Jakość zeolitów jako funkcja ich uziarnienia

Badanie parametrów jakościowych zeolitów ze złóż Igroš i Donje Jesenje zostało przeprowadzone odrębnie dla różnych klas ziarnowych. Celem tych badań było wskazanie znaczenia selekcji i procedury przygotowania surowca na parametry jakościowe poszczególnych klas ziarnowych, co ma skutkować osiągnięciem wymaganych parametrów jakościowych przez otrzymywany zestaw produktów zeolitowych. Rezultaty badań wskazują, że zeolity ze złóż Igroš i Donje Jesenje różnią się pod względem parametrów jakościowych w przypadku niektórych klas ziarnowych. Podczas gdy próbka zeolitu ze złoża Igroš wykazuje lepsze parametry jakościowe w przypadku klas drobniejszych, to w przypadku próbki ze złoża Donje Jesenje lepesze parametry jakościowe wykazuje klasa ziarnowa –2,4 +0,4 mm. Pojemność wymiany kationowej (CEC) zeolitu ze złoża Igroš jest najwyższa – 161,25 meq/100 g – dla klasy ziarnowej –5 +2,4 mm, podczas gdy w przypadku zeolitu ze złoża Donje Jesenje najwyższa wartość tego parametru – 163,97 meq/100 g – była stwierdzona dla klasy –0,4 +0,063 mm. Przeprowadzone badania rentgenograficzne wykazały, że skład mineralny próbek zeolitów ze złóż Igroš i Donje Jesenje znacznie się różni: wyższy udział minerałów grupy zeolitów był zaobserwowany w grubszych klasach ziarnowych surowca ze złoża Igroš, podczas gdy w surowcu ze złoża Donje Jasenje wyższy udział zeolitów był stwierdzony dla klasy najdrobniejszej –0,063 +0 mm, przy współobecności skaleni i niewielkim udziale klinoptylolitu. Rezultaty badań wskazują, że niezbędne jest w przypadku tych materiałów zastosowanie metod klasyfikacji ziarnowej i otrzymywania najdrobniejszych klas ziarnowych, by możliwe było otrzymanie zestawu produktów zeolitowych o wymaganych parametrach jakościowych.Testing of the quality of zeolite from the Igroš and Donje Jesenje deposits was carried out by size classes. The objective of the testing was to point out the importance of the selection of the preparation procedure in determining the quality of individual size classes provide the required quality of zeolite product range. The results indicate that the Igroš and Donje Jesenje zeolite deposits differ by the quality of some size classes. While the Igroš sample has better quality of fine size classes, in the case of the Donje Jesenje deposit, the sample size class –2.4 +0.4mm indicates better quality. Specifically, the cation exchange capacity (CEC) of the Igroš zeolite is the highest at 161.25 meq/100g in the case of size class –5 +2.4 mm, while the highest CEC of zeolite from the Donje Jesenje deposits, 163.97 meq/100g, was found for the class –0.4 +0.063 mm. The results of XRD analyses showed that the mineral content was distributed differently in the Igroš sample relative to the Donje Jesenje sample. The XRPD results showed a higher content of zeolite minerals in coarse size classes of the Igroš sample, while in the Donje Jasenje zeolite, the size class of –0.063 +0 mm, and the presence of feldspar and lower content of clinoptilotite were observed. These results indicate that it is necessary to use the methods for obtaining finer size classes and classification in order to achieve the required quality of zeolite product range

