego. Badanie przeprowadzono w styczniu i lutym 2010 roku na terenie trzech losowo wybranych wsi powiatu pajęczańskiego. Badaniem kwestionariuszowym objęto 109 osób w wieku 65 lat i więcej. W analizie statystycznej danych wykorzystano wskaźniki struktury, miary położenia dla cech mierzalnych oraz test niezależności χ2. W przeprowadzonym badaniu wzięło udział 71 (65,1%) kobiet i 38 (34,9%) mężczyzn. Samoocena stanu zdrowia osób starszych była raczej niezadowalająca. Aż 75,2% badanych seniorów wskazało, że choruje przewlekle lub często, zaś jedynie 24,8%, że rzadko lub wcale. 85% spośród badanych, którzy odczuwali dolegliwości, przyjmowało leki. Niemal 70% badanych wskazało, że martwi się o swą przyszłość. Ponad połowa badanych podejmowała w czasie wolnym aktywność fizyczną, ale najczęściej sporadycznie. Niemal wszyscy respondenci spożywali dziennie 3−4 posiłki (92%). Niemal połowa respondentów jedynie czasami stosowała zasady zdrowego żywienia. Najważniejsze wnioski płynące z badnia to: 1) subiektywna ocena stanu zdrowia osób starszych jest ważnym miernikiem jakości życia warunkowanej stanem zdrowia, 2) poznanie uwarunkowań jakości życia i zachowań zdrowotnych w konsekwencji może przyczynić się do poprawy życia ludzi starszych ze środowiska wiejskiego

Socioeconomic inequalities in mortality due to all causes in the working age population of Poland in 2002 and 2011

Background: The aim of the study was to evaluate the influence of education, marital status, employment status and place of residence on mortality in the working age population of Poland in 2002 and 2011. Material and Methods: All deaths of Poland’s inhabitants aged 25–64, in 2002 (N = 97 004) and 2011 (N = 104 598) were analyzed. For individual socio-economic groups standardized mortality rates (SDR) per 100 000 and rate ratio (RR) were calculated. Results: In the group of economically inactive men SDR decreased from 2244.3 in 2002 to 1781.9 in 2011, while in the group of economically active population increased from 253.8 to 298.9 (RR drop from 8.8 to 6). In the group of economically inactive women SDR decreased from 579.5 to 495.2, and among the economically active women population it increased from 78.8 to 90.9 (RR drop from 7.4 to 5.4). In the group of men with higher education SDR decreased from 285.7 to 246, while among men with primary education it increased from 1141 to 1183 (RR increase from 4 to 4.8). In the group of women with higher education SDR decreased from 127.2 to 115.6 and among women with primary education it increased from 375.8 to 423.1 (RR increase from 3 to 3.7). In the group of divorced/separated SDR also increased – from 1521.4 to 1729.8 among men and from 365.5 to 410.8 among women. Conclusions: Future prevention and educational programs should be addressed primarily to the population economically inactive, with primary education and those divorced/separated. Med Pr 2017;68(6):771–77

Próba oceny czynników determinujących jakość życia ludzi starszych mieszkających w środowisku wiejskim

Celem niniejszej pracy jest próba oceny czynników warunkujących poczucie jakości życia wśród mieszkańców wsi. Badanie zostało przeprowadzone w 2010 roku. Próba badana liczyła 115 osób. Wykorzystano samodzielnie opracowany kwestionariusz wywiadu (30 pytań). Objęto nim 71 kobiet i 38 mężczyzn (ogółem 109 osób) w wieku 65 lat i więcej, co stanowiło 94,8% wszystkich mieszkańców z trzech wsi w województwie łódzkim w tej grupie wieku. W analizie statystycznej danych zastosowano następujące miary: wskaźniki struktury, miary położenia dla cech mierzalnych: średnia arytmetyczna, modalna, mediana. W pracy dokonano oceny zależności pomiędzy zmiennymi za pomocą testu niezależności 2 na poziomie istotności α≤0,05, a w przypadku ich istnienia oceniono siłę takiego związku, wyliczając współczynnik C-Pearsona. Wyniki badania: 58 badanych (28 kobiet i 30 mężczyzn) – było w związku małżeńskim. Najczęściej (40,4%) osoby badane były umiarkowanie zadowolone ze swojej sytuacji materialnej. 79% respondentów nie mieszkało samotnie. 27% zamieszkiwało tylko z małżonkiem, 26% z małżonkiem i z rodziną oraz 26% z wnukami. Większość badanych osób (52%) uznało swój stan zdrowia za przeciętny. Wyniki uzyskane w powyższym badaniu wykazały, że jakość życia osób starszych jest zdeterminowana wieloma czynnikami, do których należą m.in.: stan zdrowia, sytuacja materialna, kontakty rodzinne. Osoby starsze oprócz tego, że często potrzebują pomocy rodziny, same również stanowią wsparcie dla bliskich. Na poziomie istotności α≤0,05 stwierdzono statystyczną zależność pomiędzy płcią a częstością korzystania z pomocy rodziny przez osoby starsze

Czynniki determinujące samoocenę stanu zdrowia uczestników zajęć Stowarzyszenia Uniwersytetu III Wieku w Płocku – wstępne wyniki badań

Artykuł przedstawia analizę czynników determinujących samoocenę stanu zdrowia uczestników zajęć Stowarzyszenia Uniwersytetu III Wieku w Płocku. Badanie zostało przeprowadzono wśród 120 osób. Narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz wywiadu. Otrzymane wyniki poddano analizie statystycznej. Do opisu i oceny zależności pomiędzy badanymi zmiennymi wykorzystano test niezależności chi2 i współczynnik współzależności C-Pearsona. Nie określono istotnej statystycznie zależności samooceny stanu zdrowia od wieku, stanu cywilnego, czy wykształcenia badanych. Stwierdzono natomiast zależność pomiędzy samooceną stanu zdrowia a samopoczuciem osoby, subiektywną oceną szczęścia, czy możliwością samodzielnego poruszania się