Uticaj sistema obrade zemljišta, dopunske ishrane azotom i sorte na prinos ozime pšenice

This paper deals with result of the effects of low-input technology on grain yield of different winter wheat cultivars in investigated period (2003/04–2004/05) on the chernozem luvic soil type in Faculty of Agriculture Belgrade-Zemun Experimental field trial. "Radmilovac". Conventional technology, which includes basic tillage with plow and and high level N had better effect than both investigated conservation tillage systems. Good results with mulch tillage means that may be one of possibilities for crop technology rationalization for winter wheat and soil conservation. No-tillage with no fertilization decrease grain yield especially without N fertilization. Fertilization with high nitrogen level (120 kg/ha) gives better grain yield compared with the other level (60 kg/ha). Low input cultivars of winter wheat especially Evropa, Lasta, NS Rana 5, and Pobeda positively responded to different technology in winter wheat production by their yield than high-input cultivars (Pesma and Rana niska).U radu je ispitivan uticaj sistema obrade zemljišta, prihranjivanja azotom i sorte na prinos zrna ozime pšenice. Poljski ogled za tu svrhu postavljen je na "Radmilovcu" - eksperimentalnom dobru Poljoprivrednog fakulteta, Beograd-Zemun, na zemljištu tipa izluženi černozem u periodu 2003/04-2004/05 godina. Ispitivanje je obuhvatalo tehnologiju zasnovanu na tri sistema obrade zemljišta: konvencionalnoj, zaštitnoj i sistemu direktne setve, odnosno bez obrade zemljišta. U prihranjivanju ozime pšenice ispitivan je jedan racionalni pristup mineralnoj ishrani koji je podrazumevao različite doze azota. Tehnologiju koju smo uzeli za ispitivanje adaptirali smo za četvoropoljni plodored (kukuruz-pšenica-jari ječam+crvena detelina-crvena detelina) sa 6 posebno odabranih srpskih sorata ozime pšenice. Tehnologija gajenja ozime pšenice sa konvencionalnom obradom zemljišta i jačom dozom azota kod svih sorata, posebno kod onih predviđenih za gajenje sa nižim ulaganjima, dala je najbolje rezultate. Sorte za niža ulaganja (Evropa, Lasta, Pobeda i NS Rana 5) pokazale su veću adaptivnost na redukciju nivoa intenziteta obrade i ishrane azotom za razliku od sorata za intenzivnu proizvodnju (Pesma i Rana niska)

Uticaj sistema obrade zemljišta na korovsku sinuziju ozime pšenice

This paper deals with result of the effects of tillage systems on floristic composition weed synuzia of winter wheat in investigated period (2000/01-2002/03) on the chernozem luvic soil type. Tillage have a big influence on weed control and floristic composition, number of species, individuals and biomass of weeds of winter wheat. The obtained results shows that the dominant species were from annuels Bilderdykia convolvulus (L.) Dum., Sinapis arvensis L. and Agropyrum repens (L.) Beauv., Convolvulus arvensis (L.), Cirsium arvense (L.) Scop., from perennials. The greatest number of species belonged to terrophytes in biological specter of weed communities. Mulch tillage had better effect in weed control than conventional and especially from no tillage systems. This is one of possibilities for crop technology rationalization for winter wheat and soil conservation. No-tillage increased total weed number annual and perennial species esspecially biomass. This tillage make weed control difficult.U radu je ispitivan uticaj tri sistema obrade zemljišta (konvencionalni i dva konѕervacijska: zaštitni i sistem direktne setve) na floristički sastav korovske sinuzije ozime pšenice. Ispitivanje je obavljeno na "Radmilovcu" eksperimentalnom dobru Poljoprivrednog fakulteta u Zemunu na zemljištu tipa izluženi černozem u tri vegetaciona perioda ozime pšenice od 2000/01-2002/03 god. Korovsku sinuziju useva ozime pšenice tokom trogodišnjih ispitivanja činilo je 18 vrsta korova. Dominantne korovske vrste bile su Bilderdykia convolvulus (L.) Dum. i Sinapis arvensis L. od jednogodišnjih i Agropyrum repens L. i Convolvulus arvensis L., od višegodišnjih. Od ispitivanih sistema obrade zemljišta najveću efikasnost ispoljio je sistem zaštitne obrade u kome je dobijen najmanji broj jedinki korova po m2 (27.72) i najmanja biomasa 54.59 g/m2. Sistem direktne setve utiče na pojavu većeg broja jedinki, pre svega, višegodišnjih korova što utiče na ukupnu biomasu koja je u ovom sistemu obrade prosečno, ali i po godinama imala najveće vrednosti