Quality of Zeolite in the Function of Size Class

Badanie parametrów jakościowych zeolitów ze złóż Igroš i Donje Jesenje zostało przeprowadzone odrębnie dla różnych klas ziarnowych. Celem tych badań było wskazanie znaczenia selekcji i procedury przygotowania surowca na parametry jakościowe poszczególnych klas ziarnowych, co ma skutkować osiągnięciem wymaganych parametrów jakościowych przez otrzymywany zestaw produktów zeolitowych. Rezultaty badań wskazują, że zeolity ze złóż Igroš i Donje Jesenje różnią się pod względem parametrów jakościowych w przypadku niektórych klas ziarnowych. Podczas gdy próbka zeolitu ze złoża Igroš wykazuje lepsze parametry jakościowe w przypadku klas drobniejszych, to w przypadku próbki ze złoża Donje Jesenje lepesze parametry jakościowe wykazuje klasa ziarnowa –2,4 +0,4 mm. Pojemność wymiany kationowej (CEC) zeolitu ze złoża Igroš jest najwyższa – 161,25 meq/100 g – dla klasy ziarnowej –5 +2,4 mm, podczas gdy w przypadku zeolitu ze złoża Donje Jesenje najwyższa wartość tego parametru – 163,97 meq/100 g – była stwierdzona dla klasy –0,4 +0,063 mm. Przeprowadzone badania rentgenograficzne wykazały, że skład mineralny próbek zeolitów ze złóż Igroš i Donje Jesenje znacznie się różni: wyższy udział minerałów grupy zeolitów był zaobserwowany w grubszych klasach ziarnowych surowca ze złoża Igroš, podczas gdy w surowcu ze złoża Donje Jasenje wyższy udział zeolitów był stwierdzony dla klasy najdrobniejszej –0,063 +0 mm, przy współobecności skaleni i niewielkim udziale klinoptylolitu. Rezultaty badań wskazują, że niezbędne jest w przypadku tych materiałów zastosowanie metod klasyfikacji ziarnowej i otrzymywania najdrobniejszych klas ziarnowych, by możliwe było otrzymanie zestawu produktów zeolitowych o wymaganych parametrach jakościowych.Testing of the quality of zeolite from the Igroš and Donje Jesenje deposits was carried out by size classes. The objective of the testing was to point out the importance of the selection of the preparation procedure in determining the quality of individual size classes provide the required quality of zeolite product range. The results indicate that the Igroš and Donje Jesenje zeolite deposits differ by the quality of some size classes. While the Igroš sample has better quality of fine size classes, in the case of the Donje Jesenje deposit, the sample size class –2.4 +0.4mm indicates better quality. Specifically, the cation exchange capacity (CEC) of the Igroš zeolite is the highest at 161.25 meq/100g in the case of size class –5 +2.4 mm, while the highest CEC of zeolite from the Donje Jesenje deposits, 163.97 meq/100g, was found for the class –0.4 +0.063 mm. The results of XRD analyses showed that the mineral content was distributed differently in the Igroš sample relative to the Donje Jesenje sample. The XRPD results showed a higher content of zeolite minerals in coarse size classes of the Igroš sample, while in the Donje Jasenje zeolite, the size class of –0.063 +0 mm, and the presence of feldspar and lower content of clinoptilotite were observed. These results indicate that it is necessary to use the methods for obtaining finer size classes and classification in order to achieve the required quality of zeolite product range

Planowanie długoterminowe wydobycia rudy siarczkowej w kopalniach odkrywkowych w celu uzyskania maksymalnego poziomu zysków

