Konstytucyjna regulacja instytucji wywłaszczenia w Polsce – konstytucyjne pojęcie wywłaszczenia

Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie problematyki regulacji instytucji wywłaszczenia w Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. Instytucja ta znana jest od dawna zarówno prawu administracyjnemu, jak i cywilnemu, przedmiotem zainteresowania konstytucjonalistów jest natomiast od momentu jej wprowadzenia do postanowień ustawy zasadniczej. Z uwagi na złożoność pracy podzielono ją na trzy części. W pierwszej części autor przeprowadził analizę procesu konstytucjonalizacji tej instytucji w polskim porządku prawnym oraz dokonał selektywnej analizy konstytucyjnych regulacji instytucji wywłaszczenia w niektórych współczesnych państwach, głównie europejskich oraz w USA. W niniejszej, drugiej części pracy podjęto próbę zdefi niowania konstytucyjnego pojęcia wywłaszczenia. Jednocześnie przyjęcie założenia, zgodnie z którym defi nicja danego pojęcia prawnego powinna opisywać konstytutywne elementy instytucji określanej tym pojęciem, umożliwi scharakteryzowanie samego wywłaszczenia. Trzecia i ostatnia część pracy koncentrować się będzie na konstytucyjnych warunkach dopuszczalności instytucji wywłaszczenia. Zawierać będzie również konkluzje podsumowujące i jednocześnie wieńczące przeprowadzone badania.The aim of the present study is to present the issues of regulation of the institution of expropriation in the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997. This institution has long been known for both administrative and civil law. However, it has been the subject of interest of the constitutionalists since its introduction to the provisions of the Basic Law. Due to the complexity of the work, it will be divided into three parts. In the fi rst part, the author conducted an analysis of the process of constitutionalization of this institution in the Polish legal system and made a selective analysis of constitutional regulations of expropriation institutions in some modern countries, mainly European ones and in the USA. The second part of the work will attempt to defi ne the constitutional concept of expropriation. At the same time, the assumption that the defi nition of a given legal concept should describe the constitutive elements of the institution defined by the concept will make it possible to characterize the expropriation itself. The last third part of the work will focus on the constitutional conditions for the admissibility of expropriation. It will also include conclusions and the coping of conducted research

Najwyższa Izba Kontroli – 90 lat tradycji naczelnego organu kontroli państwowej

"W lutym bieżącego roku minęło 90 lat od momentu powstania naczelnego organu kontroli państwowej na ziemiach polskich. To właśnie 7 lutego 1919 r. Naczelnik Państwa Józef Piłsudski wydał dekret, na podstawie którego powołano do życia Najwyższą Izbę Kontroli Państwa (NIKP). Na uwagę zasługuje data utworzenia tego organu, zwłaszcza w kontekście narodzin niepodległej Rzeczypospolitej Polskiej."(...

Zmiany społeczne, gospodarcze i kulturowe w erze ponowoczesnej a ustrojowa przyszłość instytucji samorządu terytorialnego w Polsce

In the postmodern era, Europe, including Poland, is strikingly characterised by the migration of citizens, caused among others by the process of European integration or globalisation, enhanced by the fact that territorial, transport and language barriers cease to exist. There are two types of migration: external (among countries) and internal (among regions or municipal units). The process mentioned, apart from all its positive aspects, may simultaneously lead to a weakening or even loss of local identity as well as social bonds on the local level. These two elements, however, are absolutely vital for the proper functioning of a local self-government community. The process of erosion of social bonds is also infl uenced by a consumerist and hedonist lifestyle. Therefore, a question arises about the future shape of the self-governmental community, which consists of all the inhabitants of a principal unit of administrative division of a country. Such a community with its territory constitutes the local self-government, which not only takes part in exercising public authority, but also as a result of the process of decentralising public authority, accomplishes an essential part of its objectives. Thus, the fi rst element of the presentation will be introducing the political shape of the local self-government, set by the norms laid out in the constitution and the European Charter of Local Self-government, based on legal dogmatics and empirical method (analysis of the jurisdiction of the Constitutional Tribunal, the Supreme Court and the Supreme Administrative Court). Second, the presentation will attempt to verify the thesis concerning the level of threats for the future functioning of the institutions of the local self-government, caused by contemporary social, economic and cultural changes. A measurable factor verifying the thesis will consist in the analysis of the participation of the local communities in the direct way of exercising authority by the members of the self-governmental community, namely the attendance in local elections). A positive answer to the thesis formed may constitute a basis for de lege ferenda conclusions, concerning the shape of local self-government institutions in Poland

Rada Stanu – organ opiniodawczy w procesie stanowienia prawa. Analiza postulatu rzecznika praw obywatelskich

"Przedmiotem niniejszego opracowania jest próba odpowiedzi na pytanie o celowość stworzenia instytucji, o konstytucyjnych umocowaniach, której głównym zadaniem byłaby poprawa jakości prawa stanowionego w Polsce, przede wszystkim przez opiniowanie projektów aktów normatywnych. Inicjatywa utworzenia Rady Stanu (RS) jako organu opiniodawczego w procesie stanowienia prawa została sformułowana przez Rzecznika Praw Obywatelskich w 2006 r. podczas przedstawiania Sejmowi informacji na temat jego działalności w 2005 r."(...

