"Where the devils whisper goodnight" : post-war settlement in the Bieszczady Mountain

Tekst poświęcony jest grupie osadników, którzy po II wojnie światowej wybrali Bieszczady na miejsce zamieszkania. Celem było ukazanie oddolnej historii bieszczadzkiego osadnictwa. Jak pokazały źródła, nie zawsze przeprowadzka w Bieszczady była równoznaczna z polepszeniem bytu. Zawsze jednak była punktem przełomowym w życiu jednostki. W badaniach wykorzystane zostały różnego typu materiały źródłowe, do najważniejszych zaliczają się wywiady z mieszkańcami Bieszczadów i niepublikowane pamiętniki konkursowe "Mój udział w rozwoju Bieszczadów" (1972 r.). Jak pokazały badania, nie bez znaczenia w przypadku osadnictwa w Bieszczadach była propaganda państwowa. Tekst analizuje motywacje wyjazdowe oraz codzienność peryferyjną osadników.The text is devoted to a group of settlers who after the Second World War chose the Bieszczady for their place of residence. The aim was to show the roots of the history of the Bieszczady settlement. As sources showed, moving to the Bieszczady mountains was not always synonymous with an improvement of wellbeing. However, this was always a turning point in the individual’s life. The research used a variety of source materials, the most important including interviews with Bieszczady inhabitants and the unpublished competition diaries "My par-ticipation in the development of the Bieszczady Mountains" (1972). As the research showed, state propaganda was not without significance in the case of settlement in the Bieszczady. The text analyzes travel moti-vations and peripheral everyday life of the settler

“Always it’s own bread”. Settlement in the Bieszczady in the second half of the twentieth century in the autobiographical sources

Tematem pracy jest osadnictwo w Bieszczadach w II połowie XX w., po II wojnie światowej. W pracy zostały wykorzystane źródła autobiograficzne – wywiady z osadnikami, opublikowane wspomnienia oraz pamiętniki konkursowe z l. 70. XX w. Prócz tego wykorzystane zostały badania socjologiczne z l. 60. i 70. XX w., materiały filmowe. Praca została podzielona na sześć rozdziałów, te zaś na podrozdziały reprezentujące najistotniejsze wątki, jakie się wyłoniły z narracji autobiograficznych - podstawowych źródeł w tym badaniu. W rozdziale 1. została omówiona historia regionu i procesy zachodzące na omawianych terenach od okresu po II wojnie światowej do końca wieku XX. Celem rozdziału jest przybliżenie tła społeczno-historycznego, niezbędnego w odczytywaniu kolejnych części pracy. W rozdziale tym znajduje się również omówienie stanu badań i najważniejszych pozycji bibliograficznych dotyczących Bieszczadów. Rozdział 2. poświęcony został Drodze w Bieszczady, a zatem analizie powodów dla których osadnicy wybierali góry na miejsce zamieszkania. Rozdział 3. Bieszczadzka rzeczywistość ma na celu zaprezentować warunki życia zastane przez osadników tuż po przyjeździe - to jakim miejsce docelowe okazało się w rzeczywistości. W rozdziale tym poruszone są kwestie nowego domu, drogi, komunikacji, dostępności do służby zdrowia i zapatrzenia. Omówiony został także przypadek przesiedleńców z akcji H-T. W rozdziale 4. omówiona została kwestia pracy dostępne w Bieszczadach w okresie PRL, ze szczególnym uwzględnieniem prac około leśnych, które dominowały wówczas na omawianym terenie. Ponadto zostały poruszone wątki: samodzielnych gospodarstw rolnych, PGR-ów, wypasu owiec na połoninach, szkolnictwa. W kolejnym rozdziale pokazane zostały niektóre elementy życia rozrywkowego, czasu wolnego i kultury bieszczadzkiej takimi jak: radio i telewizja, organizacja życia społecznego, kino objazdowe, kultura zakapiorów. Ostatni, krótki rozdział 6. "Człowiek i przyroda", zwraca uwagę na egzystencje ludzką w bliskim kontakcie z przyrodą, dzikimi zwierzętami, a także na zmiany krajobrazowe jakie zaszły w regionie w omawianym okresie. Był to temat silnie obecny w opowieściach osadników, ale również miał wpływ na okoliczności badań terenowych i konsekwentnie na proces poznawczy i na interpretację źródeł. Ta część pracy została wzbogacona o fotografie z badań terenowych.The theme of thesis is a settlement in the Bieszczady Mountain in the second half of the twentieth century, after World War II . The study has been used autobiographical sources - interviews with settlers, published memoirs and the competition diaries from 70s . Apart from that were used sociological research of the 60s and 70s and movies. Thesis is divided into 6 chapters , and these sections to represent the most important threads that emerged from the autobiographical narrative - the primary sources for this study .Chapter 1 was discussed history of the region and the processes occurring in these areas from the period after World War II to the end of the twentieth century . The aim of the chapter is to bring the socio - historical background needed in reading the next chapters. In this part there is also mentions of the state of research and the most important bibliography on the Bieszczady Mountains (region). Chapter 2 is devoted to the “Way to the Bieszczady” Mountains , and therefore the analysis of the reasons why settlers chose the this place of residence. Chapter 3. “Reality in Bieszczady” show the living conditions of the existing settlers on arrival - which is a destination turned out to be in reality. In this chapter, the issues raised are new home, road, communication, access to health care and staring . It is also described the case of displaced persons of 1951 (action HT ). Chapter 4 is dedicated to the issue of jobs available in the Bieszczady mountains in the communist period , with particular emphasis on work about forest that dominated on the discussed area. In the next chapter got into some of the elements of life and entertainment , leisure and culture of the Bieszczady such as radio and television , the organization of social life , touring cinema , culture of “zakapior” people . The last short chapter „Man and Nature” draws attention to the human existences in close contact with nature, wild animals, as well as landscape changes that have occurred in the region during this period. This was a theme strongly present in the stories of settlers, but also had an impact on the circumstances of the field research, and consequently the process of cognitive and interpretation of the sources. This part of the master thesis has been enriched with photos from the fieldworks

Latin America described by polish correspondents in the first half of the seventies the twentieth century

Praca omawia obraz Ameryki Łacińskiej prezentowany w reportażach i artykułach polskich korespondentów opublikowanych w pierwszej połowie lat siedemdziesiątych XX w. w tygodniku "Dookoła Świata" i miesięczniku "Kontynenty". Pierwszy rozdział dotyczy źródeł, czyli wspomnianych czasopism. Drugi rozdział koncentruje się na sytuacji społeczno-politycznej Ameryki Łacińskiej w omawianym okresie. Trzeci rozdział opisuje problemy regionu opisywane przez polskich autorów. Teksty zostały podzielone na sześć kategorii tematycznych: ubóstwo, Indianie, armia i władza, partyzantka, gospodarka oraz zbiorowy blok obejmujący kulturę, przyrodę i sztukę. Do pracy załączony został aneks omawianych tekstów.The thesis discusses the image of Latin America presented in reports and articles polish correspondents published in the first half of the seventies the twentieth century. The basis of the study were two polish newspapers: weekly "Dookola Swiata" ("Around the World") and monthly "Kontynenty" ("Continents"). The first chapter discusses the sources. The second chapter focuses on the socio-political situation in Latin America during the period. The third chapter shows the problems of the region described by Polish authors. The texts are divided into six thematic categories: poverty, the Indians, the army and the government, guerrillas, the economy and the cumulative block covering culture, nature and art. The thesis contains an annex of the texts