Nadzor bolesti riba u Srbiji

U Srbiji se vrši program nadzora virusnih i bakterijskih bolesti na osnovu Programa mera zdravstvene zaštite životinja, u skladu sa propisima Evropske Unije, i to: virusne hemoragične septikemije (VHS) i zarazna hematopoezne nekroze (IHN), zarazne nekroze pankreasa (IPN), prolećne viremije šarana (SVC) i renibakterioze (BKD). Cilj programa praćenja i nadzora bolesti riba je dobijanje i održavanje statusa slobode od bolesti, iskornjivanje ili sprečavanje širenja bolesti. Primarna ciljna populacija u programu nadzora su kalifornijska pastrmka i šaran. U Srbiji postoji nacionalno zakonodavstvo kao osnov za nadzora i kontrolu bolesti riba, kao i lista bolesti obaveznih za prijavljivanje. Pored nacionalnog zakonodavstva, prihvaćeni su i principi navedeni u Direktivi 2006/88/EC, koji se odnose na zahteve za kontrolu zdravlje riba u akvakulturi i njihovih proizvoda. Praćenje i nadzor virusnih bolesti vrše se na osnovu postupaka ispitivanja datih u Odluci Komisije 2001/183/EC, a za bakterijske bolesti, koriste se standardne dijagnostičke procedure. Klinički pregledi na ribnjacima vrše se dva puta godišnje i uzimaju se uzorci za virološka i bakteriološka ispitivanja, u svrhu dokumentovanja odsustva bolesti. Postupak ispitivanja, dat u Priručniku OIE za dijagnostiku bolesti riba, osnova je za ispitivanja. Uzorci svih kategorija riba iz 56 šaranskih i 52 pastrmska ribnjaka se godišnje ispituju na prisustvo bolesti. Za virusološka ispitivanja su korišćeni homogenati bubrega, slezine, jetre i škrga. Pulirani parenhimatozni organi i škrge su homogenizovani i centrifugirani na 2500 x g, 20 minuta. Za izolaciju, supernatanti su inokulirani na 24 sata stare kulture EPC i BF-2 ćelijskih linija. Inokulisane kulture su inkubirane na 15 - 20 °C, tokom 7 dana i svakodnevno su posmatrane na pojavu citopatogenog efekta. Identifikacija virusa je vršena PCR, ELISA testom i testom fluorescentnih antitela. Kao materijal za PCR je uziman homogenat organa i prva ili druga pasaža odgovarajuće ćelijske linije. PCR produkti su sekvencirani direktno, pomoću Big Dye Terminator v1.1 Cycle Sequencing Kit (Applied Biosystems, SAD) i ABI PRISM 3100-Avant Genetic Analyzer (Applied Biosystems). Dobijene sekvence su analizirane pomoću Sequencing Analysis Software 5.1 (Applied Biosystems). Na osnovu rezultata nadzora, Srbija se smatra slobodnom od VHS, IHN i KHV. Najveći problem predstavlja zarazna nekroza pankreasa. Renibakterioza je prisutna na određenom broju ribnjaka

Phylogenetic analysis of spring viraemia of carp virus isolated in Serbia

Spring viraemia of carp (SVC) is an infectious disease responsible for severe economic losses for various cyprinid species, particularly common carp (Cyprinus carpio carpio). The causative agent is the Rhabdovirus carpio or SVC virus (SVCV), a member of the Sprivivirus genus, within the Rhabdoviridae family. Phylogenetically, SVCV is divided into four genogroups (SVCV a, SVCV b, SVCV c and SVCV d), which have a reasonable correlation with the geographical distribution of the virus. In the late twentieth century, the disease was widespread in Serbian aquaculture and caused massive deaths in common carp. This study aimed to molecularly characterize the circulating SVCV isolates in Serbia over a 17-year period. The genetic relationships between 21 SVCV isolates from common carp and rainbow trout in Serbia between 1992 and 2009 were determined based on the partial nucleotide sequence of the glycoprotein gene (G gene). The phylogenetic analysis showed that the dominant SVCV isolates in Serbia belong to the SVCV d genogroup, with only one isolate belonging to genogroup SVCV b. The SVCV strains circulating in Serbia exhibited high homogeneity, as several isolates shared 100% similarity within these genogroups. Most Serbian isolates belonged to SVCV d1 and d2 subgroups, with one isolate notably different and included in a new subgroup SVCV d5. Understanding the SVCV genetic variants circulating in Serbia would be helpful in future epizootic investigations