Bezpieczeństwo prawne jednostki a bezprawie legislacyjne — wybrane zagadnienia

Jurisprudence interprets “legislative unlawfulness” as an unlawful act on behalf of the legislator, which may consist in passing a legislative act that violates the legal order, i.e. the axiological grounds of the legal system and the way the body of laws is formed, e.g. the hierarchy of the sources of law, failure to promulgate a legislative act in nonfeasance despite an existing obligation to do so, which may result in emergence of legal loopholes. As indicated by the judgements of the Polish Constitutional Court, the legal security of an individual is bound to the consistency and certainty of law, and allows the individual to forecast, plan rationally their activities in accordance with the predictability of what the state authorities do. Therefore, an individual should be certain of the law (i.e. experience legal security) when undertaking activities in line with the binding legal order, that is to be able to determine confidendy the legal effects of such activities. Hence, each instance of legislative unlawfulness violating the legal order instantaneously violates the principle of trust for the state and its established law and threatens the individuals legal security. Legislative unlawfulness may occur when: the legislator establishing a normative act violates the rules of law stemming from the principal rule of the democratic state of law; when the sentences of the Polish Constitutional Court are not executed. The Court derogates a legal article and the legislator ceases to establish a new norm regulating a particular matter within a suitable time (legislative nonfeasance) leading to the emergence of a legal loophole. The objective of the paper is to discuss the issue of legislative unlawfulness in Poland (with the major focus on the two cases mentioned above) in the context of the individuals legal security, followed by an attempt to formulate conclusions de lege lata and de lege ferenda

Konstytucyjna regulacja instytucji wywłaszczenia w Polsce – geneza, konstytucyjne przesłanki wywłaszczenia na tle porównawczym

The aim of the present study is to present the issues of regulation of the institution of expropriation in the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997. This institution has long been known for both administrative and civil law. However, it has been the subject of interest of the constitutionalists since its introduction to the provisions of the Basic Law. Due to the complexity of the work, it will be divided into three parts. In the first part, the author conducted an analysis of the process of constitutionalization of this institution in the Polish legal system and made a selective analysis of constitutional regulations of expropriation institutions in some modern countries, mainly European ones and in the USA. The second part of the work will attempt to define the constitutional concept of expropriation. At the same time, the assumption that the definition of a given legal concept should describe the constitutive elements of the institution defined by the concept will make it possible to characterize the expropriation itself. The last third part of the work will focus on the constitutional conditions for the admissibility of expropriation. It will also include conclusions and the coping of conducted research.Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie problematyki regulacji instytucji wywłaszczenia w Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 roku. Instytucja ta znana jest od dawna zarówno prawu administracyjnemu, jak i cywilnemu, natomiast przedmiotem zainteresowania konstytucjonalistów jest zasadniczo od momentu jej wprowadzenia do postanowień ustawy zasadniczej. Z uwagi na złożoność pracy została ona podzielona na trzy części. W pierwszej części autor przeprowadził analizę procesu konstytucjonalizacji instytucji wywłaszczenia w polskim porządku prawnym oraz dokonał selektywnej analizy konstytucyjnych regulacji instytucji w niektórych współczesnych państwach, głównie europejskich, oraz w USA. W drugiej części pracy podjęto próbę zdefi niowania konstytucyjnego pojęcia wywłaszczenia. Jednocześnie przyjęcie założenia, zgodnie z którym defi nicja danego pojęcia prawnego powinna opisywać konstytutywne elementy instytucji określanej tym pojęciem umożliwi scharakteryzowanie samego zjawiska. Ostatnia – trzecia część pracy koncentrować się będzie na konstytucyjnych warunkach dopuszczalności instytucji wywłaszczenia. Zawierać będzie również konkluzje podsumowujące i jednocześnie wieńczące przeprowadzone badania

Stabilność prawa w kontekście wartości, instytucji i funkcjonowania systemu prawnego

Praca recenzowana / Peer-reviewed paperW prezentowanym tomie znalazły się eseje, o których można powiedzieć, że są, w pewnym stopniu, reprezentatywne dla trzech nurtów rozważań. Dotyczy to kwestii wartości, instytucji prawnych i elementów systemu prawnego, analizowanych z punktu widzenia stabilności prawa. Znajduje to wyraz nie tylko w tytule, ale także w przyjętym układzie tekstów, składających się na całość opracowania