Uticaj meliorativne obrade na neke fizičke osobine zemljišta

The paper deals with the effects of ameliorative tillage on the dynamics of some important physical soil properties in maize. The trial was caried-out at the experimental fields Krnjesevci of Maize Research Institute "Zemun Polje" on meadows chernozem soil type. The folowing ameliorative and conventional tillage systems were included in ivestigations: 1. Ameliorativel tillage system - (ATS) – includes new types machines for field sistematisation-scrapers (USM 5) in autamn, drainage plow on the depth 60-80 cm, and subsoiling with heavy vibratory subsoiler VR 5. on 30-35 cm depth. After basic tillage we prepared soil for seeding with preparation by disking and harrowing 2. Conventional tillage - (CT) - in this case includes ploughing to the depth of 30-35cm + presowing preparation by disking and harrowing was control. The folowing soil properties were studied: bulk density, total porosity, moisture weight and volume percent, and total water content in different layers in m3, in two period of time after first and after second interrow cultivation in maize on the different depth 0-10; 10-10; 20-30. Ameliorative tillage systems have better effect for all investigated soil properties on this heavy soil type compared with control with classical tillage system.Ispitivanje uticaja jednog novog sistema meliorativne obrade zemljišta na promene nekih važnijih fizičkih osobina zemljišta u usevu kukuruza obavljeno je na imanju Instituta za kukuruz "Zemun Polje" u Krnješevcima. U ispitivanju smo imali dve varijante: Var. 1. – Sistem meliorativne obrade zemljišta (ravnanje + rad krtičnog pluga + podrivanje + predsetvena obrada zemljišta); Var. 2. – Kontrola. Konvencionalna obrada zemljišta (oranje raonični plugom + predsetvena obrada zemljišta). Pratili smo dinamiku važnijih fizičkih osobina zemljišta u usevu kukuruza u dva roka posle posle prvog i neposredno posle drugog međurednog kultiviranja. Uzorci su uzimani sa cilindrima po Kopeckom, a dalje obrađeni u laboratoriji. Ispitivani su uticaji meliorativne obrade zemljišta na zapreminsku masu, vlažnost zemljišta, poroznost i količinu vode po hektaru na tri dubine ispitivanja: od 0-10 cm; 10-20 cm; 20-30 cm. Dobijeni rezultati obrađeni su statistički analizom varijanse i pokazali su da postoje brojne statistički signifikantne razlike u vrednostima fizičkih osobina u korist onih na meliorisanom zemljištu u poređenju sa kontrolnom varijantom. Gornji delovi orničnog sloja su rastresitiji na meliorisanoj varijanti tako da su u stanju da prihvate lakše veće količine vode i što je važno da je brže sprovedu u dublje slojeve

Uticaj produžnog dejstva meliorativne obrade zemljišta na razvoj korenovog sistema, morfološke i produktivne osobine ozime pšenice

