Korytarze rekreacji pieszej i rowerowej jako środek kształtowania nowych przestrzeni publicznych Rzeszowa

The subject of the paper deals with issues of selection of fragments of urban structure important for the Rzeszów history and tradition and integration of less exposed areas with the area of intensively exploited public space, in order to strengthen the identity of the inhabitants of the city. Characteristic changes in the spatial structure of Rzeszów are the proliferation of public space and its weakening in the historic area of the city, caused by the cutting of streets with significant traffic volume. The lack of public functions within the center is also conditioned by the accessibility for cars of most of the streets in this area. The only enclave of pedestrian and bicycle traffic is the Market Square, Kosciuszko and May 3 streets and parts of Mickiewicz and Grunwaldzka streets. The second zone is the recreation area on the river Wisłok. Both areas are popular among the Rzeszow community, but according to the authors, their capacity does not meet the needs. The paper presents the idea of combining both areas and incorporating into the homogeneous zone of pedestrian and bicycle traffic other, currently separated, areas specific by historical pedigree, including parks. An essential element of the concept are the non-collision crossings of designed roads with the car arterias, with the aid of underground passages, which thanks to the terrain configuration would be accessible by ramps, and their spaces, sunlit and visually visible externally, would not constitute a psychological barrier. Other proposed actions are the elimination or restriction of movement of cars, or the possibility of parking on some streets, correction of tree stand in order to exposition of architectural dominants, etc.Tematyka opracowania dotyczy zagadnień selekcji fragmentów struktury miejskiej istotnych dla historii i tradycji Rzeszowa oraz integracji miejsc mniej eksponowanych z obszarem intensywnie eksploatowanej przestrzeni publicznej, w celu wzmocnienia wśród mieszkańców ich poczucia utożsamienia się z miastem. Charakterystycznymi zmianami struktury przestrzennej Rzeszowa są jej rozrost oraz osłabienie zwartości przestrzeni publicznej na historycznym obszarze miasta. Problemem staje się znaczne natężenie ruchu samochodowego. Zanik funkcji publicznych w obrębie centrum jest spowodowany m.in. dostępnością dla samochodów większości ulic w tym obszarze. Jedyną enklawą ruchu wyłącznie pieszego i rowerowego jest strefa obejmująca Rynek, ulice Kościuszki i 3 Maja oraz fragmenty ulic Mickiewicza i Grunwaldzkiej. Drugą taką strefą są tereny rekreacyjne nad rzeką Wisłok. Oba obszary cieszą się popularnością wśród społeczności Rzeszowa, lecz w opinii autorów, nie zaspokajają potrzeb. W pracy przedstawiano pomysł połączenia obu obszarów oraz włączenia do strefy ruchu pieszego i rowerowego innych, aktualnie odseparo-wanych, terenów o historycznym rodowodzie, w tym parków. Istotnym elementem koncepcji są bezkolizyjne skrzyżowania wytyczonych tras z arteriami ruchu samochodowego, z zastosowaniem przejść podziemnych, które dzięki konfiguracji terenu dostępne byłyby za pomocą pochylni, a ich przestrzenie doświetlone światłem słonecznym i dostępne wizualnie z zewnątrz. Proponowane rozwiązania wzmacniają istniejącą infrastrukturę eliminując bariery psychologiczne i funkcjonalne

Forma strukturalna jako tworzywo dla kształtowania dzieła architektonicznego

The article disambiguates the content of the expression of structural form on the basis of meanings attributed to the words forming it and the context of the use in the literature in the field of aesthetics and architecture. Based on the analysis made, it was deduced that the set of features characterizing the structural form authorizes to treat it as a component able to influence the aesthetic value of an architectural work. On the examples of structural forms determined by the reciprocity of structural elements, the profits resulting from the adaptability of their geometries to search for the right architectural form are proved.Artykuł ujednoznacznia treść wyrażenia forma strukturalna na podstawie znaczeń przypi-sywanych tworzącym je wyrazom oraz kontekstu stosowania w literaturze z zakresu estetyki oraz teorii architektury. W oparciu o dokonaną analizę uznano, że zbiór wyznaczników formy strukturalnej określa ją jako komponent wpływający na wartość estetyczną dzieła architektonicznego. Na przykładach form strukturalnych determinowanych zwrotną zależnością elementów konstrukcyjnych ujawniono korzyści wynikające z adaptowalności ich postaci geometrycznych dla poszukiwania optymalnych form architektonicznych

Transformation of Socialist Realistic Residential Architecture into a Contemporary Sustainable Housing Habitat—General Approach and the Case Study