Profitable exploitation of mineralised material from the earth’s crust is a complex and difficult task that depends on a comprehensive planning process. Answering the question of how to plan production depends on the geometry of the deposit, as well as the concentration, distribution, and type of minerals in it. The complex nature of mineral deposits largely determines the method of exploitation and profitability of mining operations. In addition to unit operating costs and metal prices, the optimal recovery of and achievement of maximum profit from deposits of sulphide-oxide ores also depend, to a significant extent, on the level of technological recovery achieved in the ore processing procedure. Therefore, in defining a long-term development strategy for open pits, special attention must be paid to the selection of an optimal procedure for ore processing in order to achieve the main objective: maximising the Net Present Value (NPV). The effect of using two different processes, flotation processing and hydrometallurgical methods (bioleaching acid leaching), on determining the ultimate pit is shown in the case of the Kraku Bugaresku-Cementacija sulphide-oxide ore deposit in eastern Serbia. Analysis shows that the application of hydrometallurgical methods of processing sulphide-oxide ore achieved an increase in NPV of 20.42%.Przynosząca zyski eksploatacja kopalin wydobywanych ze skorupy ziemskiej jest zadaniem złożonym i trudnym, wymagającym całościowego planowania. Aby określić w jaki sposób zaplanować prace wydobywcze, należy uwzględnić geometrię złoża, a także rozkład, koncentrację i rodzaj zawartych w złożu minerałów. Złożony charakter złóż minerałów w dużej mierze determinuje wybór metod wydobycia oraz poziom zysków. Obok jednostkowych kosztów produkcji oraz cen metali, optymalna eksploatacja złóż rud siarczkowych i osiągniecie maksymalnych zysków w dużej mierze zależą także od zastosowanych technologii uzyskiwania metalu z rud. Przy definiowaniu długoterminowej strategii wydobycia rud w kopalni odkrywkowej uwzględnić także należy wybór optymalnej metody obróbki rud w celu uzyskania założonego celu: maksymalizacji wartości bieżącej netto (NPV – Net Present Value). Wykorzystanie dwóch procesów: flotacji oraz metod hydro-metalurgicznych (bio-wypłukiwanie, ługowanie) przedstawiono dla rozważanego przypadku kopalni odkrywkowej rudy siarczkowej eksploatującej złoże w regionie Kraku-Bugaresku-Cementacija we wschodniej Serbii. Analizy wskazały, że zastosowanie metod hydro-metalurgicznych zapewnia wzrost wartości bieżącej netto o 20.42%

Long-Term Planning for Open Pits for Mining Sulphide-Oxide Ores in Order to Achieve Maximum Profit

Profitable exploitation of mineralised material from the earth’s crust is a complex and difficult task that depends on a comprehensive planning process. Answering the question of how to plan production depends on the geometry of the deposit, as well as the concentration, distribution, and type of minerals in it. The complex nature of mineral deposits largely determines the method of exploitation and profitability of mining operations. In addition to unit operating costs and metal prices, the optimal recovery of and achievement of maximum profit from deposits of sulphide-oxide ores also depend, to a significant extent, on the level of technological recovery achieved in the ore processing procedure. Therefore, in defining a long-term development strategy for open pits, special attention must be paid to the selection of an optimal procedure for ore processing in order to achieve the main objective: maximising the Net Present Value (NPV). The effect of using two different processes, flotation processing and hydrometallurgical methods (bioleaching acid leaching), on determining the ultimate pit is shown in the case of the Kraku Bugaresku-Cementacija sulphide-oxide ore deposit in eastern Serbia. Analysis shows that the application of hydrometallurgical methods of processing sulphide-oxide ore achieved an increase in NPV of 20.42%.Przynosząca zyski eksploatacja kopalin wydobywanych ze skorupy ziemskiej jest zadaniem złożonym i trudnym, wymagającym całościowego planowania. Aby określić w jaki sposób zaplanować prace wydobywcze, należy uwzględnić geometrię złoża, a także rozkład, koncentrację i rodzaj zawartych w złożu minerałów. Złożony charakter złóż minerałów w dużej mierze determinuje wybór metod wydobycia oraz poziom zysków. Obok jednostkowych kosztów produkcji oraz cen metali, optymalna eksploatacja złóż rud siarczkowych i osiągniecie maksymalnych zysków w dużej mierze zależą także od zastosowanych technologii uzyskiwania metalu z rud. Przy definiowaniu długoterminowej strategii wydobycia rud w kopalni odkrywkowej uwzględnić także należy wybór optymalnej metody obróbki rud w celu uzyskania założonego celu: maksymalizacji wartości bieżącej netto (NPV – Net Present Value). Wykorzystanie dwóch procesów: flotacji oraz metod hydro-metalurgicznych (bio-wypłukiwanie, ługowanie) przedstawiono dla rozważanego przypadku kopalni odkrywkowej rudy siarczkowej eksploatującej złoże w regionie Kraku-Bugaresku-Cementacija we wschodniej Serbii. Analizy wskazały, że zastosowanie metod hydro-metalurgicznych zapewnia wzrost wartości bieżącej netto o 20.42%