The paper deals with subsequently effect of ameliorative tillage on the dynamics of some important productive morphology and productive characteristic in winter wheat. The trial was carried-out at the Maize Research Institute "Zemun Polje" experimental fields in Krnjesevci near Belgrade on meadows chernozem soil type during 2009/10. The following ameliorative and conventional tillage systems were included in investigation: 1. Ameliorative tillage system includes new types machines for field systematization-scrapers (USM 5) in autumn, drainage plow on the depth 60-80cm, and sub-soiling with heavy vibratory sub-soiler VR 5 on 30-35cm depth. After basic tillage we prepared soil for seeding with preparation by disking and harrowing 2. Control variant without ameliorative measures. The following morphological and productive properties of winter wheat were studied: root biomass, stalk height, head, ear number, and grain yield. Ameliorative tillage systems had subsequently effects for all investigated morphology properties on this heavy soil type. Many of them are important for productive properties were statistically significant compared with control. Ameliorative tillage system increase significantly grain yield of winter wheat kg/ha compared with control.Ispitivanje uticaja sistema meliorativne obrade zemljišta zasnovanog na novim konstrukcionim rešenjima i tehnologiji (ravnanje zemljišta+podrivanje krtičnim plugom+vibraciono razrivačko oruđe) tokom 2008/09, odnosno njegovog produžnog dejstva na morfološke i produktivne osobine ozime pšenice obavljeno je na imanju Instituta za kukuruz "Zemun Polje" u Krnješevcima u 2009/10. godini. Pratili smo uticaj produžnog dejstva meliorativnog sistema obrade zemljišta na važnije morfološke osobine ozime pšenice u dva roka, u bokorenju i u klasanju. Na kraju vegetacionog perioda pred žetvu uzeli smo uzorke za prinos zrna i druge morfološke karakteristike. Nasuprot meliorisanoj površini imali smo kontrolnu površinu. Primenjene meliorativne mere mere imale su pozitivan uticaj odnosno produžno dejstvo osetilo se i u drugoj godini posle primene što se vidi iz rezultata prinosa zrna ozime pšenice koji je veći za 620 kg/ha u poređenju sa prinosom sa kontrolne varijante

Produžno dejstvo meliorativne obrade na fizičke osobine zemljišta u usevu ozime pšenice

The paper deals with the subsequently effect of ameliorative tillage on the dynamics of some important physical soil properties in winter wheat. The trial was carried-out at the experimental fields of Maize Research Institute "Zemun Polje" Krnjesevci near Belgrade on meadows chernozem soil type. The folowing ameliorative and conventional tillage systems were included in ivestigations: 1. Ameliorative tillage system - (ATS) – includes new types machines for field systematization-scrapers (USM 5) in autumn, drainage plow on the depth 60-80 cm, and subsoil with heavy vibratory subsoiler VR 5. on 30-35cm depth. After basic tillage we prepared soil for seeding with preparation by disking and harrowing 2. Control variant – conventional tillage without ameliorative measures In 2008.yr previous crop were maize and sunflower after that ameliorative measures. Second crop in 2009/2010 were winter wheat. The following soil properties were studied: bulk density, total porosity, moisture weight and volume percent, and total water content in different layers in m3, in tillering and heading stage of winter wheat on the different depth 0-10; 10-10; 20-30. Ameliorative tillage systems had subsequently effects for all investigated soil properties on this heavy soil type compared with control.Ispitivanje uticaja produžnog dejstva jednog novog sistema meliorativne obrade zemljišta na neke važnije fizičke osobine zemljišta u usevu ozime pšenice obavljeno je u Krnješevcima na imanju Instituta za kukuruz "Zemun Polje" u periodu od 2008 – 2010. godine. U ispitivanju smo imali dve varijante: 1. Sistem meliorativne obrade zemljišta (ravnanje + rad krtičnog pluga + podrivanje + predsetvena obrada zemljišta). 2. – Kontrolu sa konvencionalnom obradom zemljišta (oranje raonični plugom + predsetvena obrada zemljišta). U drugoj godini posle izvedenih mera u zasejanom usevu ozime pšenice pratili smo dinamiku fizičkih osobina zemljišta u fazi bokorenja i klasanju. Dobijeni rezultati obrađeni su statistički analizom varijanse i pokazali su da postoje brojne statistički signifikantne razlike u sa povoljnijim fizičkim osobina na meliorisanom zemljištu u poređenju sa kontrolnom varijantom. Gornji delovi orničnog sloja su rastresitiji na meliorisanoj varijanti tako da su u stanju da prihvate lakše veće količine vode i što je važno da je brže sprovedu u dublje slojeve. Ove činjenice pokazuju da meliorativne mere imaju produžno dejstvo koje se oseća i u narednim godinama

