Pre- and in-hospital delays in stroke: backgrounds, results and prevention

Udar niedokrwienny mózgu jest częstą przyczyną zgonów oraz trwałej niesprawności osób dorosłych. Jego skuteczne leczenie, polegające na farmakologicznym lub mechanicznym przywróceniu prawidłowego przepływu krwi w mózgu, możliwe jest tylko w pierwszych godzinach od zachorowania. Dlatego kluczowymi czynnikami ograniczającymi stosowanie efektywnej terapii udaru niedokrwiennego mózgu są opóźnienia występujące n a etapie pomocy przedszpitalnej oraz na szpitalnym oddziale ratunkowym. W artykule przedstawiono główne przyczyny, skutki oraz sposoby zmniejszenia opóźnień w leczeniu ostrej fazy udaru mózgu, ze szczególnym uwzględnieniem istotnej roli lekarza rodzinnego w tym zakresie.Stroke is a common cause of death and permanent disability in adults. Effective treatments with thrombolytic therapy involving pharmacological vessel recanalization or mechanical thrombectomy are only possible in the first few hours after stroke onset. Therefore, the key factors limiting the use of thrombolytic therapy are delays that occur at the stage of pre-hospital care and emergency department procedures. This article summarise the main backgrounds, results and ways to prevent delays in treatment of acute phase of stroke with particular emphasis on the important role of the family doctor this respect

Rozwarstwienie tętnic domózgowych — rzadka przyczyna udaru mózgu

Development of neuroimaging significantly improves stroke diagnostics and treatment and enables diagnosis of rare causes of stroke, such as extracranial arteries dissection. In the paper authors present etiopathogenesis, signs, diagnostics and treatment options of extracranial arteries dissection. Authors point a potent of role of ultrasound examination in diagnostics, collaterals assessment and treatment monitoring in the disease course. They underline the necessity of the individualization of the therapy due to lack of clear guidelines and recommendations based on multicenter studies.Postęp metod neuroobrazowania istotnie wpływa na poprawę jakości diagnostyki i leczeniachorób naczyniowych ośrodkowego układu ner wowego i pozwala na skuteczniejszerozpoznawanie tak zwanych „rzadkich” przyczyn udaru mózgu, takich jak rozwarstwienietętnic domózgowych. W pracy przedstawiono czynniki ryzyka, przyczyny, objawy, metodydiagnostyczne oraz zasady leczenia rozwarstwienia tętnic domózgowych z uwzględnieniemistotnej roli badania ultrasonograficznego w diagnostyce wczesnych etapów choroby, oceniewydolności krążenia obocznego, i kontroli efektów leczenia. Podkreślono koniecznośćindywidualizacji metod leczenia wobec braku jasnych wytycznych dla postępowania terapeutycznegoopartych na wynikach wieloośrodkowych badań

Leki przeciwpłytkowe w leczeniu i profilaktyce udaru niedokrwiennego mózgu.

The pathology of blood platelet function plays an important role in the pathogenesis of ischemic stroke. The link between their overactivation and aggregation as well as the process of atherosclerotic plaque formation and, as a result, the increased risk of non-embolic stroke is indisputable. Antiplatelet therapy is the standard treatment and has become a well-established position in both, the treatment of acute phase, as well as a secondary prophylaxis of ischemic stroke. Acetylsalicylic acid is most commonly used for this purpose, however the use of other antiplatelet agents is discussed in the paper.Patologia funkcji płytek krwi odgrywa istotną rolę w patogenezie udaru niedokrwiennego mózgu. Bezdyskusyjny jest związek między ich nadmierną aktywacją i agregacją, a procesem powstawania blaszki miażdżycowej i w efekcie zwiększonym ryzykiem udaru mózgu na tle niezatorowym. Terapia przeciwpłytkowa jest standardem postępowania i ma ugruntowaną pozycję zarówno w leczeniu ostrej fazy, jak i w profilaktyce wtórnej udaru niedokrwiennego mózgu. Najczęściej stosowany jest w tym celu kwas acetylosalicylowy, niemniej jednak w niniejszej publikacji omówiono także możliwości zastosowania innych leków przeciwpłytkowych

Clinical application of pulsatility index

Pulsatility index (PI) is defined as the difference between the peak systolic flow and minimum diastolic flow velocity, divided by the mean velocity recorded throughout the cardiac cycle. It is a non-invasive method of assessing vascular resistance with the use of Doppler ultrasonography. It was first introduced in 1974 by Gosling and King and is also known as the Gosling Index. PI as a method of examining macrocirculation has a variety of clinical applications. For instance, in diabetic patients, it has been measured on the common carotid, middle cerebral or renal arteries to help predict complications such as cerebrovascular disease or nephropathy. In hypertensive patients, it has been used to assess complications and assess the chronicity of the disease. To our knowledge, despite the diverse use of this ultrasonographic parameter, there is a deficiency in reports that would comprehensively summarize its clinical applications. Based on our extensive review of the literature and the gathered information, we conclude that pulsatility index (PI) is an easy to obtain parameter with a broad range of both, research and clinical applications. It has been widely used in the assessment of macrocirculation in highly prevalent chronic medical conditions, such as hypertension, both type 1 and type 2 diabetes and thyroid disorders