This article deals with the problem of multi-family housing implemented in the 1950s in Poland. Buildings from this period are located in the central districts of cities, and are well-connected and equipped with service infrastructure, but due to the small size of these flats, their low standard and poor technical condition, they are not sufficiently attractive for middle-class people and developing families. The consequence of this is the social selection of residents and the disappearance of neighborly relations. In this article, the authors present a balance sheet of the shortcomings and advantages of these buildings, and against the background of contemporary requirements for housing, resulting from the theory of sustainable development, they indicate possible directions for modernization. Detailed solutions are presented for a specific housing complex located in Rzeszów. The development of flat roofs and the introduction of functions integrating the community of residents are the significant elements of the project. Due to the fact that the functional layouts of stories, the structure of buildings, and to a large extent the spatial arrangement of residential complexes were unified in the 1950s throughout the whole country, the presented concept may serve as inspiration for similar projects undertaken in any other city in Poland

Renewal of selected fragments of Rzeszów based on the lost symbols and functions of places as a means of strengthening the city's identity

The article discusses the method of revitalizing public space, consisting of recreating local stories, after which no artefacts have survived, and telling them to pedestrians by means of innovative interactive objects of small architecture and urban furniture. The method is based on literature research, as well as observation and descriptive analysis of the surrounding landscape. Development plans for two fragments of the center of Rzeszów are described in detail: the crossing of Grunwaldzka and Bernardyńska streets and the part of Mickiewicz street. In the first location, the sculpture presenting life-size figure of photographer Edward Janusz, whose atelier functioned near-by at the turn of the 19th and 20th century, is planned to be placed. One of the elements of the sculpture is to be an old-fashioned camera with a digital camera inside, which will take photos of interested persons, and insert the contemporary photo into the photo taken from this place by Edward Janusz. The reference to cultural heritage in the Mickiewicz street restoration project comes down to recalling non-existent buildings in an augmented reality environment, as well as to reminding Two Pump Square, a former meeting place for residents coming for water. The function of former water pumps will be realised with the use of two bicycle wheel pumps and movable seats will be located in the vicinity

Dydaktyka rysunku technicznego budowlanego w dobie technologii CAD i BIM

The article deals with the problem of the principles of graphic notation in the broadly understood construction drawing, in the context of their teaching in the beginning of first-cycle studies. A review of recommended textbooks and current standards, in confrontation with the software used in design practice, allows to state that textbooks and standards are embedded in the realities of drafting techniques used in the times preceding the development of digitization, while IT tools operate with procedures and marks abstracted from the content of these elaborations. The author identified several of the most significant discrepancies, indicating ways to eliminate them. The problems listed in the article concern, among others modular coordination in design, systems for marking rooms and building parts, defining crosssections and standardized graphic marks.Artykuł podejmuje problem zasad zapisu graficznego w szeroko rozumianym rysunku budowlanym, w kontekście ich nauczania na początkowych semestrach studiów pierwszego stopnia. Ogląd zalecanych podręczników oraz obowiązujących norm, w konfrontacji z oprogramowaniem stosowanym w praktyce projektowej pozwala konstatować, że podręczniki oraz normy są osadzone w realiach technik kreślarskich stosowanych w czasach sprzed rozwoju cyfryzacji, zaś narzędzia informatyczne operują procedurami oraz oznaczeniami wyabstrahowanymi z treści zawartych w wymienionych opracowaniach. Autor wyodrębnił kilka znaczących rozbieżności, wskazując sposoby ich eliminacji. Wymienione problemy dotyczą m.in. koordynacji modularnej w projektowaniu, systemów oznaczania pomieszczeń i części budynków, definiowania przekroju oraz standaryzowanych oznaczeń graficznych

Topografia XVIII-wiecznego Rzeszowa i jej relikty we współczesnej przestrzeni architektoniczno-urbanistycznej miasta