Studies in Law. Research Papers

Słowo wstępne: "Drodzy Czytelnicy, Prezentujemy Państwu kolejny numer naszego periodyku. W tym bogatym zbiorze wypowiedzi przedstawicieli doktryny prawa i praktyki prawniczej znalazło się miejsce dla prac autorów z różnych dziedzin prawa. Analizowane zagadnienia odnoszą się w szczególności do problematyki prawa konstytucyjnego, prawa cywilnego, prawa pracy, prawa karnego. Zgromadziliśmy cenne spostrzeżenia autorów z różnych ośrodków akademickich – tak z Polski, jak i z zagranicy. Obok interesujących artykułów naukowych oraz glos przedstawiamy też niemałą liczbę innych tekstów, przede wszystkim recenzji publikacji naukowych i sprawozdań pokonferencyjnych. Mamy nadzieję, że ten, jak i przyszłe numery czasopisma stanowić będą dla Państwa interesującą lekturę, skłaniającą do refleksji nad poruszanymi tematami i prowokującą do tworzenia kolejnych prac naukowych. Liczymy, że zechcą Państwo publikować je – jak do tej pory – na łamach czasopisma „Studia Prawnicze. Rozprawy i Materiały”. Życzę inspirującej lektury!"(...

Mechanical thrombectomy in acute stroke – Five years of experience in Poland

Objectives Mechanical thrombectomy (MT) is not reimbursed by the Polish public health system. We present a description of 5 years of experience with MT in acute stroke in Comprehensive Stroke Centers (CSCs) in Poland. Methods and results We retrospectively analyzed the results of a structured questionnaire from 23 out of 25 identified CSCs and 22 data sets that include 61 clinical, radiological and outcome measures. Results Most of the CSCs (74%) were founded at University Hospitals and most (65.2%) work round the clock. In 78.3% of them, the working teams are composed of neurologists and neuro-radiologists. All CSCs perform CT and angio-CT before MT. In total 586 patients were subjected to MT and data from 531 of them were analyzed. Mean time laps from stroke onset to groin puncture was 250±99min. 90.3% of the studied patients had MT within 6h from stroke onset; 59.3% of them were treated with IV rt-PA prior to MT; 15.1% had IA rt-PA during MT and 4.7% – emergent stenting of a large vessel. M1 of MCA was occluded in 47.8% of cases. The Solitaire device was used in 53% of cases. Successful recanalization (TICI2b–TICI3) was achieved in 64.6% of cases and 53.4% of patients did not experience hemorrhagic transformation. Clinical improvement on discharge was noticed in 53.7% of cases, futile recanalization – in 30.7%, mRS of 0–2 – in 31.4% and mRS of 6 in 22% of cases. Conclusion Our results can help harmonize standards for MT in Poland according to international guidelines

Constitutional regulation of the institution of expropriation in Poland – constitutional conditions of admissibility of expropriation

Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie problematyki regulacji instytucji wywłaszczenia w Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. Instytucja wywłaszczenia znana jest od dawna zarówno prawu administracyjnemu, jak i cywilnemu, natomiast przedmiotem zainteresowania konstytucjonalistów zasadniczo stała się w momencie jej wprowadzenia do postanowień ustawy zasadniczej. Z uwagi na złożoność zagadnienia praca została podzielona na trzy części. W pierwszej części pracy autor przeprowadził analizę procesu konstytucjonalizacji tej instytucji w polskim porządku prawnym oraz dokonał selektywnej analizy konstytucyjnych regulacji instytucji wywłaszczenia w niektórych współczesnych państwach, głównie europejskich oraz w USA. W drugiej części została podjęta próba zdefiniowania konstytucyjnego pojęcia wywłaszczenia. Jednocześnie przyjęcie założenia, zgodnie z którym definicja danego pojęcia prawnego powinna opisywać konstytutywne elementy instytucji określanej tym pojęciem, umożliwiło scharakteryzowanie samego wywłaszczenia. Niniejsza, trzecia, a zarazem ostatnia, część pracy koncentruje się na analizie konstytucyjnych warunków dopuszczalności instytucji wywłaszczenia. Zawiera ona również konkluzje podsumowujące i jednocześnie wieńczące całość przeprowadzonych badań.The purpose of this paper is to present the problem of regulation of the institution of expropriation in the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997. This institution has long been known to both administrative and civil law. On the other hand, the object of interest of constitutionalists is essentially from its introduction to the provisions of the Basic Law. Due to the complexity of the paper, it has been divided into three parts. In its first part the author analyzed the process of constitutionalization of this institution in the Polish legal system, and made a selective analysis of the constitutional regulations of the institution of expropriation in some contemporary states, mainly European and in the USA. In the second part of the paper an attempt was made to define the constitutional notion of expropriation. At the same time, the assumption that the definition of a given legal concept should describe the constitutive elements of the institution defined by this concept made it possible to characterise expropriation itself. This third and final part of the paper will focus on the analysis of the constitutional conditions of admissibility of the institution of expropriation. It will also contain conclusions summarizing and concluding the whole research conducted