Pituitary apoplexy

Pituitary apoplexy (PA) is a clinical syndrome caused by acute haemorrhage and/or infarction of the pituitary gland, generally within a frequently undiagnosed pituitary adenoma. The sudden increase in pituitary gland volume is responsible for typical symptoms: severe headache, nausea, vomiting, visual impairment, cranial nerve palsies, deteriorating level of consciousness, and hypopituitarism. Radiological evidence, especially magnetic resonance imaging (MRI) which is the most sensitive diagnostic modality, establishes the diagnosis. Multiple risk factors have been reported, although the majority of cases have no identifiable precipitants. The management strategy depends on the clinical manifestation, as well as the presence of co-morbidities, and remains controversial. Post apoplexy, there needs to be careful monitoring for recurrence of tumour growth and endocrinological function of the pituitary. This disease is rare but potentially life-threatening without rapid treatment. Because there are no randomised studies, it is suggested that further trials are needed to optimise proper management

Zastosowanie badań ultrasonograficznych w profilaktyce udaru mózgu

W artykule przedstawiono aktualnie stosowane metody obrazowania ultrasonograficznego naczyń krążenia mózgowego oraz ich zastosowanie w warunkach opieki ambulatoryjnej

Aktualne zasady terapii ostrej fazy udaru mózgu

Choroby naczyniowe ośrodkowego układu nerwowego stają się głównym problemem zdrowotnym społeczeństw XXI wieku i co szósty dorosły mieszkaniec globu dozna w swoim życiu udaru mózgu. W województwie pomorskim udar mózgu dotyka rocznie około 5,5 tysiąca osób. Kluczowym dla skutecznej terapii udaru pozostają pierwsze godziny choroby — tzw. złota godzina udarowa. Częstsze opóźnienia i zaniechania występujące na tym etapie uniemożliwiają wdrożenie metod leczenia specyficzne udaru (trombolizy mózgowej). W poniższym artykule przedstawiono aktualne zasady opieki przed- i wczesnoszpitalnej nad pacjentem z udarem mózgu oraz ich zastosowanie w oddziałach udarowych województwa pomorskiego. Forum Medycyny Rodzinnej 2011, tom 5, nr 2, 147–15

Neuroimaging of acute ischaemic stroke in clinical practice

Metody neurobrazowania stanowią wiodący element diagnostyki nadostrej fazy udaru niedokrwiennego mózgu i odgrywają kluczową rolę w kwalifikacji chorych do terapii trombolitycznej — najskuteczniejszej metody leczenia udaru niedokrwiennego mózgu. Do standardowych metod diagnostycznych stosowanych w pierwszych godzinach od wystąpienia udaru mózgu należą: tomografia komputerowa (CT), rezonans magnetyczny (MRI,), angiografia CT i MRI (angio-CT/MRI), badania doplerowskie oraz opcjonalnie angiografia subtrakcyjna. Zastosowanie tych metod pozwala w sposób czuły i specyficzny diagnozować ostre incydenty mózgowo-naczyniowe. Szczególną przydatnością w diagnostyce wczesnych zmian niedokrwiennych cechuje się badanie MRI z oceną perfuzji i dyfuzji, pozwalające wykryć ognisko niedokrwienia już w pierwszych minutach choroby. Spośród metod czynnościowej oceny przepływu mózgowego szczególnie pomocna jest przezczaszkowa ultrasonografia doplerowska (TCD), która pozwala na nieinwazyjną ocenę przepływu krwi w naczyniach mózgowych w czasie rzeczywistym. W niniejszym artykule autorzy przedstawiają szczegółowy przegląd metod neuroobrazowania aktualnie stosowanych w diagnostyce i terapii ostrej fazy udaru niedokrwiennego mózgu.Neuroimaging techniques are the leading element in the diagnosis of acute ischaemic stroke and play the key role in qualifying patients for thrombolytic therapy, which is the most effective method for the treatment of ischaemic stroke. Diagnostic standards for the acute phase of ischaemic stroke recommend the use of CT (computer tomography), MRI (magnetic resonance imaging), angio-CT/MRI (CT/MRI angiography), Doppler ultrasound and, optionally, DSA (digital subtraction angiography). The use of these techniques allows for a detailed and specific diagnosis of acute cerebrovascular episodes. Diffusion- and perfusion-weighted MRI, enabling the detection of ischaemia at the very early stages of the disease is particularly useful in the diagnosis of the acute phase of ischaemic stroke. One of the useful methods for the functional assessment of cerebral flow is transcranial Doppler (TCD), which enables real-time non-invasive monitoring of blood flow in the brain vessels. In this paper the authors present a detailed overview of neuroimaging techniques currently used for the diagnosis and treatment of the acute phase of ischaemic stroke