Prinos zrna ozime pšenice u dugotrajnoj monokulturi

This paper deals with the results of effects of continuous cropping system on grain yield of winter wheat in fifteen - year period (1991/92 – 2005/06). The trial was set up on the chernozem luvic soil type in Radmilovac, experimental field of Faculty of Agriculture, Belgrade University. Meteorological conditions had significant effect on grain yield of winter wheat, especially distribution of precipitation. The obtained results show that grain yield of winter wheat increased in the first four years but constantly was decreasing in second part of this experiment (last 11 years). The effect of continuous cropping had the highest effect in the second period of this investigation. Average decrease of grain yield was 131.5 kg per hectare on the basis of linear trend equation (ŷi=4,872 – 0,1315 ti). On the basis of time series analysis, can be concluded that there is statistically very significant long-term tendency of yield decreasing of winter wheat.Početak zemljoradnje bio je vezan za iskorišćavanje poljoprivrednih zemljišta bez ikakvog sistema. Sa porastom broja stanovnika, rasla je potreba za hranom a samim tim i za intenzivnijim korišćenjem zemljišnih površina, odnosno planiranom smenom useva u vremenu i prostoru. Međutim, pored pravilne smene useva u vremenu i prostoru, čovek je i u početku, a i sada, vrlo često primoran na gajenje jednog useva iz godine u godinu na istom polju. Osnovni razlozi zbog kojih se monokultura dugo održavala, a prisutna je i danas, jesu nedostatak obradivih površina i proizvodna orjentacija gazdinstva. Dominacija kukuruza i pšenice u setvenoj strukturi u Srbiji uglavnom uslovljava gajenje ovih useva u monokulturi ili u klasičnom dvopoljnom plodoredu. Osnovni nedostatak gajenja ozime pšenice u monokulturi jeste opadanje prinosa zrna, kao posledica malaksalosti ili premorenosti zemljišta. U ovom radu je ispitivan uticaj gajenja ozime pšenice u dugotrajnoj monokulturi, na zemljištu tipa izluženi černozem. Petnaestogodišnji period u kome su mereni prinosi zrna, na oglednom školskom dobru Poljoprivrednog fakulteta (Radmilovcu), je od 1992-2006. godine. Na osnovu analize vremenske serije, došlo se do zaključka da postoji statistički vrlo značajna dugoročna ustaljena tendencija opadanja prinosa zrna ozime pšenice. Jednačina linearnog trenda (ŷi=4,872 – 0,1315 ti) pokazuje da prosečno godišnje opadanje prinosa zrna pšenice, gajene u monokulturi iznosi 0,1315 t/ha

Gajenje ozime pšenice u monokulturi i dvopoljnom plodoredu

According to past investigations into the influence of crop rotation on yield of winter wheat seed, it was found that yields varied most depending on the influence of meteorological conditions. Therefore the influence of autumn, spring and total amount of rainfall on grain yield of winter wheat was investigated in monoculture and two crop rotation. The investigations are related to fifteen-year period (1991/92-2005/06) on experimental field of the Faculty of Agriculture «Radmilovac». The type of the soil on which the sort of winter wheat Pobeda was grown, in conditions of natural water regime was luvic chernozem. Based on statistical analysis of obtained data, by method of variant analysis, it can be concluded that winter whaet yields in investigated years were statistically and significantly different. On the basis of correlation and regression dependance of obtained grain yields of winter wheat on spring, winter and total amount of rainfall it was found that increasing the amount of autumn rainfall, grain yield was decreasing, especially in monoculture. However, increasing spring and total amount of rainfall, wheat grain yield increased in both investigated systems of growing. It means that in examined area (central part of Serbia) there is a sufficient amount of rainfall in winter period and that every increasing of the amount can decrease grain yield or even endanger wheat production. Therefore, the reason for lower grain yield of winter wheat in examined area was mainly lack of precipitation in spring period, when water is the most necessary for plants.U dosadašnjim ispitivanjima uticaja plodoreda na prinos zrna ozime pšenice ustanovljeno je da su prinosi najviše varirali pod uticajem meteoroloških uslova. Zbog toga je u ovom radu ispitivan uticaj zimskih, prolećnih i ukupnih padavina na prinos zrna ozime pšenice u monokulturi i dvopoljnom plodoredu. Istraživanja se odnose na petnaestogodišnji period (1991/92-2005/06. godine) na oglednom polju Poljoprivrednog fakulteta «Radmilovac». Tip zemljišta na kome je gajena sorta ozime pšenice Pobeda, u uslovima prirodnog vodnog režima je izluženi černozem. Na osnovu statističke analize dobijenih rezultata, metodom analize varijanse, došlo se do zaključka da su prinosi ozime pšenice u ispitivanim godinama bili statistički značajno različiti. Na osnovu korelacione i regresione zavisnosti dobijenih prinosa zrna ozime pšenice od količine prolećnih, zimskih i ukupnih padavina ustanovljeno je da sa povećanjem količina zimskih padavina prinos zrna se smanjuje, posebno u monokulturi. Međutim, sa povećanjem količina prolećnih i ukupnih padavina prinos zrna pšenice se povećavao u oba ispitivana sistema gajenja. To znači da u ispitivanom području (centralna Srbija) uglavnom ima dovoljno padavina u zimskom periodu i svako povećanje količina može smanjiti prinos zrna ili čak ugroziti proizvodnju pšenice. Dakle, razlog nižih prinosa zrna ozime pšenice u ispitivanom području su uglavnom nedostatak padavina u prolećnem periodu, kada je biljkama voda i najpotrebnija