One of the icons of Rzeszów is the 18th-century perspective view of the city, known as the Wiedemann plan. The view shows the buildings and topography of the city, which was then surrounded by a system of ponds and backwaters. All representative buildings have been preserved to this day, although in slightly changed forms. Ponds and backwaters do not exist. The study described in the article was aimed at finding traces of the shores of these water reservoirs in the modern topography of the city, which is very much transformed. Maps and aerial photographs from the times when traces of the 18th-century topography were more visible were used for this purpose. The content of cartographic sources was used by overlaying digital versions of maps: historical and current, calibrating the image using a pair of points belonging to two distant objects with unchanged shapes. The information contained in the photograph was verified by making analogous geometric constructions on the photograph and on the current map. The culmination of the study was an in-situ reconnaissance. Many still clear traces of the former topography were found in the area, which may be imperceptible to an outside observer. The obtained results introduce a correction to the Wiedemann’s plan, which mapped the spatial structure of the city partly incorrectly. They supplement the knowledge base about Rzeszów, which does not sufficiently cover spatial and urban issues. They draw attention to the ignored element of the urban cultural landscape, which is the topography, often insufficiently protected.Jedną z ikon Rzeszowa jest XVIII-wieczny widok perspektywiczny miasta, znany jako tzw. plan Wiedemanna. Na widoku przedstawione są budynki oraz topografia miasta, które było wówczas otoczone systemem stawów i rozlewisk. Wszystkie reprezentacyjne budynki, chociaż w nieco zmienionych formach, są zachowane do dzisiaj. Stawy i rozlewiska nie istnieją. Celem autora w badaniu opisanym w artykule było odnalezienie śladów po brzegach tych zbiorników wodnych we współczesnej topografii miasta, która jest bardzo zmieniona. Posłużono się do tego mapami i fotografiami lotniczymi z czasów, kiedy ślady XVIII-wiecznego ukształtowania terenu były bardziej widoczne. Treść źródeł kartograficznych wykorzystano poprzez nałożenie na siebie cyfrowych wersji map: historycznej oraz aktualnej, kalibrując obraz za pomocą pary punktów przynależnych do dwóch oddalonych od siebie obiektów o niezmienionych bryłach. Informację zawartą w fotografii zweryfikowano poprzez wykonanie analogicznych konstrukcji geometrycznych na fotografii oraz aktualnej mapie. Zwieńczeniem badania był rekonesans in situ. W jego trakcie znaleziono w terenie wiele wciąż wyraźnych śladów dawnej topografii, które dla postronnego obserwatora mogą być niezauważalne. Uzyskane rezultaty wprowadzają korektę do planu Wiedemanna, odwzorowującego strukturę przestrzenną miasta częściowo błędnie. Uzupełniają stan wiedzy o Rzeszowie, która w niedostatecznym stopniu obejmuje zagadnienia przestrzenno-urbanistyczne. Zwracają uwagę na ignorowany element miejskiego krajobrazu kulturowego, jakim jest ukształtowanie terenu, często niedostatecznie chronione

Augmented reality as a component of participation in shaping the architectural space

Artykuł podejmuje problematykę prezentowania projektów architektonicznych w celu umożliwienia poddania osądowi zewnętrznej formy budynków w szerokim kręgu interesariuszy. Narzędziami stosowanymi w dotychczasowej praktyce były trójwymiarowe makiety, a od czasu upowszechnienia się technologii informatycznych również dwuwymiarowe wizualizacje. Autorzy uważają, że istnieje narzędzie mające zalety wcześniej wymienionych i pozbawione ich wad. Jest nim rzeczywistość rozszerzona. W pracy przybliżono jej pojęcie oraz zaprezentowano przegląd dostępnych metod wizualizowania obiektów w środowisku rzeczywistości rozszerzonej. Wskazano typowe przykłady rozbieżności pomiędzy wyglądem zrealizowanego obiektu a jego prezentacją w fazie projektowania, których można by uniknąć, wykorzystując technologię BIM jako narzędzie projektowe, a rzeczywistość rozszerzoną jako medium transmitujące informację wizualną. Zwrócono uwagę na możliwości partycypacji społecznej w kształtowaniu form architektonicznych budynków, która mogłaby przyjmować formę bierną lub czynną.The article discusses the issue of presenting architectural designs in order to allow the external form of buildings to be judged by a wide range of stakeholders. The three-dimensional mock-ups, and since the dissemination of information technologies, also two-dimensional visualizations, have been the tools used in the hitherto practice. The authors believe that there is a tool that has the advantages of both previously mentioned and does not have their disadvantages. It is augmented reality. The article presents its concept and an overview of available methods of visualizing objects in the augmented reality environment. Typical examples of discrepancies between the appearance of the completed object and its presentation in the design phase, which could be avoided using BIM technology as a design tool, and augmented reality as a medium transmitting visual information, have been indicated. Attention was paid to the possibility of social participation in shaping the architectural forms of buildings, which could take the form of passive or active participation

Transformation of Socialist Realistic Residential Architecture into a Contemporary Sustainable Housing Habitat—General Approach and the Case Study

This article deals with the problem of multi-family housing implemented in the 1950s in Poland. Buildings from this period are located in the central districts of cities, and are well-connected and equipped with service infrastructure, but due to the small size of these flats, their low standard and poor technical condition, they are not sufficiently attractive for middle-class people and developing families. The consequence of this is the social selection of residents and the disappearance of neighborly relations. In this article, the authors present a balance sheet of the shortcomings and advantages of these buildings, and against the background of contemporary requirements for housing, resulting from the theory of sustainable development, they indicate possible directions for modernization. Detailed solutions are presented for a specific housing complex located in Rzeszów. The development of flat roofs and the introduction of functions integrating the community of residents are the significant elements of the project. Due to the fact that the functional layouts of stories, the structure of buildings, and to a large extent the spatial arrangement of residential complexes were unified in the 1950s throughout the whole country, the presented concept may serve as inspiration for similar projects undertaken in any other city in Poland