Organska proizvodnja alternativnih vrsta ozime pšenice

The aim of this paper is to outline the potentional interests of alternative small grains as organic crop production. This paper deals with result of the effects organic field production on grain yield of different alternative winter wheat cultivars in investigated period (2005/06-2006/07) on the chernozem luvic soil type in Radmilovac- Experimental field trial Faculty of Agriculture Belgrade-Zemun. The results of our investigation show that yield grain of winter wheat was higher in first year with better meteorological conditions. Alternative small grains (Tr. aestivum ssp compactum, Tr, durum and Tr. Spelta) gives lower grain yield compared with comercial cultivar NS-40S. This is weel known fact but alternative small grains in organic production have a better quality and price on markets. Combination with organic ferttilizer and microbiological fertilizer have better effect on the grain yield of different specious winter wheat compared with organic fertilizers. Grain yield increased with the level of inorganic nitrogen. An alternative crop make a positive contribution by increasing divesity on the farms income base, spreading out risks reducing weakness in the farm system or broadening the base operations.U radu je ispitivan uticaj organske tehnologije gajenja ozime pšenice na prinos zrna alternativnih vrsta strnih žita. Ispitivanje je obavljeno na "Radmilovcu" eksperimentalnom dobru Poljoprivrednog fakulteta u Zemunu na zemljištu tipa izluženog černozema u dvogodišnjem periodu (2005/06 i 2006/07 godina). Organska tehnologija gajenja uključivala je konvencionalnu obradu zemljišta, đubrenje organskim i mikrobiološkim đubrivom bez hemijske zaštite useva i tri sorte različitih alternativnih vrsta ozime pšenice. Najveći prinos zrna u ovom ispitivanju u organskoj tehnologiji gajenja dobijen je sa vrstom Triticum aestivum ssp. vulgare - inače hlebnom sortom NS 40S što je statistički vrlo signifikantno u poređenju sa prinosom alternativnih žita. Kod alternativnih žita dobijeni su ujednačeni, ali niži prinosi. Dobijene razlike u prinosu zrna nisu bile statistički opravdane. Međutim, dobijeni rezultati pokazuju da ove vrste pšenice, i pored nešto nižeg prinosa koji daju od konvencionalnih hlebnih sorti, zbog svojih specifičnosti u kvalitativnom smislu mogu biti vrlo interesantne proizvođačima za gajenje u organskoj proizvodnji budući da poseduju dobre parametre za specijalne namene.Većom cenom ovih proizvoda iz ekološke proizvodnje i sa manjim prinosom ova proizvodnja može biti vrlo isplativa posmatrano ekonomski

Prinos zrna ozime pšenice u različitim sistemima ratarenja

This paper deals with effect of two-, three- and four-crop rotation on the grain yield compared with monoculture of the winter wheat. Grain yield is obtained in regular crop rotation experiment which set up on the experimental field "Radmilovac" of Faculty of Agriculture, during 2001/02-2006/07. Winter wheat cultivar "Pobeda", in dry farming water regime were investigated on chernozem luvic soil type. Analysis of variance of the winter wheat yield showed significant differences between years of investigation. The greatest yield of winter wheat is obtained in 2001/02. (4.65 t/ha) and the smallest grain yield in dry 2002/03 (3.12 t/ha). Grain yield of winter wheat in monoculture (3.17 t/ha) was statistically very significant lower compared with grain yield in two-crop (3,89 t/ha), three crop (4.03 t/ha) and four crop rotation (4.28 t/ha). The difference in grain yield between investigation crop rotation variants was statistically significant.U radu je ispitivan uticaj gajenja ozime pšenice u dvopoljnom tropoljnom, i četvoropoljnom plodoredu na prinos zrna u odnosu na gajenje navedenog useva u monokulturi. Istraživanja se odnose na šestogodišnji period (2001/02-2006/07. godine) na oglednom polju Poljoprivrednog fakulteta "Radmilovac". Tip zemljišta na kome je gajena sorta ozime pšenice Pobeda, u uslovima prirodnog vodnog režima je izluženi černozem. Na osnovu statističke analize dobijenih rezultata, došlo se do zaključka da su prinosi ozime pšenice u ispitivanim godinama bili statistički značajno različiti. Prinos zrna ozime pšenice u šestogodišnjem periodu najviše se menjao pod uticajem meteoroloških uslova, kako u monokulturi, tako i u ispitivanim plodoredima. Najveći prinos u plodoredima je dobijen u 2001/02. godini (4.65 t/ha) a najmanji u sušnoj 2002/03. godini (3.12 t/ha). Prinos zrna ozime pšenice u monokulturi je bio značajno niži od prinosa u plodoredima, posebno u 2006/07. godini (2.85 t/ha). Sa porastom broja plodorednih polja, prinos zrna se povećavao, tako da je za ispitivani period najveći prinos dobijen u četvoropoljnom (4.28 t/ha), što je statistički značajno više od dobijenih prinosa u dvopoljnom i tropoljnom plodoredu (3.89 i 4.03 t/ha)

Ekološke posledice upotrebe biljaka za dobijanje energije

Global food and fossil energy consumption are on trajectories to double by 2050. Fossil fuel use has pushed atmospheric carbon dioxide higher than at any time during the past half-million years. While fossil fuels still account for more than 95 percent of the global transportation fuel market, biofuel production is growing roughly 15 percent per year, a rate over ten times that of oil. Under mounting pressure to improve domestic energy security and combat global climate change, countries are now turning to ethanol and biodiesel to meet rising transportation fuel demands. In 2005, the U.S. pledged to nearly double ethanol production by 2012, and the European Community recently announced that biofuels will meet 10 percent of their transportation fuel needs by 2020. Biofuels, if used properly, can help us balance our need for food, energy and a habitable and sustainable environment. To help this happen, though, we need a national biofuels policy that favors our best options. We must determine the carbon impacts of each method of making these fuels, then mandate fuel blending that achieves a prescribed greenhouse gas reduction. We have to have the knowledge and technology to start solving these problems.Globalna potrošnja hrane i energije je na putu da se udvostruči do 2050. godine. Korišćenje fosilnih goriva povećava količinu ugljen-dioksida u atmosferi sada, više nego tokom poslednjih pola miliona godina. Iako fosilna goriva čine 95% globalnog tržišta u sektoru transporta, proizvodnja biogoriva rapidno raste po stopi od 15% godišnje, što je stopa porasta deset puta veća od stope porasta proizvodnje nafte. Pod velikim pritiskom da poboljšaju energetsku sigurnost i borbu protiv klimatskih promena, mnoge zemlje prelaze na etanol i biodizel, kako bi izašle u susret sve većim zahtevima tržišta. U 2005, SAD objavljuju da će duplirati proizvodnju etanola do 2012, a Evropska komisija je skoro objavila da će biogoriva zadovoljiti 10% potrošnje goriva u sektoru transporta do 2020. Biogoriva, ako se koriste kako treba, mogu pomoći u uspostavljanju ravnoteže između naših potreba za hranom, energijom i očuvanja i zaštite životne sredine. Da bi pomogli da se to desi, potrebno je imati nacionalnu politiku za biogoriva, koja će favorizovati najbolje rešenje. Trebalo bi da se odredi uticaj proizvodnje svake vrste goriva na koncentraciju atmosferskog ugljenika, pa odrediti koja mešavina goriva daje propisano smanjenje emisije gasova staklene bašte. Da bi se to postiglo, moramo imati znanje i tehnologije, koje će rešiti ove probleme